6 Mart 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKiZiNCi SENE No. 2813 Sahip \ • Basmuharr " YUNUS İDAREHANESh DmunuuiHUinıvf kaı>i\in<J» i u r n Telgraf: İstanbul Cumhurıvet • Posla kutusu: N° 2 4 6 >....« : : 22360 Başmuharrtr ^ r m u d u r ü • 2323© T idare müdürü 22365. i Mstbsa 20472 m h u ri yet \ : | : ~^^^ • ı •• ^^^^^^ 6 MZRT 1932 ABTOîSJE ŞER4ITI SeneliğiH^ ı^fİo 6 Aylığı : 7 5 0 3 Aylığı ; 4 0 0 1 Aylığı: 150 Kr. Kr. Kr. Kr. İ HARİÇ İÇİN i • 2700 Kr. : 1450 Kr. : i 800 Kr.'i | i MÜDDEI: \ Nushası her yerde = 5 Kuruştar = HIIIIIIIUIHIIIIIMIIIIIIIIIMtlHIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIİIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlillllllllllllllllllllliilini IIIIIIIMtMUIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIİIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlilllllllllllllllinilliiliniRİmillllllMHII IMIHmHIIIIIHnilllllllllMllllMMIHIIIIIHIIHIIIIHIIIIIIIOIMHNIHIHIIIIIIMHIIIIIIIIIinMIIIIIIIMIH^ Fırka Grupu, Salı GilnU Malî Vaziyefi GörUşecek ^^^~^ ^ ~^^^^~ ^^^^^^^^~^^^^r ^ ^ ^^^^m Buğdayı himaye etmekle köylüyü vej^2 147 milyon Hazineyi kuvvetlendirmiş oluruz! Olacak Bir taşla iki kuş: Ekmeği 7 yerine 12 kuruşa yemekle müstahsile refah verir ve bütçemizi tevzin etmiş oluruz! Malî komisyonun vâsıl olduğu netice budur Ankara 5 (Telefonla) Malî komisyon tetkikatını pazartesi gününe kadar bitirecektir. Komisyonun yaptığı tetkikat neticesinde edindiği kanaat 932 bütçesinin nihayet 147 milyon kadar olabüeceği merkezindedir. Komisyonun raporu yetistirilebilirse Fırka Gnıpunun salı günii yapacağı içtimada görüşülecektir. Rapor Fırkaca müzakere edildikten sonra Meclis Bütçe Encümeni faaliyete başhyacak, Fırkanm vereceğî direktif dahflinde tetkikatta bulunacaktır. Diğer taraftan vekâletler de önümüzdeki üç ay zarfmda yapılacak masraflarda tasarrufat icrası ile mesgul bu Iunmaktadırlar. Gazi Hz. Ankara'da Gazi Hz. Ankara'ya öğle üzeri vâsıl olmuşlar v Başvekille birlikte Çankaya'ya gitmişlerdir Ankara 5 (Telefonla) Gazi Hz. ni hâmil olan tren on ikiyi yirmi geçe geldi. İstasyonda Meclis Reisi Kâzım Pş. Hz., Başvekil İsmet Pş. Hz., Büyük Er kânı Harbiye Reisi Müşir Fevzi Pş. Hz., vekiller, meb'uslar, erkânı hükumet hazır bulunuyorlardı. lstasyonun harici halk ile dolu idi. Gazi Hz. nin maiyyetlerin.de Kıhçali, Recep Zühtü, sabık Kütahya meb'usu Nuri, muhaf ız taburu kumandam İsmail Hakkı Beyler bulunuyorlardı. Ankara Valisi Nevzat B. de Gazi Hz. ni Polatlı'dan karşılamıştır. Reisicumhur Hz. arzu buyurmadıkları cihetle merasim ya pılmadı. Gazi Hz. trenden inince hazirunun birer birer elle rini sıktılar» herkese iltifatta bulundular. Bunu müteakıp Baş • vekil İsmet Pş. Hz. ile birlikte bir otomobile binerek doğru Çankaya'ya gittiler ve akşama kadar köşklerinde istirahat buyurdular. Gazi Hz. İle birlikte Sıhhiye Vekili Refik B. de şehrimize geldi. Emniyetin esası Bütçenin kuvvetindedir Fiat farkı nasıl konmalı? Ticaret Odası ikinci reisi Habipzade