16 Temmuz 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 32

KİTAPLAR 1965 YILI KAHRAMANLIK GÜNLERİ (Yazanlar : P. Bnb. Fuat Uluç - Emk. Top. Yzb. Mustafa Kepir Ankara 1955 S. U. Basımevi 3 sayfa, 1 levha, Âiyatı 32 kuruş.) Tarihimizi suslıyen kahramanlık destanlarından biri de Çanakka- lede yaratılmıştır. Orada, vatanını ve istiklâlini müdafaa etmesini bilen bir milletin önünde, egoizm, gurur ve kuvvet, istilâ ordulariyle beraber dize gelmıştır. Maddi ve manevi za- rar ve sarsıntılarından ayrı olarak, bu muharebelerde 260 bin şehit ve- rilmiştir. Öldürüle üşman — sayısı bindir. Bu rakamlar, vatanımıza göz dikecek olan her nevi düşmana bir tehlike işareti tesiri yapacaktır. Çanakkale unutulmıyacaktır... Su ki- tapta, aşağıdaki başlıklar altında, Çanakkale kahramanlıkları belirtil- mektedir: 18 Mart Çanakkale Muha- rebeleri (deniz harekâtı), Çanakkale Muharebelerinin kara harekâtı, kü- çük bir mukaddeme, esasa giriş, ka- ra muharebeleri, kuvvetlerin kısa mukayesesi, bir küçük mukayese da- ha, çıkarma başlıyor- Yüzbaşı Faik'- in bölüğü, kaderin adamı, Seddülba- hir çıkarması, hazin bir gerçek, ih- raçtan sonraki harekât, Anafartalar çıkarması kaderin adamına mura— aat ve son söz.. Eser, E. U. isli- gı Personel Başkanlıgı Moral Şubesı yayınlarındandır. İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTE YAYIN KATALOĞU (Hazırlıyan : A. Kemal Yaman- türk. İstanbul 1955 Berksoy Matbaası. 394287 sayfa.) İstanbul Teknik Üniversite Kütüp- hanesi yayınlarından olan katalo- -un ikinci basımıdır. İ.T.Ü. nin İn- şaat, Makina, Elektrik, Mimarlık ve Maden Fakülteleri tarafından bugü- ne kadar yayınlanmış olan ve yol, demiryol, su, liman, elektrik, makine, muhabere, telsiz, tayyare, hıfzıssıh- ha ve maden mühendislen'yle mimar ve şehirciler için müracaat kaynağı olacak 400 kitabı içine almaktadır. Kitapların künyeleri tesbit edildik- ten sonra, her birinin muhtevası ve bu muhtevanın hususiyetleri hakkın- da bilgiler verılıyor ve daha sonra veriliyor.. Bu şekilde hazırlanmış 0- lan kitaplar, konularına ve millet- lerarası onlu sınıflama cetvelindeki sıraya göre tasnif edilmiştir. İ.T.Ü. yayınlarının satın alınması için lü- zumlu bilgiler de kitaba eklenmış— tir. Sonunda yazarlar ve kitaplar i- çin iki ayrı indeks vardır. Bibliyografya Enstitüsü Tkiyede ilk matbaa ilk eserini arp milletlerine nazaran en az iki asırlık bir gecikme ile - 1729 da verdi. Vazifelerinin ilki, Türk diliyle basılmış olan bütün eserleri plamak ve istifadeye sunmak ci- lan Milltf Kütüphanemiz de bu tem- poyu bozmadı ve emsalinden iki a- sırlık bir gecikme ile 1946 da ku- labildi. Matbaalarımızda 1928 den beri basılan kıtaplar, 1729-1928 arasın- devrenın bir buçuk misline ulaşmıştır 9 yıl evvel uğur- lu ellerin hediye ettiği 3-5 kitapla başlıyan Milif Kütüphanenin Kanu- na 1950 d- çıkmıştır bugün 220,000 cilkitabı vardır. Kitap ıstıhsalımız ve kütüphaneciliğimiz yoluna gir- miş bulunuy Mi hanesız veya değerlendi- rılmemış kütüphaneleri bulunan memleketlerde matbaanın varlığı fazla bir kıymet ifade etmez Bibli- yografyamız ise her isinden de tam verim beklen İlmi çalışmalarda, konu ile ilgi- li eserlerden hiç olmazsa Türkçe- lerinin nelerden — iaret olduğunu bilmek şarttır. Bir şahsın maddi manevi takati ve ömrü, birtek branş üzerine çıkmış olan eserle- rin dahi miktar ve mahiyetlerini öğrenmeğe, onları takip ve temin etmeğe