22 Mart 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

Sovyet Kutub âlimleri nasıl kurtarıldılar? Âlimlerin boş vakitlerinde okuyarak vakit geçirdikleri Balzak'ın romanları ve şiir i buz parçası haline gelmişti kitabları donmuş ve birer Bu hafta göreceğimiz filmler Dünya patinaj şampiyonu Norveçli. Sonya Heni'nin de güzel bir filmi şehrimize geldi Dört Sovyet âleminin 9 ayla rını içerisinde geçirdikleri çadır. Dört Sovyet âliminin şimal kutbunda dokua ay tedkikatta bulunduktan sonra, Üzerinde yerleşlikleri bangizin kaymasile Graoenland açıklarına kadar sürüklen - diklerini ve Sovyet buzkıran gemileri ta- rafından kurtarıldıklarını yazmıştık. Bir Sovyet gazetecisi, kutub Âlimlerinin üzerinde bulundukları buz dağından kur- tarılmaları hâtlsesinde hazır bulunmuş ve ihtisaslarını gazelesine yazmışlır. Bu Şayanı dikkat macerayı aynen nakledi - yoruz: * Papanin ve arkadaşları, üzerinde ay- larca kaldıkları ve ilmi teâkikat yaptık- Jârı buz parçasına veda ermeden evvel, bize kamplarını da gezdirdiler, Önümüz- de Papanin sallanarak yürüyor. Papa- nin, unti denilen yumuşak yünlü botlar ve uzun kürk bluz giymişti. Krenkel'in yüzü, rüzgâr ve soğuktan kızarmış, deri« Teri sertleşmişti. Fedorov, paltosunun ya- kasını kaldırarak uzamış saçlarımı sakla- mağaâ çalışıyor. En arkada, uykusuzluk- tan gözleri kızarmış, Şirşov yürüyor. Hepsinin yüzlerinde yorgunluk ve ayni zamanda sevinç var, Kutubda Kkışlıyan kahraman kâşiflerin, bilhassa son günleri çok çetin geçmiştir. Zira kampı şiddetli rüzgâr ve deniz fir« tınalarından korumak, durmadan nöbet beklemek, gece kampın bulunduğu buz parçasından rüzgürın kopardığı tayyare meydanını yeniden hazırlamak icab et- mişti. Papanin, çadırlarile buzdan yapılmış evi, radyo istasyonunu ve depoları eliyle göstererek : — İşte, dedi, böyle burada yaşadık, kardeşler. Halkımız arasmda, içinde yaşıyanlar kadar şöhreti olan çadır, karın altinda gömülü. Küreklerle yol açtıktan sonra çadır da kar altından kurtarıhyor ve kar yığınlarının arasından SSSR harfleri be- İirmeğe başlıyor. Kâşifler, fenni ve ilmi tedkiklerde kullandıkları bütün âlet ve edevatı, teç. hizat ve ev eşyasını kızaklara yüklemiş. Jer. Yalnız Krenkel'in ufak radya İstaş- yonu, «Şimal Kutbu» telsizinin sön mu- haberesini yapıyor. Papanin hem çalışıyor, hem de bizim- le konuşuyor: — Bütün gece uyumadık, diyor, hazır- lıklarımızı yaptık. Haydi çciuklar, İş ba- gına. Kızaklar çabuk doluyor. Karlhı çadır- dan astronomi ve magnietolojiye ald ki- SEET T Kamuzın Buzkıran vapuruna gitmek üzere malzeme kızaklara yüklendikten sonra Ortalığı birdenbire derin bır sükün sardı. Krenkel, radyo istasyonunun neş- riyatına nihayet verdiğini söyledikten sonra ayağa kalktı, sigarasırı yaktı ve derin bir iç çekmesiyle: — Her şey tamam, gidelim, dedi. Buzdan evciğin duvarları. kırıldıktan sonra, telsiz istasyonu da kızağa yüklen- di. Bütün bü hazırlıklara nezaret eden Papanin, her tarafa yetişerek soruyor: — Bir şey unutmadık ya? Krenkel, bizi, hatıra olarak, kimse gör- meden, telsiz direğini almağa ıknaa Çalhı- şıyor, Zaten Papanin seferi kahramanla- rına aid ufak tefek şeyler derhal aramız. da paylaşılmıştı. Buzda yalnız büyük bır yiyocek kutusu kalmıştı. Papanin, bunu, Grocnland Eskimoları yesin, diye bırak- mişti. Kısa şimal günü sönüyor. Soğuk ve u- zak güneş, ufuk üzerine sarkmıştır. Har şey bazır. Eşya yüklenmiş. Kızak çeken işçiler, kızakların yanına gidiyor, Papa- nin, tepeye Sovyetler Birliğinin bayra- ğını çekiyor. Tabiatin en ulaşılmaz kıyılarına varıp onun sırlarını koparan dört adam, yurd- larının bayrağı yanına sıralanarak, son defa, yaşadıkları buz parçasına, kaldırıl- tablar, Balzakın romanları, Stendalin aşk | Muş çadırın direklerine, şurada burada treteleri çıkarılıyor; Kitablar donmuş, | boş kutulara ve denizin enginliklerine bher biri birer taş kesilmişti. bakıyorlar, bakıyorlar, Asılı duran ayı postları da unutulmu- Papanin'in «Haydi yola» diye verdiği yor. En son olarak radyo istasyanunun e-| kumanda üzerine kervanımız yola çıkı- lektrik cereyanı. deposu. kaldırılıyor.