1 Mayıs 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

J Üniversîieden ra a GECEKİ KONSER — Röportajlar |" vERA, P ı u İki gündenberi şehri- Okumak imkânl (ıîıquîîî e o izde bulı R Ü- ğ nları bile ço İA SD N altıya kadar açık bulunuyor. Bu - — ,ralardan dışarıya kitap alımamı -« — yor. Ancak hüviyet varakasını ga« | ranti diye vererek bir defa da bir — kitap almak mümkündür. Talebe klüpleri, jimnastik, spor yerleri, müşterek bir eğlence ha. — yatı olmıyan bir Üniversite en e- -— saslı techizatından mahrum adde. lı dilebilir. — İAtina Üniversitesinde ugünlerde yüzüncü yıldönü mü törenlerini yapan Atina ( Üniversitesi, en son ziyaret ettiğim Üniversite muhitidir. Burada tale. “.' be hayatı yaratmıya büyük bir kıy- — met vermekle kalmıyorlar. Beden |— hareketleri mecburidir. Üniversite- nin jimnastikhane idaresinin ve doktorlarının tavsiye ettikleri be. den hareketlerini muntazam su - rette yapmıyan talebe imtihana kabul olunmuyor. » Atina Üniversitesinin talebe klü- bünü bir akşam sekizde ziyaret et- tim, Her tarafta hayat kaynıyordu. - , Talebeden bir kısmı yemek Sa . — lonlarıma dolmuşlardı. Ucuz, sıhhi bir yemek yiyorlardı. Gece yarısı. na kadar açık olan okuma salon- — Jlarmda gazete, mecmua, kitap zen.- ginliği göze çarpıyordu. Küçük sa. lonlardan birinde eskrim talimi, bi. rinde mandolin talimleri, diğer |— birinde piyes provaları gördük. — Muhtelif ilmi maksatlarla kurul - — Müş talebe cemiyetleri ayrı ayrı — toplanıyor ve bilgi ile uğraşmayı bir zevk haline koyacak yolda fa. aliyetler yaratıyorlardı. —| Üniversitenin günlük - faaliyet proğramında konferanslar müna. kaşalar, piyesler, konserler, türlü türlü spor müsabakaları, gezinti. ler, cemiyet toplantıları vardı, Ken * di okuma hayatımı da göznüne ge- — tirdim. Üniversite muhiti içinde — her gün gece yarısına kadar vakti zevkle dolduracak bir hareket ve faaliyet vardı. Bunlar arasında in. san insanı tanıyor, ruh ruhun üzeri — ne tesirini gösteriyor, profesörle — talebeyi her adımda birleştiren bu — hayat Üniversitenin asıl varlığını teşkil ediyordu. — Üniversitede spor 4 en bunları düşünürken spor | meraklısı bir genç ortaya / (atıldı. Dedi ki : — | — Burada spor hayatımız tama. 'miyle durmuştur. Halbuki bu bin- f lerce gençten ne kadar iyi sporcu. “'lar yetişebilir! Atletizm gibi kafa — jle bedenin beraberce çalışmasma — ihtiyaç olan sahalarda çok geriyiz. S Çünkü münevver gençlik sporla — (uğraşmak imkânları bulamıyor. — Ortadaki mesele yalnız bizim ha . — yatımızı canlandırmak değildir, ay — |ni zamanda memleketteki atletizm ve spor hareketinin harice karşı —İmanzarasmı da düşünmek lâzım - dır. || Üniversitede profesör ve talebe (olarak kiminle konuşmuşsam ha. — İkiki bir muhit ve hayat noksanı. | nm boşluğunu şiddetle duyduğunu gördüm. Demek ki ortadaki ameli mesele, teşebbüs etmek ve maddi -— âmkânları hazırlamaktır. : (Başı 1 incide) rekabet etmiyeceği bir ölçüde silâh- lanma yarışma atılması, dünyanın manzarasını değiştirmiştir. Kendi ka buğuna sığmak ve dünyaya iktisa - den meydan okumak siyaseti de ba- zı memleketlere çok pahalrya mal ol- muştur. Zaten bu sistem