16 Mart 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 8

1 v7ünkü program İslanbul radyosu Öğe neşhiyalı: Sağt 12,30 Pi a Türk musikisi — 12,50 H wvalis — 1505 Prâdla Türk Do kisi — 13,30 Mahtelif plâk Ve WÜn Atşam neşriyatı: Samt 17 İax â0 tarh dersler : Ünivers »i ccen naklen: B z urr — 18,30 Fatih Halkev O çüe ü kulı tarafından - bir O densl — 19,15 Konferans: Dr. " Mazstfer Şevki tarahadan ($> . kar haslalığmın yeni tedavi usu İer) — 19,55 Borsa haber- le — 20 Neemeddin Rza ve — ancadaşları tarafından Türk mu- 4 ve hâalk şarkılan — 70,80 Hava taporu — 20,33 Ömer Riıza taralından arapça söylev — — 2045 Nezihe ve arkadaşlar — tarafndan Türk musik « ve hak gşarkiları ( Saat ayarı ) — 21,15 Fası, saz heyeti: İbrahim ve arkadaşları tarafından — 21,50 Örkestra — 22,45 Ajans ha- berleri — 23 Plâkla sololar, — öpera ve öperet parçaları — 23,20 Son haberler ve — ertesi günün program:. Ankara radyosu Öğle neşriyati. Sant 12,30 Muhtelif plâk neşriyatı — 12,50 Plâkla Türk musikisi ve halk şarkılatı — 13,15 Dahili ve ha riğ haberler. Akşam neşriyatı: Sant 18,30 — Plâkla dâns masikisi — 19,15 Türk musikisi ve halk şarkıları: — ( Nihal ve arkadaşları ) — 20 — Saat ayarı ve arapça neşriyat — 20,13 Türk ve halk şarkıları — (Servet Adnan ve arkadaşları ) — 21 Konferans:Cemil Arıtıman program. Mühtelif Avrapa istasyonları- — gh bü akşamki program özü: Senfoniler: — 16,30 Paris Kolonyal: Sento- — mik konser (Paray, Berlioz, Vag- — mer Vs.), 18,30 Roma kısa dal- (8,1$ devamı ), 9,30 Paris Kolonyal:Plâk (Keza saat 10,15, 11,30, 13), 10,30 Berlin kısa dalgası: Koro, 12 Berlin kısa dalgası: Karışık saat 13 Berlin kısa dalgası: Hafif — musiki, 13,15 Roma kısa da'gası: musiki, 14,15 Paris Kolon j Konser nakli, ( 15 keza ), — YRA5S Varşova: Karışık örkestra — könseri, 17,45 Berlin kısa da'- gası Popüler konser, ( 18,50 — devamı), 18,05 Bükreş: Gurgea orkestrası, 18,20 Belgad:Büyük Radyo orkestrası, 19,30 Peşte: — Radyo orkestrası, 20 Bükreş: Richard Vagnerin eserlerinden konser, 20,30 Berlin kısa dal- —gan: Sehranmel masikisi, 22,20 Pizetti, Catalani, Ravei), 22,45 — Bükreş: Gece musikisi nakl, — 23 Varşova:Halk musikisi (Ros- — sini, Donizett vs.), 22,10 Peşte: “Plâk, 23,35 Viyana: Eğlenceli — Operalar, operetler: — 9,30 Berlin kısa dalgas:Karı- şik opera müsikisi, 12,15 Roma — kısa dalgası: Lrik opera mu- sikisi, ( 17,15 keza ), 21,30 Fiorans, Napol: Franz Leharın — Zigeunerliebe) opereti, 22 M- “İâno, Torino: “Verther, öperası — (Göthenin romanından). — Oda musikisi: — 1445 Roma kisa dalgası: — Oda musikisi konseri. RADYO (Çekoslovakyada ekalliyetleri Çekoslovakya devletni tess Alman Mihmut Esat* — Peşte: Örkestra konseri (Vemer, eden 1919- 1920 muahedeleri ehemmiyetli bir A'man ekali- yetini brakmığştır. Bu ekaliyet, 193 )sayımına göre 3,23:,683 k$şy, yani Çekoslovakya nüü- sunun pek az artmış olduğu anlaş idığına göre A'man eka- Lyetin n de fazla bir artış kay- delt gae hükmetmemek lâzm glr. Ancak bu ekalliyet, Çekosle- vakya hudutları içinde, mütte- hd bir topluluk manzarası ar- zetmekte olmayıp ya Çek mem- leketleri hudut mintakalarında oldukça —ehemmiyetli gruplar, yahud Almanca konuşan — ve fakat Çeklerle karışık bulunan adacıklar halinde görünmekte- dir. Yalnız, Bohemyanın garp mıntakasında, Bavyera hududun- dan geçip Saksonya hududunu takip