Iran mektupları: 13 Trabzon-Tebriz şose- sinin büyük ehemmiyeti var! Şosenin tamiri bitmiş hemen hemen gibidir, şımdı hangı yollardan gıdılıyor? —uı._m:'v pe | !ıındı Pehlevi sarayının kapısı TAHRAN, (Milliyet) Bugünkü mektubum, İrana gi- den yollara dairdir. Avrupadan Tahrana gitmek isteyen bir seyyah, şu,yollardan birini inti hap eder: 1 — İstanbul — Trabzon — Kızıldize — Tebriz — Tahran. 2 — İstanbul — Batum — Tiflis — Culfa — Tebriz — Kazvin — Tahran. 3 — İstanbul — Batüm — Bakü — Enzeli — Reşt — Kaz vin — Tahran. 4 — Berut — Şam — Bağ- dat — Hanekin — Kermanşah — Tahran. 5 — İskenderon — Musul — Revandız — Rumiye — Teb- riz — Tahran. Cenubi İrandan Tabhrana varmak istiyorsanız yollar, şun lardır : 1 — Bender Abbas — Ker- man — Yezd — Tahran. 2 — Buşir — Şiraz — İsfi- han — Tahran. 3 — Muhammere — İsfihan — Tahran. 4 — Muhammere “ — Ahvaz — Disfol — Hurrem abât — Sultanabât — Kum — Tahran. Tahrana gitmek üzere Lon- dradan kalkan bir yolcu için en l kısâ yolların başında İstanbul — Trabzon — Tebriz — Tah- ran 'yolu gelir. Asırlarca evvel açılmış olan bu yol, maatteessüf bir çok se- beplerle şimdiye kadar ıhııul e il Her iki leketin ik tısadi menfaatlerini tatmin ede cek olan bu büyük ticaret Ben. derinin yolcu ve ticaret eşyası- na açılması, artık bir gün mese lesidir, Yolun Trabzondan Kızıldi- zeye kadar kısmı 670 kilomet- reye baliğ olur. Kızıldizeden Tebrize kadar olan mesafe 250 kilcmetredir, Şu halde Trabzon la Tebriz arası 920 kilomere e- diyor. elverişli ve daha kısa bir tran. sit yolu bulunamaz. Yazın, araba ile emtiai tica- riye bu yoldan 24 günde nakle dilrdi. Kışın ise, ya hiç nakle- dilemez, yahut nakli için bu müddetin iki misli bir zamana ihtiyaç görülürdü. — Yollardan teşrinievvelin sonuna kadar is- tifade kabilse de kar yağdıktan son, bilhassa Kızıldize — Erzu rum şosesinin tamire mühtaç ol masr yüzünden münakalât inkı taa uğrar. Yeni şosenin ikmalin den sonra, bu yolun kamyonlar la azami 6, asgari dört günde katedilmesi kabil olacaktır. Bu yoldan sonra, bugün için en işlek yol olan Batum — Tif lis — Culfo — Tebriz yolu ge- lir. Hemen bütün transit eşya- sı, bu yoldan nakledilir. Tebriz den Culfaya mesafe şimendifer le 214 kilometredir. müvazi olarak Rusların yıptı- MILLIYET PERŞEMBE. IU THARİCİ HABERLER || BERLİN 9 (A A) — Almı'nyı:a Ç ir şekil almıştır. Siyaset tenorları Al- manyanın her tarafını dolaşmakta ve bütün şehirlerde halk akşamları vâsi içtima salonlarını doldurmaktadır. Başvekil, dün Hindenburg nam ve hesabına turnesine başlamış ve ilk merhale olarak Essen'e gitmiştir. Mumaileyh, bu akşam Dortmund' da bir nutuk söyliyecektir. Başvekil, son nutkunu Cuma gü- nü akşamı Berlinde spor sarayının | Şi 2 vi önicünd ; Herkes biribirlerine şu süali soruyor: “Ataba kim kazanacak?,, Hitlercilerin