10 Nisan 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Ve müsabakaları s: Amerika TELGRAF HABERLERİ âyanında lzî_tag'aflık kanununun lâğvine itiraz ediliyor Ameı('lika etrafında ticari bir “ Çin seddi ,, tesis ederek kendi membalarile mi yaşayacak ? Vaşington 9 i nşnı;nm tadiü(âkA-k) » e ekeyel nin hariciye encü İ d_en müzakereleruğîan!îîî; cBe(:.::c?me î: hrn%ım Mucib olmuştur. Borach A - Ln;(r;kan devlet adamlarını Avrup'a mü i haîîlan?aniştirak ederek memleke - büdi e sumkle_tmek tehlikesine ma - ırak.ma_lda itham etmiştir, vAmenk_anııı emniyet ve huzuru ı_ayîı!'!'tfıîsıgı'ılng_s 9 ÇAY — Beyaz sa- bazetağ ğîlî?îe Mmakes olan bir Yapılan askeri Tin emniyet ve h 5 3 Uzurunu zâ ö Ka Bını bğyan etmiştir, zâfa uğrattı. Ayîn Membada! Mütecavizler t Tma tahmil edi n Ruzvelt GHen mübadele usulünü » Âmerika ğ D n çn yı aşağıd ğ kilden bırı;ıı kabul etrîıeglğ xîılîcbıîşrîşee de birskan b i iyetinde telâkki etmektediiı;—:mhdıd oetz — Hcari bir «Çin seddi. Amerikanın etrafında ticari bir n öğrenildiğine gö - arafından kurbanla - «Çin seddi> tesis ederek kendi memba- larile yaşamağa uğraşmak. 2 — Hayat standardıni indirmek ve yevmiyeleri azaltıp iş saatlerini çoğal- tarak bunları mübadele sistemini tat- bik eden memleketlerdeki seviyeye ge- tirmek suretile dünya piyasalarında rekabet yapmağa çalışmak. 3 — Milli mahsulât için tahsisat a - yırmak ve bu usulü sistematik bir şe- kilde tatbik etmek. Beynelmilel vaziyetin Amerikan mil letine bildirilmesi lâzım gelen ilk saf- hası budur. Çünkü bu vaziyet Ameri - kan endüstrisini, amelesini ve çiftçile- rini mutazarrır etmektedir. Ayni zat, Arnavudluğun istilâsınım Avrupadaki askert tecavüzlerin ikinci safhasını teşkil ettiğini, bu halin dün - ya ticaretinin vaziyetini daha vahim bir şekle soktuğunu ve Nazi ve Faşist mil- letler tarafından tatbik edilen mübade- ie usulünün nüfuzunu artırdığını ilâve etmiştir. , İrak hükümetinin Suriye lehind e yeni bir teşebbüsü Başvekil Nuri etti, Şam 4 (Husust irimiz Bdi - muhab. i i yor_) — Bütün Suriyede hüküm ymüren- Perişanlık hali devam edi üt iüe;ı SA yor. Bütün nje geçtiktenberi henüz da: bii hale dönmekten çok ıîîîlîîîkâı?- TŞI ne derecelerde ga - Bünu anlamak i - Z Üç dört gündenberi Çarşılar açıldı, fakat ge- Diğer şehirlerde is):a_nmaku-l g akindır. ahi g'lîır Şehı;_(îe hayat, muhasara askett inzibat at YelTin tatnamen t iHina benziyor, altında - bulunan haya- ne kadar devam 5i Ş -îğmlS'An U fevkalâde v edeceği belli Paşa Fransanın Bağdad sefirini kabul muahedenin tasdikini istedi lerine gönderdiği telgraflarda da Fran- sızlara karşı mukavemet ve hattâ mu- kabele tavsiye etmektedir. Diğer taraftan, Bağdaddamn gelen ha- berlterde orada Irak hükümetinin Suri- ye lehinde harekete geçtiğini göster - mektedir. Başvekil Nuri Paşa Essaid, Fransanın Bağdad sefirini kabul ede - rak kendisine Suriye ile Fransa ara - sında mün'akid muahedenin tasdiki Irak hükümetini çok memnun edeceği- ni bildirmiştir. Irak