16 Ekim 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

(gesimlerin netiçeleri, “içte ve dışta yapılan bir çok - tefsirde, Ameri- kanın zaferi olarak belirtmektedir, Bunun doğru bir tarafı olduğu mu- hakxaktır. Amerika, Türkiyede. “ka- rısıklık devri'nin sona ermesinden bu yana İnönü Hükümetlerinden hiç memnun olmamıştır. Amerika, Türki- yede bir “İnönüsüz Hükümeti” ara- muş, bu bulunduğu zaman da, şüphe- siz memnun Kalmıştır, Bir taraftan, dünya politikasında Amerikaya daha bağlı, diğer taraftan kendi ekonomi- sinde amerikan sermayesine karşı da- ha müsamahalı bir türk hükümeti el)- bette ki Amerikanın nâzarında, dış politikası daha bağımsız, amerikan sermayesine karşı daha az müsamaha h bir türk hükümetinden iyidir, Böyle düşünüyor, böyle istiyor diye Ameri- kayı kmamanın manası yoktur. Ame- rikanın, düşündüğü ve istediği ger- çekleşsin diye sarfettiği gayret, yaptı- gı yardım ne ölçüde manevidir, ne öl- çcüde maddidir, bunun hak&ında orta- da dolasan ise sadece rivayetlerdir. C.LA,'nin Singapur Başbakanına riş- vet. teklif ettiğini ortaya çıkaran yanlışlır gibi bir yanlışlık yapılmadı» ğı takdirde, tabii bu çeşit “destekle- ermeni gerçek o mahiyeti kolayca bilin Kale. Türkiyede AP. nin iktidara gelmesiyle türk - amerikan münase- betlerinin, ilk bakışta osanılacağının aksine, çetin bir devreye girecteğinin bilinmesi lâzımdır, Oyların bu şekilde tecellisi, mesela bugünkü petrol dü- Şİ zeninin devamına milletin izin ver- diği tarzında tefsir edilirse, yahut Kıbrıs konusunda amerikan patent- İi bir bal çaresinin artik 'Türkiyeya kabul ettirilebileceği kansunı doğurur sa hata işlenir. Türkiyede bugün Ame- rika hakkında beslenen gerçek hisler ne Tİ.P.in sampiyonluğunu yaptığı merdivenler, partinin görevli adacılas tnea tutulmuştu Kimse, aktedroncu derin bulunduğu - kata ç Fakat, alınan sıkı DİNER <ağelen. Bölükbaşının sesi duyuluyor, âdeta alt &atlarda yankı yapıyordu, Şaşkın mas zar'arla birbirlerine bakan gazeteciler- den biri: -- Bölükbaşı radyo konuşmalarını tekrarlıyor, Herhalde hizını alamamış olacakı”? değ Krranfi; Sokaktaki MP Gertel'Mer- bezi, seçim gecesi oldukça hareketliydi. “Amerikanın Zaleri” hislerdir; ne de A.P, nin umacı gibi göstermek istediği Ohislerdir, Bugün Amerikaya karşı, sağlam kuvvetleriyle memleketin soğuk olduğu bir gerçek- tir, Fakat düşman olmadığı, bir baş- ka gerçektir. Kurulacak'olan hüküme- tin, aldığı oylar ne olursa olsun, bu kuvvetler nezdinde şüpheli, dolayısıy- iz az itibarlı bulunduğu hiç gözden kaçırılmamalı, onun vasıtasıyla her şeyin yapılabileceği sanımamalıdır, Bir defa bu hükümetin gücü, görüle- cektir, çök şeye yetmeyecektir, İkin- cisi, ihtiyatsız adımlar, Morrison fir- masınm eski temsilcisinin başının iistünden aşıp doğrudan doğruya A- merikayı Türkiyede daha fazla yara- layacak, zedeleyecektir. Amerikanın, İkinci Dünya Harbi- nin hemen sonrasındaki ilk italyan se- çimlerinde ağırlığım açık atık De Gasperinin tarafına koyduğu, onun in çok yret Ve para sarfettiği hiç kimsenin meçhulü de- Büyük Elçi P. T, Hart sağa sola emirler yağdırıyor, bir yandan da «odasından, partisinin kuvveti sendığıil ve İlçeleri. biz- zat 'arıyordu. Aktedron rağ- men, konuşmaları biraz geç bağlayan e memurelerini iyice-haşlı - ğildir Komünistlerin bu sayede Ay- vrupada köprübaşı kurma arı önlen- miş, batı dünyası rahat nefes almiş- tır. Ondan sonra Amerika, İtulyanın refaha kavuşması plânına esaslı yar- dımlar yapmiş, komünizm gerçekle- şen kalamma şayesinde gittikçe ge- rilemiştir, Her halde Amerika, İtal- yaya sömürülecek bir memieket gös züyle bakmamıştır, “Ama İtalya, seçimlerinde veya hü- kümet değisilğiklerinde o Amerikanın ağırlığını koyduğu tek ülkç değildir, Bir de. bu durumda Güney Amerika memleketleri vardır, Amerikadan ya- na bir iktidar, bu memleketlerde, A- merikanın özel menfaatleri daha iyi korunsun diye getirilmektedir, İkti- dar devam ettiği süre, bal tuton par- mak yalamakta, fakat Güney Ameri- ka asla istikrara kavuşamamaktadır, Amerika Türkiyeyi hangi gözle gö- recektir? Bir defa Amerfka, Türkiyeyi hangi gözle görmektedir? A.P nin bu seçim. lerde çok seçmene yutturduğu gibi, sahiden, bir “komünist olma” tehli- kesinin Türkiyede mevcut bulundu- guma Amerika inanmıstır da ondan, batı dünyasının menfaati icabı mi gayrete gelmiştir? İtalyada yaptığı gibi, Yoksa, özel menfaatlerine daha yatkın bir ekip mi istemiştir? Güney Amerikada istediği gibi. Amerika, memleketin sağlam kuv- vetlerinin gözünün kendi üstünde ol- duğunu ve kalacağını bilirse, gerçek- lere şimdiye kadar koyduğundan daha doğru teşhis koyarsa çok iyi eder, A- merikanın bir çok memlekette, o memlekete ikinci gözle baktığı için ko- münizmi sevimli hale getirdiği unu- tulmamalıdır. Biz, komünizm Türkiyede, bir de o yüzden daha sevimli hale gelsin, istemiyoruz, J partilerinin en az 70 milletvekilliği ka- zanacağını söylüyor, bazıları ise, miktar Konusunda ihtiyatlı davranıyor ve *'as- gari 90 milletvekili” diyorlardı. Bunun eni tipik örneğini, seçimlerden öneş MP Genel Sekreter —Yasdımcısı Memduli Erdemir verdi, Kendisiyle görüşen bir AKİS'çiye Erdemir: «-- Benim tahminim, 93 milletwe- killiği. kazanacağımızdır, Demokrasi - nin de ancak böyle olunca kurtulaca- ğına inanıyoruz" deği, Bu bakımdan, seçim öncesi fütur- suzca demeçler veren parti ileri gelen- Ama bu hareket bir canlılık belirtisi (o reddüte düşülüyordu, Çünkü, seçim ön- değildi. Bölükbaşı, seçim sonuçlam- Başkanı da dahil olmak eri, sonuçların yarı yariya Delli olma- nın .bir en- önce alınması için Üzere MP yöneticileri bu sından sonra, liderleri Bülükbaşının — yil 12. PE MA 16 Ekim 1965