22 Mayıs 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5
ai 22 Mayıs 1932 AE a Akşam Sahife 5 > — 450 bin lira 15 caddede yeni kaldırım yapılacak Bütçe tasdik edilir edilmez inşaata başlanacak Bu sene yeni cadde ve sokaklar yapılmak için belediye bütçesine dört yüz elli bin lira tahsisat konmuştur. Bu paranm yüz yirmi bin lirası belediye şubelerine tevzi edilecek, belediye şubeleri, bele- diye riyasetile daimi encümenin gösterdiği ihtiyaca göre mıntaka- larındaki en harap ve bozuk sokakların tamirine başlıyacaktır. Mütebaki üç yüz otuz bin lira ile Istanbulda Cabi ve Tarlabaşı caddeleri uzunluğunda yeniden on beş cadde parke olarak yapılacaktır. Yeni cadde inşa edilen belediye şubelerine tamirat için daha az, hiç sokak inşaatı yapılmıyacak olan şubelere de daha çok tah- sisat verilecektir. Inşaat ve tamirata derhal baş- lanabilmek üzere bütçe dahiliye vekâletince tastik edilinciye kadar şehir meclisi odaimi encümeni ihtiyaçları tetkik ve tayin ede- cek, inşaat ve tamirat nihayet teşrinievvele kadar ikmal edilecek- tir. Bu seneki tahsisat geçen seneye nazaran daha fazla olduğu için bu sene mümkün mertebe bozuk kaldırım bırakılmamasına çalışılacaktır. Emir Faysal Hicaz kralının oğlu Ankaraya gelecek Adana, 20 — Avrupada seya- hatte bulunan Hicaz kralı Ibnis- saudun oğlu emir Faysal yakında Ankarayı ziyaret edecektir. Emir, İngiltere, Almanya, Le- histan, Felemenk ve Rusyayı ziya- ret ettikten sonra Istanbula mu- vasilat edecek, oradan Ankaraya gidecektir. Ankaradan sonra Tah- ran ve Bağdat yolile Hicaza dönecektir. Ibnissaut nezdine birçok hükü- metler (osefir (göndermişlerdir. Hicaz hükümeti, iktisadi müşkülât hasebile bu hükümetler nezdine sefir gönderemediğinden kral, bu hükümetlere odostluk ( hislerini bildirmesi için oğlunu göndermiş- tir, Spor klüpleri Dahiliye vekâleti spor klüpleri için malümat istedi Izmir, 20 — Dahiliye Vekâle- tinden gelen bir emirde İzmir vilâyeti dahilinde mevcut spor klüpleri hakkında malümat isten- miştir. Vekâlet; spor klüplerinin mik- darı, isimleri,. tesis tarihleri, her sene o kongrelerinde (mukayyet aza miktarı, bu azadan faâl olan- ların adedi hanginevi sporla meşgul (oldukları © sahalarının vaziyeti hakkında tahkikat yapık masını ve neticenin bildirilmesini emretmiştir. Vilayetçe kazalardan da malümat toplanarak vekâlete gönderile- cektir. Adanada et fiatı Adana, 20 — Belediye et fiatını kırk beşten kırka indirmiştir. Keçi eti eskisi gibi 30 kuruştan - satılmaktadır. Belediye ekmeğe GÜNÜN HABERLERİ Ithalât, ihracat Girmesi azalan ve çoğalan eşya Hariçten gelen eşya arasında, ithalatı azalan veya artan madde- ler hangileridir ? Buna dair cum- huriyet merkez bankası tarafından mukayeseli bir istatistik yapıl- mıştır. Ba istatiklere göre 930 sene- sinde memleketimize 64 milyon küsur kilo şeker girmişti. Bu mik- tar 931 senesinde 44 milyon küsur kiloya inmiştir. Aradaki farka bakılırsa, bir sene içinde Türkiye- ye 19 milyon küsur kilo daha az şeker girmiştir. Kahve, çay, kakaonun ithalâtı da 930 senesine nazaran 144 bin küsur kilo azdır. İpekli mensucat ithalâtı da azalmıştır. 