gitgide yü- rüyememiye başlamıştır. Günün birinde doktor Şaht Belçi- kada sulhten ve anlaşmadan bahse- dince kimse bunu garip bulmadı. Ar kadan eski İngiliz amele fırkası li - deri “Lansbury” nin Hitlerle konuş- ması geldi. Belçika Başvekilmin Amerika se- yahati, Amerika ile İngiltere arasın- da iktisadi temaslar, Amerikalı “Da- vis,, in Avrupada tetkikleri, büyük Britanya imparatorluğu içinde Otta- va konferansı neticesinde hâsıl olan inhisarer vaziyetin tasfiyesine dair bir kısım İngiliz gazetelerinin yazıla- rı yeni ve ümitli bir hava uyandırdı. Yol ağzında.. İ nsanlık bu yoldan yürüyerek lıklı emniyete varacak mı? Bütün iyi emarelere rağmen bu su ale henüz kat'i cevap veremeyiz. Bir kısım memleketler hâlâ yol ağzında- dır. Ortalıktaki süküna rağmen fena ihtimallerin kapandığına hükmede - meyiz. Unutmıyalım ki, cihan harbin den evvel Saray Bosnada ilk kurşun patladığı zaman dünya yüzünde mü- kemmel bir sükün havası kurulmuş- tu. Milletlerarası türlü türlü anlaş- malardan sonra insanlık, harbin bir- kaç sene için önü alındığına kani bu lunuyordu. Ayvrupa son zamanlarda en kor - kunç kasırgaları atlatmıştır. Fakat Milletlerarası münasebetler henüz o şekildedir ki, en sakin görünen daki kada birdenbire kıyamet — kopması ihtimal haricinde sayılamaz. Bununla beraber derhal söyliyelim ki, bu ihtimal akla ve mantığa hiç sığmıyan uzek ihtimaldir. Diğer is- 'tikametteki Ümitler daha kuvvetli - dir. Bütün dünya, siyasi ve iktisadi bir sulh için bugün, son Londra kon feransı zamanından çok iyi bir su - rette hazırlanmıştır. Her memleket acı tecrübeler geçirmiş, yeni dersler öğrenmiştir. Ahmet Emin YALMAN Türkkuşu Şubeleri Ankara, 30 (TAN) — Türk Hava Kurumu, sivil havacılık plânmın tat. bikine devam etmektedir. İnönünde kurulacak olan kampın tesisatı baş. lamıştır. Üç vilâyetimizde daha Türk kuşu şubesinin açılması için mual - lim kadrosu ve plânörler hazırlan . mıştır. Tayyareci B. Vecihi Ankarada ya. kında bir tayyare fabrikası kurmak için teşebbüsler yapmaktadır. Sümer Bank Müdürü Malatyaya Gidiyor Ankara, 30 (TAN) — Sümerbank umum müdürü B. Nurullah Sümer, mayıs ayı içinde kurulacak olan Ma- latya kombinasının İnşa işile meşgul olmak üÜzere Malatyaya gidecektir. B. Nurullah Sümer, İktisat Vekilimi- zin Kast: seyahatinde de ken - — (Üniversitede dil meselesine dair - bir, iki gün evvel çıkan yazım, hukuk " profesörlerinden, ikisini gücendir . /— miştir. Kendilerini sevenler bize tele. — fon ettiler. Dediler ki: — “Kanunlarımızda, mahkemeleri . mizin ilâmlarında bir takım Arapça "hrldpler ve tabirler vardır. Pro - Mt bunları Türkçe olarak söyliye- öek olursa talebe kanunları anlaya . . Bunun için Arapça ” huhık tabirlerini kullanmak bir za- — Furettir.,, -| Ben şahıs kastetme. — dim. Arapçalı takrirleri anlamadık . — farı hakkında talebeden bir çoğunun — tekrar ettiği bir şikâyeti en hürmetli — bir lisanla ortaya koydum. Bugün konuşulan ve yazılan lisan haricin - /“-de olarak koyu Osmanlıcanın bir hu- kuki lisan diye devam ettireleceğini disine refakat edecektir. Mersinde Kaçakçılığa # Karşı Tedbirler Ankara, 30 (TAN) — Mersin li - manınım