hükümeti Başve - kili, bu müdafaa için sebeb olarak Su- riye Vaziyeti hakkımda gelen haberle - rin Irak efkârını fevkalâde bir heye - cana getirmiş bulunmasını ileri sürmüş ve bu vaziyet devam ettiği halde bir takım müessif hâdiselerin zuhur etme - si ihtimali bulunduğunu da ilâve eyle- miştir. Nuri Paşa Essaid, ayni zamanda İn - gilterenin Bağdad sefiri nezdinde bir teşebbüs icra etmiş ve Fransanın dos - tu sıfatile İngilterenin bu hususta ta- vassutta bulunmasını rica eylemiştir. Bağdad gazeteleri Suriye işlerile pek hardretli surette meşguldürler. Bura- da cereyan eden bütün hadiseleri en küçük teferrüatına kadar yazmakta ve Suriyenin feci vaziyetini tasviren ma- kaleler neşreylemektedirler. Ankarada su sporları — Ankarada ilk Yapıldığını dünkü defa olarak — kapalı yüzme h nüshamızda yazmıştık. eyreden zevatı göstermektedir, a K —am avuzunda su sporları müsabakalaârı Yukarıdaki resim merasimde bulunan “Nevyork sergisinde Türk paviyonunun inşaatı ilerliyor Nevyork 81 (A.A.) — Gecikmiştir. Anadolu Ajansının hususi muhabirinden: Nevyork sergisi Türk heyeti relsi Vedad Nedim Tör ve arkadaşları geçen Perşembe günü Eucen Mary vapurile Nevyorka gel - mişler ve Nevyorkta bulunan — Türkler ta- rafından karşılanmışlardır. Şimdi artık orijinal hatlarile tamamile meydana çıkmış bulunan paviyonlarımızın inşaatı, pek çoklarından sonra işe girişti - ğimiz halde büyük bir hızla inkişaf ederek programa uygun bir safhaya varmış bu - iunmaktadır. Bizim önümüzde giderken ge- ride kalan memleketlerin sayısı yedi, sekizi bulmaktadır. Türk sergisinin, 30 Nisanda 60 millet arasında Nevyorkta vukubulacak şe. ref müsabakasında paviyonumuzun — üstün bir yer alacağını ve umumun dikkatini ü - zerine topliyacağını kuvvetle tahmin et - mekteyiz, Macar Başvekili Berline gidiyor Budapeşte 9 (A.A.) — Alınan haberle- re göre, Başvekil Teleki ile hariciye na- zırı Csaky, Berline yapacakları ziyareti Hitlerin ellinci yıldönümü — şenliklerine tesadüf ettireceklerdir. Heyetimiz bugün Tahrana gidiyor Ankara, 9 (Hususi) — Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlu siyasi vaziyet icabı bu- gün Tahrana hareket edecek olan hey - etimize Gümrük ve İnhisarlar Vekili Ra- na Tarhan riyaset edecektir. Roma - Berlin mihverinin plânı (Baştarafı 1 inci sayfada) Müşahidlerin kanaati şudur ki, bütün etrafile düşünülerek söylenmiş olan bu nutuk, Cermen sulhünün kat'i olarak te- Bisine mâni olan bütün — meseleleri Al - manyanın Eylülden evvel halledip bitir- mek azminde bulunduğunu gösterir. Zannedildiğine göre, Almanya ile İtal- ya arasında müştereken teshit — edilmiş bir plânın tatbiki mevzuubahstir, Şim - dilik hareket İtalyaya aiddir. Fakat Al- manyanın İtalyaya harb levazımı ve as- keri mütehassıslar göndererek yardım - |da bulunduğuna dair uzun zamandan - 'beri verilen haberler teeyyüd etmekte - dir. Bu plân mucibince, Avrupa şü suretle iki memleket arasında taksim edilmek - tedir. Arnavudluk ile Yunanistan