26 Şubat 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11
- & LT Ankarada m GA Uzak - « SON POSTA —— — F İ Ç | y ğ—* Kda n erelere başlandı. Dün akşamki ziyafette mühim nutuklar söylendi “Dört Balkan devleti arasındaki anlâşma beynelmilel Sahada hergün daha büyük bir ehemmiyet almaktadır,, 1 D:mkara 25 (AA.,) — Dış İşleri Bakanı e Te'vfik Rüştü Aras Balkan antantı B ıâîeyı âzaları Yunanistan başvekili ek- b is Metaksas ve Yugoslavya başve - | ekselâns Stoyadinoviç ile Romanya | Bi bakanlığı müsteşarı ekselâns Com - Ş ka îEI'Eİ ine bu akşam Çankaya Dış Ba- hliği köşkünde bir akşam ziyafeti ver- Miştir, ıîaşvekil Celâl Bayar ile bütün Vekil- Ynn bir kısım B. M. Meclisi âzalarının, Hnan, Yugoslav ve Rumen elçilerile Â- tina, Belgrad ve Bükreş elçilerimiz ve Dış İşleri Bakanlığı, antant devletleri el- çilikleri erkânı hazır bulunmuşlardır, Çok samimi bir hava içinde geçen _bu ziyafeti, kordiplomatik ile Vekâletler er- kânı ve Balkan antantı konseyi müzake- relerini takib etmek üzere şehrimize gel- miş bulunan Elen, Yugoslav, maibuat mümaessillerile Türk gazeteleri hbir mümessillerinin de iştirak ettikleri resmi kabul takib eylemiştir. JTevfik Rüştü Arasın nutku Ankara 25 (A.A.) — Dış İşleri Bakanı | * Tevfik Rüştü Aras, Balkan antantı ONseyine iştirak etmek üzere gelmiş bu- N dost ve müttefik devletler mü - Essilleri şerefine bu akşam verdiği zi - ““İEtte şu nutku irad etmiştir: «Bay başkanlar, bay bakan. d—— Ankara, Balkan antantının tesisin- €nberi ikinci defa olarak, antant daimi 'Nseyinin müzakereleri için toplanan Müttefik devletler mümessillerini kabul ekle bahtiyardır. Hükümet merkezi- f:: şenlik içindedir. Mevcudiyetiniz An- ada gerçek bir dostluk havası yaralı - “01'. Bu hava içinde müzakerelerimiz ne- | ı:; itibarile semereli olacak ve bizi bir« iten bağların her zamankinden daha ':Şlam olduğunu ve ittifakımızın doğma- ı ıma sebeb olan ve onün istihalesinde de di bulunan büyük barış davası yolun- işelele yürümeğe azmetmiş olduğumu- Ütün dünyaya gösterecektir. am ve mutlak bir muvaffakiyet ”c'.'".nhııriyut hükümeti adına, Tkiyeye hoş geldiniz derim. Yört senelik yorulmaz bir faaliyetten | ]_knîaı Balkan antantının tam ve mut - | Üti Muvaftfakiyeti hakkında en küçük bir ç. Tözi kayıt dermeyan etmeksizin, © - ' N bilânçosunu yapabiliriz. Fakat küv- üümjzı yalniz geçmişe iftiharla baka - | %memizde değildir. İstikbali de, barış Özüeğ ; hîntam itimadla ve onun zaferine olan' | lmızla derpiş edebiliriz, İ Sarsılmaz birlik Kar“E!k dünyada bir huzur nümünesi | ş%îl ettik, bütün politik icablarda en “ anlayışı İsbat ettik, an'aânevi dost« Yer Timizı idame ve iyi münasebetler lişa, Vesini inkişaf ettirdik, ahenkli hâ » bi © ve her türlü muzmar fikirden âri sizlere | | bug_ğiyasetle dünyaya itimad verdik ve İ '“Slnn' dağılmaz birliğimizle, milletler a- | ıfh da bir dostluk vasıtası olmak eme- || .d“yız. t ! h%kan antantının nazarımızda samimf İ ğ“n“ Ve teşriki mesai bölgesi demek oldu- . %'k Ve, bütün hududlarımız dahilinde | dep “dar birleşmiş milletleri ihtiva e - | » bizi çekmiş ve toplamış olan bü - YÜkünün hâdimleri sıfatile kendi - davamızdaki doğruluğun bize ver « | '$e hiç bir zaman eksik olmaması muktezi |bir- teyakkuzu istilzam eden mizi o derece kuvvetli hissedeceğimizi beyana lüzum var mıdır? Emellerimizde hiç bir şüphe noktası, fakat haklarımız - da da hiç bir zâf olmaksızın diğerlermi pek ziyade anlamağa âmadeyiz. Dört memleket için, dış politikada hâ - *İkim olan prensip politik vye ekonomik istik - lâlimizi korumaktır ve bu prensibin en iyi barış zamanı teşkil ettiği kanaatiledir ki, dahili mukavemet kuüvyetimizi ve harici mü- dafaa vasıtalarımızı imkân nisbetinde tak - viye etmek suretile bu ülküye hizmet etti - ğimizi müdrik bulunuyoruz. Dış politikada realizm, Balkan Antantı| devletlerinin bu devletlerin enternasyonal İc- rşatlarının vasfı olan tam itidalle kullan - dıkları diğer bir unsurdur. Balkan mütte - fiklerinin enternasyonal — taahhüdlerine ve bu taahhüdlerin âmili bulunan büyük pren- sinlere sadakat politikalarını — kolaylaştıran da bu realizmdir. Müsbet bir istikamet Bu sön yılların tarihi verdiği dersler iti- barile çok müsmirdir. Biz bu derslerden is- tifadeyi, menfi ve morali kıran bir fikir ve İruhla değil, tamamen kurucu ve sağlamla- yıcı mürbet bir iİstikamette tevessül etme - sini bildik. İ İslerimizin sevk ve idaresindeki bu salim zihniyetin neticesi İyi olmuştur. Bugün mu- İtad olduğu vechlile bütün politik meseleleri gözden geçirmek üzere bir masanın etrafır- da tamamen müsterih bir kalble ve bütün noktalarda birbirimizi anlayacağımıza tama men kani bulunatak toplanabiliriz. Barışın idamesi için Bay Başkanlar ve Bay Bakan, Barış, idamesli için, müstemir bir dikkati bir -nimettir. Hükümetlerin mes'uliyeti ağırdır. Fakat büu hükümetlerin deruhte ettikleri ezici vazife, memleketlerinin iyi anlaşılan - menfaati ve | barışm yüksek menfaati namına elde ettik- leri mürsbet başarılarla ziyadesile mükâfat » lanmaktadır. : : Balkan Antantı âzası olan devletlerin hükümetleri bu mükâfatı kesretle hak etmiş lerdir ve gelecekte, politik dürüstlükleri sa- yesinde, bu sahada yeni neticeler elde at < mek suretile, başka memnunlyetfler de his - sedebileceklerine derin kanaatim vardır. , Balkan yarıim adasinda tesisihe muvaf « fak olduğumuz karşılıklı barış- ve teşriki me- sâl anlaşması devresini heyecanla. selâmlı - yarak kadehimi Majeste Elen Kralı ile Maz | Jeste Romanya Krahnın, Majeste Yugoslav-'. ya Kralının ve Alteş Naib Prens: Polün sih- hatlerine kaldırıyor ve Balkan Antantı “Üzasi devletlerin itilâ ve refahlarına ve bu devlet- &neral Metaksasın nutku leri birleştiren değişmez dostluğa içiyorum.» M,P;- Tevfik Rüştü Aras tarafından söyle- —l_““mka karşılık olarak Elen Başvekili Ek- ttaksas gerek kendi namına ve ge- Tn hug“üav ve -Rümen meslekdaşları nami- iç Nutku söylemiştir: Ğ h ay Bakan' iln]aîzl"e gösterilen hararetli kabulden İtıımîı ekselansınıza, gerek kendi na - * Betrek mümtaz arkadaşlarım Ra - | ha tîa CB ?ugoslavya mümessilleri namı- İ %îîkk_uğlerdr bulunmak ve güîzel h'î“en &tinize ayak bastığımız andan iti- Tene hf_?rdüğümüz ihtimamdan son de - Ütehassis olduğumuzu beyan et- h:a,mş;reü"in ühdeme terettüp etmiş 6l- lîq : ân dolayı bilhassa bahtiyarım. lerim 'zda ibzal olunan muhabbet e - hl'liğî;?n_ sadece an'anevi misafirper - "îllen Zin bir ifadesi değil, asil Türk diği du'lln Memleketlerimize karşı besle- hığlılı Stluğun ve antantımız fikrine olan k Ğî_""lımğm bir belgesi olduğunu hissedi - — A hislerimize arkadaşlarımın da iştirak etmekte olduğundan kat'iyyen e- mminim. Büyük bir istikbal Milletlerimizin aralarındaki birlik kuv vetile kendilerine milletler camiasında daha