23 Nisan 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

SAYIFA 2 ULUS ScaRe Si B *A 23 NİSAN 1935. Yırmınçı yıızyılın — üstekleri — » Sağlam bir. nüfus sıyasasının — baş işi; çok çocuk yetiştirmek, doa- ganları büyütmek ve yurdda ölüm — nisbetini gittikçe düşürmek için, | bütün sağlık ve soysal kaidelerine — yumaktır. Bu amaçla ulusta me- — sud, temiz ve yüksek seviyeli aile — yuvalarının çoğalması, her ferdi:: — gılus ve yurd için bunu bir vazife — edinmesi gereklidir. Ulusu büyü- — tecek, koruyacak ve yarının ordu- sunu kuracak olan, ancak bugü- Nnün çocuğudur. Yirminci yüz yıl türk ulusuna diyor ki: “Bugün ve yarın, yurdda her şeyin temeli ve her gücün nağı (sağlam, yılmaz ve güvenilir bir türk çocuğu ) dur. Ona her şe- yinizi veriniz. Mareşal Fevzi Çakmak İstanbulda yarınki kutlamalar İstanbul, 22 (Telefon) — Hâ- kimiyeti milliye bayramı yarın to- renle kutlanacaktır. Halkevindeki töreni C.H.P. vilâyet başkanı aça- — caktır. Üniversite konferans salo- — bayramı kutluyacaktır. 4 Çacuk bayramı da yarın saat — onda Fatih parkında başlayacak, çocuklar Taksime giderek cumuri- o yet âbidesine çelenk l:oyacıklır Odır. ) KeAbik gi İstanbul, 22 (Telefon) — Bu — yıl ihtiyat ıubıylır okulasını biti- — ryerek subay çıkanlar Taksimdeki emniyet âbidesine çelenk - koya- — caklardır. İstanbulda vergi h tahsilatı — İstanbul, 22 (Telefon) — İs- tanbul vergi tahsilâtının 934 mali y,ılı sönunda yüzde doksanı bula- /| cağı ve tahsilâtın 22 milyon İiva- Uyr doldnrıcıgı umulmaktadır. İ ç DUYUKLAR Bükreş elçimiz geldi Romanya orta elçimiz B. Ham- dullah Suphi Tanrıöver izinli ola- rak şehrimize gelmiştir. Bay Tan- rtöver Ankarada birkaç gün ka-. lacaktır. Değerli elçimize hoş gel- din deriz. Şeker fabrikaları için yeni bir kanun lâyihası 601 numaralı kanunun 8 inci mıdde- $i gerekince şeker fabrikaları işyar ve işçileri, fabrikanm açıldığı tarihten baş- layarak on yıl temettü veya kazanc ver- yiünden mük kanistü Gümrüğün yüksekliği, şeker maliyet fiatlarının indirilmesi 1 daki te-. Müziğimiz ve kültür Kültür Bakanımın söyledikleri. Kultın- Baknnı Bay Abıdııı Özmen — Ankırı'dı tarıh ve coğrıfya fa- külteleri kurulması hakkında teklif etti- ğimiz kanun projesini Kamutay'dan ge- ri aldık. Projeye, Ankarada açmayı dü. şündüğümüz dil ve lisan işleri enstitüsü- nü de koyacağız. Ulusal müziğimizi arıtmak için Almanya'dan getirttiğimiz ikşi: Bay Hindemit ulusal müzi- ğimiz etrafında tetkiklerde bulunmakta- dır. Tetkikleri sonucunda vereceği rapor üzerine bakanlık gereken tedbirleri ala- caktır. İlk tedrisat komisyonu dil kıla- şebbüs ve kararların şeker fabrikalarının varlıklarını korumaya kâfi geleceğinden, şeker sanayiinin gelişmesi için 341 se- mesinde kabul edilen muafiyetlerin ida. ins dltliyüç Tei Bu durum göz oııımk bulundıırnlı- rak 935 yılı büdcesinde yeni masraflara karşılık olacak kaynaklardan biri olmak üzere bu muafiyetlerin kaldırılması için hükümet Kamutaya bir kanun layihası teklif