September 13, 1946 Tarihli Büyük Doğu Dergisi Sayfa 10

İBNİ F Ey, aşk gölünü kervan gü- dücü.ü!,. , Eğer güzellik örneklerinin çevresi olan Tay kabilesinin o- turduğu tepelere doğru tırma- u Ve (Zatüşgih) isimli gönül açıcı yerde neş'e devşiren (Be- * ni Yerbü) kabilesi iikden ge- ersen... Lütfet; ibenım vefa yi yen adımı yâdetmeyi unutm ad ki, kendilerinin e met DARBE çekebileceği ümi- dindeyim. Ve de ki: Bin bir tecelliye "ayna olan fani vücudu gölge vermez bir nur ağaçı halihde ki âşıkı, panik çölünde tek başına bır Ve bildin bi o âşıkın nahif vücudu, artık gözlere engel o- lamayan harap bir hırka gibi incelmiştir. , Onun Pr dert ve çle yüzünden açık sözlerinin bile hayat delili edil ka dar rek ve kısa olduğunu haber ver 'Bitkin lala ilk gün görülememiş ei rad dön düğünü; ve ayrılık de en ortada gezen “iniltileri olmasa Edebiyat Tarihi : ibni Füriz İsmi Ebüuhafas Ömer, bini Ali... Tâsavvuf büyüklerinden ve Allah velilerinden biri ol- duğu kabul edilir. Hicri 556 tarihinde Mısırda, Kahirede doğdu. Bir müddet (Haremi Şerif) de sümme sonra Mı- sıra döndü, (Cami-ül-Ezhe:) de kendisini vect ve ibadete Hükümet büyüklerinin ve dünya ehli nüfuzlularının alâka ve iltifatına aslâ yüz ver medi. Bütün bu nevi tasallut- hiç bir şey ru etmemeği $i- ar edindi. Din, tasavvut ve hakikat ilminde sonsuz bir de- niz diye meşhurdur. Aynı za- manda cezbe ehlinden olduğu için bazı garip halleri, kera pere ve harikulâdelikle:i de m ei başlan başa ulvi âşk, tasavvufi âlem ve manevi ke- mal yolundadır. Me bir Divanı vardır. (Tâiye), (Yâiye), (Mimiye), Vi m isimli kasideleri en önde gelir; Bu kasidelerin bir çok şerhi vü cude getirilmiştir. (o Bilhassa 10 “lan yıldız yerinden kıpırdama- . vanedir; bunu da belirt V h veya Hasan Buri'nin ve Mev- vücudünü farketmenin müm - ün olmayacağını söyle! Sevgi yolunun yılanları tara fından sokulmuş ve hayatı e- mağ alınmış pi garip oldu- u da ilâve yg re esi işle İk alâmet o- dıkça sular ne kadar hasis ise, ayrılıktan yaşaran gözleri o kadar cömerttir; bunu da an- atl > Çoluk çocuğu arasında ga - rip ve kimsesiz ve öz vatanın- da serseri ve ei olmuş- tur; bunu da likle; “bütün me- ekkatlerine sabırlı, ve âşk ya- ralarına delice hevesli ei di- e söyle: Mü aman vermez eline alan fırkat acı- siyle bütün gücü kırılmış ve bu hali gören rakibler hemen düş- de açığa vurmuşlar- ır, Ve söyle: Takat getirilmez âşk derdiyle geçen hayatı, ra- mazan günleri gibi açlık ve su- suzlukla sona erecektir Ve söyle: Çölde seti sal- dıran susuzlar gibi, sevgilinin hayaline doğru atılmaktadır. Ve söyle: Onu, aczinin ne- ye varacağı üzerinde hayretten hayrete gezerken (bıraktım. Bi- lirsiniz ki mihnet insanı hay- retten hayrete gezdirir. YE Prof. Ş, Ü. âna Cami'nin ve Fergani'nin ça en muvaffak olaula- rıdır. İbni Fâriz şark dünya - dayadığı iman. kaynağı arasın- da tam, samimi ve halis bi ahengin mümessili olması ba- ımından, en büyük şiir ve fi- kir hasibine maliktir İbni Fâriz, mükemmel bir âşık ve zahid hayatı yaşadık- tan sonra, 76 yaşında (632) Kahirede irtihal etti. Türbesi ziyaretgâhtır. Kendisi süzalilimiilzi bilgi unsurlarını ve “kıymet hükmü- nü bu kadar verdiğimiz İbni Fâriz'in (Yâiye) kasidesinden