31 Ağustos 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

21 Ağustos 1939 , Dün Geceki ve Bu “Sahahki Eaberler Türkiyenin büyük kuvveti Bütün memlekette derin bir sükün ve itimad havası vardır Vaziyette tebeddül yok Londra - Paris ve Varşova arasında tam bir noktai nazar itilâfı var Almanyada et, tereyağ, sabun bulunmıyor, İtalyada kahve satışı menedildi, Parisin tahliyesi devam ediyor Paris 31 — Dün vaziyeti değiştire- | cek yeni bir hadise olmamıştır. Vazi. | yet vahimdir ve müfrit bir nikbinliğe müseld değlidir. İngilterenin ve Fran- sanın siyasetleri, B. Daladier ve B. Chamberlainin nutuklarında izah edik| diği şekilde gayrımütebeddildir. | Paris - Londra ve Varşova arasında | tam bir noktai nazar itilâfı mevcuttur. | Leh - Alman ihtilâfını sulhen hallete mek için Londra ile Berlin arasında cereyan” etmekte olan “müzakereler, akim kaldığı takdirde tecavüze karşı koymak için yapılmakla olan askeri hazırlıklar hümmalı bir şekilde devam ediyor, Almanyada iaşe müşkülât Londra 31 — Almanyada şimdiden daşe müşkülütı başlamıştır. Birçok Al man şehirlerinde şimdiden et, tereyağı, zeytinyağı, sabun bulunmamaktadır. Markın istikrarına emniyet edilmedi. inden halk, bozulmıyacak eşya alma- ğa ehemmiyet veriyor. İtalyada kahve satışı menedildi Roma 31 — Hükümetin bir emrile her ne ge olursa olsun bârlarda, nlarır ıda vesairede k yasak edilmiştir. 25 kilodan fazla bir kahve stokuna malik bulunan müesseseler ve şirket- ler, kahvelerini bugünden itibaren hü- kümetin emrine amade bulunduracak- tır. 25 kilodan aşağı kahve stokuna malik bulunanlar, kahvelerini hayır cemiyetleri emrine vereceklerdir. Kah- ve yalnız askerlere mahsustur. Paris şehrinin tahliyesi Paris 31 — Dün Parisin tahliyesine 47 tren tahsis ediimiş ve bu trenlerle | çocuklar ve kadınlar Paristen uzak- | Yaştırılmıştır. Bugün neşredilecek bir kararname ile şimendiferler ciheti as- | keriyenin kontrolu altına vazedilmek- İ tedir. Ciheti askeriye, ihtiyacata göre trenleri ya tamamen ve yahud kısmen ordunun emrine tahsis edebi- lecektir. Paris 30 (A.A.) — Bugün Paris muıntakasından 16 bin çocuk uzakla- ra çıkarılmıştır, Tahliyeye yarında devam olunacaktır. İngilterede sınai seferberlik Londra 31 — İngilterede sınai se- ferberlik plânları tamamile hazırlan- mışlar, Amerika limanlarına yalnız ticaret vapurları girebi- lecekler Nevyork 31 — Amerika limanlarına ancak ticaret vapurları girebilecekler. dir, Tecavüzi değil, fakat tedafül bir maksadla techiz edilmiş olan vapurla- ra da Amerika limanlarına girmeleri. ne müsaade edilecektir. Alman gazeteleri sulh teşeb- büslerinden bahsetmiyorlar Paris $1 — Alman gazeteleri, yapı- Jan sulh teşebbüslerinden ve cereyan etmekte olan müzakerelerden bahset- miyorlar. AE PANE YA Pr e Londra 31 — Bulgaristan hüküme- i ti, bugünkü ihtilâfta sıkı bir bitaraf- nk muhafaza etmek azınında bulun- | duğunu tebliğ etmiştir. Almanya ile Rusya müşaverede Tondra 31 — Berlinden gelen ha- berlere göre Almanya ile Sovyet Rus- ya, Polonyanın vaziyetini Konuşuyor- Jar, Almanya hükümeti, ademi teca- vüz paktı dolayısile Sovyet Rusyayı vaziyetten haberdar etmektedir. İngilterenin Danimarkaya teminatı Landra 31 — İngiltere, Almanya riayet ettiği müddetçe Danimarka- Rayh müdafaa hususi meclisi tesis edildi Berlin 30 (AA) —D. N. B. bild riyor: Führer, bugün, bir Rayh mü- dafaa hususi meclisi tesis eden aş6- ğıdaki kararnameyi imzalamıştır: Enrenasyonal gerginliğin