30 Nisan 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 24

F Radyo Merakların yararlısı Kuzey Amertkada, Florida dolayla- rında 1947 yılının bir ilkbahar gü- nü büyük bir kasırga şeklinde başgös- teren felâket, birkaç saat içinde ev- lerin, yağışın birer nehir haline getir- difi yollardan tasan sular o içersine gömülme siyle korkunçluğunu bir kat daha arttırmıştı. En az birkaç bin insanın hayatından endişe edilmeğe başlanmıştı. İşin kötüsü muhabere şe- bekesi, saatte 200 kilometre o hızla esen fırtına yüzünden harap olduğu için bilhassa uzak kasabaların, çift- liklerin yardım isteklerim duyurmala- rı bile imkânsız hale gelmişti. İşte bu hengâmede Amerikalıların düş- kün oldukları bir merak, pek çok ca- nın kurtarılmasını sağladı. O bölgede yaşayanların birçoğu mesleklerinden tamamiyle ayrı olarak, sırf bir merak hissiyle radyo verici ve alıcı cihazları kullanıyordu. Bu radyo amatörlerinin bir kısmı elektrik şebekesinde o arı- za olması ihtimalini de hesaba kata- rak tedbirli davranmışlar, cihazları- mın işlemesi için lüzumlu elektriği Bağlayacak tertibat almışlardı. Telg- raf, telefon ve elektrik direkleri fırtı- nadan yakılınca, bu meraklı insanlar mikrofonlarını çalıştırarak diğer felâ- ketzede arkadaşlarını aradılar, bula- madıklarının durumundan şüphe ede- rek mahalli hükümete ve yardımı ekip- lerine bildirdiler. Tamamen harabolan normal muhabere şebekesinin yerine kasırgadan birkaç saat sonra ama- törlerden ibaret bir radyo telefon şe- bekesi kurulmuştu. Böylece etrafı su- larla çevrili insan topluluklarına ve- ya boğulmak üzere olanlara yardım elinin uzatılması, uzun bir süre yanla- rına kara yoluyla erİşilemeyecek du- rumdaki köylere, çiftliklere de heli- kopterlerle yiyecek ve ilâç oulaştırıl- ması kabil oldu. Bu kadar korkunç bir felâketin nisbeten ucuz atlatılmasında radyo a- matörlerinln büyük yardımları dokun- muştu. Nitekim tehlike atlatılır atla- tılmaz hükümet, emeği geçenleri uy- gun bir şekilde taltif ve teşhir etme- yi unutmadı Hernekadar Amerika denilen o ül- şen milli gelir ve refah seviyesi bakı- mından Amerikaya göre çok daha ge- ri memleketlerde de radyo amatörlü- günün geliştiği bir gerçektir. E N Türkiyedeki durum Memleketimizde radyo oamatörlüğü yürürlükteki 3222 sayılı Telsiz Kanunu gereğince yasaktır. Değil şa- hıslara, hattâ kanun cevaz verdiği hâlde teknik öğretim yapan okulla- rın, üniversitelerin radyo yayım yap- malarına bile usun yıllar omüsaade edilmemiştir. Nihayet 1946 dan sonra İstanbul Teknik Üniversitesiyle o An- kara Teknik Öğretmen Okulu mun- tazam 'deneme yayım" yapan istas- yonlara sahip olarak öncülüğü almış- lardır. Hâlen İstanbul şehri bu sayede Türkiyedeki biricik televizyon istas- yonuna sahip bulunmaktadır. Türkiyede mevcut muhabere şe- bekesinin dununu herkesçe malüm i- ken, bu şebekeye icabında ve tehlike ânında yardımcı olarak vazife göre- bilecek bir radyo telefon veya telgraf sisteminin el altında hazır bulundu- rulmasındaki sayısız faydaları izaha lüzum yoktur. Buna rağmen şimdiye kadar itiraz sesleri, haber ulaştırma işlerini