18 Eylül 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

* * ları ikiye ayrıldılar — — (Baş tarafı 1 inci sayfamızda) lâh ve diğer mühimmat müsadere edil- Mmektedir. Partinin feshi kararı, ancak parlamen- tonun daimi komisyonu tarafından ted- kik ve tasvib edildikten sonra tatbik olı_ı— nacaktır. Çünkü fesih kararı, bütün Sü- det mebuslarının meclisten uzaklaştırıl- Mmalarını icab ettirmektedir. Bir Südet Almanının hitabesi Diğer taraftan temayüllerinin mutedi- lâne olması dolayısile Çeköslovakya ka- tolik Almanları birliğinden çıkarılan ka- tolik Südet şefi Eisenberger dün akşam Çekoslovak radyosunda beyanatta bulu- narak Südet Alman halkının sulhü iste- diğini, çünkü harb vukua gelecek olursa memleketin harab olacağını söylemiştir. Hatib ilhak fikrinin ecnebiler tarafından icad edildiğini ve hükümet tarafından yapılan tekliflerin müsavatı, hürriyeti ve sulhü temin ettiğini ilâve eylemiştir. Kund'un beyannamesi Bundan başka, bulunan münfesih Südet partisi parla- mento lideri Kund da bir- beyanname neşrederek, bütün parti azasını sakin o- mağa davet etmiştir. K Kğmld ezcümle demiştir ki: —ı?iıtler - Çemberlayn mülâkatının neticesini !:ek- lemeliyiz. İman ve ümidinizi kat'iyen kaybetmeyiniz. Partimizin feshi, huku- kumuzun inkâr edilmesi manasını ta- zammun etmöez. Allah bizimle beraber- Südet Almanları yeni parti kuruyorlar Pragda bulunan Südet Almanlarl ise, Henlaynin derpiş ettiği Almanyaya ılhak fikrini tamamen yersiz bularak, yeni bir parti kurmak niyetindedirler. Henlayn'in davetine Südetler icabet etmiyorlar Prag, 17 (Hususi) — Halen Alman to;_ı- raklarında bulunan Henlayn, bugün bir beyanname neşrederek Alman top__ra?lş_- rına iltica etmiş olan Südetleri gönüllü teşkilâtı vücude getirmeğe ve icabı ha- linde ırkdaşlarının hukukunu korumağa davet etmektedir. eee r Henlaynin bu beyannamesi Südetler Aarasında hiçbir akis uyandırmamıştır. Südet mıntakalarında mexkün altı bin gosyal-demokrat Alman P_rııga iltica et- mişlerdir. Bu mıntakada%u _Almanlardan çoğu ilhak fikrine ınuhalıitırle'r. Vö Almanyada 22 Çek tevkif edildi Prag, 17 (Hususi) — Berlinden alınan haberlere göre Alman polisi, mukabele- bilmisil olmak üzere şimdiye kadar 22 Çek tebâasını tevkif etmiştir, Bunlardan 16 sı Berlinde, diğerleri de Keımuğ; Laypzig, Dresden ve Hamburgda tev edilmişlerdir. Çek gefirinin proteştoın Berlindeki Çekoslovak seşrriı Alânâî polisinin bu keyfi hareketini şidde İktısadi tedbirler Bundan başka Almanların, * _ vakyaya ka:şışk;azı iktısadi tedbirler al dığı da öğrenilmiştir. Pragda temaslar Prag, 17 (A.A.) — Başv giltere ve Romanya elçil : Miştir. Beneş başvekil Hodza il sefirini kabul etmiştir. Almanyaya iltica eden Südetler Berlin, 17 (A.A.) — Alman bürosunun Dresdden alıp neşre” habere göre Almanyaya geçen Süde Mikdarı 27 bin kişidir. Vaziyet vahim Pra — Kabine bu akşam g, 17 (Hususi) Hlkhare Bes lanarak vaziye- €vvelâ başvekil Hodzanın, Deşin riyaseti altında top ti tedkik etmiştir. ; Nazırlar, vaziyetin çok nazik * Vahim olduğunu itiraf etmektedirler. Almanlara gör: vaziyet Berlin 17 (A.A.) — Havas ajansının Muhabiri bildiriyor: Alman