etmiştir. Bay Rızanın ardasma maaş Kurtuluş savaşı yıllarında Da- mad Ferid kabinesi tarafından yo- katım cezasına çarptırılan milis yüzbaşı Bay Rızanın karısı Bayan Hadiye ile oğlu Rifata bay Rıza- nın ölüm tarihinde meri tekaüd kanunları hükümlerine göre maaş verilmesi hakkındaki lâyiha Ka- muaty ruznamesine alınmıştır. Kamutayda Kamutay dün Bay Nuri Conker'in başkanlığında toplanmışsa da ruzname- sinde görüşülecek bir şey bulunamadı- ğindan perşembe günü toplanmnk üzere dağılmıştır. bitirilmesinden sonra toplana. rak çalışmalarına devam A hti Bilecik kahvelerinde oyun yasak Bilecik, 22 (A.A.) — Bilecik beledi- yesi 1 hazirandan sonra kahve, gazinc ve buna benzer genel yerlerde satranç ve bilardodan başka diğer bütün oyun ları yasak eden bir karar vermiştir. Ayvcılar Kurultayı Avcilar külübü başkanlığın- dan: Ankara Avcılar kulübünün ku- rultayı 1935 mayısmın 3 üncü cu- ma günü saat 15 de toplanacaktır. O gün o saatte bütün üyeleri kulü- Be CiğiŞoruz! MNDK CAY KA FKK DAYAR ALAY — Otuzuncu kılavuz- da aylık aboneleri- miz doluyor, Gazete gönderilebilmesi - i- çin şimdiden yeni- lenmesi. Takas yolsuzlukları İstanbul, 22 (Telefon) — Ke- reste takas yolsuzluğu tahkikatını yapmış olan komisyona yeni bir ihbar yapılmıştır. Bu ihbara göre tütünlerin takas yoluyla gönderil- mesinde de yolsuzluk olduğu bil- dirilmiştir. Komisyon bu haberi Gümrük ve İnhisarlar bakanlığı- na göndermiştir. İstanbulda jimnastik hayramı İstanbul, 22 (Telefon) — nisan cuma günü İstanbul lise ve orta okulalar jimnastik bayramı yapacaklardır. Bugün genel bir prova yapılmıştır. 2000 kız ve er- kek talebe buna iştirak etmiştir. Trakya'ya 100.000 göçmen yerleştirilecek İstanbul, 22 (Telefon) — Trak- ya genelispekteri İbrahim Tali bugün Edirneden geldi. Yarınm An- karaya gidecektir. Trakyaya bu yıl Bulgaristan ve Romanyadan gele- cek göçmenlerden 100.000 kadarı yerleştirilecektir. B. İbrahim Tali bu işler hakkında da İçişler Ba- kanlığı ile görüşecektir. Muvakkaten koğulan bir üniversiteli İstanbul, 22 (A.A.) — Hukuk talebesinden olup geçenlerde ü- zerindeki tabanca patlayarak Ca- hidin yaralanmasına sebeb olan Sırrının muvakkaten kovulmasına karar verilmiştir.' Ucuz çimento saişı | başladı İstanbul, 22 (Telefon) — k i Bakanlığının çimeni ucuzlatılması hakkındaki - tebliği | bu günden başlayarak tatbik edik | di. Piyasada çimento 22,5 Kvadali satılmağa başlandı. Çimento sar fiyatının yıldan yıla arttığı anl şılmıştır. Aranan gömü bulunamadı İstanbui, 22 (Telefon) — N radaş ve arkadaşı olan iki alma | nın ihbarı üzerine Kadıköyündâ ayrılık çeşmesi mezarlığında gö aranıyordu. Bugün resmiğ 'ıçyırl' rın önünde yapılan araştırmadâ gömü işinin boşa çıktığı görulınü)" Ordu kıyafet kararna- L mesinde değişiklikler | Ordu kıyafet kararnamesinde yapılat cak değişiklikler Bakanlar kurulunca & ştır. Bu değişikliklere göre IIİ' harib sınıf generallerin n angudi kırmızı çuha, yardımcı sınıf Ki rallerin yakalarında angudi