930 senesinde 40 bin küsur kilo ipekli mensucat gel- mişti. Bu mikdar 931 senesinde 18 bin kiloya inmiştir. Ithalâtı artan eşya arasında pamuklu mensucat, şayanı ehem- miyet bir mevki isgal etmektedir. 930 senesinde memleketimize 14 milyon 26 bin küsur kilo pa- muklu eşya girmişti. Bu miktar 931 senesinde 17 milyon 316 bin kiloya çıkmıştır. Aradaki farka göre, Türkiye 930 se- nesine nisbetle 3 milyon 290 bin küsur kilo fazla pamuklu almıştır. 930 senesine nazaran deri ithalâtı bir milyon küsur artmıştır. Cam ithalâtı da 594 bin kilo fazladır. Bakır ithalatında da 930 sene- sine nazaran İ milyon 185 bin kilo fazlalık vardır. Netice : olarak, memleketimizin 931 senesinde, daha az şeker, kahve, çay, ipekli kumaş istihlâk ettiği, buna mukabil, hariçten daha fazla pamuklu, deri mamu- lâtı satın aldığı anlaşılmaktadır. At yarışları Edirnede yapılan yarışlar çok muvaffakıyetli oldu Edirne 21 (Telefonla) — Dün Edirnede Kırklareli süvari fırkası kumandanının hakemliği altında ilkbahar at koşusu pek kalabalık bir heyet huzurunda yapılmıştır. Birinci koşuda Şaban ağanın Ceylanı birinci, Miralay Mahmut beyin Uraç ismindeki al atı ikinci gelmişti. Ikinci yarışta Istanbollu Haydar beyin Rüzgârı birinci Bigalı Tekin efendinin Seyyadı. ikinci, Üçüncü koşuda Lüleburgazlı Ahmedin Yıldızı birinci gelmiştir. Diğer koşulardada ekserya Şaban efendinin atı muvaffakiyet kazan- mıştır. Her yarışa on bir at işti- rak etmiştir. Edirne valisi Edirne 21 ( Telefon) — Yeni Edirne valisi Öz Demir bey bu- rada bir müddet meşgul olduktan sonra bazı işlerini tesviye etmek üzere İstanbula gitmiştir. Edirnede bir futbol maçı Edirne 21 ( Telefon ) — Dün san'at mektebi ile lise arasında bir fudbol maçı yapılmış; lise takımı sıfıra karşı üçle galip gelmiştir. Edirnede idman bayramı Edirne, 21 (Telefon) — Dün şehrimizde o mektepliler Oidman bayramı hükümet ve maarif erkânı huzurunda ve“balkın iştirkile par- Fransız kabinesi Yeni kabineye kimler girecek? Sosyalistler her halde yardım edecekler Paris, 21 (A. A.) — Echo'de Paris gazetesine nazaren M. Herriotun müstakbel başvekil ve hariciye nazırı" olması muhtemel ve melhuzdur. Mumaileyh, mesai arkadaşı ola- rak M. Chautemps, M. Daladier, M. Germain Martin ile M. Abel Gardey ve M. Marchandeauyu alacaktır. Sosyalistler, kabineye iştirak eimiyecek olsalar da, kabine sosyalistlerin müzaheret ve bita- raflığından istifade edecektir. Dünkü ekseriyet intizar mevkiinde kalacaktır. Aynı gazeteye göre, dün içtima eden radikal sosyalist fırkası divan, sosyalistlerin o kabineye iştirak şartı olarak dermeyan et- tikleri teslihatın kütlevi tenzili talebinin gayri kabili'kabul oldu- Şuna ve bazı kayit ve şartlar altında yüzde 10 nisbetinde ten- zilât yapılması imkânının ihtimal dahilinde bulunduğuna karar