gazetelerile Alman Ürosu Çekoslovakyadaki VAZİ Mekte ve Südet Almanlarının j Pek karanlık olarak göaermektedırler. Bu haberlere göre Südet şehirlerinde Mevtaf bir süküt hüküm sürmekte ve b Süküt ancak Çek devriyelerinin ve z“'ıfh Otomobillerinin gürültülerile ihlâl edil- Mektedir. halen Çekoslovakyada | Çekoslo- ekil Hodza İn- erini kabul et- e Fransa istihbarat tlerin k ve hattâ yet hakkın- da bi e devam et- irçok haberler neşretmeğ âkibetini &. LA lerde Çek kıt'alarının bilhassa silâhlı k.o-_ münistlerden mürekkeb olduğu bildiril- mektedir. Ayni haberlere göre mağazalar kapa- hlıdır ve halk evlerine kapanıp kalmıştır. Alman gazeteleri, hükümet polis kuv- vetlerinin Südetlere yaptıkları fena mu- amelelerden uzun uzadıya bahsetmçkte— dirler. Bu gazetelere göre, komünistler Alman hududunu geçen Südet kadın ve çocuklarına eziyet etmişlerdir. Alman istihbarat bürosu şöyle yazıyor: «Hiçbir hâdise cereyan k;utııniîîe y_erler— de Çek gruplarının teşe ül etmesi, res- mi îıakagrîılann maksadları hakkında kâ- fi bir fikir vermektedir. Bu grupların a- zası kâmilen «Kızıl Muhafız» teşkilâtına mensub kimseler ve komünistlerdir.» Eski Fransız Başvekilinin bir makalesi Londra 17 (A.A.) — Eski Fransız baş- vekili Flandin, Evening Standard gaze- tesinde, Südetler meselesini tedkik ede- rek şöyle yazıyor: Vasat Fransız halkı gayet kurnazca yapılan bir propagandanın tesiri altında kalarak Südetler meselesini iyi anlıya- mamıştır. Eğer daha bidayette müz?ke- relere esas olarak ele kanton sistemi ve Çeklerin kat'i bitaraflığı almmış_olsa;_r- dı, bugün Avrupa bu kadar vahim bir buhran geçirmezdi. Flandin, makalesinin sonunda, Fransız milletinin, kendisine sulhü kurtarmak i- çin olduğu masalı anlatılsa bile, harbe girmeğe muvafakat etmiyecektir, demek- tedir. * Londra 17 (A.A4) — Südet Alman par- tisinin feshi, salâhiyettar İngiliz mahafi- linde pek iyi bir tesir bırakmamış oldu- ğunu D. N. B. ajansı istihbar etmektedir. Çekoslovakyada Alman bayrağı yırtıldı Prag 17 (AA.) — Almanya elçiliği matbuat ataşesi ile diğer bir memuru bu sabah otomobille Eger'e giderken, Südet mintakalarında otomobilleri durduru!- muş ve otomobildeki bayrak yırtılmıştır. Fakat atomohbildekilere hiçbir fena mua- mele yapılmamıştır. ” Salâhiyettar mahafilde, bunun müessif bir hâdiseden ibaret olduğu beyan olun- maktadır. Silâh taşımak memnuiyeti Prag 17 (A.A.) — Silâh taşımak ve si- lâh ve mühimmat bulundurmak yasağı - ki 16 eylülde Südet mıntakaları için i- lân edilmişti - bugün Macar hudud mın- takalarına da teşmil edilmiştir. Çek - Polonya hududu Varşova 17 ÇA A.) — Çekler, Polonya- Çekoslovakya hududunu birçok nokta_- larda kapamışlardır. Çeköslovakya elçi- liği, Çekoslovakya yolu ile seyahat et-_ mek istiyen birçok kimselere vize ver- memiştir. Amerikada Südetlerin telgrafı Nevyork 17 (AA.) — Amerikadaki Sîı- det Almanları federasyonu, yüz bin Sü- det Almanı namına Henlayne gönderdiği | bir telgrafta, doğdukları memleketin a- navatana iltihakını istemiştir. Macaristanın protestosu Prag 17 (A Â.) — Buğgün neşredilen bir ; isi 7? de harici- bliğde, Macar elçisi, saat l b ]:ığam Kroftayı