kırmızı çef | ha kenarında yarım santimetre sınıf Fi gi çuha veya kadife bulunacaktır. B | Sücl imamların kıyafeti öteki asköl ri işyarlar gibi olacak, yakalarındaki 3 | nıf rengi kadife üzerinde işaret * mıyacaktır. y Nefer caketlerinin arka etekleri " laska takıldığı zaman kısalmamak İZ iki santim kadar uzun olacak, M devrik olmıyarak üç santim yüksekliğim | de düz yapılacak ve iki kopçalı tır. Kararnamede subayların c koyacakları işaret hakkında da kayrı vadır. » nar İ —| B — Mahbus (Bak: hapis) — Kapsık — Örnek: Mahbesten iki mahbus firar etti — Ha- psevinden iki kapsık kaçtı. lahcub (Bak: hicab) — Utangaç — hecub etmek — Utandırmak — (Fr.) Confondre M . L" .=El Iv IL' B g ıll =(F:.) ı Timidit& ' hecub olmak — Utanmak (Fr.) Timide Mardud — Buçlu, sayılı, sınırlı, çevrilmiş, dar — — Örnekler: 1 — Verdiği mahdud bir iki kitabı | bir hazine mi sanmış? — Verdiği sayılı bir iki — kitabı bir hazne mi sanmış? — 2 — Bu tarlanın sağ tarafı bir çay ile mahdud- — dur — Bu tarlanın sağ yanı bir çayla çevrilmiş- tir (sınırlıdır), , 3 — Mahdud bir saha içinde — Dar (buçlu ) bir alan içinde, Mahdudülfikir — Darkafahı — (Fr.) Bornt Mabdum — Öğl '.'ı' faza — Kutu, saklak, kab -Mahfi (Bak: hafi) — Gizli Mahtil — 1 — Derge, 2-— Kinl, 3 — (Bak mubit) Mahfuz — Saklı Mahir — Becerikli, uz, uzelli — (Fr.) Habile, adroit — Örnek: Mahir bir doğramacı — Uzelli bir doğ- macı. Mahiyet — Nelik, içyüz — Örnek: Mahiyeti meçhul bir hastalık — bilinmiyen bir hastalrk Hakyeri küke, kitabe — Kazıt — (Fr.) Inscription, €pi- phe hküm — Kasanık — (Fr.) Condamnâi Örnek: Mahkümlara hüsnü l — Kasanıklara karşı x'yı' davrandılar Neliği lahkeme — ettiler — üm — Kölemen — (Fr.) Asservi “—Örnek: Mahküm millet — Kölemen ulus z m etmek — Kasamak — (Fr.) Condamner — Örnek: Mahkeme ... i iki seneye mahküm etti — — Hakyeri .... İ iki yıla kasadı. ümiyet — Kasınlık — (Fr.) Condamnation tümiyet, esaret — Kölelik — (Fr.) Esclavage, Mahküm olmak (hüküm giymek) — K ! Mahsuld Mahlük (Bak: halk) -- Yaratık — (Fr.) Crdature Mahlül — Erimiş, eril A Mahlüt — Katışık, (Bak: halis) — (Fr.) M&lang& Örnek: Mahlüt yağ — Katışik yağ. Mahmi (Bak: himaye) — Korunuk — (Fr.) Pro- tögü Örnek: Bu çocuk benim mahmimdir — cuk benim korunuğumdur. Mahmul — Yüklü Bu ço- Mahmur — Baygın, süzgün — (Fr.) Langoureux Mahreç — Çıkıt, sürüt — (Fr.) Sortie Örnekler: ! — Bu binanın sokağa mahreci arka tarafındadır — Bu yapının sokağa çıkıtı arka- sındadır. 2 — İzmir üzüm ve incirlerinin başlıca mahre- ci Amerikadır — İzmir üzüm ve incirlerinin başlıca sürütü Amerikadır. Mahrek — Yörüncü, yürüncü, dönge — jectoire Mahrem — Özdeş, içli dışlı, gizli — (Fr.) İntime Mahremane — Gizli olarak mahremi râz — Gizdeş — (Fr.) (Fr.) Tra- Mahremi esrar, Confident Mahremiyet — İçli dışlılık, özdeşlik, gizlilik Mahrukat — Yakacak Mahrum — Yoksun Örnek: Rahattan mahrum kalmış bir adam — Rahattan yoksun kalmış bir adam. Mahrum etmek — Yoksundurmak Örnek: Sizi hiç bir şeyden mahrum