açıklarından memleketimi - ze kaçak eşya sokulduğu ve bu ka - çak malların içerilere sevkedildiği an laşılmıştır. Kaçakçılığa sahne olan Mersin ile Tarsus arasındaki idari otoriteyi kuv vetlendirmek maksadile Dahiliye Ve kâleti, burada bir nı.hlye teşkilme karar vermiştir. Nahiye beş köyü ihtiva edecektlr Ayrıca gümrük muhafaza umum ku tir mandanlığı Mersin açıklarmda muha faza teşkilâtını kuvvetlendirecektir. — gannetmiyorum. Bir kaç sene evvel hnmlanın kanunlarımızda yabancı dillere ait terkipler ve konuşma dili. — mizde karşılığı olan bir takım yaban- & tabirler varsa bunlar elbette bu - — günkü dile çevrilecektir. ı’ Bazı kelimelerin hukukt bir tabir bir lisanla yapılıyor. Sırf kıymetli bir | T'SU”. takririn verimi ve faydası bir kat da. ha artsın diye pek İyi niyetle yapı - lan bir tenkidin böyle fena karşılan- masmdan dolayı çok teessür duy. duk.) kat'i sulhe, huzura ve karşı - | vaffakıyetli bir konser verdiler. Aşağıdaki rve- simde genç üniversitelile- ri dün geceki konserde bir arada görüyorsunuz.. L .B AN " Suriye Türkiyenin Teveccühünden İstifade edecek" , |bahtiyardır. Bunların hepsinden ev- Fırarıler dün tululdu (Başı 1 incide) ler ve doğruca'Ceyhan oteline inmiş lerdir. Kaçaklardan Tevfik, işlediği cina- yetten dolayı Suriye hükümetine ia- de edileceğinden korkarak kaçtığını ve Abdullahm da kendisine iştirak ettiğini söylemiştir. Abdullah, pe - rişan bir haldedir. Suçu Tevfiğe yük- lemektedir. Firariler İstanbuldan nazıl kaçtılar? Adana, 30 (Tan muhabirinden) — Bundan bir hafta evvel İstanbulda mevkuf bulundukları tevkifanenin pencere parmaklığını kesmek suretiy- le kaçan katil Abdullah ve Tevfik ya- kalanmalarına ait tafsilâtı bildiriyo- Yum: v Katiller, İstanbuldan hareket eden marşandiz treniyle dün gece şehrimi- ze gelmişler ve saat 21 te hükümet ko nağı civarmdaki Ceyhan oteline ine- rek bir oda kiralamışlardır. Firariler, yataklarmı gördükten sonra otelden ayrılmışlar ve gece saat hirde otele dönerek istirahate çekilmişlerdir. Büu sırada kendilerinden hüviyetle- ri sorulmuş, Tevfik, bu işin ertesi gü- ne bırakılmasını istemiştir. Sabahleyin erkenden otele — gelen müstecir Şevket, yeni müşterilerin hü viyet varakalarını gözden geçirirken birdenbire hayretten donakalmış, ka- tilleri derhal tanımıştır. Telâştan, ne yaptığını, ne yapaca- ğını bilemez bir halde Şevket, doğru telefona koşmuş ve vaziyeti, şüphe ve endişesini zabıtaya haber vermiştir. Sabahm erken bir saatinde hafif bir fısıltıyı ve en küçük bir hareketi kol-| &' lıyan katiller, otelcinin bu gizli konuş masından huylanmışlar ve otelden sıvışıp Kalek civarında ki Nebinin kahvesine gitmişlerdir. Uyanık Adana polisi, otelcinin İh- barımdan sonra derhal harekete Bgeç- miş ve katillerin tevkifine sivil me- murlardan Fevzi ve Cemili, ünifor- malt memurlardan da Celâl ve Raııdi memur etmiştir. Kahvehaneye girinciye kadar, u - zaktan bu dört memur tarafından ta- kip edilen katiller, bir müddet bulun- dukları yerde yine yürek çarpıntısı içinde kalmışlar ve mukadder akibet- lerini beklemişlerdir. Katiller kahveye girdikten 3 - 4 da- kika sonra, bu dört emniyet memuru da bir