15 Nisan 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Madrid önünde kanlı harb devam ediyor Asiler mevzilerini ıslah için birçok hücumlarda bulundular. Bunların hepsi tardedildi Madrid 14 (A A.) — Menzanare ile Üniversite mahâllesi arasında tahas- sun etmiş olan cumhuriyetçiler, Fransız köprüsü yakınında kuvvetli bir taarruza uğramışlarsa da bir gü- Da tesiri olmamıştır. Düşman, sivil muhafızlardan ve Fas- Llardan mürekkep en güzide kıtaatı- nı ileri sürmek ve bunları tanklarla takviye etmek suretile Üniversite ma- hallesi etrafındaki araziyi tahlise ça- lışmıştır. Muharebe, bazı mıtnkalarda büyük harbi andırmıştır. Yağmur sularının toplandığı birçok geniş çukurlar gö- rülmektedir. En ufak delikler, ellerin- de kumbaralar bulunan kimselere melce teşkil etmektedir. Asilerin tank- ları gönüllüler tarafından atılan di- namit paketlerile karşılanmıştır. Top- çuların mania ateşi, çok İsabetlidir. Bu boğuşma, dört gündenberi devam ettiği halde mevziler asla değişme- miştir. M. Şaht diktatör- lük aleyhinde “İdeal olan mübadele serbestisidir,, diyor Brüksel 15 (Akşam) — Burada bu- lunan Alman iktisat nazırı B. Şaht gazetecilere beyanatta bulunmuştur. B. Şaht seyahati münasebetile çıkan şayinların aslı olmadığını söyledik- ten sonra demiştir ki: «Siyasi meseleler halledilmedikçe ekonomik kalkınmaya imkân yoktur. Bugün hiç kimse harbi istemiyor. Mark sağlamdır. Almanya devletler arasında sağlam bir döviz kabulüne aleyhtar değildir. Otarşi, diktatörlük ideal idare şekli | değildir. Fakat bugün için lâzımdır. İdeal olan mübadele serbestisidir.> Almanya Papalığı protesto ediyor Berlin 14 (A.A.) — Almanya tara- fından Vatican'a verilen notada, Pa- panın son zamanlarda tamim edilen mektubunun Alman işlerine bir mü- dahale mahiyetinde telâkki edildiği sikredilmektedir, İyi haber alan mahfellere göre, no- tada Papanın yalnız Almanyanın da- hili işlerini tenkid etmekle kalmıya- rek dünya efkârı umumiyesini Alman- yaya karşı umümi bir cephe teşkil et- meğe davet etmesi, Alman hükümeti- nin hayretini mucib olduğu kaydedil- mektedir. Harb sanayii kıtaları efradına yevmiye verilmesi kararlaştırıldı Ankara 14 (Telefon) — Askeri fab- rikalar kadrolarına dahil harb sana- yi kıtaları efradına kanuni istihkak- larından başka ve Kitalarına iltihak- tan itibaren üç ay geçtiklen sonra başlamak şartile çalıştıkları günlere mahsus olmak üzere birinci ve ikinci sene yüz kuruşu geçmemek Üzere yev- miye verilecektir. Buna dair olan ka- Bun lâyihası Meclise verilmiştir. A Sana Dördüncü umumi müfettişlik iktisad müşavirliği Ankara 13 (Akşam) — İktisat ve- kâleti iç ticaret umum müdürlüğü kredi işleri müdürü B. Necdet Bücer dördüncü umumi müfettişlik iktisat müşavirliğine tayin edilmiştir. Türkiye-Mısır arasında aktedilen uahedeler mi Ankara 14 (Telefon) — Türkiye « Mısır arasında akdedilen döstluk, ikamet ve tabliyet muahedeleri me- tinleri bu ayın 20 sinde Ankarada neşredilecektir. B. Karahan Ankaraya döndü Ankara 14 (Telefon) — Birkaç ay- danberi mezunen memleketinde bu- Yunan Soyyet büyük elçisi Karahan Ankaraya dönmüştür. Madrid 14 (A-A.) — Cumhuriyetçi- her Carabanchel'i geçerek Carabanc- hel-Alto'da 100 ev zaptetmişlerdir. Asiler, ricat etmek için ancak yer al tında dar bir geçidden istifade edebi- leceklerdir. Mâdride gene gülleler düştü Madrid 14 (A.A.) — Madride gene birçok obüs düşmüş ve birçok kimse- lerin ölümüne sebebiyet vermiştir. General Majin, gazetecileri kabul ede- rek, infialini izhar etmiş ve şöyle de- miştir: <Asilerin tanelerine Madrid