eden kâzalarda ve toplu bir şekilde, 835,000 kadar Al- man vardır, Alman ve Çeklerle meskün olan Most ve Duşkol kazaları mıntakası şimali Bo- hemyasını — biribirinden — ayır- makta ve diğer mıntakanın on üç kazasında da Almanca ko- nuşan — 808,000 - kişi yaşamak- tadır. Silezya mıntakasının üç ka- zasında 129,000 Alman vardır. Etrafı Çek ekseriyetile çevrilmiş olarak yaşıyan A'manların sayısı 670,000 kadardır. Şunu da kaydetmek lâzımdır; Alman mıntakası denilen yer- lerde de Çek ekalliyetleri mev- cuttur. Meselâ Bohemyanın Al- man mıntakasında ise 305.200, Moravyanın Alman mıntakasın- da ist 365.852 Çek bulunuduğu tesbit edilmiştir. Coğrafya bakımından bu var ziyette bulunan Çekoslovakya, Alman ekailiyetleri, tarih bakı» mindan da hiçbir vakit kendi başlarına bir idari topluluk teş- kil edememişler, hiçbir. vakit Cermen imparatorluğu — cüzüle- rinden olamamışlar, eski Avut- turya-Macaristan imparatorluğu içinde de müstakil br. parça halinde — yaşımamışlardır. Ve Cermen imparatorluğle ancak Çek memleketleri dahilinde Ak man blokları olarak münase- bette bulunmuşlardır. Çekoslovakya, buyünkü hus dutlarını çok tabil âddetmekte ve memleketin ziraate tahss edilmiş olan iç kısımlarından endüstri sayesinde yaşıyan ve Almanlarla meskün — bulunan Bohemya, Moravya — ve silezya kısımlarının — biribirinden aynil- Resitaller: 11 Berlin kısa dalgan: Büyük kömpozitörlerin eserleri (Volf), 13,10 Bükreş:Enstrümantal plâk mösikisi, ( 14,30 kaza ), 15,15 Belin kısa dalgası: Eski güzel havalar, 17,15Berlin kaısa — dal- gös : Sölo örkestrn - könseri (V yölonsel ), 1815 Varşova: V yo'onsel sonatları(Beethoven), 20,20 Varşova: Şarkılar, 21,05 Bükreş: Viyolonsel konseri, 22 Varşova: Chopinin eserlerinden piyano resitali, 22,30 Belgrad: Halk şarkıları, - 23,20 Belgrad: Mühtelif şarkılar. Dans musikisi: 16,45 Berlin kısa dalgası: Bü- tün — dünyanın dıı.ılırııdın. 19,10 Varşova: 21,30 Bikreş: Kabare mus kisi, 23,15 Stok- holm, 23,30 Lüypzig, Florans, Napoli, 24,10 Peşte, Muhtelif: 18,06 Roma kısa dalgası : Arapça musikili program, 20,36 Bari:Türkça haberler ve konser, 21,1$ Bari: Rumca haberler ve Elen musikisi, VÜİ <t masını cöğtafik, ekotomik ve stratejk bir manasızlık telâkki eylemektedir. * ”. Fakat Çekoslovakya Alman- İarının telâkkisi başkadır. Çe- koslovakya teşkil olunduğu sı- rada bu yeni devletin teşekkül tatzha itiraz etmiş oldukları gibi; 1920 de, ilk seçimiler ya- p hp ta piırlâmentonün 281 aza- sından 72 sinin ve sanâtonun 142 azağından 37 sinin Alman o.dukları anlaşıldığı zatman bun- lar Çekosloyak cumhuriyetinin kendi Aarzulatı hilâfinda kü- rülmüş — olduğunu ve — Çek metmleket'erindeki Alman aras zisinln yesi Cumhüriyete ik haki İle milletlerin imukadder: lerini bizzat tayn — etmeleri prensibinin İhlâl edilmiş bulat» duğunu beyan etmişlerdir. Ö tarihten itibaren Çekoslo- vakya içinde tebellâr eden bu ekalliyet muhalefeti, Çeklerle işb rliği zaruretini kabul ederek müşterek sürette Çalışma arzır larının izharile bir müddet sü- küset bulmuş ve nihayet 1933 de, Alimanyada Nasyoaal Sos- yalizim hareketinin genişlemeğe baş'aması üzerine gene tekrar canlanmıştır. Fivaki, en eski Nasyonal Sosyalist hareketi dahi “millet- lerin kendi mukadderlerini kendi kendilerine tayin etmeleri pren- sibi mucibince bütün Alman- ların büyük bir Almanya ha- Ende teşkil