büyük bir istiklâl temin etmek Üü « zere kardeşçe yaşamak azimlerinden do- ğan Balkan paktı bir anın siyaset icab- larına istinat eden bir bina değildir. Hiç kimse aleyhine müteveccih olmamak iti- barile hedefini bulur bulmaz ortadan kalkmıya mahküm bulunmuyor. lîal.kan paktı, neticesiz uzun ve elemli mücade- le ve rekabetlerin acı tecrübesini gör - müş olan Balkan milletlerinin serbestçe tezahür etmiş siyasi rüştlerinin bir ifa - desidir. Hikmeti vücudü, memleketlerimi zin birbirinin ayni olan menfaatlerine daha iyi hizmet etmek için derin bir surette duydukları sebatlı işbirliği ihti- yacında mündemiçtir. Manevi temeli ise müşterek sulh emellerimizdir. Rumen | Belgrad gazeteleri Balkan Antantı sağlamdır " aBi Ku , ök — yr ne diyorlar ? Belgrad 25 (Avala ajansı bildiriyor) — seyinin Ankara toplantısını bugün harici si- yasetin en mühim hâdisesi olarak nazarı dik kate almaktadır. Yarı resmi Samu Prava gazetesi, başma - kalesinde diyor ki: Balkan Antantı, bugün yalnız Balkanlar- da oturan bizler için değil, fakat ayni za - manda hütün Avrupa için de bir hakikattir. Bu seferki Ankara konferansı, bundan evvelki konferanslardan daha iyi bir surette Balkan Antantı devletleri arasında hiç bir mübhim siyasi mesele üzerinde ihtilâf mev - 1(:uci bulunmadığını tesbit — eyliyecektir. Bu konferans, ayni zamanda şunu da tesbit ey- liyecektir ki, Balkan devletleri, aralarındaki tesanüd ve âhenk sebeblle, Avrupada sul - hün idamesi bahsinde kuüvvetli ve mühim unsurlar haline gelmişlerdir. Ankara koönfe- ransı, Türkiye, Romanya, Yunanistan ve Yu goslavyanın harici siyaset şefleri için, enter- nasyonal siyasi vaziyeti birlikde tedkik et - mek ve «Balkanlar Balkanlılarındır, müş - terek prensibi zihniyeti dahilinde müşterek hattı hareketlerini tesbit eylemek için de bir fırsat teşkil edecektir. Gazeteciler Ankara 25 (AA.) — Balkan Antanltı kon- seyirin müzakerelerini takib etmek üzere Yugoslav, Rumen ve Yunan matbuat mü - messilleri bu sabah şehrimize varmışlar ve istasyonda Türk meslekdaşları — tarafından selâmlanmışlardır. Türkiye Çekoslovakya Bir müddettenberi Ankarada bulunan Prag orta elçimiz B. Yakub Kadri dün akşamki ekspresle vazifesi başına dön - B. Yakub Kadri, Türkiye ile Çekoslo- vakya arasındaki münasebat hakkında kendisile görüşen bir arkadaşımıza şun - ları söylemiştir: — Çeklerle olan münasebatımız fev - kalâde iyidir. Çekler - müttefiklerimizin müttefiki olmak sıfatile - birbirimize kar şı mütekabil bir sempatile — mütehassis bulunuyoruz. Bundan başka, Çeklerle sulh siyase - tinde de iş birliği yapmaktayız. Nitekim, Mil'letler Cemiyetinde Türk ve Çek murahhasları sulh lehinde birlikte çalışmaktadırlar. — i - Çekoslovakya ile iktısadi münasebatı- mıza gelince, şüphesiz bu daha mühim - dir. Bu münasebat günden güne inkişaf etmektedir. Evvelce Pragda bir kliring anlaşması yapılmıştı. Bu anlaşma, — son defa Ankaraya gelişimde daha genişletil- di. Çekoslovakya, başta tütün olmak üze- re şirndiye kadar bizden aldığı mahsul « lere ilâve olarak, pamuk da alıyor. Bu- na mukabil biz de kendilerine bazı mü- saadelerde bulunduk. Çekoslovakyanın dahili vaziyeti ga - yet rahat ve müreffehtir. O kadar ki, ik- tısadi bakımdan, Avrupanın ortasında ct- raftakilerin giptasını tahrik edecek bir vâha manzarasını arzeder, diyebilirim.» « lan başarıcılarının bağladıkları ümidle « rin