kâfi değildir. Hoca notuy- la, tesadüfen ele gezmiş bir kaç ki- tapla, kütüphane kataloguyla ilim yapılabilseydi- meyvelerini idrak ederdik. Devirler içinde - ilmi kıy- meti olmayan - muayyen mevzula- rın, hiç bir yenilik — ilave edilmeden tekrarlana durmuş olması da bib- liyografyacılıktaki geriliğimizin a- cı neticesidir. Birbirinden habersiz çalışmalara ömürler vakfedilmiş- Matbaasın bir cemıyetın, kitap- sız medresesınden kalan "not tat- ma", bibliyografya çalışmalarının savsaklanmasına sebep olmuş kö- tü bir ananemizdir. Bıblıyografya- sı çabalamalar, genç dimağları zorlıyan notlar ve notun aslına en yakın bir tekrarını başarı sayan zihniyet devam ettikçe verenden ve alandan, bugünkünden fazla bır şey beklemek hakkımız değild Fikir mahsullerinin hasadı bib- liyografya ile yapılır. Bibliyog- rafyacılıkta Kâtip Çelebi'yi biraz geçseydık her devrın 16 ncı asrını yaşarı Bızde, matbaacılık kütüphane- cilik ve bibliyografyacılığın kade- ridir: Hemen her devirde kuvvetli şahıslar yetışmış Eserler vermiş- ler, bırakm bilhassa bıblıyografyacılıgımızdakı kımılda- ma ve hareketler, şahısların hayat- larıyla kaim kalmıştır; hiç bir çı- kış, devamlı bir gidişe başlangıç olamamıştır. Milf Kütüphaneyi kuranların, - daha hakşinas bir ifade ile - Mil- K Kütüphaneyi kuranın; Kâtip Çe- lebi, İbrahim Müteferrika, Muallim M. Cevdet, Bursalı Tabır, Ahmet Muhtar Paşa gibi, kendi sahaların- da isimleri tarihe geçmiş olanlar- dan bir farkı var: Temelleri sağ- lam atmıştır. Kurduğu kütüphane içinde, bibliyografya işlerini de ih- mal etmemiştir. 4 yıldan beri faali- yette bulunan ve bu defa 6568 sa- yılı kanunla resmileşen "Bibliyog- rafya Enstitüsü" nü de kurmuş- tur. Bu enstitü, milli kültür ve sa- natımız için hayırlı olacak, ilmi çalışmalara kılavuzluk edecek 0- lan çeşitli bibliyografyaları hazır- hyacaktır. Milli Kutuphanenuı bu ek ka- nunu ile, Bas azı ve Resimleri Derleme Kanununun 13. cü madde- sindeki, "derlenen eserlerin her nevi kitabiyat fihristlerinin tanzi- mi ve neşri hakkında Basma Yazı ve Resimleri Derleme Müdürlüğü- ne vazife verildiğini" belirten hü- küm yürürlükten — kaldırılmış, bu vazife Bibliyografya — Enstitüsüne devredilmiştir. H Kütüphane içinde resmi- leşen bu enstitüye kanunun verdiği diğer vazifeler şunlardır: Başta Türkiye Bibliyografyası ve Tür- kiye Makaleler Bibliyografyası ol- mak üzere, her türlü ilmi araştır- maları mümkün kılacak ve kolay- laştıracak mahiyette muhtelif sa- halara ait çeşıtlı bıblıyografyalar- la memleke ütü phanelerındekı basma eserlerın 'toplu katalog" la- rını hazırlayıp neşretmek ve bu çeşit araştırmalara ve çalışma- lara yardım etmek; ilim adamları- ma yerli ye yabancı neşriyata mü- teallik müşküllerini halledecek bir istihbarat merkezi vazifesini de- ruhte etmek; memleket kütüpha- neleri ile yabancı memleketler kü- tüphaneleri arasında matbu kitap- larla periyodik eserlerın mübade- lesi, mikrofilm sair doküman- lar mübadelesi işlerine tavassut ve yardımda bulunm. "Kitaplar" sayfasmda Türki- ye Makaleler Bibliyografyasının yem sayısı dolayısıyla, yazdığımız bir yazı ile, bu enstitünün dogru adının ne olduğunu öğrenmek is- temiştik; üç ayrı şekilde kullanı- lıyordu. Şimdi adiyle beraber, va- zife ve mesulıyetlermı de öğren- miş bulunuyoruz. "Milli Kutupha- ne Bırlıyografya Enstitüsü" otta memleket için verimli olmasını di- leriz. AKİS, 16 TEMMUZ 1955