1 Mart 1990 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 9

Mü Uygun yazılım ve donanımlarla, AMIGA'nızı çok çeşitli müzikler üretmekte kullanabilirsiniz. AMI- GA'nın temel tasarımı çok gelişmiş sesler üretebilen devrelere sahiptir ve piyasadaki müzik yazılım ve arabi- rimlerini değerlendirmenize olanak verir. AMIGA'nın ses sisteminin nasıl çalıştığını ve eksikliklerini anlamak, destek ini seçmenizi ve daha iyi müzik üretmenizi sağlayacaktır. Yazının ikinci bölümünde MIDI'nin nasıl AMIGA'nın ses becerisini geliş- tirdiğini göreceksiniz. Bunun yanısı- ra size AMIGA müzik pazarındaki ürünleri -sayısallaştırıcılar, sintisay- zırlar, editör yazılımlar gibi- tanıtma- ya çalışacağız. AMIGA'NIN SES YETENEKLERİ VE SINIRLARI AMIGA donanımına dört ses ka- nalı yerleştirilmiştir: ikisi onun sol ses çıkışına, ikisi de sağ ses çıkışına bağ- lıdır. Bunları bir ses amplifikasyon sistemine bağlarsanız, (CD çalıcınızı bir amfiye bağlar gibi) bilgisayarınız- la stereo sesler çıkartabilirsiniz. Bu sesler AMIGA'ya sayısal ses ör- nekleme (sampling) aracılığıyla veri- lir. Bu süreçte bilgisayar her tür sesi “*dinleyip” onu sayısal informasyo- na dönüştürür -depolayabileceği bir dizi bayta. Bilgisayar depoladığı da- tayı bir digital-analog dönüştürücü, bir amfi ve hoparlörler aracılığıyla yeniden sese dönüştürebilir. AMIGA'nın örnekleme (sampling) iga gin yetenekleri, ona hemen hemen örnek- lenebilen her sesi çıkartma yeteneği- ne sahip yazılım kontrollü bir enstrü- man niteliğini kazandırmıştır. Neden hemen hemen diye soracak olursanız, bu soruyu yanıtlamak için biraz akus- tik teorisine girmemiz gerekiyor. DALGAYI YAKALAMAK Fiziksel olarak, sesler titreşen bir nesne -bir gitar teli, bir hoparlör diyaframı- tarafından bir alan için- de (genellikle hava) yaratılan dalga- lardır. Kulaklarımız bu dalgaları ses olarak yorumlar. Ses dalgalarını da- ha iyi kavramak için suya bir çakıl ta- şı attığınızı düşünün. Bunun oluştur- duğu küçük dalgacıklar ses dalgala- rına çok benzerler. Bu dalgalar ses dalgalarının iki özelliğini açı ta iyi bir imge olarak kullanılabilirler: genlik (amplitude) ve frekansın anla- şılmasında, ! Eğer havuzdaki bir dalga halkası- nın en üst noktasından yanındaki dal- ga çukurunun dibine kadar olan uzaklığı ölçecek olursanız, dalganın genliğini bulursunuz. Bir ses dalgası- nın genliğinin saptanması, SİZE O se- sin şiddetini verecektir. Şimdi havuza geri dönün ve bir dalganın doruğu ile öbürünün doru- ğu arasındaki uzaklıktan oluşan tam bir dalga çevriminin (cycle) bir yer- den geçmesi için gereken süreyi öl- çün. Bu size dalganın frekansını ve- recektir. Ses dalgalarında, frekansın yerini ses perdesi (pitch) alır. arttıkça duyduğunuz sesin perdesi de ve Sesi Tim Tully yüksek olacaktır. Bir dalganın fre- kansı genellikle kiloHertz olarak öl- çülür. Bir kHZ'de titreşen bir dalga, saniyede bin dalga çevrimi tamamlı- yor demektir. Ses dalgalarının biçimi de önemli bir yönleridir, çünkü dalganın biçimi sesin tonunu, tınısını belirler. Şekil 1'de iki basit dalga biçimini -kare bi- çimi dalga ve testere dişi biçimi dalga- ve bir karmaşık dalga biçimini görü- yoruz. Bu dalgaları bir amplifikasyon sistemi ve hoparlörden geçirecek olursak, dalga klarnete benzeyen bir ses, testere dişi dalga pirinç bir bo- razan, karmaşık dalga da bir piyano notası gibi ses çıkarırdı. (Çünkü za- ten örneklenmiş bir piyano notasıdır) 'Tüm ses dalgaları analog olgular- dır- kesintisiz bir değişme halinde olurlar. Titreşen nesne havayı tekrar tekrar p bırakarak yı ya- ratır. Oysa AMIGA digital (sayısal) bir araçtır. Yalnızca ayrı ayrı sıfırla- rı ve birleri anlar. Bir sesi kaydede- 9