halk kütlesinin âma- kından gelcn bir dalga kuvveu]e ık Almanyada intihabat Serbest hücumu son derecede! İrlanda' da Kabine yerını cumhu- riyetçilere veriyor DUBLİN, 9 (A.A) — Geçenlerde dikkate şayan bir surette cereyan e- den umumi intihabat bittiğinden ser best Irlanda hükümeti yeni Parlâ- mentosu bugün öğleden — sonra bir kararsızlık ve heyecan havası içinde tidar mevkine gel lâkis Tunç cephe döleliklerin mar- kez fırkalarının müfrit — milliyetper- verlerin dalgasına karşı aşılmaz bir set teşkil etmeleri muhtemeldir. Maamafih, Almanya'nın siyasi coğrafyası dikkat ve ihtimam ile tet kik edilecek olursa bazı mütalealar ileri sürülebilir. Hitlercilerin en az kuvvetli oduk- ları mıntakalar, an'ane itibarile ka- !olık ve soıyıhı( olan cenubi ve gar- Cuma evvelki gü bu salonun kürsüsünde müfrit milli- yetperverlerle, komünistler ve Çelik Miğferliler hitabeler irat edecekler- dir. Bizzat Hindenburg'ta perşembe günü akşamı, 15 dakika devam ede- cek olan bir nutuk söyliyecek ve bu nutuk telsiz telefonla Almanyanın her hri"ıd:l lıqroılunıcıkhr, dııer telsiz fond. edemiyeceklerdir. Hattâ Hindenburg komitesi, Al- manya'da yapılacak havai bir seya- Hindenburg'a Yukarda Hitler ve İnsterberg, aşa- karşı dört namzet: M Eylül 1930 da Reichstag - için yapılmış olan inihabatta müfrit mil- İiyetperveler, Bavyera'da reylerin an cak 9, 18 ini alabilmişler, sosyalist- ler ile katolikler ise reyerin /o 52 si ni kazanmışardır. O zamandan beri, sosyalistler Bay yera'da bir çok ay kaybetmişlerse de bunları komünistler kazanmışlar- dır. Katolikler, eski vaziyetlerini mu hafaza etmektedirler. Müfrit milli- yetperverler, ancak sağ cenah mu- tedillerine galebe edebilirler, bu da onların 13 Martta Bavyera'da veyle- rin ancak , 22 sini toplryabilecekle rini gösterir, Rhin'de ve Rhur'un Vestefalya'- nın sınat mıntakaları da müfrit mil- liyetperverlere fazla müsait değildir. Oralarda azami kazançları nisbeti e 27 olacaktır. M Eylul 1930' da 14 ıııılyon mün- dar sarih tahminlerde bulunmak mümkün değildir. Fakat âhiren Hesse'de icra edilen | intihabatta müfrit milliyetperverle- rin reylerin 7 38 ini kazanmış ol- dukları düşünülecek olursa Hitler'in 14 milyon reyin » 40 mı kazanaca- ğı tahmin edilebilir. Bu suretle Hit- ler 6 milyon rey elde edecek ve bü- tün Almanya'da toplıyacağı reylerin olacaktır. || yekünü 11 milyona baliğ Bu miktar haddi nunde mühim ise de sosyalistler Hindenburg'a rey ver dikleri takdirde müşarünileyhin ka- ğı şose, 137 kil ğundadır. Şimendifer, haftada üç defa işler ve Tebrizle Culfa arasımdaki mesa feyi alır, kas trenlerile Krözman yapar, eşyayi ticariye ve yolcuları nak rinde ikinci mevki ücret 25, ü- çüncü mevki 16 kıran, yani bi- zim paramızla 250, ikinci mevki tur. Kafkas yolile İrandan ge- len