26 Kasım 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

İKTİSADİ VE MALİ SAHADA ziine kadar geçecek müddet içinde sa— tışı, kullanılmaları, ıstıhlakı devi veya nakli yasak edılmı 4 — Tevzie başlangıç Iarıhinden itibaren en geç iki ay içinde malların ambalajları emirde kaydedildiği şe- kilde yaptırılarak nakliyeciye teslim edılecek ti. — Satışı serbest bırakılan tevzie tabı malların fiyatları ve satışları ü- zerindeki murakabe devam edecektir. 6 — Tamimin neşri tarihinde it- halatçıların ellerinde mevcut tevzie tabi maddelerin henüz tahsisi yapıl- mamış ise bunlar da tahsise tabidir. Tahsisi yapılmış olup, tamimin neş- rine kadar henüz sahipleri tarafından tesellüm edilmemiş mallar, tamimin yürürlüğe girişinden itibaren 20 .gün içinde teslim edilmezse eski tahsis iptal edilecek, bu mallar da yeni ta- mim hükümlerine tabi tutulacaktır. Ekonomi ve Ticaret Bakanı Sıtkı Yırcalı, İstanbul basın toplantısında, "bu kararların gerçekleşmesı için başta Başvekilimiz olmak üzere, bü- tün hükümet ve idari cihazlarımızla gayretimizi bu çalışmalara teksif et- miş bulunmaktayız" diyerek sözleri- ne devam etmiş ve verdikleri müte- ferrik malümat meyanında, Eylül a- yının bidayetinden itibaren, ithal e- dilip tevzi edilmiş bulunan kamyon ve binek otomobil lâstiklerinin 52.584 adet olduğunu beyan etmiştirler. İ- lâveten önümüzdeki bir buçuk ay i- çinde 70.000 lâstiğin memlekete it- hali hususu tahakkuk etmiş ve bun- ların bir an evvel getirilebilmesi için siparişlerin takibi yakinen yapılmak- aymış. Ancak bütün bu tedbirlere rağ- men piyasada bir kamyon lâstiği bu- gün üç bin liradan aşağı temin edi- lemiyor ve biliniyor ki, bir tevzi şu- besine 6 tek lastık gelmıştır Bunla- ra 114 kişi taliptir İşin can alan noktası da işte bu- radadır. Tevzie tabi 6 adet lâstiğe 114 kişi talip oldukça, kamyon lâstiğinin temin edılebıldıgı f'ıyat bugün üç bin lira ise ileri rakkam daha da aşağı duşmıyecek demektır Bu du- rum devam ettikçe de Ekonomi ve Ticaret Bakanı Sıtkı Yırcalı, Devlet Vekili Fahrettin Ulaş. Başvekâlet Müsteşarı Ahmet Salih Korur, İs- tanbul İktisadi Tetkik ve Kontrol Heyeti Başkanı Taha Toros'un mü terek — kudretindeki basın toplantısı beyanları dahi fiyatların değil inme- şimdiki seviyede istikrar bul- malarına bile kafi gelmez. Son tedbir : Müdahale Satışları Son — zamanlarda fiyatların pek sü- ratle arttığı nihayet resmen de müşahade edilmiş olacak ki Ekono- mi ve Ticaret Bakanı, bu defaki İs- tanbul seyahati esnasında, gıda mad- delerinin devamlı fiyat artışlarını Ön- lemek üzere piyasaya müdahale sa- tışları tertip edilmesi hususunda e- mirler vermiştir. Müdahale satışları Migros tarafından yapılacak ve Ta- riş, Meyve ve Sebze Kooperatifleri, ve Fisko Birliği tarafından idare e- dilecektir. Bunlar ellerindeki stokla- rın bir miktarını devretmek suretiy- le Migros'un — perakende satışlarını beslemeği taahhüt etmişlerdir. Bakan fiyat artışlarını durdurmak üzere, i- cab ederse daha da ileriye gidip, me- selâ bir mikdar yağ ithal dahi edi- lebılecegını