ziyaret ederek Macar hududunda Çekoslovakyanın askeri ted- birler aldığını beyan ederek, bunu pro- testo ettiği bildirilmektedir. Krofta, mezkür tedbirlerin aormal ma- hiyette olduğunu ve Macanataxîa _m ir hareket olarak telâkki edi- hasmane bir hi E lemiyeceğini söylemiştir. u Harb tehlikesi karşısında sigorta primleri artıyor mu? (Baştarafı 1 inci ı;ayfadu_) şi kabul ettikleri harb tehlikesi sigorta- bugün yapmadılar. ; , smâarggîîhukesi sigOl'tâSl_ primlerinin ılacağı zannedilmektedir. HAFIZ — CEMAL Dr. . (Lokman Hekim) Dahiliye mütehassısı: Pazardan maada artır e..7.. 'tanbulun büyük yağmurları hakkında ma - ı.mıılli"“'“ Yağmurlar dün de Devam etti Evvelki akşam saat 19 da başlıyan yağ -| mur muhtelif fasılalarla dün akşama kadar devam etmiş ve şehrin muhtelif semtlerin - de yenlden bir çok hasarata sebebiyet ver- Üsküdarda Cambazall sokağında — Halid isminde bir şahsa alid olan 1 numaralı ev çok tehlikeli bir vaziyet aldığı görülerek tah liye ettirilmiş, belediye tarafından yıktırıl- mıştır. Keza Karacaahmedde Mezarlık sa- kağındaki 21 numaralı Abdüllaha aid evle, Muradreis hamamı ve Hamam sokafındaki Hüsniyeye ald 25 numaralı ev de tehlikeli görüldüğünden buralar da tahliye edilmiştir. Beyazıd camiinin arka — tarafında eski mezarlıklar arasındaki büyük bir ceviz ağacı yıkılmıştır. Saat on yediye doğru Okçular - başı caddesinde kunduracı Remzinin otur - duğu 62 numaralı ve üç katlı kârgir bina - nm duvarlarından birisi yıkılmış, tesadüfen evde kimse bulunmadığından nüfusca zayi- at olmamıştır. : Yağmur Adalarda da bazı tahribat yap - mış, bir çok evleri sular basmıştır. Ezcümle Büyükadada Oltacı sokağındaki dokuz evin zemin katına seller hücum etmiş, sular İt - faiye tarafından boşaltılmıştır. İhtiyarlar ne diyorlar? Müdhiş sıcak günleri pek yakından ta- kib eden yağmurlar bütün — İstanbulluları, &ni baskım veren bir düşman gibi şaşırttı. Maneviyatımız bozgun halinde, — çünkü bir rivayete göre, bu sene pek merhametsiz olacak bir kışın pişdarı bulunan bu sağ - nakları hepimiz hazırlıksız karşıladık. Ço - Rumuzun şemsiyesi, yağmurluğu, kışlık po - tini, iskarpini bile yok... Belki de, bu kadar âni geldiği için olacak bütün İstanbullularda bir yılgınlık hasıl - ol- du. İçimizde işl çok İleriye vardırarak İs - tanbulda bu kadar uzun ve devamlı yağ - murların hiç bir zaman yağmadığını iddia edecek kadar mübalâgaya sürüklenenler bi- le var... Bu yağmurlu günlerde çabucak bedbini- ye düşüp İstanbulun görüp göreceği en müd hiş bir yağmura tesadüf etmiş olduğunu ld- diz eden ve genç İstanbulluları — yels - leri içinde birakarak, ben kendi hesabıma eski İstanbullulara baş vurdum. Onların ha- tıralarını yoklamağa ve kendilerinden İs - lümat toplamağa çıktım. Niyetim, — onların vaktinde daha müdhişlerini gördükleri yağ- murları Öğrenip: «Eh beterin — beterl var - mış>» diye teselli bulmak ve ümidsizliğe dü- şüp şikâyet edenleri de teselli etmekli. Ko- nuştuğum vatandaşların cevablarını aşağı- ya kaydediyorum: Bedestende Bay Abdülkerim ba- na şunları anlattı: — İlâhi kızım bu yağmurlar da o kadar müdhiş bir şey mi? Yalnız hem sıcakların hemen arkasından