elinde tutan, PTT idaresinden yükselmiştir. İdare gelirinin bu yüz- den azalmasından korkmaktadır. Hal- buki normal zamanda amatörlük ko- nularından gayri herhangi bir haberin amatörler yoluyla ulaştırılmasını ya- sak etmek ve bu yasağı sıkı bir şekil- de yürütmek suretiyle PTT nin endişe sebepleri giderilmiş olacaktır. Amatörlüğe müsaade edilmemesi tezinin diğer taraftarları bir zaman- lar Genel Kurmay Başkanlığı maka- mını işgal eden zevat olmuştur. Ma- mafih son yıllarda radyo amatörlüğü- nün bilhassa elektronik alanında bil- gili ve tecrübeli teknik personelin ye- tiştirilmesi yönünden yurt savunması- na da büyük faydalar sağlıyacağını gören ileri görüşlü kumandanlar, mu- halefet etmek değil, bilâkis oOdâvaya yardımcı olmak yolunu tutmuşlardır. Bütün bu hayırlı gelişmeler oOAnaya- sayla teminat altına alınmış fert hak- lanna tamamiyle uygun olan ve bütün ileri ülkelerde müsaade edilmiş bulu» nan radyo amatörlüğünün yakında memleketimizde de uygulanacağına bir işarettir. Bugün dünya üzerinde mevcut 300 bin kadar amatör, boş vakitlerini ci- hazlarının başında geçirmekte, i yeni montaj ve devre şekilleri bulma- ga uğraşmaktadırlar. Gerçekten rad- yo amatörlerinin, elektronik fennine büyük hizmetleri dokunmuştur. Kısa dalgaların -saniyedeki titreşim sayısı 3 milyondan fazla olan elektromanye- tik dalgaların- uzayda yayılma özellik leri daha hiç bilinmezken, bu dalgalar üzrerinde çalışmağa başlayan Ameri- kalı radyo amatörlerinin gayretleri ve araştırmaları sayesinde bugün u- zak mesafelerle muhabereyi sağlayan bu çok önemli dalga bandının özellik- leri ve faydaları meydana çıkmıştır. Amerika Birleşik Devletlerinin elekt- ronikte en ileri durumda olmasında ve yıllar boyunca bu konuda öncülüğü kimseye kaptırmamasındaki sebeple- rin başında halkının bu fenne karşı gösterdiği yakın ilgiyi ve hükümetin de anlayışlı davranmasını saymak ye- rindedir. Radyo amatörleri, milletlerarası münasebetlerde gerçek dostluğun ku- rulmasına, milletlerin birbirine daha iyi kaynaşabilmesine ve memleket- lerin tabii veya tarihi zenginliklerinin tanıtılmasına da hizmet etmektedir- ler. Radyo Amatörlüğünün memleke- timizde uygulanmasıyla önemli sos- yal bir probleme de parmak basılmış olacaktır. Pratik zekâsının üstünlü- güyle temayüz eden milletimizin bil- hassa genç kuşaklarına çok faydalı bir meşgale sağlayacak olan konunun sosyal yönleri de böylece belirmekte- dir. Diğer taraftan radyo amatörleri- nin kullanacakları cihazlan imâl et- bir iş sahasının açılacağı da tabiidir. Kullanılan malzemenin sâdece bir kıs- mının dahi yerli olarak yapılması ha- linde bu iş sahasının malt portesi hiç küçümsenemiyecek bir çapta olacak- tır. Medeni ve ileri Batı dünyasına katıldığını her vesileyle övünerek a- çıklayan memleketimizin, bu alanda- ki geri durumunun biran önce düzel- tilmesini, totaliter devletlerde bile müsaade edilen bu faydalı çalışmalar için vatandaşlara hak tanıyacak şekil- de eldeki dar görüşlü Telsiz Kanunu- nun değiştirilmesini memleketini se- ven her aydının tasvip edeceğine şüp- he yoktur. AKİS, 30 NİSAN 1962