16 Şubat 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

16 ŞUBAT 1932 7 nci sene, No. 2161 NUSHASI 5$ KURUŞTUR "T CENEVRE, 15 (|Hususf muhebirimizden) — Tahdidi teslihat konferansının bu Cenevre'de ne yapılı- yor ve ne söyleniyor” Tahdidi teslihat konferansı.. nm pek uzun süreceği anlaşılı- yor. Müzakerat başlayalı iki hafta olduğu halde henüz mu- rahhasların yarısı bile ilk sözle rini söylemiş değillerdir. Fran- sadan başlayarak, sırasile İngil tere, Amerika, Sovyet Rusya, İtalya, Japonya, Lehistan ve di. ğer bir. kısım devletlerin murahhasları — mensup — ol- dukları hükümetlerin — nok tai nazarlarını izah etmişler dir. On dokuzuncu devlet ola- rak geleceği bildirilen Türkiye- ye henüz sıra gelmemiştir. Kon feransa iştirak eden devletlerin nutku müsavat meselesini _td_ıı rüz ettirmeğe hasredilmiştir. Tahdidi teslihatta müsavat, em niyette müsavat... Brüning mek istiyor ki, bış!n de'v!etler (ve tabit Fransayı ima ediyor) emniyet istiyorlarsa biz de ay- ni derecede emniyet istiyoruz. Amerika murahhasmın tek- lifleri dokuz madde ile hulâsa edilebilir: 1 — İhzari tahdidi teslihat konferansının . hazırla- dığı müsveddeyi müzakerata &- sas olarak kabul etmekle bera. ber, bu gayeye hâdim diğer tek lifleri de tetkike - âmadedir. 2 — Washington tahdidi tesli- hat hedesinin müddetini adedi altmışa baliğ olduğu göre, bütün heyeti murahhasa- lar ilk sözlerini ancak bir ay zarfında söyleyebileceklerdir. E ğer bu konferans müzakeratınım bu tertip üzere devamı İâzım gelirse, her murahhasa ancak ayda bir defa söz düşecek _de- mektir! Konferansım Iııı_şelnlde devam edemiyeceği âşikârdır. Evvelâ bu ilk sözleri konferans müzakerelerinin haricinde bir başlangıç telâkki etmek lâzrm. dır. Bunlar açılmaya ait mera- simden ibarettir. Sonra bütün müzakeratın böyle heyeti umu- miye halinde cereyan etmiyece- ği de tabiidir. Merasime ait ilk nutuklardan sonra konferans belki de encümenlere ayrılacak ve işler o zaman tesri edilmiş olacaktır. Konferansm nasıl bir netice ye varacağı malüm değildir. Şimdiye kadar söylenen nutuk- lar, sulh ve müsalemet hakkın- da bir takım tahminlerle muhte lf devletlerin tahdidi -teslihat hakkında malüm olan noktai na zarlarından ibarettir. Fransa, Cemiyeti Akvamın emrine ordu ve donanma ver- meği, yani —cemiyeti dev- letlerin fevkinde bir teş- kilât — haline koymağı ter- viç ediyor. Fransa bu teklifile, sulh ve müsalemet için silâhla- rın tahdidinden başka yollar a- ranmak lâzım geldiğini ileri sür. Mektedir ki, bu teklif tahdidi teslihat için toplanan bir konfe ransın mevzuu haricinde telâk- i edilse yeri vardır. - Ve itiraf etmek lâzımdır ki, Cemiyeti Akvama böyle bir vaziyet ver. mek, devletler için silâhların tahdidinden dahi daha ehemmi â_etli, daha müşkül bir mesele- ir. İngiliz Hariciye nazırı, tah- didi teslihata daha ziyade te- mas etmiştir. İngilizlerin nok- tai nazarları şöyle hülâsa edile. bilir: İngiltere, ihzari tahdidi teslihat koııferıı'ı;ı.ı tı_nf'_ı_nd:n temdit, Londra tahdidi teslihat muahedesine Fransa ve İtalya- nın da iştiraki. 3 — Bu mukave- lelere diğer devletler de iştirak edince muayyen bir nisbet dahi linde umumi bir tahdit. 4— Tay yare bombardımanına karşı si- vil ahaliyi himaye. 5 — Tahtel. bahirlerin tamamen ilgası; 6 — Zehirli gazin kullanılmaması. 