baskım yaparak içeri dalmış- lardır. Katillerin yakalanması güç olma- mıştır. Tevkif esnasında katil Ab- dullah mukavemet ve mümanaat et- mek istemiş, fakat derhal her ikisi- nin de ellerine kelepçeler geçirilmiş - Emniyet direktörlüğüne getirilen katillerin Üzerleri arandığı — zaman Abdullahta dolu bir tabanca bulun - muş, Tevfiğin üzerinde de bir iki şar- jörle bir tabanca ve 3 lira para çık- Tevfik, anlatıyor: Adananın iyi tanıdığı bir adam o- lan Tevfik, tevkifaneden nasıl kaçtık- larmı bana şu suretle anlattı: «— 21 Nisan sabahı idi, Ameliyata- neye girdik. Parmaklıkları kestik ten sonra süngülü jandarmanm bizi göremiyeceği bir anı kulladık. Jan darmanın arkası dönük olduğu bir esnada evvelâ ben aşağıya atladım. Beni, Abdullah takip etti. Jandarma ikimizi de görmedi. Fakat atlarken çok heyecan duyduk, Atladığımız yer- de kalmıştık. Etrafı dinledik. — Ses sada işitmeyince oradan sıvışıp Sirke- ' ciye indik. Yanımızda 150 lira kadar paramız vardı. Kayıkla Haydarpaşa ya geçtik. Marşandiz vagonlarnmın altında ve üstünde gizlenmek suretile Eskişehire kadar geldik. Tevfik, adam öldürmiye gidiyormuş! Eskişehirden bir otomobile binip Akşehire yollandık. Yolda bir kere ya kalanmak tehlikesi geçirdikten ve muhtelif köy ve kasabaları da geçtik ten sonra Konyaya, oradan Pozantiye ve nihayet Adanaya geldik ve işte burada bildiğiniz şekilde lendik. Kaçmaktan maksadım, beni bu ha- le sokan ve şimdi İskenderunda bu lunan bir adamı öldürmekti. Fakat, muvaffak olamadığıma yanıyorum.,, Bir asi krovezö- rü batırıldı (Başı 1 incide) de bulunan bütün kasabaları işgal et tiklerini söylüyorlar. Bunlara göre, Gernikayı müdafaa eden 13 milis taburu Bilbaoya doğru gerilemektedirler. Asiler, Bilbaodan 20 kilometre mesafede olduklarını söylüyorlar, Fransa ve İngiltere Bask mülteçi- lerini bazı şerait dairesinde tahliye edeceklerdir. Şeraitin en mühimmi âsilerin tahliyeye müdahale etmeme- leri, ve Bask hükümetinin tahliye e- dilecek kimseleri biribirine tercih et- memeleridir. Fransa halk cephesi ko mitesi tahliyenin derhal başlamasına taraftardır. Asiler Madridi bombardıman etmi ye devam ediyor ve her gün bu yüz- den birkaç kişi ölüyor. Toledo cephesinde Şşiddetli topçu düellosu devam etmektedir, Aragon cephesinde asi mevzile - ri bombardıman edilmiştir. İngilterenin teşebbüsleri Bugün Avam Kamarasında İspan ya harbi hakkında bir sürü suallerle karşılaşan hariciye nazırı Mister E- den, şehirlerin harap edilmemesi için İngiliz sefirinin General Franko nez- dinde teşebbüslerde bulunmakta ol - duğunu anlatmıştır. Çemberlitaş Civarı İmar Edilecek Çemberlitaşım bulunduğu yerle ci- varının imar edilmesi kararlaştırıl- mış ve Evkaf idaresi tarafından bir proje hazırlanmıştır. Bu proje bele- diyece kabul edilmiştir. Fakat — bir defa da şehircilik mütehassısı Prost tarafından tetkik edilecektir. 