veya İrana giden yolcular, asgari 100 dolar sarfetmek mec tanbul hattı, yolculara bizim para ile ancak 75 liraya mal olur. Serbest lı—lındı hükümetinin mev cudiyet tarihinin ilk on senesi Zar- fında yani 1922 senesi bidi Tarihi evrak hakkındaki takrir bugün görüşülecek ANKARA, 9 (Telefonla) — Yarınki Meclis — inikadında Maliye — vekili Abdülhalik Bey, Manista —meb'usu —Refik Şevket Beyin bir Bulgara satılan tarihi — evrak hak- kında yapılan — tahkikatın ııe ııfhıyı girdiği hakkındaki sual takririne cevap verecektir, Refik Şevket Bey takririnde şu suali sormaktadır: 1 — Müfettişlerin tahkikat raporu ne netice vermiştir. 2 — İadesi kabil olduğu temin edilen bu evrak filhakika-ta> mamen iade edilmiş midir?, 3— lldedeLn sonra bir tnıııf yıpılırık bunun içinde işe va- y yapılan muahedenin imzası tarihin- den beri iktidar mevkiinde bulunan Cosgraw kabinesi mevkiini Cümhu- riyetçiler fırkası Lideri De Valera'- nın riyasetinde teşekkül edecek yeni hükümete terkedecektir. Lindberg'in Çocuğu —- Bütün taharriyata rağ- men hâlâ bulunamadı rayan vesikal Mithat Beg ve M. Hanses ANKARA, 9 (Telefonla) — İstanbul Ticaret Odası reisi Mithat Beyle elektrik şirketi müdürü M. Hansens, bu aksamki trenle İstanbula hareket ettiler, Rıhtım sutüüstimali işı. İZMİR, 9 (Milliyet) — Rıhtımn suiistimali maznunları, n dianameye itiraz etmiştir, Şirketin 40 senelik hesapları, baştan başa maliye heyetince tetkik edilmektedir. Ayrıca hukuk mahke mesine müracaat edilecektir. Yangın yerinde rakı fabrikası İZMİR, 9 (Milliyet) — Burada yangın yerinde, yeraltında gizli bir rakı fabrikası bulundu. Mühim mikdarda rakı müsadere edildi. Bu işten maznun olarak yedi kişi adliyeye verildi. Hariciye Vekilimiz Bulgar hü- kümeti tarafından davet edildi ANKARA, 9 (A.A.) — Bulgar hükümeti tarafından vâki olan davet üzerine Hariciye vekili Tevfik Rüştü Beyfendi Ce- nevredeıı avdedennde Sofyıdı tevı.kkuf edeceklerdir.Bu ziyaret d betlerini tıkvıyye hiz: ddedilmek iki met etmek ıtıbarıle Hamdullah Suphi Bey gelıyor ANKARA, 9 (A.A.) — Bükreş elçimiz Hamdullah Suphi Bey, bu akşamki trenle İstanbula hareket etmiş, istasyonda Ha- rıcıye ve matbuat erkânı ve birçok dostları tarafından teşyi edil- iyeti mucip a miştir. Hamdullah Suplıı Bey, iki üç gün İstanbulda kadıktan | sonra mahalli memuriyetine gidecektir. Çocuk sarayındaki kreş “ANKARA, 9 (A.A.) —Himayeietfal cemiyeti umumi meı kezi tarafından çocuk sayarında tesis edilen kreşte matbuat er- kânına bugün bir çay ziyafeti verilmiştir. Memleketimizin hava yolları da, Irak hükümetinin aldığı ted birler neticesinde transite elve rişli bir hale gelmektedir. Bağdat — Hanekin yolu, oldukça işlektir. Bağdattan Ha nekin'e kadar şimendifer var- liyat, bilhassa Karon nehri üze rindeki küçük vapurlar vasıta- sile