Ziya Beyin noktai nazarı Teklifimiz Ankara'da Alâka uyandırdı Buğdayı kıymetlendirmek liizu tnundan bahsederken gözümüzün önünde her Türk'ün pek koiay an'ı yacağj ve şüphesîz icabını aynen kabul de edeceği iki hedef bulunduruyoruz: Köylünün i^tira kabiliyeti ve bütçenin kuvveti. Bizde köviüve maliyet fiatını konımıvan buğday bütçeye de hk bir fayda temin etmiyerek yok pahasına alınıp satıhyor. Bizdeki buğdav fiatı dünya pivasaAnkara 5 (Telefonla) «Cumsından da asağıdır denilebilir. Bunu huriyetmn ekmek mes'elesi hakböyle söylerken biz buğdayın kövkında yaptığt neşriyat burada lüden çıkarken baiz oldu&u kıymete alâka ile karşılanmıştır. Buğday bakıyoruz. Filhakika buğday köyliinün elinden dünya fiatının yarısından mes'elesinin tktisat Vekâletince a aşağıya çıkıyor. Bizde buğdavm va tetkik edileceği anlaşılmaktadır. satî 5 kurus kadar bir fiat bulması icin İstanbul, İzmir, Samsun gibi sahil merkezlere kadar gelmesi lâzımdır. Bu vaziyetten kövlü çok müteessirBaşmuharririmiz Yunus Nadi Be'dir, hazine ise asla müstefit değildir, yin ortaya attığı buğday mes'elesinin bilâkis. Cünkü kövlü istira kuvvetini uyandırdığı alâka pek büyüktür. Bir kaybettîkce millî iktisat dursruniasıtaraftan hem müstahsile, hem de hüyor, ve böylelikle hazinenin kuvvet kumete büyük fayda temin edecek, membaları zâfa uğruvor. Binaena diğer taraftan halkı seyyan bir surette leyh buğdayı iki maksatla kıvmetlentnükellef kılacak olan bu teklif her dirmeliyiz: Köylüyü kuvvetlendir tarafta umumî bir tasvip uyandır mek ve bu maddeden hazineye de mıştır. kuvvet cıkarmak icin. Buğdavm dünva fiatı 5 kuru<tur ama bu fiat memleketten meml«»ke*e »atmak icindir. Hiç bir memlekette ekmek buğdayın bu f iatına göre tan Çin Japon ihtilâfı Umumî tasvip Muhittin Bey Ankara'da Istanbul Ticaret Odası ikinci reısı Habipzade Ziya B istanbul Ticaret Odası ikinci reisi Habipzade Ziya Bey, dün bu mevzu etrafında bir muharririmize sunları •öylemiştir: (Mdbadi 4 üncü sahifeie) Vali Bey hükumet merkezinde bir hafta kalacak Evvelki akşam Ankara'ya gi den Vali Muhittin B. hükumet merkczinde bir hafta kadar ka lacaktır. Muhittin Beyin bu müddet Şarfında Belediyeye ait iş Ierle|ezcümle otobüs imtiyazı, terk#, Gazi köprüsü insaatı mes'l ed tıektdeir. Ankara 5 (Telefonla) Bu gü» buraya gelen İstanbul Va lisi Muhittin B. İstanbul'a ait işler için muhtelif Vekâletlerle temaslarda bulunmaktadır. Askerî safhadan siyasî safhaya intikal etti! Çin'liler, Ja. hava taarruzlannın devam ettiğini, harbin bitmediğini söylüyorlar Marsilya^da bir facia «cette ekmek fiatı busrday dunya natının her ha'de îki mislinden yukarı ve bazan da tam üç misline muadilîjir. Hemen her memleket bu madde özerinden hazinesine az çok bir para alıyor. Bizun bütçe itibarile olan darlı • ğımtza care aranılan su sıralarda kıymeti çok dü«ük olan kendi bu&davımızm dahilî istihlâkinde devletîn menf aatine kuvvetli ve sazlam bir memba görmemek îbtimali yoktur. Ekmeği simdiki cok ucuz fiatmdan yalnız îki buçuk