| yor. Kampın kaldırılması işi tam — dört Meşhur telsizcinin buzdan evi bir misa-|saat sürmüştü. lirden fazla kimse alamadığı için, Kren.| Buzkıranların düdük sesleri arasında kel, İzvestla muhabiri Vilenski'yi tercih | merdivenlerden Papanin ile Krenkel eti Nihayet, buzdan evin çadır beziyle | «Mürman», Fedorov ile Şirşov «Taymir» yapılmış damını kopardılar. Krenkel ile| buzkıran gemilerine çıkıyorlar. Vilenski, kendilerini bir kar çukurunda| Cesur kişifler artık gemilere yerleşti- buldular. ler, traş oldular, banyolarını yaptılar ve Buzdan bir iskemlede oturan Krenkel,| yemekten sonra yattılar. Buzlar arasında soğuktan büzülerek, partiye ve hüküme-| dokuz aylık hayattan sonra ilk defa te- te, Şimal kutbu merkezinde bulunan|miz bir. yerde giyindiler, kürklerim çı- seyyar fenni raşadhanenin daşliyı ve sıcak bir yemek salonunda til ettiğini ve 9 ay şimal kutbu mn fler. Artık hayatlarını tehdid sının iklim ve tabiatini tedkik eden dört'eden fırtınaları düşünmekten, bora, rüz- fedakâr kâşifin yaşadıkları buz parçasını |Bâr Ve buzlarla mücadeleden kurtulmuş- terkeylediklerini bildirdi. lardı. Bu hafta İstanbul sinemalarında gene birçok güzel ve büyük filmler gösteril. mektedir. Bunları kısaca tamlıyoruz: Kar topu Melekte gösterilen bu film, Sonya Hennlie ve Tyrone Power tarafından vü- cuüde getirilmiştir. Prens X İsviçreye seyahat etmektedir. Maksadı ticarettir. Maamafih hüviyetini saklamakta ve kendisini iş adamı sure- tinde göstermektedir, Jan Daviş de bir kadın örkestrasmın şefidir. Buz üzerinde çok mahirane hü- nerler yapmaktadır. İki genç yekdiğeri- ne karşı büyük bir cazibe Zıısscur.ekıe- dirler. Kız delikanlının hareketlerinden şübhelenmektedir. Delikanlı 1se genç kı- zın kendisini ancak parası için sevdiğine kanidir. Vukubulan birçok — vakayiden sonra nihayet gençler saadete kavuşa- caklardır. Meksika gülü Alkazarda gösterilen bu film Gladys Svarthout ve John Boles tarafından çev- rilmiştir, Kaliforniya gülü, öon dokuzuncu asırda Garbi Amerikada serserilere karşı açıl- mış olan mücadele cemiyetinm reisidir. Don Karlos ismini taşıdığından herkes onu erkek sanıyor. Halbuki Rozita ismin- de çok güzel bir kızdır. Onut müdhiş ra- kibi çete reisi Kinkaiddir. Müsademe vu- kua geliyor. Müsademenin hararetli bir anında Vaşingtondan Kearney geliyor. Bu adam bir polis şefidir. Her iki tarafı haksız buluyor. Don Karlosun kim oldu- ğunu bilmiyor. Bir aralık Rozitayı bir mecliste tanıyor ve sevişmeğe başlıyor. lar, Kearney ciddi tedkikattan sönra o nun Rozita olduğunu öğreniyor. Bir hay- li vak'alar hadis oluyorsa da nihayet gençler saadete kavuşuyorlar, «Zendas mahkümları İpek sinemasında gösterilen bu filmde başroller Ronald Kolman, Madlen Karol. Duglas Ferbanks'ın oğlu tarafından ya- pılmaktadır. İngiliz ordusu eski zabitlerinden Ru- dolf, akrabası bulunan Strelsan kralının taç giyme merasiminde bulunmak üzere İngiltereden bâreket etmiştir. Strelsan da krallığa göz koymuş olan Arşidük arkadaşları vasıtaslle krah ka- çırmış ve bu sürelle taç giyme merüasi- mini geciklirmek istemiştir. Kralm sa- dik bendeleri krala fevkalâde benziyen Rudolf'u kral