ver- miştir. Divan, demiryollarile maadin sigortalarının millileştirilmesi husu-” sunnaki sosyalist teklifinin de aynı derecede kabul edilemiyeceğine hükmetmiştir. Japonyada himaye Bir çok eşyaya ağır gümrük resmi kondu Tokio, 21 (A.A.) — Tarifeler komisyonu, bütçenin tevzini mak- sadile, şimdiye kadar her türlü rüsumdan muaf tutulmuş olan 27 kalem eşya için bir himaye tarifesi tatbikını tavsiye eylemiştir. Komisyon aynı zamanda, kam- biyo nisbetlerinin o sukutundan mütevellit zararların telafisi için bazı gümrük rüsumunun yüzde 35 tezyik edilmesini de teklif etmiştir. Varidatın bu suretle 16 milyon em kanaati Oo izhar ediliyor. George Philippar felâketi kurbanları Paris, 21 (A. A.) — Mesajeri Maritim kumpanyası George Phi- lippar felâketi kurbanlarının 40 kişi olduğunu tahmin etmektedir. Manifaturacılar Ticaret odasından şikâyet ediyorlar Tuhafiye mağazaları ticaret oda- sından şikâyette ( bulunuyorlar. Şikâyete sebep” şudur: Mevsim münasebetile bazı mağazalar ten- zilâtlı satış yapmak için, usulen ticaret odasına müracaat etmek- tedirler. Odanın, bu gibi müracaatları tetkik ederken mağaza sahiplerine müşkilât çıkardığı iddia edilmek- tedir. Vaktile bir iki mağaza, tenzi- lâtlı satış yapacağiz diye halkı iğfal etmişler, ve haklarında da kanuni takibat yapılmıştı. Ticaret odası bu gibi hâdiselere meydan vermemek için, mağaza sahiplerine, tenzilât ile satış müsaadesi ver- mekte titiz davranıyor. Mağaza sahipleri, bir iki yanlış muamele yapan mağaza yüzün- den, bu kadar mağazalara karşı müşkülât çıkarılmamasını istiyor» AKŞAM'ın tefrikası: No: 118 22 Mayıs 1932 BASE EZER AN A ZINDAN HATIRALARI Abdülhamit devrine - Muharriri » Ahmet Rıza bey o günlerde sabahlara kadar çalışıyor, her tarafa mektuplar yazarak efkârı tenvire uğraşıyordu. “ İngiltere mücrimdir ,, Kürsüye çıkan Ingi- liz murahhaslarından Mister Mac Collde şöyle bağırıyordu: — Emin olunuz ki vazifelerini yapmıyan bristiyan O devletler lâyik oldukları ceza- lardan kurtulamıya- caklardır. (o İngiltere Ayastefanos muaha- desini iptal etmekle bu hususta en büyük günahı işlemiştir, binaanaleyh mücrim- dir. Fakat Afrikayi cenubi . faciasile - ilk cezaya çarpılan da odur. Ötekilerin, bil- hassa ufak tefek siyasi ve iktisadi menafii temin için sultan Hamidi himaye eden Almanyanın da sırası gelecektir. Uzun, heyecanlı, şiddetli, bir çoklarının, hele bazı kadınların gözlerini yaşartan nutuklardan sonra Ermeni fırkalarının kongreye verdikleri rapor okundu. Bu uzun raporda bilhassa şu satırları vardıl 1 — Bitaraf Avrupa milletle- rinden birine: mensup bir: zatı Ermenistana' vali tayin etmek. 2 — Bu valiyi gene Avrupa- lılardan müntehap vs Istanbulda mün'akit bir komisyonun kontrolu altında. bulundurmak. 3 — Ermenistanda Türk askeri yerine milli jandarma istihdam etmek. “Bu ıslahatı hükümeti Osma- niye kendiliğinden yapmaz, yap- mak ta istemez. Ona zorla yaptır- mak için Avrupa hükümetlerinin bilfiil müdahalesi lâzımdır.,, Alkışlarla dinlenen bu rapordan sonra kongre şu karara vasıl oluyor: Berlin omuahedesinin 61 nci maddesinin tatbiki. 