30 Temmuz 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

2. — — — Başkalarının göziyle Çin - Japon harbi karşısında Avrupa ŞENER — yam ys Içtimai bir derdimiz Evlâtlık Adiyle küçük çocukların kizmetçi gibi ve en tahammül edilmez şerait içinde çalıştırılması İMALİ Çinde karşı karşıya 0. lan izi rakib aynı boyda de- Zildir. Ana vatan, Mançuko, Kore, Formoz, Çahar, yani iç Mogolistanm bir kısma” Ve başlıca şehri Pekin olan Peğili eyaletinin bir parçası hesaba ka. talmez Japonyanın 160 milyon nüfusa hükmettiğini kabul edebiliriz. Deniz Japonyanm elindedir, Japon hava or, dusunun 2000 kadar tayyaresi ve ka- Ta ordusunun bütün asri teçhizatı var. dır. Çin, 1911 den beri büyük kalkın. ma gayretleri sarfetmiştir. Bugünkü şefi Çankay , Şek değerli bir zattir. Fakat Çin ordusu, herhalde, Japon or- dusu kıymetinde değildir. 400 milyon Çinliden bahsedilmekte ise de bunla, Tm hepsi Nankin hükümetinin muraka besi altında bulunmamaktadır. Esasen Japonların seçmiş oldukları barb sa - hası da ancak 200 kilometre genişli- Zindedir. Çinlilerin sayıca üstünlüğü kabul edilse bile Çin ordusu Japonla. Tı, deniz dolayısiyle soldan ve yüksek dağlar dolayısiyle sağdan kuşatamaz. Jar. Çinliler memleket içinden jaşeye mubtaç oldukları halde Japonların e. aslı menzil teşkilâlı mevcuttur. 20 uncu ,Çin ordusu “kumandanı Feng başma buyruk bir zattır. Çan - Kay . Sek'in bu zatı kendine tâbi kıl ması acaba kabil olacak mıdır? Bun- dan başka, Japonlar Şantorgun mün. tehasında yerleşmişlerdir: buradan ha reket ederek Çinlileri yandan vurma. ları mümkündür, Denize hâkim Japon. ların Kanton veya Sanghây üzerine bir ihraç hareketi yapmaları ihtima- Jini de düşilnmek lâzımdır. Bundan do. layı Nankin bütün ordularını şimale sevkedemez. Sovyetlerin, İngilterenin, Amerika - nım Çine yardımı olabilecek midir? Bu yardımın müessir olacağını kabul cimemek için birçok sebeb vardır. Japonların gayesi Çin piyasasını &- le geçirmek ve ayni zamanda inkılâp. Şı ve asker bir Çin kurulması için uğ. raşmakta olan Çinlileri , kendilerini veya ordularını mağlüb ederek - ikti. dar mevkiinden dilşürmek, ve kabil 0. Tursa, şimali Çini cenubi Çinden ayira- rak hâkimiyeti eski payitahta, Pekine vermek suretinde tarif edilemez mi” Japonlar bu hedeflerine vâsıl olmak için Cengiz Han'ın takib etmiş oldu. Zu istilâ yollarını takib etmektedir . ler. Cengiz han bu yollardan geçerek Çinin bir kısmını ve şimdiki Rus Tür. kistanını, yani daha sonraları Timu - Tun hareket noktaları olmus olan yer- leri zâptetmişti. Japonya, İste böyle, eski Mongol plânları üzerinde hareket etmektedir. Bütün bu Izahların neticesi şudur ki Avrupa Uzak şarkta yeni bir parti daha kaybetmektedir. Zira hâdiseler nasıl tezahlir ederse etsin, bugün ora. larda uz çok hesaba katılmakta olan Avrupalılar yarın dahs az hesaba ka- talır unsurlar olacaklardır. Çünkü ya Japonya galib gelecek ve Çinin bir kısmi bir Japon sömürgesi halini ala, cak, yahud Çin muzaffer olacak ve bü zafer, 400 milyonluk bir imparatorlu. ğun doğuşunu teşkil edecektir. Piyer Dominik (La Tribune des Nations” gazete. sinden). Italya, Ingiltere İle anlaşıyor Habeşistan ilhakının tanınmasına mukabil Jspanyadaki “gönüllü, lerini geri çekecek Lozlrt, 29 (A,A,) — Edenin Musoliniyi görmek üzere Roraaya gitmesi muhtemel ot duğuna dalr olan şeyis hakkında #uale cevaben iyi malâmaf almakta © olan mahafil bu gsyiayı ne tekzip ve ne de teyit etmiştir. Bandar. başka, heniz tecyyüt © etmemiş diğer bir şaylaya nazaran Başvekilin İtalya. müzakerelere girişmiştir. İngiliz | haşvekii bu