7 — Askerlerin mikdarını tah- dit; Esası da şu olacak: Dahili asayişin muhafazası ile müda- faa için asgari bir mikdar tayi- ni. 8 — Tanklar, ağır toplar ve buna mümasil tecavüz silâh- ları hakkında kuyut vaz'ı. 9 — Amerika silâhların nev'ini ve mikdarını tahdide taraftardır. Fakat buna yardım olsun diye bütçelerde silâh masarifinin ta- yinini de iltizam ediyor. Silâhların tahdidinde en ile- ri giden İtalya olmuşur. İtalya Hariciye nazırı, bütün safı harp gemilerinin, — tahtelbahirlerin, tayyare gemilerinin, ağır topla- rın ve tankların tamamen ilga- sını talep etmiştir. İtalya tay- yare bombardımanının, zelıiı:li gazin, ve kimyevi maddelerin de lâğvını kabul etmektedir. Sonra M. Grandi, teslihat ve Umumi Neşriyat ETEM Siirt Meb'usu MAHMUT ve Yazı Müdürü İZZET — Cer. 1L B e Ü ça # Mahmut Celâ? Bey Sirkeci şimendifer istesyonundan çıkıyor İranla aramızda halle- dilmemiş hiç bir mesele kalmadı.. - Celâl Bey Dün Avdet Etti! Bilhassa bazı anasırın tahrikâti yüzün- den dost İranla aramızda hâsıl olan infialler tamamen zail olmuştur Hariciye vekili Tevfik Rüş- T a x & tü Beye Tahran seyahatinde re $ fakat eden İş Barıkası umumi . müdürü Celâl Bey, dün Avru- dij pa tarikile şehrimize avdet et. miştir. Celâl Bey, Sirkeci istasyo. nunda İş Bankası idare meclisi reisi Siirt meb'usu Mahmut, Maraş meb'usu Mithat, Zongul dak meb'usu Ragıp, Afyon meb usu İzzet, Sinop meb'usu Re.- cep Zühtü, Edirne meb'usu Şa- | kir, İş Bankası İstanbul şubesi - 4 müdürü Muammer, Ziraat oda- # — sı meclisi azasından Furtunza. —— (Devamı 6 ıncı sahitfede) Celâl B. trenden inince arkadaşla- rile görüşüyor tahdidi teslihatta esa- sını da müdafaa etmiştir. : Japonlar daha ziyade tnhdı_. data taraftardırlar. ltalyanu.ı ı! gasını iltizam ettiği her nevi si lâhın, Japonya tahdidini isti- yor. İşte şimdiye kadar Cenev_ıre- de irat edilen nutuklardaki f'î- kirler bu suretle hülâsa edilebi- lir. Beş seneden beri devam e- den ihzari tahdidi teslihat kon- feranslarınm müzakerelerini ta kip edenler bu noktai nazarlar- da büyük bir yenilik görmiye- ceklerdir. Bunlar, ihzari konfe- ransın bir rapor mahiyetinde hazırladığı ve muahede müsved desi namr verilen altmış madde Hik kararında münderiçtir. Ayrı ayrı devletler tarafından muhte lif ihtirazi I:ııyı;îı dermeyı'n edi- rlanan yı rata esas olarak kabul ediyor. Silâhlarm mikdar ve nevi üze- rinden tahdidini terviç ediyor. izaltı gemilerinin ve zehir- Ki gaz ile kimya harbinin ilgası- n talep ediyor. Mecburi asker- liğin ilgâsı müşkül bir mesele olduğundan askerlerin mikdar üzerinden tahdidini iltizam edi yor. Harp gemilerinin tonajı ve deniz ve kara toplarının da cmini tahdidata tabi tutma- ği kabul ediyor. Almanlar esasen silâhların- dan tecrit edilmiş bir halde bu- handukl ından, t bedidatın şek k hakkında teferrüata girişme- L'hişlerdir. Alman Başvekilinin len bum zemin olarak kabul edileceği şüphesizdir. Ve ancak bundan sonradır ki, konferans merasim safhasını bitirmiş - ve işe başla- mış telâkki edilebilir. Ahmet ŞÜKRÜ Halkın sesi; Hak- kın sesidir.Halkın evi de Türk hakkı- nın, Türk irfanı- nın evi olacaktır. Şehir meclisinde dün çarpışmalar oldu! Et meselesine ait mazbataların müzakeresi tehir edildi —— Daha neler görüşüldü? TTTT l . —-r; a kat'i raporu müzakere — edilecekti. Varidat kısmı tabı ve tevzi edilmiş, fakat masarif kısmı henüz ikmal e- Istanbul umumi meclisi dün saat 14 de reis vekili Sadettin Ferit Be- yin riyasetinde içtima etti. Divan kâtiplikleri mevküinde — Etem İzzet ve Ali Rıza Beyler vardı. Zaptı sabıktan sonra içtima dev- resinin 15 gün daha temdidi hakkın- da makam tezkeresi okundu ve ka- tehiri kabul edildi. bul edildi. Bundan sonra — hesabı '(Devamı 6 ıncı sahifede) lihat kon 1 günkü umumiü içtimaında heyeti murahhasamız reisi Tevfik Rüştü Bey tarafından Türk tezi izah edilmiştir. Heyeti murahhasamız tarafından ileri sürülen teklifler büyük bir alâka ile dinlenmiş ve derin bir intıba bırakmıştır. Başmurahhasımız Tevfik Rüştü B. tezimizi müdafaa ederken müteac!dit dçfalar sürekli bir surette alk E en objektif, en esaslı fikirleri ihtiva ettiği kanaatindedir. %IlIlIIIIlllllllllllllllllllllllIllllIllllllllllIllllllllllllllllllllllIllllllllllIIIllllIIIIIIII ışianmıştır. Burada matbuat