1895 memo- randümün mevkii file vazı. Erme- nistanın o muhtelif (onuktalarında düveli muazzama konsoloslarının teksiri . Oo Avrupa ( gazetelerinin (Daimi ermeni komisyonu ) tara- fından Ermenistana dair verilecek her nevi havadisleri muntazaman neşretmeleri, gelecek sene gene toplanılması. . Bu, bir! Evet, bu bir, yani: prens Saba- haddin beye bu birinci fiili cevaptı. Prens Sabahaddin bey şüphe yok ki büyük bir hüsnü niyetle hareket ediyordu. Fakat ermeni fırkaları bildiklerinden şaşmıyorlardı. Onlar bilhassa Rusyadan gelmiş bir takım komitecilerin arzu ve emel- lerine ramolmuşlardı. e Mutaassıp bazı Avrupalı riçalin de teşvik ve teşçilerine kapılıyorlardı. 15 Şubat 1903 de Pariste beş bin kişinin. iştirâk ettiği büyük meting ise büsbütün başka bir âlemdi. Arada Cenevrede vesair yerlerde yapılan nispeten ufak ve ehemmiyetsiz kongre ve içtimaları burada uzun uzadıya mevzubahs Avrupada başlığı ile Ecoles'de ait hakiki maceralar * emer ye all SİTE .—.— Nİ çıkan Mizan gazetesi: 1896 da Osmanlı ittihat ve terakki cemiyetinin vası- tal neşriyatı ve litihat ve terakki - Emniyet ve madelet - Usulü meşveret - Hakimiyeti millet - Vazife ve mesuliyette müsavat idarehanesi Pariste Rue des olmak üzere Cenevrede tabedi- liyordu. Haftada bir çıkardı. büyük metingin ehemmiyeti vardır. Bu içtimaa Baron Estournelles de Coustance riyaset ediyordu. Fransa) meclisi mebusan ikinci reisi meşhur Jaures ve daha bir çok mebuslar ve mühim şabsiyet- ler de orada idiler. Kongerede evvelâ reis söze baş“ ladı. —Ben ve arkadaşlarım ırk, millet, din farkı gözetmeksizin buraya bütün mazlum milletler için söz söylemeğe geldik! Ve bir çok (Şark) tan bahset- tikten sonra: — Abdülhamidin hâlâ bir ce- zaya çarpılmaması rezaleti ne de- rece ile tevil ve izah edilmelidir. Kızıl sultanın hazineleri ne kadar bipayan olsa vicdanı umumiyi satın alamaz. Avrupanın ise buna karşı bu kadar uzun müddet sü- kütu onun cürmüne iştiraktan başka neyi ifade eder. Bu sözleri alkışlayanlar arasında Ahmet Rıza bey de vardı. Filha- kika içtima Jöntürkleri de memnun eden bir hava içinde başlamıştı. Reisten sonra kürsüye çıkan meşhur (Deni Koşen) de şöyle diyordu: — Abdülhamit hakikaten bir mucize gösterdi. Bu kadar tezebzüp ve teşevvüşat içinde: çalkandığımız bir zamanda bütün Fransızları bir adlü şefkat meselesi için bu- rada içtima ettirdi. Filhakika bu bir insaniyet davasıdır! Şimdi Abdülhamidin mezalim ve cina- yatını hatırlayınca, şu ande me- deni Parisin göbeğinde Şanzelize caddesinden eski barbar sürüle- rinin dört nalâ geçtiklerini görür gibi oluyorum! Ondan sonra Fransız mebus- larından ( Presanse ) de bir bu- çuk saat süren uzun bir nutuk irat etti Bu Zat nutkunda Ab- dülhamitten bahsederken bir çok defalar (Kızıl hayvan, katil, bo- ğucu adam, yalancı..) diye bağı- rıyordu. Nihavet sözünü şöyle bitirdi:
