10 Nisan 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

"’, ın.r bi SON POSTA Sayfa 11 Harbin önün Z| (Baştarafı 1 inci sayfada) Bunları bir hiçe karşı böl bol kullan kta olan İtalyanlar tekerleğin ve Se - nilin geçebileceği yerlerden elbette <_ır atle ilerleyecekler ve müsaiğ yollar b yundaki şehir ve kasabaları dü üreo'- küçük Arnavudluğun belii başlı ş' ı"“ rini birkaç günde işgal ed l )'er bağ 5 ü eceklerdir. Fa- kat, bir memleketi askeri h ât i Üai SSKETİ harekât ile iş- ga! etmek ve onuü küçük hbir ni Ş P garnizon ve iktar Jandarma ve polis ile j | debilecek surette rapt ve 1 dıe' Tei başka başka şeylerdir. e Dü ; İşte İtalyan ordusun tak şey de Arnavudlu kaldıramıyacak surette |ıB_unuı'ı Pek yakın iki edir: İtalya Habeşistanı ıeneîıe yakın bir zaman ol fası henüz tamam tedmi tarafında sük y değildir. .İ?eza Çinde Ja Finin hâkimiyeti, '__ı hayli Uğraştıra- Bun bir daha baş teshiridir. örneği önümüz- zaptedeli dört duğu halde bu N edilmiş ve her ün ve âsayiş tesis olunmuş Pon müsellâh kuvvetle- Ş ancak bilfiil askerti iş- Şelnşıeht:da bulundurabildikleri demir z yolları boylarına inhisar etmek- ç Amnîegîble silâhşorluklarile tanm- v Ce Udların da motörün sekmedi- ei ixtihkâem ve her taşın arkasında ufak Te kuraralî büyücek — İtalyan YA beklem“îçun müddet oyalayacak » önr Bi ekte haklıyız. bırakıp Yâ’unu.n Memleketim yüzüsti REsA Gğnfmı_stzma geçtiği haber ve - Tet üm;âl.ll isterdi ki o, neticeden ne SÜa sâî :nlsa dahi, Büyük Harbde | Hdi sfaynin lı)İar krali birinci Petro - A aynîı Bibi askerinin başından bir Kaday ıdım'nly&rak Mmemleketini sonuna | hürnyet va adiım müdafaa etsin, Çünkü | kanş toprağıwtâ!îlâle âşık Arnavüdlar bir Mesini bira Uşmana pahalıya mal et- u geçilemiyecek — rını ayırmak için aralarında — takriben Sava ve Drina nehirleri üzerinden Nişin batısından geçen ve Vardar boyunca Se- lâniğe inen bir hattı hudud olarak tesbit etmişlerdir. Bu suretle bü hattın doğu - su Romanya, Bulgaristan, Yugoslavya - Rın Şimalden Cenuba kadar batı kısmı ve Şimali Yunanistanın doğu kısmı (ya- ni Batı Trakya) Alman teşehbüs ve nü - fuz mıntakasına girmekte, Tuna boylu | boyunca bir Alman nehri;olmakta ve ü- çüncü Rays böylece Karadeniz ve Egeve inmek hülyasına kapılmaktadır. Bunlara mukabil Balkan yarım adasınm batı ya- rısı ile Adriyatik ve Akdeniz e İtalyaya | bırakılıyor. Böyle olunca İtalyanın Arnavudlukta | saplanıp kalmıyacağını ve yakın bir fır- satta Preveze, Korfu ve Giridin kendi - sine harbsiz terki için Yunanistanı taz - yik edeceğini ve İngiltere ile Fransanın deniz kuvvetlerini” birleştirerek buna mümanaat etmelerine karşı da nasyona- list İspanya (yani General Franko) ile birlikte Cebelüttarık boğazını kapatma- ğa teşebbüs edeceğini kabul etmek ikti- za eder. Şu birkaç seriç zarfında olagelen şey - lere bakılrrsa bunların - olmıyacak şeyler olmadığına da hükmedilebilir. Cebelüttarık boğazını — kapatmak İçın İngilterenin elinde — Bulunan Tarık'ın kayalıklı dağını mutlak zaptetmek icab etmez ve zaten bu mevki boğazın en dar yerine (14 kilometre) kumanda eden Ta- rifa mevkiinin çok doğusunda kalır. Bu kısa izahattan anlaşılır ki Tarifaya konacak birkaç ağır top bataryası, kuv - vetli bir bombardıman filosu ve bir tah- telbahir ve torpil — üssülharekesi, hattâ şimdilik karşı tarafta Siris burnuna top | " italya ingiltereye derhal kat'i teminat verdi (Baştarajı 1 inci sayfada) tı müteakıb Hariciye Nazırı «Dovnig Setrit» e giderek Başvekil Çemberlayn tarafından kabul edildi. Sonra nazırlar meclisi bir kısım azasile bir toplantı yaptı. Nazırlar Meclisinin müzakeresinden ayrı olarak bahriye birinci lordunun iş- tirakile deniz, kara ve hava kuvvetle- ri kumandanları arasında kısa bir toplantı yapıldı. Gece yarısı ana vatan filosunun Portsmut'ta bulunan bir fırkası Hman- dan ayrıldı. Filonun hareketi an? oldu- ğu için mezunen karada bulunan erat ve sübaylar siren ile (düdük çalarak) filoya iltihaka davet edildiler. Bugün Pazardır. Fazla olarak pas - kallyenin mukaddes gündüne müsadif- tir. Bütün memleket mutlak bir tatil- dedir. Bunun için Londrada görülen bu siyasi ve askeri faaliyet fevkalâde gö- ze carptı. İngilizler Korfu adasını işgal mi - edecekler? Londra 9 (Husust) — İtalyanın Kor- fu adasını işgal etmek arzusunda oldu- ğu, —bu maksadla hazırlıklar yaptığı söylenmektedir. Bu münasebetle İngil- terenin İtalyaya tekaddüm ederek Kor fu'ya bir filo gönderdiği ve karaya as - ker çıkardığı şayi olmuştur. Fakat Röyter Ajansı bu haberin İngiltereye mütedllik kısmını tekzibe mezundur. Bu tekzibe rağmen Yunan sefirinin müteaddid defalar Lord Halifaks'ı zi - yaret etmesi manalı görülmektedir. Pariste aris 9 (Husust) — Yunan sefiri Ha- ricize Nazırı Bone'yi ziyaret ederek u- zun müddet fikir testi etmiştir. Bu mü- Man bir mi]lem gibi tarihce de kahra-. yerleştirilmese bile, boğazı kapayabilir -| 1âkatı müteakıb Böne Başvekâlet dal- &mafih biz pi olarak tanınmışlardır. Ma | ler ve harb ilân etmeden İngiltereyi müş resinde Mösyö Daladye'yi görmüş, ak- Tılmış bulunugun Kral ne suretle ay - kül bir mevkie sokabilirler. Zaten batı| cam Elize sarayında Cümhurreisi İle Ursa bulunsun, Arnavudlu- Bun dağlarını müdaf den İ yI uğraştır S$onra bıle haa'mım ha_ i cak lı'ld.m .ka]m'ımanların ortaya Ç | İtaly İ a V da bu 'anlar 'Dı.ranada € şura: kalanlar Cüt hf*msmda €lbette kendilerine pa VNG lğrnet edebilecek kimseler bu -| yedi M € bunlarla kendilerine uygun.' P y kîin'ıel.leı- kurabileceklerdir. Fa-| W yerdm |kimseler hiç bir zaman hiç! şerene .mıneti temsil edebilecek vasıf- 5 ü insanlar olmamışlardîr.* Z:ıt fîmavudluk için şimdilik söy - kiğ ;: bunlardır. Fakat birçok kim- Ba aM;Iy.ımn Arnavudiuğu mâhza Ikmyuln unh sSiyasi ve askeri maksad - e a koymak ve Yunanistan âreke edinmek için işgal ettiği ve Yolile Üssülh h Ni ini Söylmektedîrleç_ . © olu : Te D'pı'sa olsun İtalyanca Ehnformasi- lomatika Bazetesi M tesinin. neşrettiği Bry lıın fevkalâde dikkate değer bu- *İngilter, lerini Mek bütün Şarki Avr u Mihver aleyhine hare SDaSlen devleiled Roma mihve, - n Öğrenecektir.» . Çevera — gazetesinin üi şu Mizi lâyikile çekmelidir: lduTimrı ne kadar mü - Olduğunu yakında z T isbat edecektir.» gükt lerinin bu Vrulmuş tehdid gah Be anlış olur. Keza a'l' edip d'urduğu İşgalini de İtaj €nunane bir harı İ_h'lm Bazete Hşi güzel sa Bebetle tekr Davudluğun Büzel me Müuz gib; Ar- Yanın — gelisi Arnavudîuğu alm eketi yahud sirf Olarak telâkki etmak vi bir teşebbü- denizine inmeğe yarayan b'r| Akdenizdeki Balear adaları İtalya ile İs- İspanya da antikomünist —pakta girmiş bülunuyor. Bu suretle Tarifa batarya - ları, Balearlar, Sardunya, Sicilya ve Pantellaryadaki deniz —ve hava üsleri Cebelüttarık ve Sicihya boğazları ile 1:ıe-4 raber. bütün batı Akdenizi İngiliz - Fran sız deniz kuvvetleri için çok — çetin bir harb sahası haline getirebilirler. Prevezeye kadar uzatılabilecek Arna- vudluk sahillerile beraber — Korfu adası Adriyatiği ileriden korumağa — yaraya - cakları gibi Yunan denizini de seyredil - mez bir hale getirebilirler. Rodos ve di- ğer 12 İtalyan adaları ile beraber Girid adası hem Egeyi kapar ve hem de Akde- niz yolunun doğu kısmını — kullanılmaz bir hale sokabilir. Hülâsa İtalya, Maltaya karşı bir Pan- tellarya yapmış ve Kıbrısın vazife ve te- -| Sirini imha için 12 adaları tahkim etmiş- tir. Onun Adriyatiği — ileriden müdafaa etmek ve Ege seddini de tamamlamak i - çin Yunanistandan Korfu ve Preveze ile beraber Giridi dahi istemesi müsteb'ad olmadığı gibi İngiltere üzerinde en şid - detli bir tazyik yapmak için Cebelütta- rık boğazını Franko ile müşterek seddet- mek tehdidinde bulunması ve bunün i- Çin de daha evvel Tarifaya en ağır top - . :şiî yerleştirilmesi olmaz şeyler değil - T; Bunlar olabildiği takdirde Yunanista- nım tamamile İtalya nüfuzuna girmesi ve siolayısile Balkan ittifakının Yügoslavya ile beraber Yunanistanı — da kaybetmesi hatıra gelebilir. Bundan sonra Bulgaris- tanın durumu gelir ki —eğer bu devlet kendini korku ve cereyana kaptırmıya - Tak Romanya ve Türkiye ile — birleşirse bunların Sovyet —Rusya ve Lehistanla birlikte teşkil — edebilecekleri muazzam bir blok yalnız yakın doğuyu kurtarma- Ba *kifayet etmekle — kalmıyarak — belki .âvmpamn barışını da koruyabilecekler - ır. Bütün bu ihtimaller içinde Yugoslav - yanın, Hirvatistan, Sırbistan, Slovenya, Bosna ve Hersek, Dalmacya, Makedon - Yaltzi ü etmek hatalı olur. mun:l'meğnhqlerine nüfuz e(:e:lre'.: î;ı- Â “ng l îğı keşfetmek için datma bi şirY':d.mtaly.emm ister müttehid ve - Kadi mihver — sakil İ Paratorluğu l’“’“lllıd'uklısırrı-n ve bu bü çanbîrça yaratmak için eferrüatı ile j ledikl i Mak Tâzımdır. SN 'eGö!'