January 24, 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 9

Namık Gedik Ha şöyle kalıya istimlâk bedeli, Amerikan Hükümeti tarafından takdir edilerek dolar olarak ödenecek ve ihtilaf vu- kuunda Türk Hükümeti karsısında Amerikan Hükümetini bulacaktır. Bu ihtilâf Türk mahkemeleri tara- fından değil, iki hükümet arasında diplomatik müzakerelerle halloluna- caktır. Bu şekilde anlaşmaya vârıl- mazsa iki taraf bir hakem seçecek, hakem de şeçilmezse La Haye Ada- let Divanı Başkanı bir hakem tâyin edecektir. kemin kararı d kati olacaktır. Sabri Dilekin bu samimi his ve endişeleri, D. P. sıralarında oturan milletvekilleri tarafından sükünetle dinlendi. C. H. P. sıralarında ise al- kışlarla karşılandı. Sabrı Dileke ce- vap verme 1çm kürsüye gelen Ab- dullah Aker ise pek talihli olmadı. Aker Sabrı Dilekin bu tip anlaşma- ya koydukları söylenen 30 memleketın hangılerı olduğu sualine de cevap veremeyince teklifin müza- keresi Pazartesiye bırakıldı. Sabri Dılek Meclısten çıkmak ü- zereyken, meş merdiven altında Dr. Namık Gedık tarafından yaka- landı. Dr. Gedik, genç Trabzon mil- letvekilini ikna etmek için çok uğ- raştı. İkisi arasındaki konuşma u- zadıkçe uzadı. Fakat Dr. Namık Gedikin bu teşebbüsten eli boş çık- tığı Meclisin bu haftanın - başında Pazartesi günü yaptığı — toplantıda anlaşıldı. Kapitülasyon kokusu azartesi günü tatlı dilli Dr. Ge- P dik, bir imtiyazın asla mevzuu- AKİS , 24 OCAK 1959 bahis olmadığını, anlaşmanın tasdi kinin Amerikan — sermayesinin Tür kiyeye gelmesini arttıracağını söy- ledi. -Anlaşma iki senedır tatbik e- diliyordu ama üddet zarfında sadece iki firma Turkıyeye sermaye getırmıştı— . Gedikin ne merdiven altı soh- bettı ne de kürsüde soyledıklerı Sab- ri Dileki tatmine i gelmemişti. Trabzon milletvekili yeniden söz ala- rak endişelerini tekrarladı ve reyini aleyhte kullanacağını söyledi. Tekli- fin lehinde olanlar da vardı. Meselâ İlhan Sipahioglu anlaşmada bir kapitülas duymadığını söyledi. Fethı Çelıkbaş, Yabancı Ser-, mayeyi Teşvik kanununun müzake- resinde yaptığı konuşmaların ilhamı içinde reyini teklifin lehinde kulla- nacağım kürsüde açıkladı. Anlaşma- da bu hava içinde tasdik edildi. merikan sermayesinin mem ketimizde bilhassa — rağbet sahanın petrol araştırmaları olması ve anlaşmanın müddetsiz bulunması ve altından kalkılması imkânsız bir tazminat miktarının hakem tarafın- dan kabul edilmesi korkusu ilerdeki bır mılhleştırme hare etini son de- rece güçleştirecek ve milli bir ikti- sadi politika takip etmek istiyecek hükümetleri epeyce uğraştıracaktır. C. H. P. İslahatçıların zaferi on haftalar içinde hayli entere- S san hâdiselere şahid olan, Bayın- dır Sokağındaki C. H. P. Genel Mer- kezinin yeşil çuhalı haftanın sonunda kere daha İsmet İnönünün dirsekle- rıyle temas haline geldi. İnönü, iki eşekkül eden yeni Parti Meclısıne riyaset ediyordu. Kurt Po- litikacının son zamanlardaki en ne- şeli gününü yaşadığı — her halinden İftihar Belgesi! ıkıştığı zaman muarızlarını S "iktidar - organı" olmakla itham eden Kasım Gülek, Ankara Gençlik Teşkılatının çektıgı telgrafta şöyle — denil- mektedir: "On dördüncü Kurultayınız- da tekrar seçilişiniz biz D. Gençlik Teşkilâtı mensuplarını partimiz avantajları bakımın- yukselmesını şiar edinmiş D. P. müntesipieri olarak da, bil- hassa Kıbrıs ve dış yardımlar mevzuundaki meşhur beyanat- larınızı hatırlıyarak büyük bir üzüntüye şevketmiştir". mle- ettiği' YURTTA OLUP BİTENLER belli idi. Kurultaydan beklediği ne- ticeler gerçekleşmiş güçbirliği pro- jesi yedi Hürriyet Partıh bir müsta- takilin Parti Meclis de yer alma- sıyla dörtbaşı mamur bir şekilde fi- iliyata intikal etmiş, Genel Sekreter seçimine dair tüzük maddesi istediği gibi değiştirilmiş ve — riyaset ettiği Meclis yüksek seviyede bir heyet halinde kurulmuştu. — Sağında eski Hürriyet Partisi Başkanı Fevzi Lüt- fi Karaosmanoğlu vardı. Onun ya- nında Cahit Zamangil, İbrahim Ök- tem, Turhan Feyzioğlu yer almışlar- dı. İsmail Rüştü Aksal, Ferit Melen, Turgut Göle, Kemal Satır Feridun Ergin, gençlerden Bülent Ecevit, Suphi m hep oradaydılar Hepsi neş'e'li, hepsi iş görmeğe a- simliydiler. Neş'esiz ve hattâ hiddetli gibi duran, Kasım Gülek ve -Kâmil Kı- rıkoglu Mehmet Hazer gibi- birkaç Gülekçi idi. Seçimleri muarızları karşısında kaybetmenin, Parti Mec- lisini "dikensiz bir gül bahçesi" ha-. üne getirememenin teessürü içindey- diler. Fakat umumi havada, bu bir- kaç kişinin surat asışı bir mâna ifâ- de etmedi; Parti Meclisi, çalışmala- rına güleryüzlü bir ekseriyetle baş- ladı. Gündemde Merkez İdare Kurulu- nun seçimi vardı. İnönü, üyelerden aday göstermelerini — istedi. Turgut Göle, Turhan Feyzioğlu ile Sırrı A- talayı Turhan Feyzioğlu, Turgut Göle ile Kemali Bayezıtı; Kemali Bayezıt, Ferit Melen ile Osman Ali- şıroglunu Ferit Melen, Kemal Sa- tır ile Turan Güneşi, Kemal Satır, Sabri Dilek Kırk yılda bir