'burada, Yeni Türkiyenin hayatınım rim ki çok büyük fırsatlar saklamak- " | tadır, (Başı 1 incide) vel Büyük Atatürk gibi bir başa ma- lik olmak bahtiyarlığına nail olan Türk kardeşlerimize cidden gıpta e- liyoruz. Türklerle Iraklılar arasındaki sa- mimi münasebattan bahsetmeyi faz- la görüyorum, Ben ve arkadaşlarım her safhasında katettiği büyük hat- veleri yakmdan tetkik edip, memle- ketimiz için nafi bir ders alıyoruz. İstikbalin ufukları, Türkiye ile İra- kın müşterek mesaisi için, ümit ede- Suriye ve Şark misakı Suriyenin Şark misakına girmesi- ni bütün kalbimle ümit ederim., Müs- takil bir Suriyenin bu misaka inzi- mam etmesini biz Iraklılar her hal- de temenni ederiz. Ancak bu saha- da yalnızca hüküm veremeyiz. Çün- kü Şark misakma dahil diğer devlet- lerin muvafakati de şarttır. Buraya gelirken Şamda iki gün kaldım. Vatanperver — Suriyelilerin Türk milletine olan samimi hürmet- lerinden hiç şüphem yoktur. Bugün Cenevrede mevzuu bahsolan meseleler halledildikten sonra Türkiye ile Su- riye arasındaki münasebatın çok sa- mimi olacağını kaviyyen ümit ede - rim, Esasen Suriyelilerin menfaatle - ri bunu iktiza eder. Şunu da ilâve etmek isterim ki Ankarada Suriye lilere karşı gerek Başvekil Hazretleri, gerek Hariciye Vekili, gerek — diğer zevatı muhtereme hayırhahane — bir teveccühten başka bir şey hissetmi - yorlar, 'Suriyelilerin, bir gün, Türk hükümetinin bu teveccühünden isti- fade edeceklerine hiç şüphem yoktur, Ve bu, çok yakın zamanda olacak - tır. Irakta yeni ıslahat başarılıyor irak, hakikaten, inkişafına lâzım gelen bütün unsurlara maliktir. Ken- di nüfus ve mevkiine göre kuvvyetli bir bütçesi, muntazam bir ordusu ve modern bir memleket için lâzım ge - len diğer unsurları haizdir. Bittabi Türkiyenin atmış olduğu geniş — ve yüksek hatveler kadar degilse de, es- kisine nisbeten, Irak da büyük adım- lar'atmıştır. Buğün, Irak hükümeti, dahili işlerini ıslâh ve tanzim etmek- le meşgüldür. Devletlerle olan müna- sebatımız gayet dostanedir. Onun i- çin ümit ederim ki, kısa bir müddet zarfında Irak, ıslâhat uğrunda ciddi teşebbüsatta bulunacaktır. Irak, İngiltere ve İran Ihgiltere ile münasebatımız gayet samimi ve dostanedir. Kendisiyle şa- yanı memnuniyet alâkalarımız mev- cuttur. Ümit ederiz ki Trakın samimi dostu olan İranlılarla da, birkaç sene- denberi muallâkta kalmış hudut ihti- lâfları pek yakım bir zamanda hallo lunarak iki memleket arasında itti - fakname aktedilir. Filistinin Yahudilerle Araplar ara- sında, ikiye parçalanacağını zannet- mediğim gibi ümit te etmem.” Cümhuriyet âbidesine çelenk İrak Hariciye Nazırı dün saat 11,30 da yanında Orta Elçi Bay Naci Şev- ket olduğu halde Taksime giderek Cümhuriyet âbidesine bir çelenk koy- muştur. Kıymetli misafirimiz, buradan sonra. otomobille vilâyete giderek Va- li Muhiddin Üstündağı makamında ziyaret etmiştir. Vali Bay Muhiddin Üstündağ dün Perapelasta aziz misafirimiz şerefine bir öğle ziyafeti vermiştir Iraktan Bir Ticaret Heyeti Geliyor Ankara, 30 (TAN) — Bu ay içinde Iraktan şehrimize bir ticaret heyeti gelecektir. Heyet, Türkiye ile Irak a- rasındaki iktisadi iş birliğinin inkişa fi hususunda tetkikler yapacak- ve buradan İzmir ve İstanbula gidecek. tir. Bu heyetten sonra, bir he yeti de Iraka gidecektir. Ankarada Görüşülen Mühim Meseleler Bir Sovyet Tcıyycıı’ej cisinin Mııvuffakıye". t | Moskova, 30 (A.A.) — Sovyet tâğ' yarecilerinden Erşov, 25 