birtdenbire başladığı, hem de biraz uzun sürdüğü için İstanbullular bu- nu pek müdhiş zannediyorlar. Halbuki İs - tanbulda siz de bilirsiniz ki, ikide birde böy- le yağmurlar, böyle seller öolur. Kasımpaşa deresi taşar, Tophane tarafından tramvay yolu kapanır... İstanbul asıl müdhiş yağ - raurlarından, müdhiş sellerinden birini bun- dan otuz beş, birini otuz, birini de yirmi se- ne kadar evvel geçirdi. Bunlardan bir tane- sinde Kâğfıdhane cihetini — sel bastı, seller müdhiş oldu. Sarayburnundan dışarıya ka- dar deniz sellerden kırmızı, kahve rengi ol- du, asil rengini kaybetti. — Kâğıdhanedekti Cağlayan köşkünü üçüncü katına kadar su bastı. Otuz sene kadar oluyor galiba. Herhalde daha Abdülhamid — zamanında idi. Günün birinde hortumla beraber şehre müdhiş bir yağmur yağdı. Fırtına geçtiği zaman Hırkal şerif camilinin minaresinin yerinde yeller es tği görüldü. Hortum Beşiktaşda Abbasağa camlinin de bütün kubbesini alıp götürü - vermiş. Çırağan sarayının bahçesindeki bir çok ağaçları kökünden — koparmış. Sonra Beylerbeyine geçiyor. Orada da evleri, ağaç- ları önüne katmış, kim bilir nerelere at - mıştı. Ayni zamanda kuvvetli bir yağmurla, kuüvyetli seller oldu. Kısa sürdü ama İstan- bulu harab etti. Bu da göyle bir yirmi sene kadar olu - yor, Beş altı saat müdhiş bir fırtına İle bir yağmur yağdı. Şimşekler birbirini kovalı - yordu. Gök gürültüsü kıyamet gibi İdi. Bize Antepten misafirler gelmişti. — Onları alıp gezmek için Hünkârsuyu'na gitmiştik. Tam ikindi vakti idi. Birdenbire yağmur başladı. Halk deliye döndü... Nereye - kaçışacağımızı tilmiyorduk. Yanımızda çocuklar vardı. On- ları nasıl muhafaza edeceğimizi şaşırmış - tık. Ahali hep vapurlara kaçıştık. Yağmur, başladığından bir çeyrek sonra Hünkür de- resi taşmıştı. Artık halk iki tarafa ayrılmiış- tı. Hünkârsuyu tarafında kalanlar saatlerce yağmuru yediler. Biz öteki tarafta olduğu - muz İçin vapurla kaçabildik. O zaman gene Kabataşı su bastı. Ortaköyü su bastı. Yol - lar ancak bir günde temizlendi. Öyle müd - hiş molozlar İnmişti sırtlardan... * Kapalı çarşıda kürkçü Bay Bed- ros Karakaş. — Bu birkaç günkü — yağmurlar da pek hatırı sayılmaz yağmurlar değil ama... Asıl yağmur, yağmur, —Sarıyere su bastiran © müdhiş yağmurdur. İstanbul ne daha evvel, ne de daha sonra onun gibisini görmemiş- tir.. Ben o zaman Boyacıköyde manifatura- cı idim. Selden sonra Barıyere gittiğim za - man Sarıyari tanıyamadım. Orada bir bahçe vardı. Onu âaradım! Suya — bürünmüş bir — Çemberlayn “ikinci mülâkata Mussoliniyi davet etti H J (Baş tarafı 1 inci sayfamızda) Çemberlayn'in izahatı Sabah saat l1 de yapılan ilk toplantı 13,30 a kadar devam etmiştir. Çekoslo- vakyadan dönmüş olan Lord Ransimenin de bir müddet hazır bulunduğu bu top- lantıda, başvekil Çemberlayn Hitler ile yaptığı mülâkat hakkında arkadaşlarına mufassal izahat vermiştir. Lord Ransimen de Çekoslovakyadaki vaziyet ve Çek ricalinin düşüncelerini et- raflı bir surette kabine azalarına anlat- mıştiır. ; Nazırlar öğleden sonra tekrar toplana- rak saat 5,30 a kadar müzakerelerine de- vam etmiş ve iki taraflı verilen izahatın esaslarına