etmek is- temem — Sizi hiç bir şeyden yoksundurmak istemem, Mahrumiyet, h — Yoksunma, yol Mahrum olmak — Yoksunmak Mahsuben — Tuta ğ Örnek: Deynime mahsuben şu pârayı lütfen ka- bul ediniz — Borcuma tuta şu parayı kayralın kabul ediniz. , Mahsub etmek — Saymak, tutmak Mahsul — Ürün Örnek: Mahsul, bü sene daha iyidir - Ümn buv__ yıl dıbı iyidir. Mahsuldar — Verimli, bitek Örnek: Mahsuldar topraklar — Verimli toprıı'— b olmıyan — Verimsiz Mahsuldarlık — Verimlilik Mahsur — Kuşanık, kuşatılmış Örnek: Düşman ordusu orada mahsur kaldı — Düşman ordusü orada kuşanık (kuşatılmış) kaldı. Mahsus, hâs — Özgü — (Fr.) Propre â Örnek: Çocuklara has bir gülüşü vardı — Ço- cuklara özgü bir gülüşü vardı, | Mahsüs — Sezilmiş, duyulmuş — (Fr.) Sensible Örnek: Onun büyük bir adam olacağı daha ço- cukluğunda mahsüs olmuştu (sezilmişti) Mahsüs ve namahsüs — Belli belirsiz Mahsüs surette — Duyulurcasına — lement Mahşer, izdiham — Yığılım — (Fr.) Grande afilu. ence ğ Mahuf, mehip — Korkunç — (Fr.) Terrible Mahud (Meşhur anlamıina) — Herkesçe bilinen, hep bildiğimiz, hani şu bildiğimiz Örnek: (....) in mahut kitabında da yazıldığı gi- bi — (.) in herkesçe bilinen (hep bildiğimiz) ki- tabında da yazıldığı gibi Mahv — Yokolma Mahvetmek — Bitirmek, kületmek, yoketmek Mahviyet — Silginlik, alçak gönüllülük Mahvolmak — Bitmek, külolmak, yokolmak Örnek: O mahvolmuş bir adamdır — O bitmiş (külolmuş) bir adamdır. Mahz — Salt, som Mahza — Yalnız, ancak Mahzen — Kav Mahzuf — Çıkarılmış, kaldırılmış Mahzur — Çekinecek, sak — (Fr.) İnconvt. nient Örnek; Bunda ne mahzur görüyorsunuz ? — Bunda çekinecek ne görüyorsunuz? — Bunda ne sakınca görüyorsunuz? Mahzuz olmak — Hazlanmak , Örnek: Pek mahzuz oldu — Pek hazlandı. Miüidö — Söfrâ : Mail — Eğik —— < Örnek: Bu direk maildir — Bu direk eğiktir, (.) Sensib — “Nahiye merkezi — Kamun başkendi Maili inhidam (Müşrifi harab) — Yıkılmak Mw yıkkın y Maişet — Geçim — (Fr.) Subsistane Örnek: Maişeti güçlüğe uğramıştı — güçlüğe uğramıştı. Medarı maişet — Maiyet — Süder — (Fr.) Suite Maiyetinde — 'Yanında Makabl — Önce, öncesi Örnek: İşin makablini bılmıyardu — İşin dncl“ sini bilmiyordu. SI Geçini Geçinecek Makale — Betke — (Fr.) Article İ Makamı memuriyet — Orun Makarrı hükümet, makarri idare, payıtaht — B'!H hir — (Fr.) Capitale | Makar, merkez — Başkent Makarrı vilâyet — İ başkendi Merkezi kaza — İlçe başkendi Makbul _(M: muteber) Makbuz — Alıt — (Fr:) Reçu Makbuzat — Giren (Banka terimi) Maklüb — Çevrik, çevrilmiş Maksad — Vargı, erge Örnek: Maksadı para kazanmaktı — Ergesi p ra kazanmaktı. Maksem — 1 — Böleç, 2 — Savak, maslak Maksud (Bak: meram) ” Makta — Kesit — (Fr.) Coupe Maktu — Kesme ücret — K l J | Makul — Usalır, beğenik ) Örnek: Makul hareket etmedi— Usalır (beğenlk) hareket etmedi. Örnek: Gaynmakul bir düşünce — Usalmaz bif " düşünce, * ğ f! “Mnlnıhyet Usalma * NÜ r “Örnek: Sözde ve işte maküliyetteni ıiişatı çık “mamalr - Sözde ve işte usalmadan dışarı ” çik *