23 Şubat 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10

Sahife 10 Akşam 23 Şubat 1932 KARİ MEKTUPLARI —————-—— Hariçten tütünlere nasıl müşteri bulunur ? Amsterdamda bulunan tütün işi ile meşgul olan bir kariimiz yazıyor: ; “ Geçen mektubumda türk tü- tüncülüğünün inkişaf çarelerini izah etmiştim. Bu mektubumda da türk tütününün Avrupada nasıl satılacağını anlatacağım: Bizim inhisar idaresi hariçte kendisine rakip olan Mısır, Yuna- nistan, Bulgaristan, İngiltere ve Amerika fabrikatörlerinin tuttuğu yolun tamamile aksi bir istikamet takip etmektedir. Mısır, Yunanistan ve Bulgaris- tan tütün idarelerinin en ziyade ehemmiyet verdikleri şey hariçte şube açmaktır. Bizim için de hemen bütün Avrupa şehirlerinde birer şubeye şiddetle (ibtiyaç vardır. Bu şubelerden o başka | tütün idaresi Türk otütününü hariçe tanıtmak için hiç bir müş- teriyi kaçırmaması, her vesile ile | tütünlerimizi teşhir etmesi lâzım- | dır. Hariç piyasalarda tütünlere müşteri bulmak için şu esaslara riayet edilmelidir: 1 — Şube açmak.. 2 — Bütün sergide etmek. 3 — Tütün almak istiyen mem- leketlerde birer müteahhit bulmak. 4 — Bilhassa reklâma âzami derecede ehemmiyet vermek. 5 — Bulunan omüteahhitlere âzami teshilât göstermek.. Halbuki şimdiye kadar itiraf etmek lâzımdır ki, bütün bu şart- iştirak Tahdidi teslihat konferansı lar ihmal olunmuştur. Şube aç- makta, serğilere iştirak etmekte pek geri kaldık. Tütün almak isteyen memleketlere müteahhit bulmak meselesi temamile ihmal edildi. Meselâ bir seneden beri Hollanda ve Belçika gibi en iyi tütün müşterimiz olan yerler müteahhitsiz (o bırakılmıştır. Bu yüzden her sene yapılan binlerce liralık satış bu sene olmamıştır. Hollanda ve Belçika'da müteah- hitlik yapmak isteyen bir çok kimseler vardır. Fakat inhisar idaresinin “ticari kiyaset,, zannile koyduğu bir çok ağır şartlar vardırki müteahhitlik bunlar kar- şısında adeta bir cesaret mes- elesi haline giriyor. Meselâ: In- hisar idaresi müteahhitlik etmek isteyenlere diyor ki: Benim tayin ettiğim fiatle sigara satacaksın, benden mübayıa ede- ceğin sigaranın maliyet fiati her- senekinden tayin edeceğim ve bu maliyet fiatı yükselttiğim zaman itiraz ve hisap sormıyacaksın, tayin ettiğim maliyet fiatı üzerine âlel- usul yüzde otuz olan temettüümü ilâve edeceğim ve sigaralar fabri- kamdan çıkınca her hanği sebepten olursa olsun geri almam yani siga- ranın imali fena ve tütünün harmanı bozuk olursa bile zararını sen çekersin. Bunun gibi daha bir çok ağır şartlar... Bütün bunlara mukabil inbisar idaresi müteahhide karşı hiç bir mesuliyet kabul etmemek- tedir. Dünyada başka sigara yok- muş gibi inhisar idaresi müteah- hitlere ve müşterilere karşı büyük bir istigna göstermektedir. Inhisar idaresi müteahhitlerle köyle şart- laşa dursun bu esnada Mısır fabrikatörleri Holandaya 150 mil- yon sigara satmağa muvaffak olmuşlardır. e Mısırlılar (o evvelce ne yapıyor? va Tahdidi teslihat konferansı müzakeratına devam