bulununcaya kadar bü va- zifeyi yapmağa ikna eylemişlerdir. Rus dolf hem/bu vazifeyi yapmağa çalışıyor, hem de düşmanların maksadlarını ve kralım nereye hapsedildiğini öğrenmeğe uğraşıyor. Kral Zenda şatosunda mah- pustur, Rudolf gidip krahı kurtarıyor. Kızıl elbise Saray sinemasının bu haftaki progra- mini teşkil eden bu film Konrad Veidt ve Annabella tarafından çevrilmiştir. Fransada Kardinal Rişliyö protestan olan Edmond'un yakalanması için Gil'i gönderiyor. Edmond'un güzel kız kardeşi Zenda mahkümları jünsünde Mad Sonya tteni ve Tiron Pover Kar topu filminde . Gil'e fişik oluyor. Hile ile şatoya girmeğe muvaffak olan Gil (Edmond) u tevkif e- decektir. Fakat kıza karşı olan ışJııml kaybedecektir. Gil aşk ve vazife arastlada ne yıpıcı—ı ğını şaşırmıştır. Nihayet aşk vazileye ga-| |lebe çalar, Evvelemirde kardina! kızmış- |tır. Fakat sonunda iki sevdazedeyi aff> derek onları mes'ud eder, Aşk kanatları | Fransız san'atkârları arasında çakf mümtaz birer mevki işgel eden Anna- bella, Jean Mürat ve P. R. Wilm tarafın- dan çevrilmiş olan bu film Fransız tay- yarecilik âleminde cereyan eden hayatı | mükemmel surette tasvir eylemektedir. Mevzu derin bir aşk macerası katılmak ! suretile zenginleştirilmiştir, Sümer sine- masında gösterilmektedir. Aşk için yaşıyor ; Türk sinemasında gösterilen bu filmin | Ü4 başrolünü Viktor Francen yapmaktadır, Profesör Rujon büyük bir kadın has-| talıkları mütebassısıdır. Çok sevdiği iki| asistanı vardır. Biri doktor Lenor, diğe- ri güzel Jaklindir. Doktor Jakline lşık-l tır. Onunla evlenmek talebinde bulunu-! yor. Jaklin mütereddid bir vaziyettedir. Çünkü profesörü çok sevmektedir. Niha- yet birçok düşünceden sonra genç — kız Lenoir ile nişanlanıyor. Fakat kız profe- söre karşı olan aşkını daha fazla gizle- | memektedir. Profesör de buna mütehey- yiç olarak nişanmı bozmasını emretmek- tedir. Kız buna cesaret edemiyor. Profe» sör aradaki yaş farkını hatırlıyorsa da hayatına hâkim olamamaktadır. Profesö- re Brezilyaya gitmesi ve orada bir has- tane kurması teklif edilmiş ise de bu tek- lifi kabul etmemiştir. «Meksika gülü» filminaen bir sahne yor ve profesör kurtuluyor. İyüeştikten sonra Brezilyaya gitmeği kararlaşlırıyor. Bu sırada Jaklin geliyor ve profesöra re- fakat etmek istiyor, profesör buna mâni olmak istiyorsa da genç kız undaa sv- lamıyor. Senaryo &ranıyor Bu sırada sarı hummaya karşı bir se- rom tecrübe edilecektir. Profesöz müdhiş hastalığı kendisine aşlamışur. Profesöt ölmek üzeredir. Nihayet serom bulunu- İsviçrede yeni tesis edilmiş olam bü- yük bir lilm kumpanyası çök orijinal bir senaryo elde etmek için <700s lira ver- meğe amade olduğuna dair bir ilâri neş- retmiştir. Bu senaryo 80-120 sayfa arasında ola- taktır. Kumpanya aynl zamanda senar- yanun bütün milletleri yakından alâka- dar edebilmesini arzu etmektedir. Küçük sinema haberleri Yakında Prarmksaya avdet eyliyecek olan 'Tino Rossl için büyük bir senaryo hazırlan- maktadır. j * Meşhur romanct Vicki Baulm'un (Seher ;vakti'avdet) adındaki eserinden bir sanar- yo bazırlanmıştır. Bu filmdeki baş rolü Fransaya avdet eder etmez Danlelle Darrkeux aynıyacaktır. * Büyük bir Pransız stüdyosu haziranda (Narar Raspodisi) adında , bir film gevi- recektir. * (Talih şehri Makao) adında bir Tilm çevrilmek üzeredir. Filmde rol alacır san'at- kârlar şunlardır: Etik Von Strohelim - M! Tanaka Bessse Hayakava - Roger Düci e. # (Semanın esiri) adındaki filmin çer mes'ne başlanmıştır. Rölleri yapan başlıca san'atkârlar şunlardır: Erik von Strohelm - Sylvla Batalile - Gilbert Gil » Colette Darfeuil, . len Karot ve Ronald Kolman