nisanda, ’I” f beygir kuvvetli iki motörle mü't u “Ark 3,, adlı yolcu deniz tayyaresw' ve bir ton yükü hâmilen, 9.190 İ re yüksekliğe kadar çıkmış ve bü SÜĞ retle Fransız Bourdaine ait beynel * milel rekoru 326 metre farkla İzmirdeki Gaz Depolarının Yeri Değişecek Ankara, 30 (TAN) — İzmir şe“d dahilindeki gaz depolarınım şehı!' kı için tehlikeli bir vaziyet dli’ ve bunun mutlaka şehir dışına le' rılması lüzumu hakkımda İktisat Sıhhiye Vekâletlerine yapılan M addit müracaatlar üzerine İktisâ" kâleti, bu işi tetkik etmiş ve bu sustaki mütaleasını Sıhhiye Vekİ-lad ne bildirmiştir. x A lamkz A H e e Ü Hindistanda Kalan Mi 1wycııılııl' j Hindistanda ölen kiyeli | Hanyanın bıraktığı 3 milyon ;ngil’ L liralık servete ait muhakemeye yak”" da Hindistanın Modras şehrmde lanacaktır. Servetin hakiki v M namma Bayan Mari hava kurum bir iştirak mukavelesi imzalamı$ Bayan Mari, kurumun bir vekili birlikte Hindistana gitmiştir. 'i Ankaraya Gidecek — Sanayi Hey€ îj Dün Sanayi Birliğinde idare eti toplantısı yapılmıştır. 'I'oplrmtî'î.d İktısat Vekâletinin Ankaraya d€ ği | ettiği heyete verilecek esaslar H! hak kında görüYilmüş ve muhtelif sâf | erbabından on kişinin kendi masi lıl”ı' lariyle Ankaraya gitmeleri karâaf tırılmıştır. Kai ve ği * ile | M 5 " .w VS Hamalı Çiğnedi — Şoför Yorginin idaresindeki numaralı otomobil, Ankara add“” ıİ'Ğ de hamal Resüle çarparak BBD' rette yaralamış -ve lgaçmıştır mış, kaçan şoför ;ı_g_z_ış_ımıya mıştır. - Fransız Profesoriî . Ankaraya Gitti enstitüsü müdürü Lambert, b“ limlerini yayma cemiyeti tarafın ll' bert dün akşam Ankaraya Bİ' koB" w Bugün Ankara Halkevinde bir ri hükümet ı_ne;ı;zi;n;n/ aziz b’rn_.ı | safiri olarak aramızda bulunln . bi | yüklerimiz arasında yapılan W:y görüşmeler etrafında resmi bir | muhtelif tahminler yürütülm? aö ". Hele Vezirin ziyaretine takadd M matbuatmda Şark paktı ve Türki le cenup komşuları arasındaki © minlere bilhassa bu vadide kametler verdirmektedir. Fransa ve dolayısiyle cenup komg:l Suriye arasındaki ihtilâfta İl & d Cevrahpaşa,hastanesine... Ka Liyon Fakültesi mukayeseli b“kp | Ankaraya çağırılmıstır. Bay rans verecektir, PW| Hariciye Beziri Dr. Naci El mat elde edilememiş olmakla berâ den günler zarfında Türk ve y,y iı’ sebetlere dair yapılan negriyat a Bu meyanda İIrakım Türk için de faydalı bir rol alabil Kart” rafında deveran eden sözler€ * ça da resmi bir mahiyet sı çok muhtemeldir. DA Diğer taraftan Trakın İwmm;:tîy lan Suudt Arabistan ve - SUFİS” ga hattâ son günlerde yapılanı tiği .b!l' Imam Yahyanm da ıltihlk " bizi & lenen bir Arabistan paktır? rinde gö lâkadar'eden hükümleri ÜZeT . guu rüşülmüş olması bu & bahsedilmektedir. Muhakkak olan cihet, Hifıdw kilimiz Doktor Arasın Ü”'un gabr Bağdat - Tahran ziyaretin? pı' :? randa imzası kararlaşan :“ :M tına dair iki hariciye veK noktai nazar teati edildiğidir 659' Doktor Aras, istasyonda ; Ü Hd Vîgı::ıenda yine görüâe“f"aosu”; ye ile Irak arasmdaki huıugun münasebetlerin temadisi HUA ei0 temennimi bizzat gelere Her halde Asya 5 | v |. n ” m.,, demiştir - ceği: Ş pıkt' ;un ,.ıdîf L Ankara, 30 (TAN) — 4 gündenbe- » hemmiyetli mev!u!