ediyor. Şimdiye kadar cereyan eden müzakereler hiç bir netice vermemiştir. Her devlet bir teklifte buluumuş, bu tekliflerin tetkiki encümenlere havale edilmiştir. Şimdi encümenler toplanarak tetkiklerini bitirecekler, ondan sonra asıl mesele müzakere edilecektir. Tahdidi teslihat konferansı henuz bir iş görmemiş olmakla beraber cenevre şehrine büyük kazançlar temin etmiştir. Konferans münasebetile bütün oteller dolmuştur. Her tarafta fiatlere yüzde elli zam yapılmıştır. Buna rağmen boş yer yoktur. Lokantalar, Sinemalar, Barlar da dop doludur. Dünyanın muhtelif noktalarından cenevreye kadın erkek binlerce halk gelmiştir. Bunlardan bilet tedarik edebilenler içtima salonuna girerek müzakereyi takip edebiliyorlar. Müzakere salonuna gire- miyenler kapı önünde murahasların giriş çıkışlarını seyrediyorlar. Resmimiz konferans binası önünde toplanan bu kalabalıktan bir kısmını gösteriyor. Amerikada kar topu EE muharebesi Geçen haftalar Amerikada şiddetli kar fırtınaları hüküm sürmüştür. Bilhassa Vaşingtona çok miktarda kar yağmıştır, Sokaklarda halk bundan istifade ederek kar topu atmak suretile eğlenmişlerdir. Resmi- izde i önünde bir ü Holandaya bu kadar sigara sata- |** MANNNASESAAAANAN, caklarını akıllarına bile getirmez- lerdi. Halbuki aynı müddet zarfında bizim ihracatımız Mısır ihracatının yüzde bir buçuğu değildir. Evvelce Türk sigarası alan bir çok Hollanda ve Belçika müesse- seleri şimdi “Kamel, denilen Amerika sigaraları alıyorlar. Bu yüzden Kamel sigaralarının satışı geçen sene 36 milyon dolar kâr bıra«mıştır. . Sopra (o tütüncülük sanati tuhaftır. Müşteri bir kere başka tütüne o başladımı onu tekrar elde etmek pek müşkül- dür. Marifet müşteriyi kaçırma- maktadır. Diğer taraftan Avru- pada reklamımız hemen hemen yok gibidir. Fırmamız günden güne unutulmaktadır. Bugün Avrupai bir başla dü- şünen tüccarların hepisi raklama azami derecede ehemiyet vermek- tedir. eski mevkiimizi elde etmek için ne kadar raklam yapsan azdır. tün bunların fevkinde de müteahhitlere ve müşterilere azami teshilât göstermek, onlara iyi muamele etmek lâzımdır. Inhisar idaresi eski müstağni tavrını bırakmalıdır. Ve müşteriyi arka- sından koşturacağı yerde bizzat kendisi (omüşterinin (arkasından koşmalıdır. Mısır, Yunanistan, Bulgaristan ve Amerika fabrikatörlerinin yap- tıkları gibi şubelere, sergilere, reklâma son derece ehemmiyet verilmesi lâzımdır. Sonra İnhisar idaresinin şimdi ecnebi memleketlere takip ettiği “serbest ticaret, ousulünden vaz geçmelidir. Herkese tütün ver- mekle iş yürümez... Bununda misali Hollanda ve Belçikada bu sene ki satış noksanlılğıdır. Eli- mizdeki bir kaç müşteride başka tütünlere alışacak olursa onlara tekrar kendi tütünlerimizi içirmeğe muvaffak olamayız. MUHABİR MEKTUPLARI Konyada kumar Konya 20 (Husvsi — Son za- manlarda burada bir kısım halk arasında kumar çok tevessü etmiş- tir. Kumarın muhtelif şekilleri vardır: Tavlade kumar, zar atmak suretile kumar, iskambil ile