yapılmaktadır. Cenubi İran petrol şirketle- ğim. Enınıuııleııı, lınınyı'ııııu- masün b tır. Beııııiçnhrtekh*ih milli gaye vardır. Mmmudıyctı için müca- Bu yola| — ğıda Winter ve Thalmann — | MMM G nkn. =n= a h : * . ÖD R AŞ L Re a | geee e K e hakkındaki tedkikat ! İr bir propaganda vasıtası | En sarışın mis SiBÜREL ÜÜ g " ANKARA, 9 (A.A.) — Aldığımız malümata göre memle- SERSA santta | Heiler dörükmektedir. . O ve BERLİN, 9 (A.A) — Hitlercile- NEVYORK, 9 A.A. — Çocuğu- | ketimizde hava y için ihzari bir tetkik yapıl- an u."""ı '.'.’:'îü”'..dî"u. a 'deki “Kara Ev,.ıdıhı: h bul ““it;ııh:iııı"’k *';:ru;il d Butetkılnlhıvıayollırmıınlemnıyetveım:ı;:ıı klaştık Berlin otellenndıı_ birinin hizmet kaçakçının bulunmasını ve iktısa: tak 'dan ini D Tren, Culfaya varınca Kaf- =n= hali baanala; bi "'"d'ı hİRDİLENİŞ A aa elinei ga ”:l: '“"'“", alşa "d'm_:'_ui::k' ııııkudılo yıpllıl' Bıı yolların uyın ve teıbıtınde bu gibi hatlar tün Alman hayatma hâkim elan gu | yey e L ddıya ve| bugüne kadar hâlâ bulunamamıştır. dan istifadeyi faydalı gören eT A FT KTT Tn B ENASER N n cane e D T 17 sene İya'ı ğ- . getirt ir mi ASSISI ır. Dayyare Tebriz — Culfa şimendife. mh.ı:ı. v i.n'hum= ""âu FM'“:"R“& Erler tara- Şişudek' bul - Ankara yolu üzerindeki tetkikat ve tecrübele :ulı: büyük ihtiyar mı, yoksa = y d"'"'“l"“b ş rükç Yangın ı-ıı;ıb bıtırmglerdır. Anlııvn Konya - î:l:nı Fı':vzıp::ıh _t::; Alman tabüyetini i » etmiş indenburg'un biri sözü | | ş saybin — Diyarbekir — Van istikametinde uçuşlar ve birinci mevki | *lan, dahili kargaşalıkların '““"’"k'.* -BERLİN, 9'(A.A) e: Bisammetli- Tahkikata ÖLELEN kast güzergâhların fenni ve iktısadi vaziyetinin tetkiki devam etmek 160 kuruş- | "& Bal ae gcaş TeĞirepGaet H müzaheret etmek Muı,& l”"l'-"'" Ğ b tedir. Memleketimizin diğer bazı .b:ıl'ı:ıwe de ugeçlar ya- Almanya'da hali hazırda kül etmiş olan komitelerin ü-| — Şişlide İzzet Paşa sokağında | pılacaktır. Beş on güne kadar ikmal edileceği tahmirı olunan bu ta otalar, itimat caiz değil-| 2€ine H"'d:'b';s ":::d'i'” koy | V ütfi Beyin evinden çıkan yan | tetkikattan elde edilecek neticelere göre hava hatlarımızın işle dir, zira hepsi de fırka zihniyeti ile | Takzıu banannameye şu sözle "_';_": gın tahkikatına devam edilmek | tilmesine teşebbüs olunacaktır buriyetindedirler. Halbuki İs. md" e oli dui_"""""'"" için- | Otemiştir: tedir. İstihbar ettığuı:ıze naza- M 3 d ö l. DB a l — Trabzon — Kızıldize | ,, İkı:ııadı toşevvliş kır;ıım;ıw: Asker - olmak - itibaril ifem, | ran y da kast ş: görül anısada gll I ayın yapdn ar SESEE A ĞUĞ vi Tn eli mektedir. Tahkikat bugün ik- MANİSA, 8 — Bu gece Dış mahallede bir evde 11 kişi ton- le boş çıkması tehlikesi vardır. "*""'ı ""ı ""'*üı ei Yazifem | mal edilecek ve evı"ık müddei. | P geee pes rmru S e A E