cephe- sinde hedef teşkil eden noktalar, sırf askeri olan noktalar değildir.» Saragos inde Barcelona 14 (A.A) — Hükümet kuvvetleri, Saragos'un cenubunda ki in Tosos adındaki çok ehemmiyetli bir kasabayı işgal etmişler ve bu suret- le cumhuriyetçilerin Blechite mınta- kasındaki faaliyet mıntakalarmı ge nişletmişlerdir. Türkler aleyhine tahrikât Vatanilerin © vaziyetleri çok gülünçleşti Halep 14 ( Olususi m muhabirimiz- den) — Hatayda dolaşarak Türk hal- kının maneviyatını bozmak, unsur- ları birbirleri aleyhine tahrik etmek ve nihayet Hatayın Suriyeden ay- İleri sürerek tahrikât yapmak istiyenlerin vaziyetleri çok gülünçleşmiştir. Çünkü türkler aley- hine tahrikât yapan Vatani memur- lar ve tahrikâtçılar çocuklarını gizli gizli Şama ve Halebe göndermekte- dirler. Şam 14 (Hususi) — Vatanilerin idare ettiği sözde Arap milliyetper- verliğine dayanan taassup cereyanı Suriyede fülen aksülâmeller husule getirmeğe başlamıştır. Çerkesler, Ale- viler, Kürtler, hıristiyanlar bu $si- yaselin gayet tabii düşmanları âra- sındadırlar. Suriyede Lübnan ken- disinderi ayrılmasından sonra da hakikatte muhalif anasırdan mürek- kep bir camia halindedir Bu cami- anın ekalliyet halinde bulunan Sün- nilik perdesine bürünen taassup ve hile ile idaresine imkân kalmadığı- nı akli başında Araplar da iddia et- mektedirler. Bir çe münevveri Şunları — Şimalde elli Ermeniler, Ha- bur kenarlarına yerleştirilen Nestu- riler, Süriyedeki Arap unsuruna adetçe faiktirler. Vataniler bunları Şemmar ve Aneze aşiretleri ile nasıl idare ederler bize akıllı bir idare lâ- zımdır. Sivasta bir kadın bir batında dört çocuk doğurdu Sıvas 14 (Hususi) — Deli İlyasta Mustafa karısı Zeyneb bir batında 4 erkek çocuğu duğurmuştur. Doğum- dan biraz sonra çocuklar ölmüştür. Sivasta çimento fabrikası kurulacak Sıvas 14 (Hususi) — Sümer Bank Çimento endüstrisi şefi B. Celil bu- gün burada kurulacak çimento fabri- kasi hakkındaki tedkiklerini bitirerek Ankaraya dönmüştür. Fabrika yakın- da kurulacaktır, Bir memur iki vagon arasında kalarak yaralandı Dün akşam Haydarpaşada bir tren kazası olmuştur. Demiryolları elek- trik memuru B. Ziya, bir aralık va- gonlar arasında dolaşmakta iken bir- denbire iki vagonun tamponları sıkı- şivermiş, bunun tesirile B. Ziya vü- cudünün muhtelif mahallerinden ezil. miştir. Tahkikata el koyan zabıta, bu va- gonların nasıl sıkıştığını araştırmak- tadır. B. Ziya, tedavi altına alınmıs- ikiitiğeiz ci dani lkinci demir fabri- kası için hazırlık Yeni fabrika Kayseri civarında Karaşta kurulacak Ankara 14 (Telefonla) — Sümer Bank, kurulacak ikinci demir fabri- kası etrafındaki etüdlerine devam et- mektedir. Öğrendiğime göre yeni fab- rika çok zengin demir cevherlerine malik bulunduğu anlaşılan Karaşda yapılacaktır. Karaş Kayseri civarın- dadır. Yeni | 1i bütçe Bütçe encümeni müzakereye başladı Ankara 14 (Telefonla) — Bütge en- cümeni yeni yıl bütçesini müzakereye başlamıştır. Encümen evvelâ varidat bütçesini, ondan sonra da Vekâletle- rin bütçelerini müzakere edecektir. Encümenin rüznamesinde bulunan diğer mühim kanun projeleri arasın- da devlet memurları tekaüd kanunu- nun bâzı maddelerinin değiştirilmesi, askeri orman koruma teşkilâtı, Zira- at bakanlığı vazife teşkilâtı hakkın- daki kanun projeleri vardır. amm am Ecnebilerin ikameti Kanun lâyıhası Büyük Millet Meclisine verildi Ankara 14 (Telefon) — Ecnebilerin seyahat ve İkametleri hakkındaki kanuna ek kanun lâyihasının cncü- menlerce müzakeresi bitmiş, lâyiha Büyük Milet Meclisi rüznamesine alınmıştır. Bu lâyihaya