ku- mar, kılınç kesmekle kumar... Ner- de ise oturup, kalkmayıda kumar şekline koyacaklar... Kumar o kadar mahirane oy- nayorki: Bu işle ciddi bir şekilde alâkadar olan polis şimdiye kadar bir ip ucu yakalayamamıştı. Son zamanlarda bazı kimseler kumar masası başında cürmü meşhut halinde yakalanarak ev- raklarile birlikte mahkemeye tevdi edilmişlerdir. Polisin takibatına devam etmesini temenni ederim. * .. Maarif vekâleti müfettişi umumi- lerinden Ali Riza bey yirmi günü mütecaviz lisedeki ( teftişlerini ikmal ederek bu defa muhtelit | mektebi teftişe başlamıştır. Teftiş yapılan mektepler bilhassa idari cepheden teftiş edilmektedir. ” .. Geçenlerde muhtelit orta mek- tep talebesi tarafından talim hey- etine verilen bir çayda tesadüfen bulunmuştum. Talebeninin hayatı talimiyeye ve muallimlerinin de talebelerine karşı olan samimiyet- lerine hayran oldum. Ölmeyecek asıl gençliğin öz meziyyetlerini kalbimden alkışladım. Her çocuk o gün ayrı ayri birer şetaret men bai idi. Çaylar içildi, fotograflar çekildi, sıra otuz bir senesi mezünlerinin şehadetnamelerinin tevziine geldi. Evvelâ kıymetii müdürleri Halit bey kısa ve kuvvetli bir hitabede bulun- du, buna mezün talebeden bir hanım bizlere baba, ana sevgisinden de daha sonsuz sevgilerle memleket ve milleti tanıtan muhterem hoca- larım: Hatıralarınız o kadar büyük ve o kadar lâyemütturki ölümü- müzle de bitmiyecek olan bu ha- tıralarının o ebediliğinden emin olunuz. Sizleri en har hürmetle- rimle selâmların kıymetli hocalarım,, dedi. Hocalarına olan has duygu- larının temiz ifadelerini de söyler- ken arkadaşlarile birlikte ayni heyecanı duymakta oldukları yüz- lerinden anlaşılıyordu. Salihli halkı bir köprü istiyor Salihli, 14 (Hususi) — Manisa vilâyetine tabi ve İzmir - Afyon demir yolu şebekesinin 132 nci kilometresi üzerinde küçük ve şirin bir kasabadır. Hat ortasında geçmek suretile kasabayı ikiye ayırır. Hattın iki tarafı bağlıktır. Demirci ve Gördes kazalarının transit merkezi olduğundan şebe- kenin en işlek istasyonudur. Nu- fusu 13777 erkek, 14088 kadın- dır. Kilometro murabbama 24 kişi isabet eder. Bu miktarın 3243 kadın ve 3761 erkeği, mer- kezi kazadadır. Başlıca mahsulünü çekirdeksiz üzüm teşkil eder. Arpa. Buğday, afyon, tütün, mısır da yetişir. Mırat dağından nebean eden Gediz nehri Salihli ovasını ikiye ayırır. Nehir kış mevsiminde taşar, sallar vasıtasile nakliyat yapılır. Çünkü nehirde köprü yoktur. Kazaya merbut bir nahiyeden ibaret olan (Adala) nehrinin öte cihetinde öksüz kaldığı gibi en zenğin köylülerde kışın muntaza- man kazaya gelemez. Bu sebeple Gediz üzerinde bir köprü yapılması Salihli halkının en ziyade beklediği şeydir. Dartmoor hapishanesindeki mahpuslar Londra 21 (A.A.) — Dartmoor hapishanesindeki tabrikât devam etmekte ve Princetwanda bir nebze endişe (hissedilmektedir. Son isyan reisleri ile bi mahkümlar dün akşam gürü bir nümayiş yapmışlardır. lü Bütün gece, hariçten bir takım bağırtılar işitilmiştir.