Irak yolu da son l bitaraf ve müstakil ol. iliğe veri ÇAA IM yını, Ti mükeak üıdır polu ııınrlıa aöi Muhammeme, bu hatta çok iş- MM namzetliğimi koy- ” muru Mehmet Ali Beyler sabaha kadar yakı et lek bir transit merkezidir. Nak- ""ĞH' muvafakat ettim. Hiç bir tara-| balde de bu veçhile hareket edece- bila üöşgel ldılar; d Bir Yunan bangeri tevkif edildi BERİLN, 9_(A.A.) — Bâle şehrine gitmek üzere Rotter- Yollar, arzu edilen - şekilde | dır. rinin burada mühim tesisatı ol- *i eKYT ğ dele ve ııîlleşın bekası için açılan ci-| dam'dan gelen Eliopoykozo ismindeki bir Yunan bangeri Man:- yapıldığı ve yaz, kış üzerinde İranın cenuptan Hindistan- | ması bu hattım — ehemmiyetini' n 'h"ı karşısında' mes'ul'ol- | hilinde Al Tailleti eĞi lıhıı 4 "'ı. heim'de tevkif edilmiştir: Bu' bangerin uyuşturucu maddeler ti- vesaitinakliye işleyecek hale ge | la münasebeti, Bender Abbas | arttırmıştır mak isterim. Şimdiye kadar bu pren- | İşte bu sebepten dolayı Allah, mui- caretinde ihtisas sahibi olmuş beynelmilel bir çete dan ol- tirildiği takdirde bundan daha | — Bender Buşir - tarikiledir. V.N. - | siplere göre hareket ettim ve istik-| nimizdir. duğu meydana çıkarılmıştır. o g— ——— —| teşkil ediyordu.. Fakat Çinlilerde, | — —— a | geç anladılar.. KARNREEN T BC SD Z r Askeri makale ağır topçu dediğimiz büyük - toplar | | İk h eeei | tilmek, Kat do Y gerldeki” y yoktu.. Kâfi tayyareleri de yoktu.. lar.. Parça lnıvmıonıl.m& membalarına daha yaklaşarak Şimdiye kadar Japonlarla çarpışan teki mhıumk kuvvetlenmek maksadile Tazang — Çin- Japonmuharebesi :: —İll— #apon amiralı Nomura'nın kuman dasındaki Japon kuvvetleri, 23 şubat ta başlıyarak 3 marta kadar tam on gün devam eden geceli gündüzlü çar pışmadan sonra, Çin dı (Tsai - sı, bher liva 2 alay, 3 tabur olduğuna göre, cemân 1? tabur piyade, bir a- lay süvari, bir alay topçu (*), bir is tilıkâm taburu ve bir nakliye bölü- KE z Kara TÜ ng Kıı) kumandasındaki 19 un- mür Japonlar, ağır topçuyu az getir- mişler; iıht bı nokııııı, 200 tayya garbe Chen-yu — Tazang) ve şima le imtidadı hattına çekilmeğe mec- bur edebildiler. Çarpışan hıvvetleı- Şimdiye kıdax gelen haberler doğ ru ise, iki tarafın çarpışan kuvvetle- ri ;öyledir: — Japonlar: Jıponluuı (Şanghay) ve civarı mıntakasına şimdiye kadar çıkardık- ları kuvvet —Fransız gazetelerine nazaran— 100,000 kişidir.. — Fırka itibarile 6 ilâ 8 fırka kadardır. Bir Japon fırkası: 2 piyade hvı re ile attık rla telâfi et. mişler. B — Çinliler: Çinliler bidayette 50,000 kişi ile Bu kuvvet, Çin ordusunun harp kabiliyeti itibarile en seçme kısmını teşkil eden 19 uncu ordusu ile milis- lerden, ve gönüllü kıt'alardan teşkil edilmişti. . Bunlardan, 19 uncu ordu, 10 se- nedir, Çinin dahili harplerinde bulun muş, iyice pişmiş ve yetişmiş kısmı —— (*) Bir