18 Aralık 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 26

YAYINLAR Mevlânadan Rubailer Baskı nefaseti! MEVLÂNADAN SEÇME RÜ- BAİLER (Toplu biyografi ile birlikte tercü- me. Türkçeleş tiren: M. Nuri Genços- man, Türkiye İş Bankası Yayınları, 1964, Ankara. Ajans Türk Matbaası, büyük boy, 84 sayfa, 20 lira) Mevlâna yedi yüzyıl önce yaşamış bir şairdir. Yedi yüzyıl önce yaşamış, yazmış, söylemiş, ama o günden bu ya- na ölmemiş, eskimemiş, aşınmamış, gençliğini, diriliğini hiç mi hiç kaybet- memiş bir şair. Büyük fransız düşü- nürü Montaigne, şiir için "muhakeme- mizi tatmin etmez, allak - bullak e- der" der. Mevlâna da şiirleriyle insan muhakemesini allak - bullak etmeye devam ediyor. Mevlâna şiirlerini farsça yazmıştır. Ama yüzdeyüz türktür ve türklere, da- ha doğrusu, bütün insanlara hitap et- mektedir. Bu yönüyle Mevlânanın üs- tünde çok durulmuştur. Mevlânanın şiirlerini otürkçeleştirenlerin de sayısı bir hayli fazladır. Bu işle bir ömür bo yu uğraşanlar dahi vardır. Son yıllar- da Mevlâna çevirileri Obirdenbire ço- ğaldı. Bunların sonuncusu da M. Nuri Gençosmanın çevirileri. Gençosman Mevlânadan 124 rubai çevirmiş. Bun- lar, rubai tekniğine osadık kalınarak yapılmış, dilin sade olmasına dikkat e- dilmiş, genellikle başarılı çeviriler. Ne var ki; A. Kadirin Mevlâna" adlı çevirilerinden sonra, 26 Gençosmanın çevirileri ister istemez ikinci plânda kalıyor. İşte, Gençosmanın çevirilerine ör- nek, çok tanınmış bir Mevlâna Rubai- si: "Geri dön, bir daha gel! Her kim- sen bundan evvel; - Dinsiz, mecusi, zındık, her ne isen yine gel! - Umut- suzluk okapısı değil bizim kapımız, - Her tövbe şişesini kırsan da koş, yine gel!." Eğer Mevlânadan hiçbir şey okuma- mışsanız, Mevlânayı türkçede ilk defa okuyorsanız, bu rubainin gerçekten güzel ve başarılı bir çeviri oolduğunu söyliyebilirsiniz. Gençosmanınbu çevi- risi de, öteki rubai çevirileri de ger- çekten güzeldir. Ama şayet daha önce A. Kadirin "Gene gel" başlığıyla çe- virdiği rubaiyi okumuşsanız, Genços- manın rubaisini ister istemez ikinci plânda bir çeviri olarak kabul edecek- siniz. İşte A. Kadirin tam bir soylu şaire yakışır çevirisi: "Gene gel, gene. - Ne olursan ol, - istersen kâfir ol, is- ter ateşe tap, ister puta, - ister yüz ke- re tövbe etmiş ol, - ister yüz kere boz- muş ol tövbeni. -Umutsuzluk kapısı değil bu kapı; nasılsan öyle gel. M. Nuri Gençosman sadece rubailer üstünde durduğundan ve gerçekten iyi bir seçme yaptığından, rubailer ve çeviri üstünde durmayacağız. Muhak- kak ki daha nice nice çeviriler yapıla- cak bunların içinde daha iyi ve kötü olanları da bulunacaktır. Ama bizce Kitaplar BİR MARTI ÖTTÜ Ayhan Hünalpın gürleri, Ye- ditepe Yayınları 143, Özel Bas- kı, 1964, İstanbul Yeni Matbaa, 48 sayfa, 300 kuruş. İsteme ad- resi: P.K. 77. İstanbul. e GENÇ OYUN YAZARINA MEKTUP Yazan: C. Bax, çeviren: Su- at Taşer. Toplum Yayınlan 6, Ankara (Balkanoğlu (Matbaası 1964, 48 sayfa 2 lira. İsteme ad- resi: P.K. 176, Agıkara MASAL Nurer Uğurlunun şiirleri, Ye- ditepe Yayınları 139, İstanbul Ye ni Matbaa 1964, 48 sayfa 200 ku ruş. İsteme adresi: P.K. 77, İs- tanbul. Gençosmanm kitabının asıl özelliği ne çeviri, ne de iyi derlenmiş ve üstünde durulmuş Mevlâna biyografisidir. Kita- bın asıl önemli yanım, eskilerin deyi ile "mazrufu değil "zarfı teşkil et- mektedir. Evliyagil kardeşlerin Ajans Türk matbaasında basılan bu kitap, tered- dütsüz denilebilir ki, Türkiyede bugüne, kadar basılmış kitapların baskı tek- niği ve güzelliği bakımından en mü- kemmelidir.. Daha önce ayni kitabevin- de basılan "Havyamdan Rübailer"i bi- le gölgede bırakan bu kitabın baskısı için ne kadar övgü yazılsa azdır. AKİS, 18 ARALIK 1964