edecekleri bir bir: likten bahsetmektedir. H terin *Mein Kampf, adındaki kita: bında da ayni prensip şu şe- kildaformüle edilmiştir: “A man “Rayhi, devet olarak, — bütün Almanları bir araya toplamalı- dir. 1914 huduüdları Alman milletinin istikbali bakımından hçbir mana ifade etmez., Almanyada Nısyonal Sosya- lizmin — muvaffak olması ise Almanya dışındaki ve bu arada Çekoslovakyadeki A'man ekal- Tiyetlerini büsbütün tesiri ab- tında — birakmış — olduğundan Çekoslovakya — Almanları, 2 ilkteşrin 1934 - taribinde, He- imatiront adı ile bir cephe birliği tesis etmişlerdir. Bu cephe, 19 Naan — 1935 tarihindeki mebut — seç'mine, Südet Almaaları partisi ismini alarak iştirak etmiş ve Alman ekaliyetine ait 72 mebusluktan 44 ünü kazanmıştır. O tarihten itibaren Alman ekalliyeti için çoök ekseriyeli ile her - itibarla müsavat istiyen Südet Alman- ları partisi, 1936 olimpiyadları dolayısile gittiğ: Berlinden N 14 yonal sosyalist şefier yle temas ederek dönen reislisanile “Sü- det Almanlarınıt yaşamakta ol dukları yerlerde tam- istiklâl, istemeğe başlamıştır. Avusturyadaki hâdiseler do- layısiyle bir kat daha ehemmi- yetleşen “Çekoslovakya Alman ekalliyetleri — meseles <nin ana hatları aşağı yukarı budür. Bunlara şunu da ilâve ede- Kim: Beş altı gün evel Sündey Tayımis gazetesi muhabirine be- yanatta bulunan Çekoöslovakya Cumhurreisi B. Benes, Çekos- lovakyadaki Alman ekaliiyetleri meselesinin de, Çek hükümeti ile Alman partileri münasebet- lerinin de tamamile dahilt bir iş olduğunu söyledikten gsonra demiştir. - *Harbin pek olduğunu — sanın'yorum Fakat demokrasi idealimizi ve mülki — tamamiyetimizi — icap ederse küvvetle de - müdal aya hazırız. Pek tabildir ki m şler rek demokrasi bağlarile keddi #YABATN | Süt ve sütten yapılmış Halkevi köşe; 16 Vat maddeler ucuzlatılacak | Komisyonun tesbit ettiği tetbirlerin tatbik mevkitne konmasına çalışılacak Ankata, 15 (Hukusi) — Mem- lekette sütü ve sütten yüpılân matddeleri ucuzlatmak için uzun zamandanberi çalığan bir. ko- misyon çalışmasını bitirmiş ve etrallı bit tapor hazırlatnıştır. Halkın günlük hayatında ek- mekten ve etteh sonrâ en mü- him yeri âalan sit, peynit ve yağ gibi maddeleri het sağlık bâkımından mükemmel bir ka: liteye yükseltmek, hem de böl miktarda istihlâkini temiü mak* sadile Fatini ucuzlatmak içh alınması gereken tedbirler bü rapotda gösterilmiştir. =pw lııı,vlınırken. başka memleketleria bu yoldaki mevs zuatından geniş ölçüde fayda- lanılmış; ancak memleketimizin gösterdiği — hususi şartlar da gözden uzak tutulmamıştır. Komisvonda aza sıfatile bw lunan Sağlık Bakanlığı mümes- sli, süt veren hayvan arın ye- tiştirilme şartları hakkında Ba- kanlığın ileri sürdüğü tedbirleri söy.emiş ve fenni ahırların lü- zumundan bahsetmiştir. — Zaten iki sene evel hazırlanan süt ni- zamnamesnde de bu hususta çok sıki. kayıdlar vardır. Ân- cak, memleketim zin her tara- fada fenni ahırların inşası her şeyden evel bir zaman ve para işi olduğa için bu hususta hay- van sahiplerine basit kolaylık- Büyük Millet Mec- lar gösterilmesi. de bahis mev- zuudür. Hazırlanân — rapörün — tatbik kıymeti hakkında tam bir bkir edinmek maksadile mütehâssıs heyet köyleri dolaşmağa karar vermiştir. Haber aldığımıza gö- re, heyet, yakında Ankara köy* lerinde bir tetkik gezisi yapa- cak ve Ankara halkımin — içtiği sütlerin