27 Kasım 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

YURTTA OLUP BİTENLER büyük bir heyecanla beklemektedir. modern koğuşlarına girmekte ve cak pazar akşamı hüzünle çıkmak- tadır. Mahkümlar yüzer kişilik gruplar halinde, kendilerine ayrılan koğuşla- rında günlerini odoldurmaktadırlar. Türkiyenin en modern ve büyük ce- zaevlerinden biri olan Kayseri Böl- ge Cezaevinin siyasi omahkümlara ayrılan bölümü üç kısımdan müte- -ekkildir. Her kısımda yüz kişi ba- rınmakta ve diğer kısımlarla irtibat, avlulara çıkılarak temin edilmekte- dir. Her kısım kendi avlusuna açıl- maktadır. Binanın umumi yapısına göre mahpusların gezinti yeri du- varların arasında kalan dar ve so- guk koridorlar olmaktadır. Kısımla- rın merdivenlerle inilen alt tarafın- da ise sâbık politikacıların yemek- hane ve kahvehane olarak kullandık- ları geniş salon bulunmaktadır. Ye- mek salonunun az ilerisinde ise, ge- nişçe bir oturma salonu vardır Yemekhane ve oturma odasında kare şeklinde ve 90X90 ebadında ma- salar bulunmaktadır. Masaların üze- rinde damalı ve renkli örtüler örtü- lüdür. Her masada, bol miktarda si- gara tablası, hattâ mevsimine göre çiçek dahi bulunur. Mahkümlar bu- rada yemeklerini yerler ve sonra, az ilerdeki oturma salonuna geçerek kahve ocağından gelen kahvelerini yudumlarlar. (oKısımların idare ile irtibatlarını her kısma konmuş bulu- nan hoparlörler sağlar. İdarenin teb- liğleri de, bu hoparlörler vasıtasıyla eski politikacılara iletilir. lerinin çalıştırdıkları kantinde, nılan herşey bulunmaktadır. Yassıada hükümlülerinin kurdukları bir heyet, bu tip meselelere ışık tu- tar. Nelerin alınacağına, nelerin lü- zumlu olduğuna bu heyet karar ve- rir ve sonra bunlar liste halinde mu- bayaa memuruna gönderilir. Kanti- ni de, gene mahkümlar işletmekte- dir. İlk zamanlar bu vazifeyi büyük bir dirayetle sâbık Tarım Bakanı Nedim Ökmen yürüttü. Ancak Yas- sıada hükümlüleri oarasında herşey mübadele usülüne tâbidir. Vazifeler de sıra ile devredilir. Mahkümlar ayrı ayrı dan gelerek yemek zam salonunda birleşirler. nu üç yüz kişiyi rahatlıkla alabile- cek kadar geniştir. Masalar numara- kısımlar- yerine oturabilir. mahkümların hizmetlerine meydancıları da vardır. Bunlar, 14 ha- pishanenin diğer tarafından rek alınır Cezaevinde hayat sabahın altısın- da başlamakta ve gecenin onunda sona ermektedir. İdarenin talimatı- na göre koğuşlar saat 6 da terkedi- lir. Koğuşlarda tıpkı leyli mektep- lerde olduğu gibi çift katlı ranzalar bulunmaktadır. Yataklar Cezaevine aittir ama, isteyen de evinden kendi yatağını getirtmekte serbesttir. Me- selâ Şadi Pekin evinden okuştüyü yastık kile ogetirtmiştir. Her mah- küma ikişer adet Adalet ai verilerek soğuk alma ihtimalleri ön- lenmiştir. Esasen koğuşlar mıcalklır. İdare, sâbık politikacıların her ma- kul isteğini oyerine getirmektedir. Meselâ bir mahküm D.P. li geçenler- de ranzasının çok yüksek olduğunu ve çıkamadığını beyan etmiş, idare hemen bu arzuyu dikkate alarak mahküma bir merdiven hediye et- miştir. o Koğuşlarda her türlü kon- for vardır. Eski politikacıların pek çoğu elektrikli traş makinesi kullan- dıkları için her ii, 20 şer tane de priz ilâve edilm Mahkümlar sabahları kalkar kalk- seçile- Nedim Ökmen Kantincibaşı maz koridora çıkmaktadırlar. Bu arada doktorlar kısımları dolaşmağa başlarlar. Saat 9 da bütün koğuşlar- da vizite ameliyesi bitmiş olur. Ce- zaevi idaresi mahkümların sıhhatiy- le son derece yakından ilgilenmekte- dir. Bir dişçi, bir doktor, bir kaç ha- deme daima emre hazır beklemekte- dir. Fakat bundan bir müddet evvel Kayseri Oo Cezaevinde yeni bir usül ihdas edildi. .Mahkümlar arasında bulunan doktorlar da ii ve aralarından seçtikleri beş dokto- ru bu işle vazifelendirdiler. Mahküm doktorlar nazik elleriyle arkadaşla- rının kan ve şeker kontrollarını biz- zat yaparak hastalıkları teşhiste Ce- zaevi doktoruna yardımcı olmakta- dırlar. Ayrıca bir koridor, o baştan başa, Revir haline getirilerek hizme- te sokulmuştur. Koğuşta rahat ede- meyecek hastalar bu revirde yatırı- lırlar. Hücreler Kayseri oCezaevinin en fâzla merak konusu olan bir başka kısmı da, müebbet hapse oOmahküm olanların cezalarını çektikleri hücrelerdir. Hücreler, giriş kapısının soluna rastlayan koridorda, altlı üstlü dizil- bir kapı ile ayrılırlar. rer girmez tam karşıya lavabo isa- bet etmektedir. Hücrenin, kapıdan girince sağında tuvalet bulunmak- tadır. Sol tarafta ise tek kişilik bir ranza vardır. İlâveten, bir de masa konulmuştur. Hücre mahkümları günde iki sa- at koridorda dolaşabilme imkânına, geçenlerde sahip olmuşlardır. Hücre mahkümları isterlerse ev- lerinden oOyatak da getirtebilirler. Mahkümların pek çoğu yatak istet- mişlerdir. Bayat, o cezaevinin yata- ğında yatmağı tercih etmiştir. Hüc- re mahkümları, eğer izin saati ye- mek zamanına tesadüf ederse yemek haneye inerek arkadaşlarıyla da gö- rüşebilmektedirler. Yemekler, bir tabldot heyetinin hazırladığı listeye göre çıkar. Bu heyetin başında halen Trabzonun eski D.P. milletvekili Halük Çulha bulunmaktadır. İki arkadaşı da Çul- haya yardımcı olmaktadırlar. Her kısmın bu heyete bir temsilciyle ka- dığı için aradaki farkı mahkümlar, kendi aralarından öderler, Cezaevi- nin muhasebecisi (o Mustafa, özsoylu kendini tamamen bu işe vakfetmiş- AKİS, 27 KASIM 1961