15 Ocak 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 38

MUSİKİ Opera «Porgy>» Yugoslavya'da üteveffa Amerikalı bestekâr Geor- e Gershwin'in halk operası <<Porgy ve Bess» geçenlerde Belgrad'da ve Zag- reb'de temsil edildi. Eseri temsil eden- ler, Yugoslav sanatkârları değil, fakat Amerika'dan gelen yetmiş kişilik bır zenci grubu idi Operanın halk ü tesir muazzam oldu. fazla, halkı Amerikan hükümetine karşı bıraktığına işaret etmekte- . Borba gazetesi şunları yazmak- «Belgrad halkı, bu istidadı sanat- kârların memleketimizde daha uzun müddet kalmamasını esefle karşılamış- tır. Böyle sanatkârın Yugoslavya'ya sı sık ziyaretleri arzu ve temenni edilmek- tedir.» Bir Yugoslav bestekârı, Porgy ve Bess'i seyrettikten soma, heyecanım ifa- de etmek için, bir eser bestelemeğe baş- lamıştır. Genç bir kız, temsilden sonra Gerehwin'in kardeşinin karısı Mrs. Ira Gershwin'e, —minnettarlığını belirtmek için, bir hediye vermiştir defa 1935 yılında — Boston'da tekârın büyük rağbet gören eserlerinden biridir. Operanın metni Du Bose Hey- ward tarafından yazılmıştır ve fakir bir i Catfish Row'daki ve Bess'in zenci- ler tarafından temsil edilmesi gelenek halindedir. Gershwin, musikisiyle, zenci ruhunu tam manasiyle ifade edememiş olmakla beraber melodik ilhamından bu operasında bol bol faydalanmıştır. Menotti'nin yeni operası Konsolos — bestekârı — Gian-Carlo Me- notti şimdiye kadar daha ziyade, az sayıda âletli bir orkestrası olan ve koro- ya ihtiyaç göstermeyen -operalar beste- lemişti. Evvelki afi New-York'da temsil edilmeye başlanan yeni operası «Bleecker Sokağı Azizesi» nde bu yol- dan ayrılmış, korosu ve orkestrasıyla tam kadrolu, İtalyan stilinde bir opera yazmıştır.- Münekkitler «Azize» nin, Me- notti'nin şimdiye kadar bestelediği en iddialı eser ve en iyi opera olduğuna işaret ediyorlar. Çocukluğunda Menotti'nin bir ba- felce uğramıştı. hi Bununla beraber dindar bir adam de- ğildir. İşte ruhundaki bu — tezat, operasının meydana gelmesine amil ol- muş ve onun ana temini teşkil etmiştir. 'Fakat bestekâr bu operasında hangi ta- rafı tutuyor? Aklı mı? İtikadı mı? Buna karar verilmiyor. Menotti bu hususta şöyle diyor: «Bir neticeye varmıyorum. 38 George Gershwin Genç kızların sevgilisi İstediğim, şiddetli heyecanlar yaratmak- tır. Biz İtalyanlar zaten böyleyiz. Hepi- miz birer asiyiz. Ama gömleğimizin al- tında bir haç taşırız. Papazlardan nef- ret eder, kiliseyi severiz. Yahut kilise- den nefret eder, Allahı severiz. Bu ope- ramda da sadece insanlardaki aşkların çeşitlerini göstermek istedim: ana sev- gisi, karı koca sevgisi, kardeş, sevgisi, cinsi sevgi, hattâ akraba ile cinsi müna- sebete götüren sevgi.. İnsanlar neye inanırlarsa inansınlar, Allah sevgisinin ifsat edilemeyeceğini bilirler.» Puccini'nin M enotti'nin musikisinde dikkat çeken taraf, bilhassa melodileridir. Bu dan başka çok defa beylik usullere mü- racaat etmekle beraber, eserim tiyatro bakımından da seyirciyi ikna edecek şe- kilde vücude getirir, bilindiği gibi ope- ralarının livrelerini bizzat yazar. Bundan önceki operalarında olduğu «Bleecker Sokağı Azizesi»nde de Puccını tesırınden kurtu]ama- arya ve resitatif tefrikiyle, yan operalarının devamı mahiyetinde- dir. aBeecker Sokağı Azizesi» nde vaka, New-York'un İtalyan mahallesinde ce- reyan etmektedir. Operasını hazırlarken Menotti, birkaç defa New-York'un Mul- berry Sokağını, yani İtalyan Mahallesi- ni zıyaret etmiş ve bu mahallenin ha- vasını içine sindirmiştir. New-Yo rktakı temsıllerınde baş rol- etmektedirler. — New-York'tan Berlin'de, — Stocholm'da ve Milano'nun La Scala operasında temsil edilecektir. İstanbul Daha üstün A nkaranın ve İstanbul'un senfoni konserleri arasında yapılan her mu- kayese, daıma başkentin aleyhıne çıkı- Şapka» Divertissement'ıydı. Cemal Reşit Rey'i ve Türkiye'nin tek ciddi senfoni orkestrasını tebrik ederiz. Her müesseseye, her kütüphaneye ve her iş yerine lüzumlu, beklenilen kitap çıktı : VOKD TEZSEZSCSTEE DT LA CN A l5 hı' İx-î "."—; ALBUMU Adres : * * Teşkilâtı Esasiye Kanunu Dahili Nizamname. T. B. M. M. nin kısa tarihçesi. İntihap Dairelerine ve Partilere gö- re mebusların tasnifi. Soyadlarına göre tasnif. Bildikleri yabancı dillere göre tasnif. İhtisaslarına göre tasnif. Hal tercümeleri. Parti Meclis Gurupları. Mebusların PFotoğrafları. Ciltli olarak yalnız beş liradır ve posta ile ödemeli olarak gönderilir. Posta Kutusu 357 — Ankara AKİS, 15 OCAK 1955