tamamile tahakkuk etmiş bulundu- ğünü bir kere daha ilâna bilmem lü - zum var mı? Nazarlarımızı şimdiye kadar katettiğimiz yola çevirecek olursak elde edeceğimiz neticelerden iftihar edebile » ceğimizi biliyoruz. Balkan antantı kon- seyinin muayyen toplantılarında ve hü-« kümetlerimiz arasındaki istişarelerde yale nız doğrudan doğruya Balkan menfaat - lerimize temas eden meseleleri değil, fa- kat bizi alâkadar edebilecek beynelmilel mahiyette bütün meseleleri daima ayni gözle mütalea ettik. Dost ve müttefik dört Balkan devleti arasında kurulan ve bu devletlerin kar - şılıklı münasebetlerinde hâkim olan iti- mattan kuvvet bulan anlaşma, beynelmi- lel sahada aradaki birlik ve ahenk saye- sinde her gün daha büyük bir ehemmi- yet almaktadır. Öyle ki, Balkanların is - tikrarı için tasarlanan Balkan paktı, u - mumi sulh davası hizmetinde de kıy « metli bir âmil olmuştur. Birliğimizin istikbaline sârsılmaz bir imanla mütehassis olarak, kadehimi ek- selâns Türkiye Cumhurreisinin şerefine dost ve müttefik değerli Türk milletinin yükseklik ve refahına ve ekselânsınızın Bu sulh eserine bizzat mılletleruniz l AA A —ü d 4 i şahsi saadetine kaldırıyorum.» Yugoslavya gazeteleri, Balkan Antantı kon -| (Baştarafı 1 inci sayfada) ' mevki kumandanı General Kemal Gökçe, emniyet direktörü, merkez kumandanı, kordiplomatik ve Yünan, Yugoslav ve Rumen sefaretleri erkânı hazır bulunüu- yorlardı. | Muhterem misafirler trenden iner in - mez Başvekil ve Dış İşleri Vekilimiz, ken dilerine hoş geldiniz demişler ve dört devlet mümessilleri refakat ve maiyet « lerinde bulunan zevatı mütekabilen bir- birlerine tâkdim etmişlerdir. Bundan sonra mızıka dört müttefik devletin milli marşlarını çalmış ve mi - safirler kendilerine ihtiram resmini ifa etmekte buluünan askeri kıt'ayı teftiş ey-| lemişlerdir. Balkan antantı devletlerinin bayrak « Muhterem misafirlerimizin ziyaretleri larile süslenmiş bulunan İstasyonda ge çen bu merasimi takiben Yunan başvekili Metaksas Başvekil Celâl Bayar ile, Yu « goslav başvekili Stoyadinoviç Dış İşleri Bakanı doktor Tevfik Rüştü Aras ila Romanya dış işleri bakanlığı müsteşaril (Comnâne de, Dış İşleri Bakanlığı genek 'sekreteri Numan Menemencioğlu ile bine likte otornobillere binerek ikametlerine hususi daireler tahsis edilmiş bulunam Ankarapalas oteline gitmişlerdir. İstasyondan otele giden Yunan, Yu « goslav, Rumen ve Türk milli renklerile süslenmiş bulunan yol üzerinde ve Ân ';. karapalas oteli önünde toplanmış — olami halk, muhterem misafirleri samimi te « zahürlerle selâmlamışlardır. Ş Ankara 25 (A.A.) — Bu sabah şehrimı- ze gelmiş olan “Yunan başvekili ekselâns Metaksas ile Yugoslâvya başvekili eksa- lâns Stoyadinoviç ve Romanya dış ba'- kanlığı müsteşarı ekselâns Comnene An karapalasta bir müddet istirahatten son- ra B. M. Meclisine giderek buradaki Baş vekâlet.,makamında Başvekil Celâl Ba - yarı ve müteakiben riyaset makamında B. M. Meclisi reisi Abdülhalik Rendayı ziyaret etmişlerdir. Muhtetem misafirlerimiz Hariciye Va kâletinde de Dış İşleri Bakanı doktor .. fik Rüşdü Arası ziyaret etmişlerdir. — ' Müteakiben, B. M. Meclisi reisi âb DU dülhalik Renda ile Başvekil Celâl Bayasl ve Dış İşleri Bakanı Tevfik Rüştü Arqjı Ankarapalasa giderek üç müttefik dev « let mümessiline iadei ziyarette bulun muşlardır. b Misafirlerimiz öğle yemeğini kendi seş Konseyin bu sabahki