mahafili Türk tezinin, İtalyan tezinin iradından sonra, r Gazi Hz. Reisicümhur Hz. dün Dol- mabahçe sarayındaki daire- lerinde meşgul olmuşlar ve iiiııİııııııııiıiııııııııııiııınııiiııiıüuîınıiıîııııiııııııinıııııuıiııuıııııııııııııııııııııuiuıuıuuıııuıuıııuuııuııuııunımıııuımııııııııııııııuîııııııııııııııiiı İ € AŞİT IIIIIIIIII"IIIIFI lll!]IIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIII|IIlIIIIIIlllllllllllllllllllllIIII|lIll|IIlIII|IllllIllllıllllllllllllllmllllllllllllllllllllllllmllllllllllllllllillllllllğ İnhisar teklifi çok mü- sait karşılanmaktadır akşam üzeri Bağaziçinde motörle bir gezinti yapmış- lardır. | Tütün inhisarı umum müdürü Hüs- İnhisarlarin Nakli Vapurculuğu inhisar altına almak teşebbüsü inkişaf gösteriyor Sadullah Beyin beyanatı Hususi vapurların hükümetçe sa- tın almarak Devlet inhisarı halinde işletilmek üzere Seyrisefain'le tev- hidi muvafık olacağına dair hâsıl o- lan y gittikçe kuvvetlendi ğini ve hükümetin — vapurculuğun yet verecek kat'i bir sureti hal tes- bit etmek üzere bulunduğunu yaz- mıştık. Bu malümat muhtelif alâka- Birinci komisyon ser- vislerin ayırılmasını muvafık görmüyor İnhisar idarelerinin bazı servisle- rinin birleştirilerek Ankara'ya na- killeri — meselesini p < darlar dinde müsait karşılı h tetk_ilı etmek ı'iıue ç E ! ta, bu meyanda vapurculuğun Dev- tülün, tuz ve müs- let inhisarına alınması fikri, Seyrise- kirat inhisar idııo- faince de muvafık — görülmektedir. leri teftiş heyetleri Gerek bu hususta ve gerek Seyrise- reislerinden mürek îıııı - Vapurcular ihtilâfatı hakkında kep — komisyonun disik görüştüğümüz Seyri Cai öüsilisini ll - ;ı:ı: müdürü Sadullah B. demiş- derek — raporunu “Bi ee — “Bu mesele hakkında 'e verdiğini TERM ler söylenmiştir. Artık iliveçd:d!il.:- iretini hühisar selenin i suretine — gelince, Gümrükler vekâ. | (Devamı 6 ıncı sahifede) leti musteşarı Â: Seyrisefain umumi müdürü SADULLAH BEY ASIM BEY mürekkep komisy dlran aü İ- dareleri umum mü- dürürlerind ae nü, müskirat inhisarı umum müdürü (Devamı 6 ıncı sahifede) ' Sun'i tedbirlerle şeker piyasasını yükseltmek istiyorlar.. İzmirde Tevkifai Yapıldı! Komünistlerin faaliyet merkezleri meydana çıkarıldı IZMİR, 15 (Hususi) — Polis u- zun müddetten beri buradaki komü- nist tahrikâtının hangi ellerden ida- - re edildiğini tah- kik etmekte — idi. En nihayet ele ge- çirilen bir mektup la zabıta bu teşki- Mal  ki şeker kant jana tabi bir maddedir. Alpullu şeker fabrikası piyasamızda her hengi bir fiat tereffüü ve ihti- kâra mâni olmak için kendi şe- kerlerile bugüne kadar piyasa. yı tutmağa ve hattâ kontenjan. dan evvelki fiat üzerinde şeker Milli şeker fabrikaları şeker fiatının yükselmesine mâni olmaktadırlar Kon_tenjan politikasının muvaffakıye- tinde halkın da vezifesi vardır satışını yapmağa Muvaffak ol. mutşur. Şimdi Alpullunun nor- mal tozşekerleri bitmiş olduğu için bu şekerin fiati piyasada 42 kuruşa kadar çıkmıştır. Al- pullu şirketi fiatin daha ziyade yükselmesine mâni olmak için (Devamı 6 ıncı sahifede ) civarında — berber Osmanın — dükkâ- nında yapılan ta- harriyat neticesin- de bulunan mek- tup üzerine dük- Haülerhin. süiş mi eyhin — tesi modelci ü İzmir Valisi rem, san'atlar KÂZIM PAŞA mektebinden Mus- tafa, terzi Şükrü, tornacı Mustafa i- (Devamı 6 1ncı sahifede) dilmemiş olduğundan müzakeresinin | || Müteakıben et komisyonu maz- || batası okundu. Mehmet Ali B. mü- | Rusuhi Bey L a Riyaseti cümhur baş yaveri kaymakam Ru- suhi Bey uzun müddet kıt'adan uzak kalmış olduğu için mesleki ma- İâmat ve mümaresesini kaybetmemesi maksa- dile Reisicümhur Hz. tarafından bir kıt'a hiz- metine tayinine müsaa- | lâtın düş- | müştür. « « DA ŞA Yeni usul bir satış.. Far y de buyurulmuştur. Japonya — Ya mal sipariş et, yahut...