kurus fazlasına yemekle devlet hazinesine lâakal 30 milyonluk varidat vermiş olabiliriz. Devletin bütcesi milletin emniyet ve selâmetinin istinatgâhıdır. Onun kuvvet ve muvazeneti milletin kuvvet ve muvazeneti demektir. Bu haki kati anlamıyacak tek Türk tasavvur olunamaz. Bu hakikat böylece malum ve müsellem olunca ise o kadarcık fedakârlığı bütün Türk'Ierin seve seve ihtiyar edeceklerine şüphe edile mez. Biz ayn: zamanda köylünün tk darını da derpis ettiğimiz için şim diki vaziyette ekmeğin 7 kuruş olan fiatının 12 kuruşa çıkarılmasını ta savvur ediyor ve bunu busrün için kâfi görüyoruz. Demek ki ekmek fiatmda husule getirdieimiz fazlahğın yarısı köylü Iehine, diğer yarısı hazine menfaatinedir. Ancak buğdav fiatı zamanla değişebilir ve hatta yiikse Iebilir bir şey olduğundan köylü le hine fiatı yükseltmek amelivesine her zaman ihtiyaç olmıyabilir. Bu takdirde yalnız hazine menf aatine konulan resim, ona ihtiyaç olduğu kadar sabit kalacaktır demek olur. önümüzdeki hasadın bize ne mahsül vereceğini bümiyoruz. Her haide mevshnm müsaadesizliğinden dolayı bu sene ekîsin az olduğu muhakkaktır. Eğer önümüzdeki mahsül ancak ihtiyacımıza yetecek kadar veya buna yetişmiyecek kadar az olursa fiat zaten kendiliğinden yükselmiş ola caktır. Bu takdirde köylü Iehine fiatı yükselteceğiz diye ayrıca çalısmaira hacet kalmaz, ve yalnız verginîn istifasile iktifa olunur. önümüzdeki hasadın neticesi malum olmadığına göre bu senenin fazlasından bîr miktar mal alıp surada burada depo etmek ihtiyata muvafık görülürse köylü Iehine fiatın yükseltilmesi ameliyesine simdiden başlanmış olur. Fakat ayni zamanda verginin tarhı esasını kabul ederek tatbi katına ait tertibatı almağa başlamak ta lâzımdır. Biz bu vergînin un uzerinden ve değirmenlerde tahsil edilmesini muvafık buluyoruz. Buğday ekmek ol Başkonsolosumuz Server CemaT Bey, bir mecnun tarafmdan öldürüldü Cani, cinayetten sonra Kendisini de öldürdü Ankara 4 (A.A.) Anadolu Ajansı Marsflya'dan atideki telgrafı alnuşbr: Marsilya 4 Bugün Türk Konso Iosanesinde Başkonsolosla bir hademenin ölümünü intaç eden çifte bir cina yet ika edilmistir. Anadolu Ajansı bu haberi almca derhal Havas Ajansından vak'ayı tevsik için miitemmim malumat ve taf silât istemiştir. Gelen tafsilât sudur: Marsilya 4 Türkiye'nin Marsilya Başkonsolosu, konsolosluk odacısı tarafmdan 3 kurşunla öldiirülmüstür. ö tedenberi vazifesinde ihmal gösteren ve esasen dimagan da malul vaziyette bulunan odacı ashabı masalih çekildiki»n sonra Baskonsolos tarafmdan ça ğtnlmıs ve vazifesindeki ihmal ve lâ kaytliğinden dolayı tevbih edilmistir. Bunun üzerine odacı tabancasını çekerek Başkojyolosun üzerine ates etmistir. İlk kurşun mumaileyhin bileğine isabet etmiş ve odadan fırlıyan Başkonsolosu takip eden katil avluda kendi • sine tekrar yetişerek Ud kurşun daha atmışfar. Birisi kalbine, diğeri basına isabet eden bu iki kursunun tesiri ile Baskon solos derhal öbnüştür. Bundan sonra konsolosluk odasına avdet eden merkum