13 Kasım 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

DÜNYADA OLUP BİTENLER A.B.D. Sular durulunca.. Geride bıraktığımız hafta Birleşik Amerikada hayatlarından en çok memnun olan insanlar, hiç şüphesiz, ekmeklerini kamu oyu yoklaması yapa rak kazananlardı. Geçen hafta başın- da yapılan amerikan seçimleri, bun- ların önceden yaptıkları tahminleri yapıtıpına doğrulamıştı. Seçimlerden ön ce bütün kamu oyu yoklamaları, Baş- tan Johnson'ın oyların yüzde 60'ını alacağını göstermemiş miydi? İşte se- çim sonunda yoklamalar doğru çık- mış ve Johnson, oyların yüzde 60'uu alarak yeniden başkan seçilmişti. Doğ rusu, bundan daha iyisi beklenemezdi ve memnun olmak, kamu oylaması ya- ranların hakkıydı. Bununla beraber, sandıklardan çı- kan pusulalar, kamu oyu yoklamaları- --- hiçbirinde öngörülmeyen bazı so- nuçlar da yaratmamış değildir. Bun- larınen önemlisi, hiç şüphesiz, o se- -imlere Goldwater'in liderliğinde ka- man Cumhuriyetçi Partinin yalnız başkan seçimlerinde değil, Kongre ve eyalet seçimlerinde de uğradığı büyük yenilgilerdir. Cumhuriyetçiler o Tem- silciler Meclisinde otuzdan fazla san- dalye kaybettikleri gibi New York veya millet meclisindeki üstünlüğü de, otuz yıldanberi ilk defa, Demokratlara kap tırmışlârdır. Aynı şekilde o Demokrat pınan eyaletlerin meclislerinde da ço- gunluk kazanmıştır. Bu bazan, uzun sürede. Demokrat Parti için çok verim li olabilir. Çünkü Amerikan o Yüksek Mahkemesi, eyalet meclislerine, seçim bölgelerini yeniden düzenlemek göre- -ini vermiştir ve Demokratlar, bu gö- revi, elbette ki, bölgeleri (kendilerine en elverişli biçimde düzenlemekle ye- nak Cumhuriyetçi Parti için çok güç- leşecektir. Seçimlerin doğurduğu önemli o so- luçlardan bir başkası da, Jchnson'ın irk ayrımı konusundaki tutumunu be genmeyen güney eyaletlerinden beşi- nin tarihlerinde ilk defa olmak üzere oylarını bir Cumhuriyetçi adaya ver- meleridir. Cumhuriyetçi Partinin gü- neydeki gelişmesi, bundan sonra üze- rinde dikkatle durulacak olayların ba- şında gelmektedir. Goldwater"e oy ve- ren altıncı eyalet ise, Cumhuriyete? 'adayın eyaleti öten Arizona'dır. 20 Goldwater'in peşinde büyük bir bozguna uğrayan Cumhuriyetçi Par- tinin aklı başındaki üyeleri, (o şimdi partiye yeni bir lider bulmak peşin- dedirler, önümüzdeki seçimlere kadar partiye bir çekidüzen Oo veremedikleri takdirde, amerikan politika hayatın- dan çok daha gerilere itileceklerini an- layan ılımlı Cumhuriyetçiler (o içinde en çok dikkati çekenler, George Rom- ney ile Charles Percy'dir. Bunların ya- nısıra, Johnson'ın eski Vietnam elçisi Henry Cabot Lodge da adını önümüz- deki dört yıl içinde duyuracakların a- rasındadır. Demokrat Partinin durumuna ge lince; Başkan Johnson'm, amerikan halkından aldığı kayıtsız şartsız des- teği hangi yönde kullanacağı henüz bilinmemektedir. İşin doğrusu, bu des teği de kendi görüşlerinin çekiciliğin- den veya kişiliğinin kuvvetinden de- gil Goldwaterin beceriksizliği o yü- zünden kazanmış bulunmaktadır; Şim di Kongredeki büyük çoğunluk da ken di tarafında olduğuna göre, vakit ge- Lyndon Johnson seçimi kazandıktan sonra yardımcısı ile "Hello Cowboy" AKİS, 13 KASIM 1964