20 Kasım 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 27

Psikoloji Paniğe mukavemeti öğrenelim merıka da 14 Temmuz 1954 de bü- i . Sa- ve Birleşik Amerika'nın 54 şehrinde milyonlarca alarm düdüğü çaldı. Bütün radyolarda kestirilemiyen pek çok sayıda uçak gü- neye doğru ilerlemektedir..» İki gün üstüste trafiğin durdurul- ması için emirler verildi. Kadın, çocuk, amele, memur en yakın sığmaklara hü- cum ettiler. Borsa ve bankalar kapan- dı. Sokaklarda yalnız cankurtaranlar ve polis arabaları dolaştı. İki dakikada bir uçağın hareket ettiği La Guardia ve Idlewild —hava alanları hareketsız kal- Hıroshımadakınde beş defa öl- koridorlarında klaksonlar ça]ındı hower, arkasında karısı ve malyeriyle, yer altındaki sığmaklardan birine indi. Burada 30 kiri, teletip, telefon, radyo gibi derhal tesis edilmiş muhabere va- duruyor- Birleşik Devletlerin dort koşesı— u haberler yayıldı: uçaklar tarafından Bronx'daki rinde patlamıştır. Mılwaukee de öldü- rücü bir isabet almıştır. gin Washington'u kavurmak kat kongrede Mac Carthy - Stevens mü- nakaşası devam etmektedir. — Hastaha- nelerde binlerce genç gönüllü, radyo aktif bir hal aldığı farzedılen vücutla- rını bir ölüm oyununa, kauçuk elbise- ler giymiş ve radyoaktiviteyi Ölçmeğe yarayan Geiger sayaçlarıyle mücehhez doktorların muayenelerine arz etmekte- dirler. Bu sırada sivil savunma genel direktörü Val Peterson gizlice Eisenho- wer'in yanına gelmiş ve alarm deneme- sinin gelişmelerini açıklamıştır: «Alarm sistemi kötü işlemiş, muh- telif kademelerde aksaklıklar olmuştur. Pentagone'da karışıklıklar hüküm sür- Alarm zam mektedir. anında verileme- miştir. Ozet olarak Amerika harbe ha- zır değildir. Ertesi gün March field, Amerika n Wisconsin'deki milli muha- fiz teşkilâtına bağlı tepkili — uçaklar uçuşlarına ve hareketlerine devam et tiler. Val erson basına yetsizliğin genişliğini hazır]anmış masına lünün bu deney için askere alınmış bu- lunmasına rağmen muhayyel tecavüzde 5.322.000 kişi ölmüş ve 2.291.000 kişi yaralanmış olarak kabul edilmiştir. Bu AKİS, 20 KASIM 1954 DB şekilde yeni bir mesele de ortaya çık- mış bulunmaktadır: Tehlıke karşısında şaşkmlıkla nasıl savaşmı Psikologlar iş başında B irleşik Amerika'nın savunma siste- minde Panik faktörünün bu kadar önem kazanması teessür uyandırmıştır. Bütün memlekette geniş bir sondaj ya- pılmak üzere en meşhur psikologların yardımı istenmiştir. — Savaş zamanında olduğu kadar barış zamanında as- keri ve sivil muvaffakiyetsizliklerin psi- kolojik ve sosyal etüdlerini yapmakla görevli savunma teşkillerinden — olan Rand, Lincoln ve East River müessese- leri harekete geçirilmiştir. Orduda za- ten bu yolda bazı deneyler yapılmış, korkunç gürültülere, müthiş sahnelere, kötü kokulara maruz bırakılan erlerde kan şekeri ve albümin değişiklikleri öl- çülmüştü. Muayene edilen kimselerin ancak 2 8 i paniklere karşı lakayt kal- mıştır. © 21 kadarı da bir dereceye kadar lerdir. şekilde yapılınca sonunçlar daha dik- kati çekici olmuştur. Çünkü erkeklerin ancak 2 29 ve kadınların © 13 ü paniğe karşı dayanmışlar, halbuki keklerin O 54 ü ve kadınların B 42 si şiddetli egzersizlerden sonra — mukave- meti —öğrenmişlerdir. Devlet, o güne kadar haberi bile olmıyan ve memle- keti, bir sinir harbine daha müsait du- numa koyan bu tehdit edici istatistik- ler karşısında endişe içinde düşünmeğe