tabancasmda kalan iki kurşunu ÇiB Japon Ihttlâfma münhasır olmak üeere bir içtima akteden Cemlyett Akvam Meclisi muhasamatın tatili müzakerelerîni Tokyo 5 (A. yapmak için lüzumlu olan husnü niA.) Resmî Millî vapurcular namına bir he • yeti iraeye kâfi olduğunu söylemişmehaf il, Ceroa yetin Ankara'ya giderek devlet mertir. hiri Müttehideketi makamatına maruzatta bulun • nin nihayet Cemiyeti Akvamın kararı muş olduğu malumdur. Ankara'dan Yuvarlak Ma Cenevre 5 (A.A.) M. Hyamns, bize bildirildiğine göre Millî vapursa konferansı dün akşam Cemiyeti Akvam heyeti culartn izahatı üzerine merkezi hüna iştirak ede umumiyesinin karar sureti projesini kumetçe resmî ve hususî mevcudun ceğini ümit etokumuştur. derhal bir şirkete kalbi yerine Vazimektedir. Çün Cemiyet heyeti umumiyesi, mecli yetin daha esaslı surette tethiki liskü Hariciye Nasin 29 şubat tarihli tekliflermi hatırzumu tezahür eylemiştir. Zaten Millî zırı Kant kruFeci bir cinayete kurban giden Marsıly.. Iatmak ve mutasavver diğer tedbb> vapurcular hallerinden şikâyet etmivazöründe kat'î Başkonsolosumuz Server Cemal Bey lere kat'iyyen halel getirilmemeBİ şaryerek Seyrisefainin ayn ve kendiletile: kendisine sıkarak intihar etmistir. rinin ayn çahsmalannda hiç bir mah hiç bir itilâfa vusul hnkânı Cemiyeti Akvamda JaKatilin bu hareketi anî bir cinnet te1 Çin ve Japon hükumeüerinl, zur olmadığı noktasında ısrar eyle • bulunamadığınt pon murahhası siri altmda yapmış olduğu zannedüiyor. mişlerdir. Anlaşılan bu iki teşehhü • tarafeyn kumandanlarının muha beyan eylemiş M Sato sematın tatiline dair vermiş oldukları Polis tahkikata devam etmektedir. lün kendi âlemlerinde çalışmaları ve (Mabadi 2 inci sahifede) Marsilya 5 (A.A.) Türkiye Basve M. Paul Boncour'un tekliflcrinin bu çalısmada hem kendilerine, hem ıııiiiımıııııııııııııııiHiMiıiinııııııııııııııııiMiııiMiııııııınnımıııınııırıııııııııiMUiıııııııııııııiMi ıııııımııi(imıiHiıiMiııınııııııımıııı konsolosu Server Cemal Beyin nası birbirlerine zarar vermemeleri için Türkiye'ye nakledilmek üzere tahnit üzerinde yürünülecek en salim yolun edilecektir. neden ibaret olacağı tetkik edile Merhumun ailesi bugün Marsilya'dan cektir. Simdiki halde resmî ve hususî istanbul'a hareket edecektir. vapurlardan imtiyazlı bir şirket çt Katil, müntehiren ölmüş olduğundan karılması fikrine talik olunmuş na kanunî takibat yapılmıyacaktır. zarile bakılabilir. * Anadolu Ajansmın notu: Marsilya Başkonsolosumuz Server Cemal B. idi. Millî Vaourcular Birliğinde bu Memleketin yetiştirdiği güzide gençgün saat 15 te bir içtima aktedile lerden ve üzerine aldığı vazifeleri dacektir. (Mabadi 5inci saifede) Ankara'dan dönen murahhaslar, iMiHiıınıııııııııııııııınıııııııiMiııııııııııııtıuıııııınnıııiMiiMiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıınıııııııııııııiHiıııııııııııııııınıııııııııııiMiııııııı bu toplantıda, arkadaşlarına izahat Diğer bir hesap: Eğer yarm dahilî mak içm ervelemirde değirmenler verecekler, hükumet makamlarına omahsulümüz