15 Ocak 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 7

PARTİLERARASI MÜNASEBET İdare edenler arasında... İdare edilenler arasında... sı bir zarurettir. Hürriyetin kanunlarla teminat altına alınmasının başka yolu yoktur. Tabii, bu kanunun müsbet meyvala- rını vermesi için bir umumi mahzurun daha ortadan kalkması şarttır: hâkimle- rin teminatsızlığı.. Ümid olunur ki bahis mevzuu teklif- ten sonra Demokrat mebuslar hâkimle- guı'ubu ava buna müsaittir. Böyle- ce iki muhım mesele hal yoluna girmiş olacaktır. Maarif Yardımcı sıkıntıda İ hsan Hâmid Tiğrel heyeti umumiye- ye şöyle bir nazar atfetti, sonra Ma- arif Vekili Celâl Yardımcıya baktı ve: «— Bakan tenakuza düşüyor!» de- i. Arkadan devam etti: «— Bakana diyoruz ki: İstanbul'da, İzmirde yabancı dille eğitim yapan ka— fi lise var. Bize buyuruyorlar ki: Onlar Türk lisesi değil. Bir arkadaş soruyor: Neden Tarsusta açmıyorsunuz? Bakan AKİS, 15 OCAK 1955 cevap veriyor: Orada Amerikan koleji Mebuslar gülmeye başladılar. Türki- ye Büyük Millet — Meclisinde yabana dille tedrisat yapacak liseler hakkında- ki teklif görüşülüyı Mesele, Butçe Komısyonunda enine boyuna tartışılmıştı Celâl Yardıma bu liselerin İstanbul, İzmir, Konya ve Es- kişehirde açılmasını 1st1 ordu. Buna mebuslar Istanbul ve İzmir yerine Diyarbakır ile — Samsunu teklif etmişlerdi. O zaman Maarif Vekili - as- lına bakarsanız, — gayet haklı olarak - Meclisin, teklifin tümü üzerinde red ve- ya kabul hakkı bulunduğunu, fakat tah- sisat verılırse liselerin nerelerde açılma— arar Verecegını Fakat Bütçe Komisyonı a yanaşmamışlardı. İstanbul Ve İzmirde yeniden yabancı dille tedrısat yapacak lise açılmasını doğru b muyorlardı. — Bundan başka, in daha evvelce de belırttıgı gıbı Celal Yardıma ne umu Meclis tarafından tutulan bır vekıldı Ve itirazların bir kısm bu husi kümetin bir takım icraatından memnun olmayanlar kızgınlıklarını zaman zaman Celâl Yardımcıdan veya Osman Şevki YURTTA OLUP BİTENLER Çıçekdagdan alıyorlardı. Fakat Bütçe Komisyonunda, reis, li- selerin yerlerını değil, teklifin tümünü a mesele hal yoluna girer gibi oldu. Ancak — mebuslar, Meclisin umumi (heyetinde davalannın müdafa- asına devam edeceklerdi. Yaylım ateşi T klif umumi heyete — gelince, yay- lım ateşi başladı. Aleyhte konuşan sadece İhsan Hâ mıd Tıgrel olmadı (Dı— yarbakır mebusu). ' Bayur, Mul lis Ete, Halit Ağanı glu Mehmed Ün- aldı, Burhanettin Onat, Fethi Ülkü, Ba- ü i şurasından - veya u iste- ni C ımcı da sinirlenip sözlerinin kontrolünü — kaybettiğinden ister istemez tenkıdı celbedecek beyan- larda bulundu. Maarif vekili nedense, kürsüye bir tü rlu alışamamıştır. ve ken- di ifadesile «politikadaki acemiliği» za- il olmamıştır. Mebuslardan tasarıyı ka- bul etmelerini isterken öyle bir eda ta- --ndı ki sanki bütün hazırlıklar olup bit- mişti. Dedi ki: — Liselerin açılacağı yerlerde ha- zırlıklar yapılmış, binalar satın alınmış, öğretmenler yola — çıkarılmıştır. Eger Meclisi alınız İstanbul veya İzmir yeri- ne başka vilâyetleri tensip ederse b kurarın tahakkuku kolay olmayacaktır..» İşte bu lâf uzerınedır ki Burhanettin Onat kursu e çıktı v «— Bu ne de mektı dedi.. Bakan daha tasan kanunlaşmadan bütün ha- zırlıkları yapmış; şimdi de gelip bizden tasvıp istiyor. Peki, nereden biliyor bi- zim tasarıyı kabul edecegımızı" Ya red- dedersek ne olacak?» Antalya mebusunun mutadı veçhile trafik bır eda ile söylediği bu sözler hararetle tasvip edıldı Evet Meclis sanki kaale alınmamıştı. Bu, Celâl Yar- dımcıya karşı duyulan infiali arttırdı. Tenkidler şiddetlendi. Bahadır Dülger Meclisin sadece tasarının heyeti umumi- yesi üzerinde değil hükümet icraatına taallük eden maddeleri uzerınde de ta- sarruf sahibi olduğunu ifade ett âl Yardımcı bundan başka gele cek öğretmenlerin memleketimizin her tarafında çalışmayı isteyip istemeyecek- lerinin de duşunulmesı gerektıgını bil- dirmişti. Bu garip t Benilmedi. Şamsun veya Diy: arbakırın nesı vardı? Öteki liseler de Konya ve Eskişehirde açılacaktı.. Mutlaka İstanbul şart değil- i ya.. Mehmed Ünaldı ise, tetkiklerin iyi yapılmadığı hususuna dıkkatı çekti. İfa- desıne göre Adana Beledıyesı boyle bir ye uğrunda üç mi liralık bi- nayı devre hazırdı. Buna mukabıl Hık met Bayur, İstanbulda satın alınan Ga- zi Ahmet Muhtar paşa konağının kifa- yetsiz bulunduğunu bildirdi. Yaylım ateşi şiddetli olmuştu. Komisyona iade R iyaset kürsüsünde — bulunan Tevfik İleri (Eski Maarif Vekili ve liseler- den birinin açılması istenilen Samsunun mebusu) verilen takrirleri okuttu. Bun- ların İlkinde tasarının komisyona lâdesi 7