istinaden, vaziyeti tedkik et- Saat 12 de ilk toplantıyı terkeden Lord Ransimen, doğru Bukingham — sarayına gitmiş ve kral tarafından kabul edilmiş- tir. Lord Ransimen öğle yemeğini kral ile birlikte yemiştir. Kabine pazartesi günü tekrar toplana- caktır. Fransız Başvekili ve hariciye nazırı Londrada Londra 17 (Hususi) — Fransız başve- kili Daladye ve hariciye nazırı Böne, ya- rın sabah saat 8 de hava yolu ile Londra- ya geleceklerdir. -- ' , Saat 11 de buraya vâsıl olacak” olan Fransız nazırları, başvekil Çemberlayn, hariciye nazırı Lord Halifaks ve diğer kabine azalarile derhal istişareye başlı- yacaklardır. İkinci mülâkatın esasları Çemberlayn, Hitler ile yaptığı mülâ- kat hakkında Fransız nazırlarına izahat verecek ve ikinci görüşmenin — esaslari kararlaştırılacaktır. Fransız nazırlarının, pazartesi günü Parise dönecekleri anlaşılmaktadır. Paris 17 (A.A.) — Havas ajansı bildi- riyor: Yarın Londrada yapılacak müza- kerelerin esası hakkında Pariste Tresmi pek az malümat vardır. İngiliz nazırları, dün akşam uzun müd- det ve bugün de bütün gün Berchtesğa- den mülâkatının neticeleri hakkında u- zun müzakerelerde bulunmuşlardır. Öyle Wransız nazırlarına tevdi edilmek üzere bir takım teklifler hazırlamakla meşgul olmuştur. Daladye ve Bone, Parise döner dön - mez, Fransız kabinesi Reisicumhurun ri- yaseti altında toplanacaktır. Sefirlerle görüşmeler Diğer taraftan İtalya büyük klçisi Grandi ve Amerika büyük elçisi Kenedi de bugün Lord Halifaksı ziyaret etmiş- lerdir. İkinci kabine toplantısından sonra baş- vekil Çemberlayn de ayrıca Amerika bü- yük elçisini ve milli işci partisi mümes- sillerini kabul etmiştir. bedid olmuş. Hani ne derler, atalar sözü - dür;: Tam mânasile yel üfürmüş, su götür - müş. İşte ben buna yağmur derim... Yoksa... Bu şimdiki kadarı dört beş senede bir olur... * Bayan Fetthiye (Sultanahmed): — Bundan yirmi, yirmi beş sene evyvel... Ö zaman Kadıköyünde Yoğurtecudere boyun- da öturuyordum. Bir lodös — Tırtınası oldu. Bir hafta miı ne! Vapurlar işlemedi. Derten yağmur başladı, amma ne yağmur... Ne yağ- müur!.. Dünyayı sel götürüoyr zannediyor - duk.. Yağmurun sesi uykumuzu kaçırıyor - du. Amma eh lodoslarda böyle haller olur. Akşam ezanile yatsı namazı arasında yat - mış uyumuşum... Rahmetli valide yatsı o - lunca namaz kılmak için — odadan sofaya çıkmış; zavallı fakirin kapıyı açmasile kâ- paması bir olmuş... Feryadla yanıma geldi: — Uyan Fethiye, diye avaz, avaz bağırı - yordu. Bir uyandım: — Gel sofaya bak diyordu. Bizim alt ka - meydanlık, taşlık, bataklık olmuş, su kena- rında ahşab bir ev vardı. O da gözden nâ - g |sesi baş rahibi, mütekidlerin sulh Başvekil ile Amerika elçisi arasındı yapılan mülâkat bir buçuk saat sürmüş Mussolini bugün nutuk söyliyecek Roma 17 (Hususi) — Başvekil Mussa lini yarın bir harb gemisile Triyesteye gidecektir. Mussolininin, Triyestede beynelmilel vaziyet hakkında bir nutuk söylemesi muhtemeldir. Mussoliniyi mülâkata davet İngiliz maslahatgüzarı Sir Çariz Noelr bugün tekrar hariciye nazırı Kont Cia noyu ziyaret etmiştir, Siyasi mahfellerde söylendiğine göre İngiliz maslahatgüzarı, ikinci Çembers