doğru- dan doğruya İtalyan nüfuz mıntakası ve hattâ İtalyanın himaye idaresi olarak ay rılmıştır. Yugoslavya ile — İspanya gene İtalyanın siyasi nüfuzuna tâbi olacaksa da ekonomik sahada — Almanya faik 'bir vaziyette olacaktır. Almanya Cermenl'ğin bin senedenbe- ri besledikleri Şarka doğru — genişleme siyasetini tekrar ele alacaktır. Almanya 1939 Eylülüne kadar kendisini Sovyet - ler Birliğinden ayıran bülün memleket- leri boyunduruk altına alacağını ümid e- diyor. (A.A.) Polonya ne olacak? Polonya bu sahada birinci numarayı teşkil etmektedir ve siyasi Alman me - hafili, Polonyanın şu iki şıktan birini in- tihab mecburiyetinde olduğunu açıkça söylemektedir: Ya siyasetini Roma - Ber- Nn mihverine uyduracak yahud' da Av - rupa haritasından silinecektir. Alman - lar maksadlarına harb etmeden varacak- larını ümid ediyorlar: Polonyada ekal - Nyetler arasında bir hareket uyandırıla- cak ve Polonya —hududlarında da dâtmi huzursuzluk ve endişe yaratılacaktır. Ekonomik muahedelerle — Almanyaya bağlı bulunan Romanya — daha sıkı bir tarzda Almanyaya tâbi kılınacak ve Ro- manya üzerinde tazyik yapmak için de Macaristan kullanılacaktır. Alman zih - niyetine göre, Orta Avrupada eli silâh tu tar yegâne millet Almanlar olacak ve onların etrafında askerlikten tecrid edil- miş ziraat memleketleri — bulunacaktır. Bu memleketlerin vazifesi Almanyaya iptidaf maddeler vyetiştirmek olacaktır. Türkiyeye karşı alâka arttı (Baştarafı 1 inci sayfada) yanın kıskaç altına alınmış — olduğunu kaydediyorlar. Kanaatlerine göre ikinci hedef Romanya tarikile Karadenize çık- mak, Balkanları mutlak bir nüfuz altı - na almaktır. Londra 9 (Hususi) — Observer gazete- sinde bir vakitler memleketimizi ziya - ret etmiş olan siyasi muharrıri Garven İngilterenin Avrupada, Afrikada ve Ak- denizde tehlikede olduğunu söylüyor. Garven Türkiye ve Romanya ile yapıl- makta oluğunu sandığı — müzakerelerin mümkün olduğu kadar süratle bitiril - mesine ve bunu müteakib totaliter, dev- letlere karşı mümkün olduğu kadar ge- niş bir cephenin kurulmasına taraftardır. Londra 9 (Husust) — Gazeteler bugün Arnavud meselesinin, Yugoslavya, Yu - nanistan, Romanya, ve Türkiye üzerinde yaptığı tesirleri anlatıyorlar. | Bu münasebetle bilhassa Türkiyenin adını sık sık zikrediyorlar ve Arnavuü- luğun bu defa mazideki — alâkası, sonra da İtalyanın Balkanlara —adım atması münasebetile hâdisenin Türkiyede çok fena tesir yaptığını — söylüyorlar ve bu arada Türk gazetelerinde çıkan başma - kalelerin hülâsalarını naklediyorlar. Ş Paris 9 (Hususi) — Fransız matbuatı- nın kanaatine göre — totaliter devletler üç hedef tesbit etmektedirler: . 1 — Balkanları nüfuz altına alacak - lardır. Göz diktikleri birinci memleket Yugoslavya, ikincisi Romanyadır. Yuna- nistan da tazyik altına düşecektir. 2 — Akdenizde mutlak bir hâkimiyet elde etmek tasavvurundadırlar. Tunus ikinci bir hedeftir. 