göre ecnebilere veri- lecek ikamet Lezkereleri için 16 gün- den iki aya kadar ikamet edecekler- den $ lira, iki aydan bir seneye kadar ikamet edeceklerden 6 lira, bir s€- neden fazlası için de bir senelik har- cn iki misli alınacaktır. Ecnebile- re en çok iki sene için ikamet tezke- resi verilecektir. Aile sahibi ecnebilerin beraberle- rinde bulunan karılarından ve 18 yaşını doldurmamış çocukların da her biri için 16 günden iki aya ka- dar 50, iki aydan fazla ikamet ede- ceklerden yüz kuruş harç zammı si nacaktır. Talebe Sıfatile Türk iiçin. de okuyanlar, tedkikat veya vazife için resmi müesseselerce getirilen ec- nebilerden ve mültecilerden ikamt harci alınmıyacaktır. Frank dün de düştü Ingiliz lirası 110,03 frank ediyor Fransız frangı dün de bir miktar sukut etmiştir. Evvelki gün Fransız parası Londra borsasında bir İngiliz Yirası mukabili 109,90 #ranklıı Dün ise ancak 110,03 frank mukabilinde bir sterlin almak mümkün olmuştur, Bu suretle frank kıymetinden 13 san- tim daha kaybetmiş bulunmaktadır, Sukutun başladığı tarihten düne kadar olan nisbeti dört frangı bul muştur. Paris borsasında bu vaziyet Ünitürke'de tesir etmektedir. Gelen telgraflara göre evvelki gün 278 frank- tan muamele gören Türk borcu tah- villeri Paris borsasında dün 272 frank. tan alıcı bulmakla kıymetinden altı İrank kaybetmiştir. 'Türk borcu tahvilleri burada nor - mal f#latlerden satılıyor. Fransız fran- gının düşmeğe devam etmesi İstan- bul kambiyo borsasında tahvilâta te- sir etmemiştir. Türk borcunun dün- kü fiati brinci 20,65 ve ikinci de 20,20 Yiradır. İskân umum müdürü Trakyaya gidiyor Ankara 14 (Telefon) — İskân u- mum müdürü B. Cevdet İstanbula ha- yeket etmiştir. Umum müdür İstan- buldan Trakyaya geçecek ve da | eirlerin MER AZ ti edeci KY / 15 Nisan 1937 Almanya, silâhlanma yarışından vazgeçiyor mu? Başkaları razı olmak şartile silâhların terkini bile teklif edecekmiş Brüksel 14 — Alman iktisad nazırı B. Şaht bugün Belçika başvekili ta- rafından öğle yemeğine davet edilmiştir. Bu münasebetle hususi bir mülâ- kat yapacaklardır. Başvekil saat 18 de Alman nazırını resmen kabul 0dos cektir. Bu akşam Almanyanın Brüksel sefiri bir ziyafet verecektir. Paris 14 (A.A.) — Pertinax, Ecbode Paris gazetesinde Dr. Şahtın Brüksele yapacağı seyahatten bahsile diyor ki: «B. Şahlan bütün devletlere ademi tecavüz muahedeleri teklif edeceği va silâhların kemiyet itibarile tahdidi müzakerelerine tekrar girişeceği söylen- mektedir, Osuvre gazetesinde madam Tabowis, diyor ki: «Almanya, silâhlanma yar şında İngiltereye mağlüb olduğunu ve İngilterenin manevi sahada “bütün Avrupayı kendisine karşı bir araya getirmiş bulunduğunu ünlamaktadır. Bu sebeple Almanyanın, mütekabiliyet şartile, silâhların tehdidini değil, hattâ terkini teklif etmesine intizar etmek icab eder. İngilterenin donan- mansının teslihini durdurmağı kabul etmesi muhtemel değildir.» akl. nk m REM Jandarma efrad kanunu Kazandan iaşeleri müm- kün olmu; ca 14 lira verilece! e amm Ankara 14 (Tlefon) — Jandarma efrad kanununun bazı maddelerinin hakkındaki kanun Jâ- yihası Büyük Millet Meclisi rüzna- mesine alınmıştır. Değiştirilen 14 üncü maddenin bir lere ve jandarma gedikli erbaş mek- tebi İle jandarma meslek mektebin- de tahsilde bulunan onbaşı ve er- başlara ve seyyar kıtalarla jandar- maktuan ve peşin olarak ayda ma- aşlarından başka 14 lira inşe bedeli verilecektir. Vali muavinliği ve emniyet müdürlüğü Emniyet müdürü B, Salih Kılıcın vali muavivliğine tayin edileceği te- eyyüd etmektedir. Emniyet