başlıyarak, (Mimiye) ve (Râ- iye) kasidesinden parçalar ve- Teceğiz. “İbni Fâriz hakkında dilimi- ze ak'etmiş mühim /bir şey yok ei Prof. Ş. Ü. — (SOFOKL) : (Antigon'un sevgilisi ve Ti- ran'ın oğlu (Hemon, babasının kararına itiraz ediyor ve sev- müdafaa ediyor. He - on'un meşhur tirad'ı:) mon) — Babal insan- ix di veren ilâhlar, onlara nimetlerin hepsini bağışlamış oldu. Sana, fena düşündün, fena yaptın demeğe cesaret e- demem. Am başkasının da kalbine doğru bir fikir ge- lebilir, Buhu dinlemelisin! Ba- kışın halkı korkutuyor ve se - nin hoşuna gitmiyecek şeyleri söylemekten ürkütüyor, Fakat ben gizliden gizliye her şeyi öğrenmiş “bulunuyorum. Bü - tün şehir bu genç kızın e. - küm edilişine yanıyor. O, tün kadınların en masumi da reketler içinde en asil bir ha- reket yüzünden, Sebla en sefiline mahküm edilsin!... Ö- len kardeşinin cesedi yk Edebiyat Tarihi: (440) da temsil edildi. Mevzuda muhteşem bir /basit- seri Adetâ (Aşil)i andırır bir Yy... in muvaffakiyeti ha- sikalkdie oldu. (Sofokl) u ri- vayete göre bahriye kuman- danlığına kadar yükselten bu eserdir. (Sofokl) un öbür dı- ramları (Antigon) dan daha girift, daha esrarlı, daha en- tirikalı ve bir çok bakımdan daha üstün olabilir. Fakat iş- lerinde hiç biri, (Antigon) ka- dar onun dehâsındaki ölçüyü ve berraklığı gösteremez. Kah- raman genç kız (Antigon) un seciyesindeki harikulade o gü- zellik, (tip) serisi bakımından ona en mümtaz yeri vermiştir. ve kız kardeşi ne gelmişler ve (Eteokl )ile (Polinis) e mücade - azır < ib Me teşkil ediyordu. Dini hisleri ve fedakârlık duygulariyle meş - bur olan (Antigon) her şeye rağmen kendisini feda edip, kalmasın ve kemirici köpekle- re şikâr olmasın diye hareke - te geçmek suç mu? Aksine, en parlak şereflere değil mi? İşte, baba, gölgelere ve sessizliklere dolan mırıltılar bunlardır! Sanma ki, yalnız se- nu ve bildiğini zanneden in - sanların yüreğine gre? orasını bomboş görürsün. yır; hakimler bile e dan bir şey öğrenmekle şeref- lerini kaybetmezler. Hakikat karşısında inat duy gusunu bırakmakla insan şere- fini kaybetmez. Görmüyor mu- sun? Fırtına önünde ağaçlar bile başlarını eğiyor ve dalları- nın yerini değiştirerek kendile- rini koruyor! İnat ve mukave- met edenler köklerinden sökü- lüp gidiyor. Yelkenlisini kulla- nan la onu rüzgâra zünde değil, alimin lm etmek. düşer. Baba, baba, öf- keni yatıştır ve fikir selâmetine çık! ANTİGON Salih Zeki AKTAY kardeşinin cenazesine, lâzım - gelen dini merasimi yaptı, ce - sedi gömdü. bunu haber aldı ve kardeşinin cesedini gömdüğü için (Anti - gon) u diri diri toprağa sokup yavaş yavaş ölmeğe mahküm etti, (Antigon), eserin bu kıs- sahneyi (baştan başa geçer ve büyük /bir cesaretle kabul ettiği. ölüme atılır ve di- omg falâketi haber verir, za (Kreon) rine başlar ve e felâketi önlemek ü - e (Antigon) un mez oşar, Fakat artık her tedbir ve i ü (Kreon) ölüsü ile karşılaşır. Ölünün baş ucunda ey un oğlu (He- mori), (Anti un sevgilisi intihar eder. in felâketi bununla da kalmaz, karısı kı- raliçe (Öridis) de kendi haya- tına kıyar. Böylece reon), oğlu ve karısının naaşları ya- nında (Antigon) un kanını ö- rıdaki örnek, size piyesi ifade edebilir. Salih Zeki AKTAY günnandnir