topçu alayı iki grup'* (ta- bur) ber grup 2 bataryedir,. e — ( çin hvveıl:n bunlardan ibaretti. . ral malik! hattâ bu fırkalar halen tqkılıt halin de mevcutturlar, . Fakat bunlar şim- diye kadar bir ılden idare edilebile- cek halde değildiler.. Ve iyi yetişti- rilmiş bir belde de değildiler, ve ;nuh(eüf Çin hükümetlerine tâbidir- ler. » * &* Bu kuvvetler nasıl çarpıştılar: .lıpoıılur illı Iıııvvotlerini, kıs- men b k nn rıbtımına, kismen de, şimalde Waosung ııtıhlıaınlırının ateşi altın- da karaya çıkardılar A: — Wooıuıııg civarına çıkarılan Shimonato livası, topçu ile takviye edildi ve Yangtse — Kiang tarikile gelecek takviye kıt'alarını, Woosung ısı:.lıkımıııı karşı korumak vazifesini aldı. B: — Beynelmilel mıntakanın rıh- tımına çıkarılan kuvvetlerden: — Ceneral Uyeda & d d V DA İT SAT Vö lıon 137 Vatf muükea l — so03 45 * " Japonya'nın C hanghay'daki nüfus ve sermayesi ne, (Kiang Wan) a taarruz etmek ve cepheyi yarmak, vazifesini aldı. . Ceneral Ono kumandasındaki sol cenah grupu da, beynelmilel mımta- ka hududu boyunca uııkırak Cha- ki gnıy, Woosung — Chapei hattın- daki Çin müdafaa Iııttmnı merkezi- n GŞ taarruz edi l;&e bu suretle harekât bulıdı. Fakat Japon taarruzu bir tü ıı-ı-:i-*:î-.:: lememeğe başladı. ., Çinlilerin muka- vemeti önünde durakladılar. . 200 tayyarenin attıkları bomba Vauç.!ıpoııhrhn.dıluıetır&- ler. . Ve ancak bu kuvvetlerle cephe takviye edildikten sonradır ki, Çin müdafaa cephesini geriye itmeğe mu vaffak olabildiler.. Fakat Çinliler, ikinci hatta da eskisi gibi şiddetli mukavemet gösterdiler; Japon taar- ruzlarını tardettiler. . Şimdi ne olacak? Japonlar, vire kuvvet getiriyorlar ve “Çinliler yeni tuttukları hatları da terkederek daha gerilere çekil- mezlerse muharebeye devam edece- &iz,, diyorlar, Çinliler de: Sinci or- lllan Gürine, & F d lığı bu taarruzu bir kuşatma ile mü- Bu sırada Japonyadan yeni gelmiş || olan 11 inci fırkanın 2 livası ile bir topçu livası, ve bir suvari livasından mürekkep 12,000 kişilik bir grupu, Ceneral Shira Kawa kumandasında olarak, Woosung'un şimali garbisin- deki Paoshan'ın 15 kilometre kadar şimali garbisindeki (Liu — ho) da kırıyı çıkardı. Bu kuvvetler, Çin ile Kiang Wan'ın yakılı bile Çin lileri yerinden o'ynılıınımışıı... Nihayet Japonlar, gayri kâfi kuv- dı.. İşte bu kuşatmanın tesiri iledir solunu çevirmeğe başla- vetle yapılan bu (eqıhe lıımn) ki, Çin ordusu, kendi ihtiyarile hen dularını hazırlıyorlar. Ve “Çin top- rağında bir tek Japon askeri bulun dukça Çin sulh müzakeresine gire mez.,, diyorlar, ve milli kahraman arı (Şang—Kay—Şek) i Çin ordusu başkumandanı yapıyorlar.. (Sakarya) gerisine çekilmemize ben zer.. Çinliler, sözlerinde dururlar, milli ittihadı ve şuuru idame edebilirlerse, Çin Sakaryasını bekliyebiliriz. Yeşilkö; A R