January 1, 1940 Tarihli Yarım Ay Dergisi Sayfa 6

5 Tan salam aa rar Osmanlılarda Sanatkârlara Dair İLK KANUN —lrmde ecdadımdan kalma, eski ve azma bir ua var ki, bunda eski bir de kanun yazılmış: Kanunun yazılması tarihi 1060/1650 senesi oldur ğundan, pek mühim. Kitabın baş sahi- fesi kopmuş olduğu cihetle, kimin tara* fından yazılıp toplandığı maatteessüf malüm değil. Lâkin baştanbaşa bütün Bunu yeni barfleri- tarihimiz ve bem hukuk tarihimiz için pek mühim olacak Kitabın birioci faslı: Zina ve gayri cürümler hakkında. İkinci faslı: Döğüşüp söğüşmeler ve adam öldürme cürümleri hakkında, Sarhoşluk, hırsızlık ve gasp gibi cürümler hakkınd Dördüncü faslı: Reaya toprakları rü- İçüncü faslı: sümu hakkında. Beşinci faslı * Hububat aşarı hak. kında, Altıncı faslı; Koyun beyliği hakkında Yedinci faslı; Otlak resmi hakkında Sekizinci faslı: Kışlak resmi hakkında Dokuzuncu faslı: Yürükler hakkında Önuncu faslı: Kovan resmi bakkında (Ön birinci faslı: Düşğünlerden alınan resimler hakkında. On ikinci faslı: Tütün resmi hakkında On üçüncü faslı: Değirmen resmi hakkında. Ön dördüncü faslı ; hakkında, On beşinci faslı: Müttehemler hak- kında Onaltıncı faslı; Sik, sicil ve müra- sele resimleri hakkında, Serbest timar yedinci faslı: Yaya askeri ahvali hakkınd On Selimi faslı: Müsellemler bak” kında, n dokuzuncu faslı: Beytülmal ve gaiplerin malı hak Yirminci faslı: Pazar bacı ve kapan resmi hakkında. Yirmi birinci faslı: İhtisap kanunu kakkında, Yirmi ikinci faslı; San'atkârlar hak- kında, Yirmi üçüncü faslı: Azepler hakkında Yirmi dördüncü faslı: Timar sahip leri haklarında olmak üzere yirmi dört fasıldır ki, ene A büyü sahife tutmaktadı 6 Bu kanunun her fıkrası, uzun uza: dıya tetkike lâyık olup, bunu incelemek” le, vaktiyle hem yükselmemizin, bem de gerilememizin sebeplerini, bunlardan pek açık bir surette anlarız ki. bu iti- barla da pek mühimdir. Bu kitabı baştanbaşa bir takım ha” şiyelerle yazmayı daha sonraya bıraka- rak ilkönce bundan 300 sene evve bükümetin san 'atkârlara karşı olan bat- fı hareket ve noktai nazarını göster mek üzere kitabın yirmi ikinci faslını yazıp mecmuanızda neşredeceğim. Eğer muhterem okuyucularınızda alâka uyan” dırır, onlara faydalı olabilirsem, kanunun diğer fasıllarını ve bunlar hakkındaki düşündükle rimi de yazarını Edirne: 17. 1. 1940 Öğcelmen Osman Nuri Peremeci Ahvali Elfaslüssani Vel Işrun Fi Ehli Sanayi Habbâzân — Ekmekçilerin ve keredeclerin keredesi ve çörekçile- rin çöreği gözlenip çiğ ve karası olma ya. Eğer eksik olursa, Kadı marifetiyle ta'zir olunup dirhemine bir akçe ceri- me alına. Ve elekliri sık ve eyu ola ve ekşi yahut kepekli olsa muhkem hak- kından geline ve bunların ehli bibresi kat'an kendilerinden olmıya. Yiyici tai- fesinden ola ve çörek ekm eğin nısfı ola. Mer medde on yedi vakye yağ ka- ola. Ve mayasız çörek işlene- Her zaman da ekmeği a ve arı ve pâk kerede narbına eksik etmiyenler buluna. Kassabân — Ve kasaplar etini koyuna halt lar. Ve füsuli erbaada narh üzere et bulduralar. İnad ettirmi- yeler. Ve semizin saklayıp arığın boğaz- lamıyalar. Eler'zaman balka et yetişti: reler. Ve taallül edip et bulmiyan ka- sabın mubkem hakkından geleler, Ve hapsedeler. Tâ et bulmaya rıza veringu- ceye dek. Ve her kişinin muradı oldu. yerden kesip özür ve hane etmeye” ler. Ve ber kişiye nazarları bir ola ve kasablar verilen narhtan eksik vereler. Mübkem hakkından gelip ta'zir ettikten sonra dirhemine bir akce cerime alına bbahan — Ve abçıların pişirdiği et çiğ olmaya ve aş dahi tuzlu ve tuz- suz olmaya ve kaplar pâk ola ve kazan dahi keçi OSMAN NURİ PEREMECİ ları Kkalaysiz ve çanakları eski ve sırsız olmıya Ve belinde futası pâk ola ve hizmetkârları kâfir olmaya ve zikrolu. nanlara mubalif olursa haklarından ge. line ve fava büryanı olsa suya ıslayıp pişireler ve kokmuş eti menedeler. VW evvel yahni edip sonra büryan etmeği men edeler: > kuzu büryanının yü, eyi menedeler. Ve We kuzu büryanı ekşi suya b a yahni et narhının nısfı ola İ We dahi Başçıların pişirdiği baş ve aça, gözleme pâk pişireler. Kılı ve bezi olmıya. Koyun ye kuzu başına zamanına göre narh ve reler. Ve paçanın her m dördü bir akçeye ola. maya. Muharra pişireler. Ve illâ muh. kem haklarından geline, j dahi akabe işkembesi temiz ola ve pâk su ile pişireler. Ve muharra Pişip sirke ve sarımsak tamam ola. Ve libasları ve bezler pâk ola ve er gözlene, bağır. sağı piş ve ciğeri W di bi halt pişirmiyeler " Ve börekçiler gözlene. Koyun ei ikiyüz elli dirhem olicak corbalı börek yüz dirhem ola. Tortulu börek 180 dir. bem ola. Ve - Ve koyun efinden gayri et halt olm ya, Ve illâ muhkem haklarından geline i Ve esbabları pâk ve hamırı undan olu İçyağı be kokar yağ olma i ve futalari miyanesi sovan olmaya Ve dahi lokma işleyenlerin lokme il ları gözlene ki, hamırı iyi ola veçiğ ol maya ve bal akidesi az olmaya pi Ve dahi bakkallar gözlene ki kurnf fevakih ve sair me'lükat kısmı ki üzüs tekrar narh taleb ei elinde eksik ne neyi veznedip satanın hakkından geli ne. Ve her zaman terazülar gözlene k bir yanı uzun ve ağrı olmaya. İki yani tamam müsavi ola ve dahi vakyelei gözlene. Biribirinden tefavütü olmıyi Ve ber nesnenin iyisin ve kemin bir birine halt edeni ta'zir edeler. Veyül ile gelen kavun ve karpuz ve üzüm “( inar ve turunç gibi, gözlene ve pas rinden gayri yerde satmayalar: V istikbal eden kimseleri menedeler. r ve muharrf