hangi şartlar — altında elde edildiğini yakından göree ceklerdir. Bakanlık, — köylerimizin en mâasralsız — bir şekilde Tenni ahılar vücude getirebilmelerini temin için bazı nümuneler yap- tırmağa karar vermiştir. Müte- hassıs heyetin köylerdeki tetb kıkatı sırasında bü hüsüsta da karar verilecektir. Ekonomi Bakanımız B. Şakir Kesebir. bu iki homisyonun çalışmalarını — yakından — takip etmiş ve raporun bir ân evel tatbikat —safhssına — geçmesini istemiştir. Şu vaz yetten anla- şıldığına göre, iyi sütün ucuzca saattırılması için hükümet en kısa zamanda bir karara var- mak azmindedir. Sütün buna bağlı olarak yağ ve peynirin ucuzlama — nisbeti hakkında bugünden bit fikir ileri sürmek mümkün ölma- makla betaber yapılan tahmin ler çök müsbettir. lisi müzakereleri — Başı 6 ıntı sah.fede — la bazan Mmüana değişikliğini istilzam edebilir. Banun için bütün kanvalırın yeni Türkçe isimlerle tashih edilmesi arzu ediliyorsa bunun için mütehas: sıs bir komisyon ayrılması, ka* nun metihleriin orada tetkik edildikten sonra buraya ge- mesi âzmdır, demiş ve eted- mehit döğruüdan doğtüyâ kendi tarafından kullanacağı — kelime ile şimdye kadar — kullanılan hukuki ve mali ıstılahlar ara- sada aykırılık ve binnetice yanlış şeklde anlaşılmasına se- bep olableceğini ilâve etmiştir. Ziya Cevhert Etili, Teklifin esasen bu noktayı gözönündae bulundurduğunu ve — metindeki hukuk? astılahları değiştirmiye- rek olduğu gibi bırakmış ob duğunu kaydeylemiştir. Salâh Yarg: (Kocasli), İcar, isticar, mecur bedeliicar g bi kelimelerin Türkçe karşılıklarır nin iörâ kanunüta bir. madde halinde ilâve edilmiş bulundu- gönu kâydetmiştir. Netcede Ziya Cevher Etili nin teklif ettiği şekil nâazan itibare alınarak bir defa daha gözden geçirilmek üzere büdce encümenine verilmiştir. Müzelerle ören yerlerini zi- yaret edenlerden alınacak üc- rete aid kanunun müzakeresin- de söz alan Mitat Aydın (Trab- zön) müzelerin bir milletin kük tür hayatı bakımından olan ehemmiyeline işaret ederek tek- lif edilen Gücretlerin 25 kuruş olarak tespit edilmesini istemiş ve bu maksatla bir de takrir vermiştir. Büdee encümeni mazbata mu- barriri verdiği - cevapta, — teklif —— (D sanaamana lerine büğ — oluuğumuz — garp devletlerinden ayrılacak değ lız. Onların da bizden ayrılmı gaklarını ümd ediyoruz. parp Avrupasnın Biz, tekâmü üne meibut bir garp devletiyiz., t a şednmezste olan ücretlerin esaslı tetkiklerden sovra tesb t edilmiş o dığanu söyliyerek genel ta.il günleri için bu ücretlerin indi- rildiğini, bundan başka aleb- umum mektepler — talebesinin, kıta halinde erat ile subaylar- dan, rehberlerile töpü halde gelen Hakevi gibi Kültür kur tumları vesâireden ücret alınmı- yacağını ilâve eylemiştir. Bu izahattan sonra Mitat Ay- dinin takriri teye konmüş ve redded İmiştir. Ortaokul öğretmenleri yet ş- tirmek maksadile Gazi Terbiye enstitüsünde açılan ku sa devam eden Öğretmen okulu —mezur alan Zya Gevher Etili, bir ih- tiyaç ve lüzum üzerine kendile- rinden Ortamekteplerde istila. de edilmek üzere açılan bu kursa devam edecek olan mir alimlere kursun devamı müd- detince maaş verilmemesinin doğru * olmiyacağını, — bunların hemen hepsinin iaşesine mec- bur. balündüğü — ailesi — efradi bulunduğunu söylemiş ve geriye kalacak olan bu aile efradının nt ile geçineceklerini sortmuştur. Büdce kentümeni — mazbata