münasebetle İspanyadaki yahancı gönül. sorulan | Jüler hakkında İtalyanın ne düşündüğünü a. çıkça bildirmesini istemiştir. İtatyan gefiri, Malyanm İspanyadaki gönüllülerin geri çe. kilmesini kabul ettiğine dair teminat ver. miştir. Bu müsiasebetle Sovyetlerin o hatir hareketi dr tetkik edilmiş, neticede o bütün nın Londra sefiri Geandiyi mumalleykin Ro. | Pu meseleleri halletmek Üzere İngiliz Hart, maya hareketinden evvel görmesi * muhte. zoeldir. « Romu 9 — ingiliz Hariciye Nazırı Ede. Din Başvekil Musolini iie görüşmek © Üzere yakında Romayı giyaret edeceği teyit edil. mektedir. Salâhiyettar #ühafilden alan haberlere göre, Töndrada Tögiliz Başvekilile İtalyan siçisi Kont Grandi arasındaki mülâkat müs. bet hetleler vermiştir. Ayni mahafile göre, İngiliz — İtalyan münasebâlırn ıslahı fm. kânları temin edilmiştir. Londra mülâkatm. da centilmen anlaşması, Akdeniz meselesi, İspasyn hâdiseleri ve Habaşistarın İasınma. 8! meselesi müzakere erlilmiştir. İtalyan hükümeti Haboşlatanın tanınması husulmda Mibetler cemiyeti İarafından bir karar veriirsesini >Mtemeğe Kürar werdiğin.. den daha evvel İngiltere ile anlaşmak Üzere Bir kayıp: Doktor Naili vardar b bi öldü gele Gülhane hastanesi muslimlerinden doktor yarbay Naili Vardar kına bir ii gından sonra genç denecek bir vefat etmiştir. Çok değerli bir hoca olan Naht Vardarın ölümü bütün kendisini tanıyanları ve alebelerini çok müteessir etiniştir. Cenazesi yarın sabah on bir bas, taneden kaldırılarak aile ha gömü, Jeoektir. Merhumun ailesine ve arkadaşları. na derin beessürlerimizi bildiririz. Belediye emirlerini dinlemiyenler Dün tramvaydan atlayan 23 kişi, © vapurdan alyan 12 kişi, sokağa e. ten veya başka şekillerde “kirleten 2 kişi, çöp atan $ kişi yakalarımıştır. Eminönünde markasız 19 hamala ce. za verilmiş, 60 kedi tutulmuştur. <iye nazırı Edenin Romaya giderek Musoli, nile görüşmesine karar verilmiştir Atatürkün Istanbul köylerinde Tetkikleri rafından en büyük bir hatıra o- larak saklanacağını söylemiştir. “Memnu mntakada vazife gö- ren bir kır bekçisinin uyanıklı . ğı, Atatürkün yüksek takdirleri. le karşılanmıştır. Yasak edilmelidir ! Yazan: £. Güneri Esir ticareti ile bir asırdan fazla bir zamandanberi mücadele eden medeni dünya muvaffak oldu sayılır mi bil mem ? Fakat muvaffak olunsa da olun masa da yeni bir mevzu ariyan düşyya insaniyetperverleri bu defa da beyaz kadın ve ç0öbuk ticaretini ele al mış bulunuyorlar. Bilhassa rikkati tahrike daha müsait olan çocuk tica- reti üzerinde ehemmiyetle duruluyor. Çocuk ticareti türlü şekilleriyle ö- tedenberi bütün dünyayı #armış olan bir âdettir. Bunun bir şeklini göçen Osmanlı imparatorluğu genç Türkiye. ye öyle bir miras olarak bırakmıştır ki — boğazı tokluğuna — evlâtlık al mayı bugün gayet tabil görenlerimiz maalesef hâlâ vardır. Bu hal nesil den nesile İntikal edip gidiyor. Çocuklarını besleyip büyütmekten âciz kalan Çinli ailelerin onları satma» sı ötedenberi âdetti. Son zamanlara kadar bu alışverişe göz yuman Çin hü» kümeti şimdi bu işi bir nizam altma almış bulunuyor. Todbir gu: Beher ç0- Guk bizim paramızla 120 liradan &şağı Satılmıyacak ve hususi bir daire bu çocukların köle gibi kullanılmasına mani olacak. Dünyanın en medeni addedilen mem leketlerinde de çocuk ticaretinin en son hızla devam etiğini görüyoruz. İngiltere hiç değilse İngiliz çocuk - larımm harice satılması önliyecek bir karamameyi çıkarıyor. Amerikadaki ağır kanunlar çocuk ve beyaz kadın ticaretinin önüne geçmekten henüz çok uzaktır. Diğer memleketlerde artık vaziye- tin ne olacağını