devamı müddetince, idare ve ekonominin muntazam bir tarzda tedviri için aşağıdaki hususatı emrediyorum: © 1 — Rayh müdafaa konseyi, Rayh'ın müdafaası Nazırlar meclisi- ni teşkil eden devamlı bir komiteye inkılâp etmiştir. Rayh müdafaası nazrlar meclisi, aşağıdaki daimi Azadan mürekkeptir; Reis: Göring, ikinci reis: Hess, Rayh idaresi umumi komiseri, Rayh ekonomisi umumi komiseri, Başvekâ- let dairesi şefi, askeri kuvvetler şef- eri, reis, bu nazırlar meclisine başka Aza nasb elmeğe ve müşavir âza al- mağa salâhiyettardır. 2 — Rayh müdafaası Nazırlar mec- Msi, Führerin hükümet ve yahuv Rayhstag'dan bir kanun çıkanılması- nı emretmediği zamanlarda, kanun. kuvvetini haiz tedbirler ittihaz eyle- meğe salâhiyettardır. 3 Mareşal OGötingin dört yıllık plânın tahakkuk ettirilmesi hakkındaki 18 Teşrinievvel 1936 ka- Târname mucibince mevcud salâhi- yetleri, ezcümle emir vermek salAhi. i $ ii yeti bakidir. 4 — Rayh Müdafaa Nazırıları meç- Msinin genel sekreterliğini başvekâ- let dairesi şefi ifa edecektir. 5 — Bu karamame, Führer'in ve- receği emirle meriyetlen kalkar, Von Papen Mesele, Danzig değil, İngiliz imparatorluğunun yanında kuvvetli bir Almanyanın ; yaşamasıdır diyor # İstanbul 30 (A.A.) Ankaraya hareketinden evvel yaz bayramı mü- nasöbetile Alman kolonisini kabul eden Almanya büyük elçisi von Pa- pen, bir nutuk söylemiş “ve bu nut- kunda ezcimle demiştir ki: Almanya için bahis mevzuu olan şey, bir şehrin ve yahud bir mınta- kanın mukadderatını halletmek değil, fakat sulh ve refah içinde tarihi garpli vazifesini görmek üzere Avrupa kıts- | snın ortasında, kendini müdrik kuy- vetli bir Almanyanın, Britanya dün- ya İmparatorluğunun yani başında, İ yaşamak hakkını haiz olup olmadı. indır. Ortaya konan bu mesele, me- deni dünyayı, en ücra köşelerine ka- sarsmaktadır. nın bitaraflığına riayet edeceğine dair Kopenhag hükümetine teminat ver- | miştir. İngiliz kralının teftişi Londra 30 — İngiliz krah bugün Harbiye, Bahriye ve Hava Nezarctle- rini teftiş etmiştir. Eylülde mukarrer olan manevralardan vazgeçilmiştir, 32 yaşındaki tayyarecilere ekzersiz için emre hazır bulunmaları tebliğ edik miştir. Fransiz radyoları günde bir bülten neşeredecekler Londra 30 — Bügünden itibaren Fransada bütün radyo İstasyonları 0s- keri mürâkâbe altına konulmuştur. Günde yalnız bir bülten neşredilecek- tir. Paris 30 (A.A.) — Ordu ve hava âyan encümenleri fzaları, vaziyet hakkında noktai nazar teatisi için top- lanmışlardır, | Paris 30 (A.A.) — Pariste ve Seine | vilâyetinde bütün umumi toplantılar yasak edilmiştir. Hindistandaki İngilizler Simla 30 (A.A.) — Umumi veli bir emirname neşrederek, 16 yaşından 50 yaşma Kacar Durun METZ tebaasım | 15 gün zarfında kaydolmağa davet et- miştir. General Veygand Beyrutta Beyrut 30 (A.A.) — Fransa hükü. metince hususi bir memuriyetle gön- derilen general Veygand tayyare ile Beyruta gelmiştir. General kısa bir müddet burada kalacaktır, Tunada seyrisefain tatil edildi Viyana 30 (A.A.) — Tuna seyris?. fain kumpanyası, Viyana ile aşağı 'Tuna arasında seyrisefainin 31 ağüs- tostan itibaren tatil edileceğini bil- dirmektedir. Istanbuldan Avrupaya hareket eden trenler Budapeşte şehrinden öteye gidemiyorlar Dün Avrupadan gelen eksp7e$ ve kon- vansiyonel trenlerile ekserisi Almanyadan olmak üzere yüz kadar Türk vatandaşı Memlekete dönmüştür. Dünkü Avrupa trenlerinin bu kadar çok yolcu getirmesinin sebebi, Almanya, İtal ya ve Fransadan