muharriri verdiği cevapta şim- diye kadar kursa devaim edem lere ayrıca maaş verilmemekte olduğunu, teklif edilen kanunla bu kursa devam eden ve ede- ceç muallimlerin burada geçi recekleri müddetin terfi h zmet- TJerine dam edilmesi yibi bunlar lehinde bir hükmü htiva eyle- diğini kaydeylemiş ve bu inü- allimlere maaş verilmesin © bt günkü vaziyet içinde husasi idarelerce mümkün — olmiyacağı zantinda bulunmuştur. Dahiliye encümeni mazbata muharrir. Şükrü (Çanakkale) de kursa devam eden — mutllimle» rin yarın hususi idarelerin esi- sen başka müallitm tayih etinek 1 — 19 Mart 1938 Cumar tesi günü dkşam evimiz spor kolu gecesidr. Bu gecede 2 yaşındar 4 yaşına kadar güzel ve gürbüz. çocuk seçimi mmlli kıyafetle milli oyunlar, monoloğ dans Ve Mmühtelif eğlenceler yapılacaktır. Davetiyeler tevii edilmiştir. 2 — Motör kütsünu ikmal edenlerin 16/3/938 Çarşamba günü saât 17,30 da Halkevine gelmeleri. $ «« Motör kursu iç'n yeni. den kayıt işleri yapı'acaktır. T teklilerin evimize müracantları. — * 4 «4 16/3/938 Çarşamba gür nü Bay Ressam Ceâl Uzel tas rafından verilen seti koüferan- sın üçüncüsü olan (on yedinti asırda İspanyol v: Hollanda san'atı) mevzulu projeksiyonlu konferansı va:dır. $ — Kub ây ihtilaline evimiz kölüte azaları ve yönkürül ip tirak edecektir. 6 — Ün'ü Türk komutam At tilânın büyük bir tesmi sayın bâşbakanımız ve saylavımız Ces lâl Bayar tarafından — İzmire göndeşilmiştir. Hergün öğleden :.oıan Yürddaşlara gösterilmek» t 7 — Evimiz s&lonunda her hafta Parşembe gü vü akşamları sâaat 20 de bülür yutrddaşlara karıgöz oyunu — oynanacaktır. Parasız. olan bu oyuna büsün yurddaşlar davetlidir. B — Evimz salohunda her halta Cumârtesi gü G âaat 18 de iİlkokullara karagöz oyunu oyaatılmaktadır. $ — 16737938 Çarşamba gü- nü Saat 18 de sosyal yardım ve Sâat 17 de halk dersaneleri komitasının - haftalık — topiantısı vardır. Sanatlar mekte- binde bir saat.. — — Başı 7 inci sahijede — 7 — Mobilye 8 — Sepet Olmak üzere (8) atölye var- dir, Ve hepsi de — Haal.yettedir. İzmirin aitmiş yedi yıllık ba büyük müessesesini ziyatet eder ken *ön dereca seviniyor vü heyecandan heyecana — düşü- yorduk. Sevincimizde ve heyecanımız- da haklıydık. Çünkü okul, va. z fesini hakk'le başarmış, t dinlenmek — bilmiyen mesaişini açık âlınla ikmal etmişti, Ba hususta büyik bir gaye retle vazile gören — okul direk- törü Bay Muzalfer Harcı, baş- muavin Haydar Sünteri, şef ve », muavin Sabri Bıyaaı ve bütün öğretmen arkadaşlarını candan kutlularız. e Mmaaş Verinek inec- buriyetinde bulunduklarına göre ayrıca bunlara da maâaş verme- lerine maddeten imkân bulun- madığını izah etmiştir. Zıya Cevhe> Etili, Bu tekli- fini hususi idarelere yükletmeği düşünmediğini ve oaların vaz- iyetini esasen yakından bildiği- ni göyliyerek bunun umumi büdceden temin edilmesinin mümkün olabileceğini işaret et- m'ş ve bu hususta Maarif Ve- kilinin ge düşündüğünü sor- müştür. — Ziya Cevher Etilinin bu ta- lebi üzerine kanunun müzake- resi rahatsızlığı dölayısile İstanı - bulda bulunan Maarif Vekilinin dönüşüne bırakılmıştır. Yine bugünkü toplantıda bi- rihei müzakeresi yapılan bir kâs nun ile de hariçten satın alınan buhatlı ve inotörlü gemiler memlekette yapılan mümasik leri için getirilecek eşyanın gümrük resminden istisnası ka. bul edilmiştr. Kamutay Çarşamba günü top- lanacaktır. ü'.' Kü