17 Mayıs 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

DÜNYADA OLUP BİTENLER Yunanistan Kızılların hamlesi Geçen haftanın nan seçimleri, bölgesinde alışılmamış bir sükünet içinde Seçimlerin — bitaraf kimselerden mürekkep muvakkat bir hükümetin nezaretinde yapılması bu sonunda Yu- Akdenizin bu elektriksiz havanın başlıca sebeple- rinden biri Maamafih "Geç ci Hükümet", 1çk1 satışının yasağı, as- kerlerin sokaga çıkmaması gibi ih- tıyatı tedbirleri almakta — kusur et- memiştir. Bu umumi sessizliğe Trağ- men seçimler büyük bir ilgi ile kar- şılandı. İştirak nisbeti yüksek oldu. Bilhassa kadınlar, dört sene evvel kazandıkları bu siyasi hakkı erkek- lerden daha üyük bir — tehalükle kullandılar. Kaç göçün âdet olma- dığı bu ülkede, erkeklerin ve kadın- ların oylarım ayrı sandıklarda kul- lanması da seçimlere değişik çeşni verdi. Kati neticeler, çetrefil Seçim Ka- nunu yuzunden ancak bu haftanın ortasında olmuştur. Zira Yunanlılar nisbi seçimin iyi tarafla- rını alan, kötü taraflarını atan iki turlu, prımh ve takviyeli bir nisbi sistemle seçimlere gitmişlerdir. İlk turdan artan koltuklar, bütün reyle- rin © 25 inden fazlasını alan parti- ler — arasında paylaşılmaktadır İki parti koalisyonu için bu nisb t B 35, üç parti koalisyonu için % 40 tır. Bu şekilde bir taraftan nisbi se- çim kabul edilerek seçim adaleti ze- delenmemekte, diğer — taraftan kol- tukların fazla dağılmasını önlemek için büyük partilere avantajlar ta- nınmaktadır. Nitekim reylerin an- cak 2 41'ini elde eden Karamanlis'in partisi, rey nisbetinden fazla koltuk kazanmış ve 300 koltuktan 171'ini elde. tutarak mutlak ekseriyetle ik- tidarı muhafaza etmiştir. Seçimlerin en mühim surprızı solcu E. D. A. Partisinin, Yunanis- tanın ikinci partisi hahne gelmesi olmuştur NATO üyeleri için bu, hiç te hayra alâmet bir gelişme de- ğildir. v . Orta Doğu İIşi Karamanın Koyunu aşkan Nâsırın geçen haftaki a Asya seyahati tahminlerin hilâfına uzun sürmedi. Başkan, Taş- kent ziyaretinden sonra geçen haf- tanın başında Baküya geldi ve tu- ristik Karadeniz sahillerinde bir kaç. gün dolaşıp Moskovaya döndü; Bu haftanın sonuna doğru da Rusyadan ayrılacaktır Rus 1liderleriyle birlikte her ka- deh kaldırışında, emperyalizmin aleyhinde malüm ithamları makta kusur etmiyen Nâsırın, Ame- rikaya farklı muamele yaptığı göze AKİS, 17 MAYIS 1958 çarpmaktadır. Moskova 1ç1n tabii ki "emperyalizm — Amerika"dır. Fa ar Nâsır Kremlin hderlerınden farklı olarak "emperyalizm — İn giltere" şeklinde konuştu. Halbuki son zamanlara gelinceye kadar, ge- rek Başkan Nâsır, gerek — meşhur Kahire Radyosu emperyalıstler ara- sında bir nüans gozetmıyordu Ei- senhower Doktrininin mucitleriyle, Süveyşe saldıranlar aynı sepete ko- nuyordu. XX. asrın en büyük küfrü hâline gelen emperyalizme — verilen bu nüans, Kahire ve Washington a- rasında son günlerde esen bahar hava- sının neticesidir. Moskova seyahatinin arifesinde başlıyan bahar havası, ilk meyvalarını da — vermiştir: — Ameri- kan tazyiki üzerine Süveyş Kanalı- nın eski ve yeni sahipleri arasında münasebetler tesisine dayanan bir siyasetinin kabulü" nü istiyerek Dışiş- leri Bakanlığını bu yolda cesaret- lendirmiştir. Başkan Nâsır, "ne Ike, ne Nikita" diyen başı buyruk siya— setinin tescili demek olan Sam Am- canın yeni kararım, Moskova seya- hati sırasında elbette paha biçilmez bir hediye olarak karşılamıştır. K- remlindeki realist liderler» hoşlarına gitmiyen bu — hakikati çok iyi bil- mektedirler. Arap dünyasının en kuvvetli adamının Batıya yakın pir bitaraflığa kaymasını Önlemek için gayret — gösterecekleri — şüphesizdir. Bunun için de gerek insani, gerek siyasi sebepler dolayısıyla Israilin dostu kalmaya mahküm —bulunan Sam Amcadan, daha kuvvetli koz- lara sahiptirler. Şimdiye kadar İs- rail meselesini ciddi olarak kurcala- maktan kaçınan Rusya, yeni bir jestle Nâsır ve Dulles arasındaki ba- har havasım kışa çevirebilir. — Rus- Orta Doğuda petrol borusu vaziyeti anlaşmaya varmak mümkün olmuş- tur. Bundan başka Amerika, Mısıra ait fonları serbest bırakmıştır. Maa- mafih Kanal anlaşmasının en mühim neticesi, Sam Amcaya sesini — yük- seltme imkânını vermesinde aran- malıdır. Zira "ğâsıp" rolündeki Nâ- sıra karşı mecburen pek nazik dav- ranamıyan Sam Amca, kanalın es- ki sahıplerıyle anlaşan Nâsırı, artık ve iyi niyetli adam — olarak takdim edebilecektir. Nitekim geçen haftanın sonuna doğru, — Senatonun Dışişleri Komisyonunda — konuşan Amerikanın Orta Doğu — işleriyle meşgul Bakan yardımcısı — William M. Rountree, Süveyş Kumpanyasıy- la anlaşmanın "vaitkâr bir gelişme" olduğunu söylemeye bilhassa dikkat etmiştir. Komisyon Başkanı — Theo- dore Francis Green de "Nâsırla iyi yanın Asuan barajını yapmağa ka- rar vermesi, biraz daha ufak çapta bir bomba da olsa, Birleşik Arap Cumhurıyetının Moskovaya karşı o- lan — "minnettarlığını" — arttırabilir. Velhasıl Kahire ve Washington ara- sındaki tebessüm — başlangıçları, ha- kiki baharı getirmekten zaktır. Bu sebeple pamuk ağlı, kumara çok benziyen bir si- yaseti tehlikeli sayanlar, Orta Do- ğuyu huzura kavuşturmak için ye- gâne siyasetin Doğu ve Batı ara- sında anlaşmak olduğundan şüphe etmemektedirler. İki devin başbaşa verip, bölgenin ihtilaflı — meseleleri hakkında bir anlaşmaya — varmasını ve Orta Doğuyu . silâhlandırmaktan vazgeçirmesini — istemektedirler. — Bu şekilde, Arap liderlerinin, iki bloku birbirine karşı oynamaya — çalışan 21