toplantısı farethanelerinde yemişlerdir. yaparaktır. Yunan gazetelerinin mütaleaları Ankara 25 (Hususi) — Balkan Antantı konseyi yami öğleden evvel ilk toplantısıni — Atina 25 (Hususi) — Balkan Antantı kon seyinli toplantısı münasebetile gazeteler hâa- râaretli neşriyatta — bulunmaktadırlar, Prola gazetesi bütün dünyada fevkalâde hâdiseler cereyan ettiği bugünlerde yapılan bu top - lantının ehemmiyetini tebarüz- — ettirdikten sonra Giyor ki: «Balkan Antantı yalnız Balkanlarda ve Şarkda sulhü sarsılmaz.bir surette temin et- H bir bloktur. Dört müttefik devlet mümes« sili Ankarada Balkan Antantını alâkadar & — den bütün meseleleri tedkike vesile bulacaks lar ve bundan sonraki işbirliklerini, menfas atlerini göz önünde bulunduracaklardır. Bu — teşekkül haddi zatinde sulheüdür.» E Elefteron Vima gazetesi de: «Balkan Au © tantı mümiessillerinin tedkik edecekleri me - — mekle kalmamaktadır. Bu şekil ayni zaman- da Avrupanın istikrarı için de pek kıymet- selelerin beynelmilel işlerin umumi eşkâline kadar dayanacağı aşikârdır. diyor, i — Çekoslovakyaya hücum etmek niyetinde değil Yahudiler olduğunu ve Hitler yeni bir nutkunda yalan haberleri çıkaranların alacağını ve hududlarda tahşidat yapılmadığını söyledi bunlara karşı tedbirler Londra 25 (Hususi) — Almanyada nas- yonal sosyalizmin ilânının 18 inci yıldö- nümü münasebetile Münihte bir nutuk söyliyen Hitler, tekrar Alman müstemle- kelerinin iadesini istemiş ve bazı ecne » bi gazetelerin yalanlarını takbih ederek, dudlarında askeri tahşidat yapılmadığını, Almanyanın bu memleketlere hücum et- — mek niyetinde olmadığını söylemiştir. — Hitler, bu gibi şayiaları çıkaranların Yahudiler olduğunu beyan ettikten son « ra, bunlara karşı şiddetli tedbirler ala « ne ÂAvusturya ve ne de Çekoslovakya hü- Müstemlekeciler Hatayda yeniden dolaplar çevirmeğe başladılar — cağını ilâve eylemiştir. Reyhanijede Türklere karşı bir cemiyet kuruldu, para ve silâh vâdedilerek âza kaydına çalışıyorlar Antakya 25 (Hususi) — Reyhaniye- de-İttihadı Vatani mensupları kirala - dakları bir evde bir toplantıyı mütea - kib klüp açmışlardır. Bu açılışa İskenderun, Antakya ve Kırıkhan hükümet memurları ve man-| daterlerin âmaline hizmet edenler su - reti mahsusada getirilmişlerdir. Bu top lantıda söz alanlar arasında Mehmed Kaçar, klübe herkesin mezhep tefrik etneden girebileceğini ve gayesinin kom şularla iyi geçinmek olduğunu söy lemiştir. Buna cevab' veren Ali ağa Berme de bu beyanatı şiddetle reddetmiş ve su - reti mahsusada getirilenler de Ali ağa- ya iştirak etmiştir. Klüp mensuplarından Ali Halef a - dında birisi Reyhaniye pazarımı dola - şarak İttihadı Vatani kütlesinin emir « — lerine itaat edeceğine dair yemin ede » rek künyelerini kaydettirenlere 10 Sux riye lirasile bir tabanca — verileceğini söylemiştir. İ Bu cemiyetin başlıca vazifelerinden — biri silâhlı partizanlarla takviye olun - duktan sonra halki para ve silâh vâdile kandırmak ve Türklere karşı harekete geçirmekten ibarettir. j İskenderun 25 (Hususi) — ' meh'usan Reisi Faizilhuri refakatinde karısı ve Lübnanlı feylezof Eminülreye hani bulunduğu halde İskenderuna £ miş ve yüksek mahkeme müddeiumu « misi ve müstantiği ile görüşerek sahil boyunda gezinti yaptıktan sonra hü « kümet konağına gelerek Hasan Cebba- j arıl g e EA L AMĞ ĞKĞÜ e ai İK « aa ve ile görüşmüştür. -a TeT N z 1 Ç e 2