gelecek Son trenler olma! sı İbtimalidir. Zira ajansların bildirdiği gibi Pranaa, Almanya, İtalya ecnebi memle- ketlerle tren münakalâlını Kesmişlerdi. Şehrimizden Avrupaya gitmek için hars- ket eden trenler, ancak Büdapeşteye ka- dar gitmekte orada tevekkuf etmektedir. Maamafih bu vaziyetin dört boş gün ka- dar gitmekte orada tevakkuf etmektedir. yetin şu veya bu şekilde tavazzuh edeceği Ümid edilmektedir. Bu sabahki Avrupa ekspresile; bir müd- dettenberi Avrupada bulunan B. Fazıl Ah- med Aykaç, bir aydanberi mezunen Paris- te bulunan Osmanlı bankası umum mü- dürü Mösyö Garelli, Berlin Rayşbank mü. dürli Mösyö Bravn şehrimize gelmişlerdir. Seferberlik yok Seferberlik hakkında ortada bir ta- kım şayialar dolaşıyor. Bu şaylaların İ asıl ve esâsı yoktur. Ancak memleke- tin ufak bir muntakasında bir buçuk aylık bir talim tecrübesi için bir sınıf er çağırılmıştır. B. Tevfik Kâmil Belgrad 80 (AA) — Türkiyenin Yugoslavya nezdindeki ilk büyük el. çisi Tevfik Kâmil Belgrada gelmiş- tir, Ankara 31 (Telefonla) — Ulus refiki.' mizde B. Falih Rıfkı Atay «Türkiyenin büyük kuvveti» başlığı altında yazdı. | ği bir başmakalede ezcümle diyor ki: «İgiltere ve Fransa ile karşlıktı taahhüd-/ lerimiz yâr. Balkan misakının Vazile ve | içindeyiz. Her vatandaş bu- menfi seyri karşısında Türkiyenin alâkası ne olabileceğini pek Wi biliyor. Buna rağmen bütün memle- | kette derin bir sökün ve itimad havası | hâkimdir.» EB. Falih Rıfkı Alay, bu sükün ve ilima- ir harp faclasınm azametini | tamirinden e «Avrupanın şürkma ve Akdenize doğru herhangi bir tecavfiz davası, ergeç Türki- yenin hayati menfaatlerini alâkadar et- memesi sızdır. Merhalevi buhranla- rın yatıştırılmasından büyük bir falde bek» lenemez. Sırt bu buhranlara ald iddini rın hususi mahiyeti de kimseyi teselli et- memek lâzımdır. Versay haksızlıklarının bir maksadları olmadık. larını söyliyenler, bize 1914 de Avustur- yanın kimin malı olmuş olduğunu unuttul ramazlar ve eğer Avusturya irki sebeplerle miras added ise yarın diğer lerle bunun wki miras olarak ortaya | dan ne Seliniğe kadar Balkanlar ve olduklarını kaydettikten, Türkiye- Kuvwetini Cümhuriyet reji- minin basiret ve iradesine karşı milletin Dalin uz emniyeti teşkil ettiğini ilâve n sonra diyor ki: hra başlarıgıcındanberi devam a dikkat ediniz. Bu meşriyat, sin arbimgi bir tezyik altındadır, ne de- barhansi bir sansürden geçiyo; herkes, sanki bir kafa ile düşümr Kalb ile duymakta, bir ağızdan kon tadır. Mi kudret için, tehlike zamanlarında başlıca teminat budur» B. Falih Rıfkı Atay devamla diyor ki: hatâ Venediğe kadar İtalyanlar emin olax bilirler, İki zıd ideoloji kimyevi bir mue se ile kaynaştığı gibi en uygun görün er bin bir parçaya ayrılabilir. Si- Yasi dinlerin müminliği bu kadar olur Türkiye, sulh için çalışanlarin beraber- dir. Fakat Do su) 20r rejimi tesanüd rejimine sevkeden hiç olmana bi Kal sul- ili ve sağlam teminatlara istinad etmelidir.» B. Falih Rıfkı Atay makalesinin s0- nunda bu sağlam sulhün, sulh cephe- sinin istikrarile elde edilebileceğini kaydediygr, Türk - Fransız dostluğu B. Behiç Erkin, itimatnamesini Reisicümhur B. Lebrun'e verdi Paris 30 (A.A.) — Bugün saat 1,30 da Türkiyenin yeni büyük elçisi Be- | hiç Erkin Fransız Reisicümhuruna merasimle itimadnamesini vermiştir. Türkiye Büyük elçisi söylediği nu- tukta demiştir ki: vazifemin başlangıcı Hvanmz 'Dürie münasebetlerinde yeni bir devreye tesadüf ediyor. Mensup