müdür- Yüğüne Beyoğlu kaymakamı B. Daniş tayin edilecektir. B. Daniş evvelce polis şube müdürlüklerinde bulun- muş kıymetli memurlarımızdandır. Sanayii teşvik Hükümet yeni t yeni bir kanun lâyıhası hazırladı Ankara 14 — Türk sanayiinin ko laylıkla inkişafını temin için hükü- met yeni bir kanun lâyihası hazırla- tutmayı da memleketin yüksek men- faatleri için lüzumlu görmüştür. Sar nayii teşvik hakkında Çıkavılmış olan kanunlarla onların bütün zeyil- leri yeni projenin şümulü dahilinde- dir. Bu lâyiha kanunlaştıktan sonra diğerleri kaldırılacaktır. Proje İle ham raaddeleri yarı ma- mul veya mamul hale getirecek sa- nayi müesseseleri için bazı muafiyet» ler tanınmaktadır... Doyçe banka verilen demiryolu İnşaat imtiyaz mukavelesi feshedildi Ankara 14 (Telefon) — İstanbul ve civarının Rumeli cihetinde yolcu ve ihtiyari olarak ticaret eşyası nakline mahsus bir demiryolu inşa ve işlet- mesi için Osmanlı hükümeti tarafın- dan Doyçe Banka imtiyaz verilmişti. İmtiyaz mukavelesine göre, inşaata aid plânların vaktinde verilmediği gö- rülmüş ve mukavelenin feshi ile te- minat parası 15000 liranın irad kay- dedilmesine karar verlimiştir. Hariciye vekâleti umumi kâtipliği Ankara 14 (Telefon) — B. Numan Menemencioğlunun hariciye siyasi müsteşarlığına tayini üzerine açılan harielye vekâleti umumi kâtibliğine umum müdürlerden B. Nebilin tayini tekarrür ekmiştir, - 4 m Avam kamarasında mühim bir müzakere Hükümet büyük bir ek- seriyetle itimad reyi aldı Londra 15 (Akşam) — Dün Avam“ kamarasında mühim müzakereler ol- muştur. Bir mebus 25 şubatta Kadik- #e 10 bin İtalyan askeri çıkarıldığı- nın doğru olup olmadığını sormuştur, 'Barlciye nazırı M, Eden buna ceva- ben tahkikat yapıldığını, tahkikaf böyle bir şeyin doğru olduğunu gös- terirse ademi müdahale paktı ihlâl edilmiş demek olacağını söylemiştir. Muhalefet reisi B. Attle bir takriş vererek hükümetin Bilbaoya gitmek» te olan İngiliz gemilerini himaye et- memesini takbih etmiştir. Hükümet namına cevap veren Sir John Simon hükümetin ademi müdahale siyaseti ne sadık kalmak için böyle harekefi etiğini söylemiş ve emuhalefet reisi ademi müdahaleye taraftar değil mi- dir?» diye sormuştur. Reye müracaat edilince hükümet 130 reye karşı 354 reyle itimad kazan, mıştır, Fransız sefiri Ankaraya gitti Fransanın Ankara sefiri B. Pon- $ot, dün akşam zevcesile beraber An- karaya gitmiştir. Filistinde iki devlet Irak başvekili böyle bir şeyin tehlikeli olacağını söyliyor Kudüs 14 (A.A) — Pilistini ikiye bölmek hakkındaki proje, yakın ' şark Arap memleketlerinde zihinleri işgal etmekte ve birçok aleyhde mü- talânlara sebebiyet vermekte deva, İrak Başvekili ve Maliye nazırı, biri Yahudi biri Arap olmak üzere Filistinde iki devlet vücude getirmele” fikrinin aleyhinde bulunmuşlar ve demişlerdir ki: ( Böyle bir parçalanma neticesin- de, Arap ve müslüman âleminin Pi-. listini tamamile kaybetmesi tehli- kesi mevcuttur. Edebiyat fakültesinde Hâmid için merasim Bugün saat 17 de edebiyat fakülte. si konferans salonunda Hâmid için merssim yapılacaktır, Merasimde pide fesör Fuad Köprülü, Ali Nihad, Mitat, Cemal, İsmali Habib söz söyliyeceks lerdir. Spor kurumu ikinci başkani işe başladı Ankara 14 (Telefonla) — Beyazıd. mebusu B. Halid Bayrağın istifus üzerine Türk spor kurumu ikin başkanlığına seçilen o Aydın mebusu B. Adnan Mendtes yeni vazifesine başlamıştır. Soy adı almıyanların cezalar Ankara 14 — Soy adı almadılar için para cezamı vermeleri lâzı Jenlerden bu cezayı - vermiyi bapsedilmeleri kararlaştarılmıştar. inis <9, elli isi