ülü_vor ki YCİEII evvel nüfuz ve faaliyet sahala - Üyük tasorı par - duklar onu evvelden bü- ya ve ilh... parcalarına ayrılması ve bun lardan kiminin yutulması ve kimine de mahalli muhtar'yet verilmesi de vardır. İşte Arnavudluğun işgalile bugün ortaya Avrupa ve Ak - atılan Mmeselelerin kısa bir mütaleası bun kurmak azminde | dan *barettir. ı Gelecek ayların gebe ol - 1 'âa şüphe yoktür. Ancak ne do - |ğuracakları belli olmamakla — beraber hatırla - | şimdiden belli olan tek bir şey vardır ki © da maalesef in önü #AAR a Ş Almanva ve İtalva her ceğidir. ©1 harbin önüne geçilemiye - Emekli General H. Emir Erkilet Başvekil ve Hariciye Nazırı arasındd aa edecek ve işgal- Panyanın elihdedir. Ve işte nasyonalıst | hi ietima yapılmıstır. Londra ile Paris mütemadi bir temas halindedir. Vaziyet vahim Londra 9 (Husust) — Bütün İngiliz mabuatı siyasi vaziyeti büyük müta- rekedenberi misli görülmemiş derecede vahim telâkki etmekte müttefiktir. Taymis gazetesi hadiseleri tahlil e- derken diyor ki: — İtalyanın Arnavudluğu işgal et - mesinin başlıca sebebi İngilterenin kü- çük devletleri bir araya toplryarak o - toriter devletlere karşı bir sed teşkil etmek istemesine karşı cevab vrmek arzusudur. Doğrudan doğruya bir mu- kabelededir. Tehlikeye doğru Deyli Telgraf diyor ki: — Avrupa artık hayale kapılamaz. Büyük tehlikeye doğru süratle yak - lâştığımız muhakkaktır. Deyli Niyuz diyor ki: — Diktatörlere sergüzeşt kapısını a- çan İngilterenin betaeti, karar vermek- te fazla teennisidir. İngiliz ve Fransız milli müdafaa komiteleri toplandılar Paris 9 (A.A.) — Havas ajansı acele kaydile bildiriyor: Millt müdafaa komitesi bu akşam sa- at 17 de ve Daladye'nin riyaseti altın- da Harbiye Nezaretinde toplahımıştır. Bu içtimadaki müzakerata Bahriye Na- zırı Campinchi, Hava Nazırı La' Cham- bre, Genel Kurmay başkanı General Gamlin, Visamiral Darlan, General Willemin ve müstemleke ordusu umum müfettişi General Bufrer iştirak etmiş- lerdir. Hariciye Nazırı Bone beraberinde hariciye nezareti umumi kâtibi Alexis Leger olduğu halde «açılışından bir - kaç dakika sonra» bu müzakerata İlti- hak etmiştir. : Bu toplantıya riyaset eden Bakvekil ve millt müdafaa nazırı Daladye, top - farıtıdan sonra Hariciye Nazırı Bone de hazır olduğu halde İngiltere büyük elçisi ile 20 dakika görüşmüştür. Millt müdafaa komitesinin toplantı - sı hakkında hiçbir tebliğ neşredilmedi- &i gibi nazırlar da gayet sıkı bir ketu - mivet muhafaza etmişlerdir. Londra 9 (AA.) — İmpalratorhık. müdafaa komitesi, —İmparatorluk genel kurmay reisi General Gort ile deniz er- kânıharbiye reisinin iştirakile toplan - mıştir. Lord Halifaks ile Cadogan saah 16,30 da toplantıdan ayrılmışlarsa da komi- — - gözden Şükrü Saraçoğlu ve Gafenko Lost ve müttefik Romanyanın Hari - ciye Nazırı Gafenko ile Hariciye Veki- limiz Şiikrü Saracoğlu arasındal şehri- mizde