kendi ihtiyacımıza yetden gecerek un olmağa mecburdur. Niagara Wals (York hükumeti) 5 lan temaslarının neticelerini anlata miyecek miktarda olursa buğday fiSu halde buğday veya ekmek vergisi (A.A.) Lindberg'in çocuğunun şecaklardır. atı kendiliğinden 11 kuruşa çıkacakdeğirmenlerde tahsil olunur. Biz verhir dahilindeki evlerden birinde bir gînin köy değirmenlerinde okka başı tır. Demek ki aradaki fark bugün kadınla beraber olduğunu bilduen na 50 para ve fabrikalarda 100 para gayritabiî olarak havaya gitmektedîr. bir telgraf üzerne polis dairesi taholmasını tasavvur ederek asgarî he Bunu köylüye ve hazineye mal et • Ankara 5 (Telefonla) Nfıa Vekili kikat yapmağa başlamıştır. sapla 30 milyon lira neticesine var menin çaresini bulmak en kat'î bir Yeni bir haber daha.. Hikni Bey bugün buraya geldi. dık. Memlekette buğday fiatının şimzaruret olarak takdir ve teslim edilNevyork 5 (A.A. ) Connecticut diki 5 kurustan 10 kuruşa çıkması mez mi? dahilindeki Hartford postahanesinde arasındaki diğer 100 para ise doğruAnkara 5 (Telefonla) Kayseri Hazinenin kuvveti devletin, yani Lindberg namına gönderilmiş ve atidan doğruya köylünün cebine girebütün memleketin kuvveti demek ol treni bir saat geç geldiği için istanbul deki cümleyi muhtevi bir kartpostal cek diğer bir 30 veya 25 milyon liduğuna göre emniyet ve itimadımızın treni bugün buradan bir saat teahhurle daha bulunmuştur. radır. bu en esaslı temelini takviye icin en hareket etti. «Çocuk sıhhattedir. Halka sükunet Size kısa bir hesap: Hakikatte 78 ufak tereddüdü tecviz etmiyelim ve bulmasmı söyleyiniz.» hatta 1011 kuruşa satılmak lâzım ekmek üzerinde 50100 para arasınUmumî kanaat bu kartm çocuğu gelen buğday köylünün elinden vasatî İstanbul 5 (A.A.) Çanakkale kaçıranlar tarafmdan gönderildiği daki fark için hiç düşünmiyerek deolarak yalnız 100 paraya çıkınca büboğazında Küçükburun'da Isveç ban merkezindedir .îohnson ismindeki bir nildiği gibi öyle 150160 milyon üzetün memleketteki ciftcilerm kaybetMadam Lindbeı; dıralı fsmaland vapuru karaya oşahıs Hartford'da tevkif cdi'm'ştir. rnden değil, bu sene için lâakal 180 tiği iştha kudreti lâakal 12a müyon turmuştur. Türk gemi kurtaran şir • ;örülen otomobile benzer bir otomoMevkuf kimdir? milyon uzerinden bir bütçe yapalım. liradır. Meydanda olan bu hesabi göbil sevkederken süpheyi davet etmiş ketinin Lanina ve Sezar tahlisiye vaNevyork 5 (A.A.) Johnson'un Gelecek sene 200milyonluk bütceye röp dururken hftlâ bizde neden buholmasından ibarettir. purları mahalli kazaya gitmiflcı > e tevkifine sebep Lindebreg'in çocuğu yükselmenin en esaslı çaresi budur. ran var diye düşünmeğe hacet kahr Johnson'un vaktile Linberg'e şo < nun kaçırıldığı akşam ev civarmda tahlis ameliyesine başlamışlardır. YUNUSNADİ mı? Deniz nakliyeciliğimizde Ne yapılacak? Lindberg'in çocuğu Amerika zabıtası 625 kişiyi isticvap ve iki kişiyi tahtı tevkife aldı? Çocuğun izi Hâlâ bulunamadı Nafıa Vekili Ankara'da Ankara istanbul treni Bir deniz kazası