başlamıştır. Basına bu yolda ne gibi sorumluluklar — düşüyor B ir istatistik son be ş ne içinde ga- telerde «Panik» kelımesının kulla- nılışının 474 nisbetinde; «kurtu- luş» — kelimesinin B 2.034 — nisbetinde arttıgını göstermektedir. Bu alarm de- neyinden alınan sonunçları gazetelerde yayınlamaktan sakınmak, ın gzını kapamak, şaşkınlıklara karşı savaş için gizli çareler aramak mı lâzımdır? Yok- sa milli endişelerin artmasını göze ala- rak her vatandaşın yardı ıminı istemek, ancak kâğıtlar üzerinde mev- cut olan bir harbin bütün teferruatını hazırlamak mı doğrudur? Şüphesiz ne gibi bir hava içinde, nasıl hararetlı çaıışmalardan sonra ve- rılecek kararı bilemeyiz. 9 Ağus- 1954 de bir televızyon programın— da yayınlanan ve basında derhal akis- ler uyandıran sıvıl savunma şefi Val Peterson'un nın — şu cümlelerle başlamakta oldugunu hatırlatalım : «Hayatinizin en korkunç deneyini gördünüz. Main Street'de bir düşman atom bombası patladı. Yakınlarınızdan çevrenizde bulunanlar mahvoldular. Yaşadığınız merkez artık duman, alev ve felâketten başka — bir şey değildir. Oturduğunuz sokak harabeler yığının- dan, çökmüş binalardan ibarettir. Bu enkaz — yığınlarının altındaki yaralı ve ölüler akrabalarınız, dostlarınızdır. Et- z rafınızda — sağ kalanlar ümidi sönmüş, şaşkın, aklım kaçırmış, inancını kaybet- miş bir halde toplanmaktadırlar. — Beş dakika içinde değil, bir saniye içinde ne yapacaksınız? urumunuz, yaln kendi hayatınıza ve kendi eşıtlerınızın hayatına — değil, yurdunuzun zafer mağlübiyetine — ve sizin için uazzez olan her şeyin kurtuluşuna tesir ede- cektir.» başlangıca Val Peterson tik nasihatları da eklemiş bulunmakta- dır: alınması infi- «Atom bombasına karşı gereken acele tedbirlerin B 90 1, lâktan sonra gelen 90 saniye içinde nikten korunabilmeğe bağlıdır. ra alışınız. Bir atom hücumundan önce ve sonra ve bu hücum sırasında neler olacağını öğreniniz. Atom bombası, bak- okuyunuz. alanındaki bir erin ödevini yaptığı şe- kilde vazifesini yapacak tarzda hazırla- yınız. Sizi tehdit eden tehlikeleri aile- nizle munakaşa edınız Bur tıbbi ustunç Su ve yi- Muhtemel ze en bir radyo yerleştiriniz. olsun. Onu, 15 Mayıstanberi acele ha- berleri yayınlayan Conehrad radyosuna göre ayarlayınız. Radyodan aldığınız haberlerin resmi durumu ve doğruluğu üzerinde ndinize inanç gelmedıkçe şayiaları yaymayınız.» B nasihatler de — gösteriyor ki Amerika atom öğretimi konusunu esaslı şekilde ele almış bulunmaktadır Alimler — iyimser R esmi 1fadelere göre bir atom hücu- muna milyon kadar Amerikalı alışmış durumdadır. Evlere, mankenle- araçlarına bombanın yaptığı tesirleri, bulundukları çevrelerde anlat- maları için Nevadadaki son atom infi- lâklarının arkasından sivil savunma teş- kilâtına bağlı subayların sayısı önemli nisbette arttırılmıştır. Yine sayısı 4 - 5 milyonu bulan gönüllü; sivil savunma teşkilâtında, nükleer savaş için munta- zaman talim görmekte ve yorucu bir takım deneylere tâbi — tutulmaktadır: Buhar odası, suni şok, uzun açlık ve uykusuzluk, çabuk karar verme testleri bunlar arasındadır mekle meşguldurler Ş l1 mısınız? Aynı zamanda he he de telefonunuz çalarsa, kalabalık bir saatte, bir dört yol ağzında araba- nız bozulursa, asansör iki kat arasında bozulur kalırsa ne yaparsınız? Bir ya- bancı sokakta size çarparsa, yahut si- nemada yanınızdakı gevezelik ederse kızar mısınız? 27