layn - Hitler mülâkatına Mussoliniyi da davet etmiştir. " Çek Nafıa Nazırı Londraya gitti Londra 17 (Hususi) — Eksçenij telgraf ajansının istihbaratına göre, Çekoslovaka ya nafıa nazırı bu akşam Pragdan tayyas re ile Londraya hareket etmiştir. Amerikada Vaşington 17 (ALA.) — Amerika kabi. nesi bugün, Ruzveltin riyaseti altında toplanmış ve harict vaziyetin son gün- lerde gösterdiği inkişaf hakkında harla ciye nazırı Hull'un verdiği izahatı dinle« miştir, ' Hariciye.nazırı Hull, gazetecilerle ko- nuşurken, Befchtesgaden — mülâkatları henüz bitmediğinden, enternasyonal va« ziyet hakkında bir şey söyliyemiyeceği- ni beyan etmiştir. | Japonyanın vaziyeti Roma 17 (A.A.) — Japonya sefiri Kont Cianoyu ziyaret etmiştir. Zannedildiği- ne göre bu ziyaret esnasında sefir, Al- manya ile İtalya bir harbe sürüklendik«x leri takdirde Japonyanın ittihaz edeceği tarzı hareket hakkında faşist hükümeti- ne yeniden teminat vermiştir. Fas Sultanı Fransaya teminat verdi Rabat 17 (A.A.) — General Nogues ile geçende yaptığı bir mülâkat esnasında Fas sultanı demiştir ki: «Ne olursa olsun hattâ en ziyade koörs kulan hâdise bile vukua gelsin Fas suk- tanı ile tebaasının Fransa ile birlikte ha- reket edeceğini size temin edebilirim.» Londra 17 (Hususi) — Papa bu akşam bit, beyanname neşrederek, sulhün korun. ması için bütün kiliselerde dua yapılmaâa- sını emretmiştir. Sulh için dua Londra 17 (A.A.) — Westminster kili- için mütemadiyen dua etmelerini teminen ki- lisenin gayri muayyen bir zamana kadar gece ve gündüz açık bulundurulacağını bugün ilân etmiştir. Yunanistanda Atina 17 (A.A.) — Atina başpeskopos su, yarın için sulh lehinde bütün Yunan kiliselerinde dualar yapılmasını emret- miştir. —orrcccccccxxooaox<———— ——— —| tın salon eşyası da mutfak — takımları da kendi kendilerine yürüye yürüye merdi lerden yukarı çıkıyorlar: | — Anne olur şey mi? dedim. Bize öyle gel- miştir. Aldım petrol lâmbasını elime, çıktını SÖS, faya.. bir de ne göreyim! Küple aşağı kat « taki salonun koltuğu (bizim merdiven çift- tD) biri bir taraftan, diğeri öteki — taraftan bizim kata doğru gelmiyorlar mı? Gözümü uğuşturdum, bir besmele çektim. Bir âyetül- kürsi okudum, merdivene doğru «Ya Allahı dedim, yürüdüm. Fakat o zaman da kür « kum dubala oldu. Merdiven ağzına kadal evi su basmamış mı? Biz ikinci katta idik... Bunu görür görmez açtım pencereyi: «Can kurtaran yok mu diye bağırıp imdad iste « meğe başladım. Nihayet güç belâ mahalleli gelip ihtiyar valideyi, — beni ve iki çocuğu pencereden kurtardılar.. İşte ben ona yağ « mur derim... Bu da bir şey mi?. Daha öyle bir şey olmadı ki...» âlllllllllllllllIllIlIIII|IIllllllllllllllllllllllüllllllllllIIIIIlIIlllIIIIIIIIIIlIIIlIIIIlIHIIIlIIIlIIlIlIIIII Z Türk Hava Kurumu Büyük ikramiye: 200.000 Liradı...r Bundan başka: 40.000, 25.000, 20.000, 15.000, 10.000 Tiralık ikramiyelerle (50.000 ve 200.000 ) liralık iki adet mükâfat vardır... Dikkat : Bilet alan herkes 7 /Birinci Teşrin /938 günü ak- şamına kadar biletini değiştirmiş bulunmalıdır... HLUNLDDALKKUDUCUNUKAIDDUULKALAKITICOKARL YAK AOADKLIDTTAYLAKK KOY AAKYLRKATDAKAIRAIKAUAANAAANIAAID AU B. D.