yapılan görüşmeler dün akşam sona ermiştir. Evvelki geceyi Perapalas otelinde geçiren her iki nazir dün öğleye doğ- ru ayni otomobile binerek Park Ote- le gelmişler, bir müddet görüştükten sonra öğle yemeğini gene Pahkk Otel- de beraber yemişlerdir. Bu esnada her iki devletin sefirleri de yemekte hazır bulunmuüstur, SA Saat 15 buçukta misafirmiz Gafen - ko ve Şükrü Saracoğlü Perapalasa dönmüşler ve gazetecileri kabul ede - rek ayrı ayrı beyanatta bulunmuşlar - dır. Romanya Hariciye Nazırımın beyanatı Dost ve müttefik Romanya hükü - metinin genç ve sempatik Hariciye Nazırı Gafenko gazetecilere şu beya- natta bulunmuşstur. Tebliği gördünüz. Buna ilâve edecek hiçbir şey yoktur. Amerikalı bir mes - lektaşınıza da söylediğim gibi, Türki - ye Haricive Vekili ile benim aramda müzakereler olmamıştır. Çünkü mü - zakere, biribirine aykırı veya hiç de - ğilse biribirine benzemiyen menfaak, - lerin telifi volunda bir gayreti tazam- mun eder. Biz aramızda asla böyle bir aykırılık müşahede etmedik. Dostum Saracoğlu ve ben karşılıklı malümaf almak ve istişarelerde bulunmak için buluşuruz. Ve tam fikir ve duygu mu- tabakatini müşahede ederek de bu an- tantı kuvvetle birbirimizin elini sıka - rak mühürleriz. Sizi temin edebilirim ki bu seferki el sıkışımız bilhassa kuv- vetli olmustur. Bariciye Vekilimizin beyanatı Haricive Vekilimiz Şükrü Saracoğ - hu besuş bir çehre ile ecnebi ve Türk gazetecilerine şunları söylemiştir: «— Dost ve müttefik Romanyanın Hariciye Nazırile memleketlerimizi ve Balkanları alâkadar eden meseleler et- rafında çok faydalı görüşmeler yaptık. Görüşmeler bir kere daha gösterdi ki iki memleket ricalinin bu mesele üze- İstanbul mülâkatında son hadiseler da- geçirildi gazetecilere beyanat verirlerken daha müşahede etmek fırsatını ve liyim.» Müteakıben Şükrü Saracoğlu Vekilimizi misafir Romanya raya hareket eden maânya hükümeti Hariciye Nazırı fenko, Vali ve Belediye Reisi Lütfi deki Rumen kolonisi ve kalabalık teveccihen yola çıkmıştır. Resmi tebliğ sında yapılan mülâkat neticesinde ğıdaki tebliğ neşredilmiştir: zırları İstanbuldaki telâkilerinden tifade ederek son hadiselerin ışığı tında, memleketlerinin Balkan An tının çerçevesi içinde müşterek ve tesanid menfaatlerini tetkik etmişl komşu milletlerle olan bağları Sel lan sulhçü ve azimkâr siyasetinin da mutabık kalmışlardır. rindeki görüş birliği tam bir ahenkle — devam etmektedir. Bu ahengi bir keıqrç E olan tarkadaşım Mösyö Gafenko ç. ayrılırken bu ahengin devam edeceğlr ne kanaatt etmekte olduğumu söyleme « palastan ayrılmış, Beşiktaşla Fenerbali — çe arasındaki futbol maçının cereyan — etmekte olduğu Beşiktaştaki Şeref sta- dına gitmiştir. Romanya Hariciye Na- zırı da otomobille şehirde bir gezinti ye çıkmıştır. Maçtan dönen Hariciye Nazırı Haydarpaşaya kadar teşyi etmek ne « — zaketinde bulunmuştur. Her iki nazır ayni motörle Haydarpakaya — geçmiş, eksprese eklenen hususi vagonla Anka- — Şükrü' Saracoğlu Haydarpaşada dost ve müttefik Ro « — dar, Rumen ve Türk sefirleri, şehrimiz — halk kütlesi teşyi etmiştir. Şükrü Sa - racoğlunu teşyi eden Romanya Hariciye — Nazıri müteakıben Galatd rıhtımına yanaşmış olan Romanya bandıralı Daç- — ya vapuruna gelerek memleketine mü- İstanbul 9 (A.A.) — Türkiye Hari- ciye Vekili Şükrü Saracoğlu ile Ro - — manya Hariciye Nazırı Gafenko ara « Türkive ve Romanya Hariciye Na - dir. İki Hariciye Nazırı, Balkan Antantı. nın, hedefi dost ve müttefik milletlerin — emniyet ve istiklâlini takviye etmek z paktı zihniyeti içinde sıkılaAştırmak ©o - zimle devamı lâzım geldiği hususun '« v 4 Ga- | j aşa- : İğ -- al - tans er te müzakerelerine devam et.miştir.' Londrada neşredilen tebliğ Londra © (A.A.) — Lord Halifaksın İtalyan maslahatgüzarı ile yaptığı ko- muşmalar neticesinde aşağıdaki tebliğ veri8knistir: 1 İtalyanın Arnavudluktaki hdreketi neticesinde hasıl olan umumi! vaziyete dair alınan endişe verici bazı haber - ler dolayısile Hariciye Nazırı Lord Ha- İlifdes, bugün İtalyan maslahatgüzarı ile üç defa görüşmüş ve Büyük Bri - tanya hükümetinin mezkür hareketi çok vahim bir tarzda telâkki ettiğini ve bu hususta İnsilteredeki azimkâr duAcuları hicbir şüpheye mahal bırak- mıyacak tarzda: ifade eylemiştir. İtalyan — maslahatgüzarı İtalyanın Arnavudluktaki hareketinin! kâat'iyen ordya inhisar edeceğini mutlak bir su- rette temin eylemiştir. Lord Halifaks b teminatı sened itti- haz etmiş ve keyfiyeti İngilterenin Ro ma büvük elçisine de bildirmiştir. Londre 9 — TLerd Halifaks, İtalyan maslahatgüzarma, İngiltere hüküme - tinin Akdeniz statükosunun ve bilhak- sa Yunanistan ve Korfu adası bakı - mından muhafaza edildiğini görmek hususundaki azmini kat'i bir lisanla tabs rih eylemiştir. Bone ile yaptığı mülâkat Fransız İngiliz hükümetlerinin bu mesele mile teharüz ettirmiştir. İngilterenin İtalyaya notası Roma 9 (A.A.) — İngiltere bü; Ü. toplantı yapıyor pacaktır. Kont Ciano'nun teminatı bir harekette bulunmıyacağını ve navudluk devletinin hakimiyetini çisine kat'iyen temin eylemiştir. Lehistanda hazırlıklar zetede neşredilen bir emirnamede, ları için her türlü hususi nakliye nakliyat memurlarına vaz'ıyed' için İngiltere büyük elçisinin Daladye ve lâhiyet verilmektedir. 4 görüş birliklerini bir kere daha tama elçisi bugün hariciye nezaretine gele - rek hükürmnetinin bir notasını bırakmış- İngiliz kabinesi bugün fevkalâde bir — Londra 9 (A.A.) — İngiliz kabinesi yarın sabah fevkalâde bir toplantı ya- Roma 9 (A.A.)- — Hariciye Nazırı Kont Ciano, İtalyanın bakı şayialar hi- lâfına olarak Korfu adasına karşı hiç lâl eylemiyeceğini İngiltere büyük Varşova 9 (A.A.) — Bugün resmi ga« : kümete bir seferberlik veya müstacel zöruret halinde milli müdafaa ihtiyaç- sıtalarına ve altmış yaşına kadar bütün yük & A h: hüs va -