ol- makla iftihar ettiğimiz şanlı milletle. rimiz, karşılıklı münasebetlerinin bi- dayetindenberi biribirlerini tanımağa ve takdir etmeğe zaman bulmuştur. En yüksek vatanperverlikle mukadde- ratını idare ettiğiniz büyük milletin baha biçilmez vasıf ve meziyetlerini yadederek vazifeme başlamak benim için hususi bir zevk teşkil etmektedir. Geyretlerim Türk - Fransız dostluğu- nun tarsinini ve iki memleket arasın- nutuklar söylendi daki dostluk bağlarının bütün saha larda sıkılaştırılmasını istihdaf eyli- yecektir.» Verdiği cevapta Reisicümhur Leb- run, bilhassa demiştir ki: «Medeniyetin ve beşeriyetin terak- kisinin korunmasını istiyen ve millet- lerin istiklâli prensibine bağlı bulu- nan Fransa ve Türkiyenin sulhu mün- hasıran adalet ve hürriyete müstenid birsmefhumla anladıklarım ve bunun #damesini temin için de şereflerinin emrettiği her şeyi yapmağa hazır bu- lunduklarını hatırlattınız. İşte bu kay- gıdır ki, iki milletimizi son aylar için- de biribirine yaklaştırdı ve onları fi- kir ve ekonomi sahalarında araların- da mevcud ananevi bağlara Fransız « 'Türk tarihinde yeni bir fasıl açacak kuvvette başka rabıtaların da ilâvesi Jâzımgeldiğini teslime sevketti.» Alman tayyareleri Polon- ya hududuna tecavüz etti Alman ve Polonyalı hudud muhafız- ları arasında yeni Varşova 30 (A.A.) — Alman tayya- rTelerinin Polonya hududuna yeniden dört muhtelif cihetten tecavüz ettik- leri haber veriliyor. Diğer taraftan Al- many - Polonya hududunun birçok noktalarında Alman ve Polonyalı hu- dud muhafızları arasında yeni müsü- demeler vukua gelmektedir, Danzig 30 (A.A) — Danzig ma- kamları, serbes şehirde oturan Polon- yalıların bazılarına yiyecek almak için vesika vermekten imtina etmiştir. Bu Polonyalılar, bu sebepten, yiyecek bul- makta büyük güçlükler çekmektedir, Varşova 30 (A.A) Danzigten bildirildiğine göre 29/30 Ağustos ge- cesi (bugün) Danzig polisi, serbes ş6- hirde oturan bazı Polonyalılar evle rinden çıkarmıştır. Almanlar Çekyada şiddetli tedbirler aldılar Londra 30 — Bohemya ve Morav- yadaki Alman hamisi von Neurath dün halka hitaben mühim bir ibtar neşrtemiştir. Von Neurath, bu beyânnamesinde Bohemya ve Moravyanın Alman hi- mayesi altında bulunduğu ve bu iki eyaletteki umumi ve iktisadi hayatın Almanyanınkinin ayni olduğunu kaydettikten sonra sabotaj hareket- lerinin Almanya âleyhine düşmanca müsademeler oldu bir hareket olacağını beyan ediyor ve ne gibi seylerin sâbotaj hareketi addedileceğini şöyle tadad ediyor: 1 — ihtikâr, Alman idaresine, of- dusuna ve himaye idaresine tecâvüz, yalan haberler işae etmek, sabotaj- dir. Bunları yapanlar çok şiddetli cezalara çarptırılacaklardır. 2 — İktisadi faliyeti, şimendiferle- ri, havuzları, muhaberatı sekteye uğ- ratmak, verilen emirlere itaatsizlik, sabo'laj telâkki edilecektir. 3 —Bu sabotaj hareketlerinden yalnız failler değil, o mıntakanın hak kı da cezalandırılacaktır. Londra 30 (A.A.) — Reuter ajansı. nın bu sabahı bildivdiğine göre, “le vakyada Alman kıtalarına mukave- met edenler veya bu kıtalara karşı biz cürüm işliyenler Alman askeri mah- kemelerine sevkedilecekler ve Alman askeri kanunlarına göre ceza görecek» lerdir. İzmir müstahkem mevki kumandanlığı ' İzmir 30 (A.A) — Korgenerellığa terfii dolayısile vazifesinden ayrılan Müstahkem mevki kumandanı Rasim Aktoğunun yerine tayin olunan tu general Malımud Berkoz dün şehrimize gelmiş, vali, Belediye reisini makam- larında ziyaret eylemiştir.