3 — Avrupada ise birinci —merhale Danzig, ikinci Holandadır. Fransız matbuatı Almanyanın Bavye- rada, İtalyanın Brendizi ve Bingazide ve 12 adada yapmakta oldukları tahşidat ü- zerinde ehemmiyetle duruyorlar. İsviçrede vaziveti nasıl görüyorlar ? Cenevre 9 (Hususi) — İngiliz ve Fran- sız matbuatının siyasi vaziyeti fevkalâ- de mühim görmelerine İsviçre gazete - leri — de iştirak etmekle beraber önü - müzdeki haftalar içinde yeni bir hadise çıkabileceğine ihtimal vermiyorlar. Roma 9 (Husüsi) — Stefani ajansı - nın bir tebliğine göre Arnavudiuğun iş- gali tamamlanmıştir. Dağlarda çete har- binin cereyan etmekte olduğu hakkında Belgraddan akseden haberler asılsızdır. İtalya ne yapmak istiyor ? Paris 9 (A.A.) — Arnavudluğun İtal- yan kıtaatı tarafından işgalini Fransız gazeteleri şiddetli bir lisanla' mevzuu - bahsetmektedir. Petit Journal diyor ki: İtalyanın yapmak istediği veya yapa - bileceği zehabında bulunduğu şey, Yu - goslavyayı parçalamak, Selâniğe doğru kendisine bir yol açmak ve Makedonya ile Dobriceyi istiyen Bulgaristana yak - Taşmaktır. 12 adada hazırlıklar Jour şöyle diyor: Mussolininin Hitler kadar şansı yok. Hitler henüz kana Bulunmamış bir el gös terebilir. Halbuki Mussolini kendi hesa- bına mukaddes bir günde yaptığı bir ka- saplığı kaydetmiştir. İtalya Berlin tara- fından kendine gösterilen — mıntakada Balkanlarda yer almış bulunuyor. İtal - yanın yeni komşuları olan Yunanlılar ve Yugoslavlar üzerinde derhal şiddetli bir ftazyike g'rişeceğine şüphe yoktur. Di - ğer taraftan İtalya Rodos ve 12 adada da hummalı hazırlıklarda bulunmaktadır. Figaro diyor ki: İngiltere artık hakikate göz yummaz. Arnavudluğa indirilen — darbe 12 adada ve Trablusta yapılan tahşidat ve İtalyan kuvvetlerinin İspanyada ipkası Akdeniz statükosumu tarsin edecek hareketler de- ğildir. İngiltere faşist devletlerden gi - riştikleri hareketlerin neyi istihdaf ettı - ğini artık açıkça sorabilir. Bunlardan gö ze batar sebeb sudur ve birdir: Askeri ve bahri menfaatleri. Holanda hududlarında Paris 9 (A.A.) — Birçok gazeteler, Al- manyanın askeri hazırlıkları hakkında endişelerini izhar ediyorlar. Figaro şu malümatı vermektedir.: Wippertal ve Eherfeld Alman zırhlı fır kaları kısmen Rur vadisini — terkederek Holanda Limburg'una doğru yaklaşmak- tadır. Alman erkânıharbiyesi Crefeld'e gel - © Vaziyetin bu şekli almasında Garb demokrasilerinin mes'uliyeti var mıdır? Yazan: Selim Ragıp Emeç ?3 erlin - Roma mihverinin Şarki — —) Avrupa istikametinde — göster. meye başladığı faaliyete bakanlar, bu fa. aliyetin sıklet merkezini teşkil eden Garbi Avrupanın mühim bir tazyikten kurtulmuş olduğuna şahid oluyorlar. Bu tahavvül, bir zaruret mahsulü müdür? fı Yoksa ahvalin tabii bir neticesi midir?" Bu suale cevab verebilmek için hâdi- selerin seyrine dikkat etmek kâfidiri Münih anlaşmasından evvel ve bu an- laşmayı müteakıb Alman devlet reisi ta- rafından vukubulan beyanata göre Al manyanın ittisa meyli şarka teveccüh e- decekti. Filvaki Orta Avrupada yapılan v harita tadilâtlarından çıkan mana