bıldırmıştır Ancak - bü- tün bu tedbirlere rağmen büyük şe- hirlerde bu gün zeytinyağının kılosu 5 liradır. Zecri tedbir teklifi Tokat milletvekili Ahmet Gürkan' ın Milli ma Kanununun 31 inci ve 51 inci maddelerinin değişti- rilmesine matuf kanun teklifi mec- lis gündemine alınmış bulunmakta- dır. Bu kanun teklifi 1 — Tadil edılmesı inci,maddehükmüneatfen, hüküme- tin lüzum gördüğü malların kâr hadlerini tespit etmesini ve bu had mal kaç el değiştirirse — değiştirsin % 45 ini geçmemesini derpiş etmekte- istenilen 31 2 — 57 inci maddenin de "Her hangi bir malı fahiş fiyatla ve tes- pit edilen haddin üstünde bir kârla satanlar, maliyet fiyatını fazla gös- terenler, 10 bin liradan 50 bin liraya kadar agır para cezası ile, 5 seneden TOR e kadar ağır hapse mahküm edılebılırlerdır Aynı madde hükmü- ne nazaran bu suçları işliyen itha- lâtçı, ihracatçı, toptancı, yarı top- tancı veya bunların, hısım akraba ve yanlarında ücretle çalışan kimse- lerden ise, nakdi ceza yerine menkul ve gayri menkullerinin müsaderesine hükmolunacaktır." tekili" olunmakta * Perakendeci ve sanat erbabı hak- kında aynı derecede şiddetli mueyyi— deler teklif eden bu kanunun bir ma deyi de — Tahsil olunan para cezasının ve müsadere edilen — malların yüzde 25 inin muhtekiri ihbar edenlere tev- seklinde değişmesi di edilmesini derpiş etmektedir. Bu- na ancak pes denilebilir. Devlet, irade- sinin tatbiki için şahsi ahlâkı - ifsat etmiye mi muhtaç kaldı? Zira va- tandaşların muhbiri ihbar etmeleri milli vazifeleri olarak ıstenmıyor yuzde yirmi beş şahsi menfaat sağ- mak — mukabilinde, — komşularını, patronlarını alış veriş yaptıkları mü- esseseleri ele vermeleri teşvik edili- Hükümet halkın menfaati için alınmış olması lazım gelen tedbirle- rin tatbikinde halkın gönül rızasıyla teşriki mesaisine güvenemiyor da, aldığı kararların kuvveden fiile çık- masını muhbirlere vaad edilen şahsi menfaatlerden mi bekliyor? Bu du- ruma düşmüşsek durumumuz çok a- cıklı demektir. Kaldı ki işin bu derecede çığırından çıkmış olması tedbirlerin sadece zec- ri olmalarının kifayet etmediğine, cezri olmaları lâzım, geldiğine işa- rettir. Türkiye piyasasının tutulmuş olduğu illet bugünün ilmi için muam- ma da değildir. Bilâkis cemiyetimiz teşhisi gayet basit bir hastalığa tu- tulmuştur. İptidai iktisat kitapların- da bu hastalığa sebep olarak geniş bir talep hacminin mahdut miktarda mal ele geçirmek arzusuyla kovala- ması gösterilir. Hastalığın hiç değil- se ilerlemesine mani olabilecek ilmi tedbirler de artık sır değil basit bir formülden ibaretir. Piyasaya sürüle- cek mal mikdarları süratle arttırıla- mıyorsa talep hacmini kısmak icab eder. i bu basit formülün tatbık edilebilmesi bir hayli cesaret, rade ve azme ihtiyaç gösterir. Amerika İş âleminde demokrasi İş aleminin son hanedanı Fort'lar şimdiye kadar münhasıran kendile- rine ait olan şirketi idare etmek im- tiyazlarından feragat ediyorlar. Yeni ŞAKİR ZÜMRE SOBALARI Ankara bayii: KOLOĞLU SANAYİ CAD. No. 46 Telefon: 16760 AKİS 26 KASIM 1955