March 1, 1986 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 49

komutuyla girişteki devreleri bir konnek- törden diğerine anahtarlamak mümkün- dür. Konnektörlerden birinde ayrıca bir de ışık kalemi (light pen) bağlantısı vardır. Evde yapılan bir joystick, bilgisayarın bağlantı devreleriyle ilgili bilginizi sınama- nızı sağlayabilir. Üstelik bu joystick iler- de, analog girişleri (port) denemek amacıy- la da kullanılabilir. Bu kadar basit bir projeyi gerçekleştirir- ken bile, tasarlanan aletin çalışmaması söz- konusu olabilir. Bunu engellemek için ya- pılacak en önemli şey, adım adım ilerlemek ve varılan her aşamada yapılan işin doğ- ruluğundan emin olmaktır Önce oyun söketlerinden biri (Control Port D) için bir konnektör yapılmalıdır. Bu noktada, malzeme olarak 9'lu D tipi erkek fiş, dokuzlu sıra klemens ve bu ikisini bir- birine bağlamaya yetecek kadar kablo ye- terlidir. Kabloyu 30 cm'lik bitişik kablo ve- ya 30'ar cm uzunluğunda çok renkli kab- lo türleri arasından siz seçeceksiniz. Bu dü- zenek, kullanışlı bir bağlantı noktasını (ya- ni sıra klemens) klavyenin yakınına geti- receğinden, hardware ve software'in aynı zamanda denenebilmesini ve geliştirilme- sini sağlar. Kabloları klemense düzgün bir şekilde ve anlamlı bir sırayla bağlamak ileride iş- leri çok kolaylaştıracaktır. Biz, bağlantı- ların aşağıdaki tabloya göre yapılmasını öneriyoruz: M DüpD K İğne No: Bütün bağlantıları yaptıktan sonra fişi takın ve kontrol edin. Başarılı bir elektro- nik devre yapımının sırrı, hiçbir şeye gü- venmeyip, işlerin yolunda olup olmadığı- nı kontrol etmektir. Örneğin, bir kablonun ucunda bir sinyalin olduğunu düşünüyor- sanız, diğer ucunu mutlaka koöntrol edin. Yaptığınız lehime çok güvenip kontrol et- mezseniz çalışmayan devredeki hatayı bul- mak için saatler harcayabilirsiniz. Her yap- tığınızdan emin olarak ilerlemeniz zaman açısından ekonomik değilmiş gibi görün- se de, ortaya çıkacak ilk çalışmayan dev- reyi çalıştırmak için harcayacağınız zaman, bunun böyle olmadığına sizi inandıracak- . Yaptığınız işleri kontrol için 6 Volt DC'ye ayarlanmış bir multimetre (avomet- ’Po'b( /R?ÜY 5v Resim 2: Potansiyometrelerin bağlanması. re) kullanılabilir. Multimetrenin eksi ucu Ü Volt'a bağlanmalıdır. Doğru bağlanmış bir konnektörle bulunacak voltajlar aşa- Bıdadır: VA YE lt Joy 0 *4-5 Volt arası Joy 1 :4-5 Volt arası Joy 2 :4-5 Volt arası Joy 3 ..*4-5 Volt arası Bu voltajlar elde edilmişse altı bağlantı (ÖV,5SV , Joyl,jJoy2,joy3,joyü) doğru yapıl- mış demektir. Analog girişleri (PotX,PotY) kontrol etmek için aşağıdaki program kul- lanılabilir: 10 PRİNT PEEK(54297),PEEK(54298) 20 GÖTOÜ l0 Bu program RUN edildiğinde, ekran iki koölon halinde yazılmış *255*'lerle dolma- hdır. Bu sonucu aldıktan sonra, analog gi- rişleri 100 ohm'luk direnç üstünden, bir kablo ile sırayla 5 Volt'a değdirilir. Her bir girişe karşılık gelen sütundaki sayıların, te- lin değmesine bağlı olarak, sıfıra yakın de- Berler aldığını ekranda görmemiz gerekir. Bu denemeyi de başarıyla tamamladıktan sonra, son olarak anahtar tipi joystickler için yapılmış olan joyü,jJoyl1,joy2,joy3 ve düğme/ışık kalemi girişlerini denemek üze- re aşağıdaki programı kullanmakta yarar var: 10 PRİNT PEEK(5632)AND 31 20 GOÖTO 10 Programı RUN ettikten sonra, 5 Volt'a bağlamış olduğunuz direnç ve kablayu sö- küp, O Volt'a bir kablo bağlayın. (Bu kez direnç kullanmadan.) Kablonun diğer ucu- nu teker teker joyü,joyl1 ,joy2,joy3 ve düğ- me/ışik kalemi girişlerine değdirin. Ekran- da görülen değerler 31'den sırasıyla 30,29, 27,23,15'e değişecektir. Yani, her bir giri- şe karşılık gelen bitler 0 Volt'a bağlanma- dıkları sürece I(doğru) olarak kalacaklar- dır. ANALOG Giııiğ NASIL ÇALIŞIR? Burada bütün işi Commodore 64'ün içindeki “SID” ses entegresi yapmaktadır. SID'ın analog girişleri okumak için iki gi- rişi vardır. 64'ün içinde, bunları iki ayrı ka- nala bağlayan özel bir anahtar bulunmak- tadır. Her bir giriş kanalı şu şekilde çalı- şır: Giriş biti ilk önce entegre tarafından topraklanır ve böylece bir kondansatör ba- 49