da bü merkezde idi. İtalyanın Arnavudlukta tesisi teşebbüsünde bulunan himaye da gene bu noktai nazarı teyid eder. r İspanyada cereyan eden dahili harbin doğurduğu gavail arasında, zaman za: man, Garbi Avrupanın vaziyeti de bir hâyli nazikleşmemiş değildir. Fakat bu mücadele hitam bulup ta Franko İspan- yası hareket kabiliyetini bir parçacık ol« sun artırma imkânlarını buluncaya ka- dar geçirmesi zaruri olan - dinlenme v& teşkilâtlanma devrsi içinde, o mıntakanın zahiri bir sükün geçirmesi tabiidir. Yok- sa, Berlin - Roma mihverinin şarkta meşgul olduğu sıralarda garbı tamamen ihmal ettikleri kabul olunamaz. Çünkü bu mihver, iddiasına göre, önüne çıka- cak bütün maniaları silindirinden geçir. mek azmindedir. Şimdilik süküt ile kar- şıladığı noktalar, İngiltere ile Fransanın yakın menfaatleridir. Fakat Franko İspuk J yası lâzım gelen hazırlanmasını ikmal et tikten sonra İngiltere ve Fransanın ra: hat bırakılacaklarına ihtimal verilemez Bundan dolayıdır ki ötedenberi Makya velik mahiyeti daima bir kaypaklık öre — © neği olarak ileri sürülen İngiliz siyaseti. nin mihver tehlikesini garbdan uzaklaş- tırıp şarka yaklaştırmaya muvaffak ol- duğunu sanmak hatadır. & Mihver siyasetinde göze çarpan husu- siyet, İngiltere ve Fransa ile behemehal hesablaşmak azmidir. Fakat bundan ev. vel, bu devletlere müzahir olmuş veya ©- — labilecek diğer ikinci derecede devletle- rin hareket ve mukavemet kabiliyetleri. ni kırmaktır. İngiltere ile Fransanın en büyük hataları, bu tane tane avlama si- yasetine karşı bigâne kalmaları ve her el atılan yeni mevzu karşısında «Orada bi- zim hayati menfaatimiz yoktur. Burada vardır amma bir defa düşünelim» h avutucu sözlerle vakit geçirmelerid İngiltere ile Fransa büyük bir inkis doğmasına sebeb olmuşlardır. Bu yetleri devam ederse, bunun maddi ne- - ticelerini görmek ve çekmek zamanı g cikmiyecektir. — Selim Ragıp Emeç — miştir. İkinci ordunun bütün bu hareketleri, Münihteki yedinci kolordunun ve Salz - burgdaki Alp kıtaatının seferber edilme- sile tamamlanmıştır. ü Asker sevkiyatı dolayısile dün Berli nin bir çok mahalleri geçilmez bir gelmiştir. n çir Londra 9 (A.A.) — Sunday Dispatch gazetesinin bildirdiğine göre, Lord Ha - lifaks, «İntelligence service'in Almanv ve Holandadaki ajanlarının gönderd malümata istinad ederek — İtalyan ceb hareketinin bir egösteriş ve aldatma ha - rekti» olduğunu ve diktatörlüklerin ha « kiki maksadlarının Holand'aya bir taar « (ruz olduğunu bugün arkadaşlarına bil « direcektir. - Yugoslavyaya ültimatom ş Paris 9 (A.A.) — Genevieve "Taboula «Öcuvre» gazetesinde yazıyor: * Romada dolaşan bazı haberlere göre, Arnavudluğun işgali tamamlanır tam lanmaz Belgrad hükümeti Raomadan 1 Berlinden ayni zamanda birer ültima! alacaktır. Yugoslavya — tıpkı Macarist: gibi hiç değilse Almanya ve İtalyaya küyad ettirilecektir. Eğer mukavem gösterirse, mes'u! faşist mehafilimde id dia olunduğuna göre, iki nüfuz mın sına ayrılacak ve belki de pa tır. z