varın siz hesep edin. Bizse evİâ TK Işi Ml DAŞKA Bu zavallılara “esir, diyemeyiz Çünkü hangi bakımdan tetkik etseniz bu ismi vermeyi uygun bulamazsınız. Ama içlerinde bir esirin bile tahammül edemiyeceği muameleyi görenler az değildir. : Bunlara evlâtlık da deyemeyiz. Çün kü, yine hangi bakımdan tetkik ötse - niz gördükleri muamele, evlât kelime- sinin delâlet edebileceği müna İle ta - ban tabana zıttır. a Bunlar, yukarda da dediğimiz gibi geçen devirden bu devre intikal etmiş çirkin bir adetin * garip bir mevki de kalmış zavallı kurbanlardır. Evlâtlık âdetinin medehi bir insana dehşet verecek kadar yükselen facia » Jarmı sık sık görürsünüz. Sokakta, ev- de, misafirlikte, tramvayda, vapurda, gezintide bunlar insanlığın eksikli bir uzvu, yahut yarı insanla yarı hayvan arasında görür vaziyette gibi gözünü- 78 batar, durur, di 4 Ankara caddesinden iki arkdaş çı - kıyoruz. Biraz ilerimizde gerek şıklı - ğında, gerek tuvaletinde hiçbir geyi ih mal etmemiş bir bayan salma salma yürüyor. Biraz sonra gözlerimiz onun biraz gerisine ilişti. Bu yürekler acısı manzarayı imkânı yok tasavvüre- demezsiniz. Küçücük, şöyle en geniş tahminle dört yaşlarında bir kizcağız. İnanm ki, daha yürümesi bile doğru dürüst değil. Önüne bir önlük takıl - mış, saçları sıfır numarayla traş edil. miş bu yavru o koskoca kadmın hiz - metçisidir. Bu kadm nasıl oluyorda kendisi gibi muazam olduğunda şüphe olmıyan hizmetini şü üç karışlık yay. rudan bekliyor?. Tanıdığım bir aile vardır. Bir fakir ailenin çocuğunu henilz meme çağında evlâtlık olarak almışlardı. O sırada çocuğa meme veren asıl annesine süt anne namı verilmiş, biraz sonra ablağı nın da ayn! eve hizmetçi olarak alın - dığını gördük. Bu grupa biraz sonra kadinin doğurduğu üçüncü kız çocuğu da - yine hizmetçi olarak - iltihak etti, Sonu şu oldu. Hizmetçi olan kızlar hanım muamelesi gören kardeşlerine hizmet etmeğe dayanamadılar ve her ikisi de kaçtılar. Fakat ası) ana Ve babalarma değil başlarına (o gelen hallerden onları mes'ul görmüş olacak İsr ki onları da affedememişlerdi. Lİ. Komşuyu gözetlemek muhakkak ki, fena şeydir. Lâkin İstanbul gibi cadde leri dar bir şehirde karşıki komşu ile alâkadar olmamak elden gelmiyor. Bi « zim karşı sıramızda bir komşu var. Vakia görüşüp konuşmadım amma « sizden iyi olmasın! - iyi insanlara benzerler, Yalnız bir evlâtlıkları var ki, ona yapılan muamele, karşıdan be- him huzurumu kaçırıyor. Evlâtlık henüz 7 — 8 yaşlarında, ba- şımda daima yemenisi bulunan ve hep &yni entariyi giyen bir kız çocuğu... Nede hamarat şey görseniz. İnsan bu Yaşta bir çocuğun bu kadar iş başara- bilmesine hayret eder . Görüyorum ki vazifesi bununla kal- miyor:Evdeki Üç şımarık çocuğun eğ- lencesi odur. Suratının tahta beziyle silinmesinden tutun da balkondan baş aşağı sarkıtılmıya kadar her türlü eğlence - tabii onun için işkence. şek Vi üzerine tecrübe ediliyor, Evin küçük bayanı - ki maşallah kapılardan sığ- miyor! - bütün can sıkıntısmı onu tokatlamakla gideriyor. Evvelce oturduğumuz Ankara cad - desine civar bir yerde bir evlâtlık var- dı. Bü zavallı pencereden baktığı za- man dahi « hilâf olmasın ama - bir sa ate kadar uziyan bir dayak fasir ile karşılaşırdı. Bütün mahallenin bizar olduğu bu dayaklardan, zavallı kızın aklımı oynattığını duydum. ». Bir tanıdıktan dinledim: Vaktiyle Anadeimin - weyetnk alan bir aile galiba da bir miktar para hiu- kabilihde bir fakir ailenin kiz çocuğu nu alıp İstanbula getirmiş, Fakat ev- lât acısı bahtsız ananın kalbini sar - dıkça sarmış, feryadına ailesi taham- mül edememiş. Kizm