1 Eylül 1986 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 50

birleriyle bağlanır. Bu durumda iki aleti de aynı anda çalmak müm- kün olmaktadır. Daha gelişkin olan synthesizeri master olarak kullanmak akıllıcadır. Aksi takdir- de bu aletin bütün olanakların- dan yararlanmak olanaksız ol- maktadır. Çünkü slave, ancak masterin kendisine gönderdikle- rini çalabilir. Örneğin bir alet vu- ruş dinamiğine sahip değilse, vu- ruş dinamiği verilerinin aktarılmla- sı olanaksızdır. Yani Midi, enstrümanların ola- naklarını artıramaz; yapabildiği, bunların arasındaki bağlantıyı ko- laylaştırmak ve müzisyenin bu İş için yerine getirmlesi gereken tek- nik çalışmadan tasarruf etmesini sağlamaktır. Herhangi bir bilgisa- yar, Midi ile donatilabiliyorsa - kendi ses yeteneklerinden ba- ğımsız olarak- master olarak işlev görebilir. Bunun gerçekleşmesini sağlayacak destek software ve hardware piyasada bulunabil- mektedir. Seguenzer Bir seguenzer programı, bilgisa- yarı, birden çok kanala (track) sa- hip bir kayıt gerecine (teybe) dö- nüştürebilmektedir. Yani, birbiri ardına çeşitli enstrümanları kay- detmek ve daha sonra bu kayıt- ların tümünü aynı anda çalmak mümkün olabilmektedir. Örneğin, master ile İlk kanala bas kaydı ya- pılmakta, sonra ikinci kanala me- lodinin kendisi kaydedilmekte, üçüncü kanala ise armoni yerleş- tirilebilmekte. Bu yapılırken de ön- ce doldurulmuş iki kanal duyula- bilmektedir. Her kanala, kendisini yeniden çalacak enstrümanın kanal nu- marası verilmektedir. Daha sonra istenen diğer sekçınslar da çalı- nabilir ve tümlü tek bir şarkı halin- de birleştirilebilir. Bu arada şarkı- nın tek tek bölümleri (sekansları) istenen sayıda tekrarlanabilir, bir- birine bağlanabilir ve değiştirile- bilir. Her kanal üzerinde düzelt- meler yapılabilir, bunu yapmak için tüm kanal yeniden çalınabi- lir ya da bu kanaldaki tek tek ses- ler değiştirilebilir (puneh in-out). Her bir kanal bir diğer kanala kopya edilebilir ve bir Midi-De- lay'la donatılabilir. Bunun anlamı 50 şudur: İkinci kanal belirli zaman dilimlerinde birinci kanalla aynı şeyi çalabilir. Ayrıca kanallar transpoze edilebilir ve çalma hı- zı değiştirilebilir. Bir diğer olanak ise, synthesizerin sesini bir sekans- ta değiştirebilmektir; bir kanalda tüm melodi çalınabilir, diğer ka- nala istenen şarkılar yerleştirilebi- lir. VOTCE 1 Na VOTICE Bir kanalın çalınmasında rota- ya çıkabilecek aksaklıklar, daha sonra bir “oto-tashih”le düzeltilir. Programın düzenlenişine göre, düzensiz çalınmış olan sesler, bir sonraki mezürde tashih edilebilir. Disket üzerinde bellek alanın- dan tasarruf edebilmek için, kul- lanılmayan veriler, örneğin vuruş (tuşe) dinamikleri, süzülebilir. Soundeditör (Ses yazıcısı) Bununla, synthesizer'da ses üre- timine yarayan tüm parametre- ler, topluca görülebilmeleri için, ekranda görüntülenir. Modern bir synthesizer'da belirli bir sesin programlanması çok karmaşıktır. Üretilen ses, birden çok faktör ta- rafından değişik açılardan etkile- nir. İnsanın, çok sayıda değeri ka- fasında tutması gerekir. Bu değer- lerin synihesizer'da gösterimi an- cak sayılar halinde olabilir. Fakat aynı değerler, ekranda grafik olarak da görüntülenebilir. Böyle- ce bir sesin geliştirilmesi çok da- ha basitleşir. Ses yazıcıları, daima belirli bir synthesizer'a göre düzenlenmiş- lerdir. Satın alırken gözden kaçı- rılmaması gereken bir nokta bu. En iyisi, brogram yönetiminin bir bilgisayar aracılığıyla gerçekleş- tirimesi. Böylece, pahalı bir klav- yeden tasarruf edilmesini sağla- yacak, ses modülleri programlan- ması gerçekleştirilebilir. Ses ve tüm ses dizileri diskette saklanabilir. Bazı ses yazıcıları, bir sesin parametrelerinin bilgiyazı- mını da yapabilmektedir. Scorewriter Bazı seguenzer'lerde, nota gös- terimi için programlar da eklen- miştir. Çalınan sekansların, ekran- da ya da bilgiyazarda nota ya- zısı olarak çıkışı alınabilir. Dolayı- sıyla önce notaların bilgiyazımı yapılarak, örneğin karşılık gelen makamın aksidanların uygunluğu sağlanır veya nota değerleri de- ğiştirilir. Burada da dikkat edilme- si gereken nokta, scorewriter'in kullanılan bilgiyazara uyumlu olup olmadığıdır. Synchronizer Müziğe yeni başlayanlar için, Music-Master ya da Music-Studio gibi entegre programlar, bu alanda neler yapabileceğini öl- çebilmeleri açısından oldukça yararlıdır. Bu programlar, yeni başlayan birinin gerek duyacağı her şeyi içermektedir. Bunlar, ör- neğin ses üretimi, nota girişi ve ek- randa yazılması, bilgisayar klav- yesinde basit melodilerin çalın- ması, şarkıların, bilgiyazar çıkışla- rının veya basit seguenzer prog- ramlarının bellekte saklanması veya yüklenmesi gibi kullanırnlar olabilir. Aslında bu programlar, profes- yonelce çalışabilmek için pek ye- terli olamıyor. Çünkü bunlar, üzer- lerinde değişiklik yapmaya pek elverişli değiller. Bunlar bilgisaya- rın ses yetenekleriyle sınırlı kalıyor- lar ve Midi ancak tali bir işlev gö- rebiliyor. Böylece seguenzer mo- dülleri, gerçek bir seguenzer programının ancak belli kısımla- rını sunabiliyorlar. Midi, çok kapsamlı olabildiği gibi, daha dar kullanımlar için de üretilebildiğinden, donanımınızı