bir akrabası kal kıp İstanbula, gelmiş. İstanbul kazan o kepçe araya #ora nihayet kızm izini bulmuş. j Adamcağız kızı istemiyor, yalnız yüzünü bir göreyim. İki satırbir şey yazsın da anasına götüreyim, diyor. Adam kapıda yalvarıyor, iz yukarda ağlıyor.. Fakat nafile, Neticede aldığı cevap şu: “O kız öldü, git derdini istediğin yere anlat.,, Bu misalleri istediğiniz kadar uza - tabllirdim. Fakat bir sürü yarsyı tazelemekten ne fayda var? Evlâtlık işinde şüphesiz istisnalar da var ama, o kadar deyede kulak kâ- bilinden ki... » Hükümötin, “bütün “inkılâpları bir hamlede yapan Türkiyede bu insan ti- caretinin de bir an evvel önüne geğ8 - cek tedbirler almasını diliyorum. A, Faik Güneri Cumhuriyet bayramımızda Ankaranın mümtaz misafirleri Şark memleketle- rinden Kral ve Veliahtlar gelecek Bolgradda çıkan o Polüka ( gazetesinin “mevauk bir membadap,, kaydile verdiği ma Jümata göre cumhuriyet bayramında birçok kral ve velinhtlerie dörlet rica o Ankaraya gelerek Atatürkü ziyeret edecek ve tebrik, lerini sunacaklardır. i. Wigan kral: ve veliahdi, Hicaz “kralı İb. niasnyd ve: veliahdi, Yemen-hükümdarrsi.. mam Yahya, cumhuriyet bayramında. dadırlar, İran başvekili ve Hariciye nazırı, Afgan ve İrak harletye mazırları, da 20 teşrinley. velde Ankarada bulunacaklar, bu münasebet le şark paktı harleiye nazırları İlk mutat toplantısı akdedilecektir. » İGemi ile kazazede “ zahâh ik! okuyuğutmuz şunli v © 1 — Gayret Tanay Kadıköy rayı ziyaret edecek devlet relsleri, mrasms) Aka b» ma a e ( £ 48 saatlik iş haftasi İş kanununun çalışma si it olan hükümleri . şayan #9 veli süratle . mevkii tatbik& run, kanunun meriyet x0 sinden itibaren ilç sene edileceğini göstermekted iktısat vekâleti iş daire$i, F<ArER de sekiz saatten fazla #âade edilmiyor, Bunu leri takip edecektir. Sekiz saatlik çalışma İİ, memlekette gerek işçinin, * renin alışmadığı bir messi * Bunun için bu mesele üzeri? yaf'da çok hassastır. Yali ne İki taraflı olmaktadır. r tecrübe bütün şüpheleri sin ad tice göstermiştir ki, bazan e” kadar yükselen iş saatin dirilmesinden dolayr iş yi nispette azalmaktadır. Ya yi be bu üçte bir azalmaya Mt randmanmın üçte yarım bile ğini, göstermiştir. Sekiz saft zifide kafalı, sıhhatli işçinin © işin yüksek kaliteli otuşu d# iş veren İehine kaydedilecek Dİ” İşte böylece iş kanununu ” daha ilk adımlarda miispet © rülmektedir. pa ye” at / Bir gemide S£ günlük erzakt TE m pi Kan Yirminci tüccar çeki eliro topla gor on dokuz taciri bir aray i rn kazançlarını yüzde otuz Dari” çek proteso edildiği takdirde tün meblağı ödemesi e tüccar çeki ödetmek suretile Parasmı hem de kürme kurtar sile İşin asıl tuhaf tarafı yara i Car karşılığı otmayan bir çekl€ nir *, müş oldukları gibi 100 de 25 GİRİ, gö”. elde etmişlerdi. Nası! Egieneti y dato değil mir Y Iki tayyare Ho? 22 temmuz taribli Arap Birisi 200 diğeri 300 kilometi* HP çe yük yolcu tayyareleri tiloları #KUİ #aatte 500 kilometre yapıyor ii” 800 kilamteirelik mesafeyi hel“ dükikeda almaktadırlar. “ Hafif ve süratı tayyarelerde" fo da 1 saat 35 dakika şen Mi üçüncü filo: 400X 1 sat 86 “© 640 kilometre yol almiş olur. Çatalcada tümen uskeri w Tüzer bu bilmecemizi balletmi$ # kazanmıştır. . Altı tane ole MIS SİMİ SSEZSİSSAS YIK SEZE EPEY LIİI İİ -— (24 temmuz) tarihli Arâp dir: May İhsan Ellaçığın çocuklar yy tabloda gösterdiğimiz biçimde “— laşaraklardır. —— , — # « 12 Mehmet 4 İ «3G Ahmet “.. 5 Ahmedin geriye witr elma ver dik 6 nn murabtal 36 dır. © ge Bu dilmecemizi balledenierde” y Gİ. sn aa makin me pumara Si, 2 — Hüsnü Erkek Hsest.