29 Şubat 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

YURTTA OLUP BİTENLER Ferit Melenin söylemediği, vergiler kanunlaşmadığı takdirde bunun İnönü Hükümeti tarafından güvensizlik oyu sayılacağı oldu. Bakan devam etti Parlâmentodan ge- çerse gene yüzde 7 civarında bir kal- kınma hızı sağlanacak, yatırımlar ger- ihracat programları realize edilecek, iş hacmi geçen yıla nispetle daha geniş olacaktır.. (o Tabii bu arada bir diğer faktör de Konsorsiyumdan sağlanacak dış yardımların zamanında alınabil- mesidir. "— Peki size göre yeni vergi kanun larının Parlâmentoda (o kabul edilme şansı nedir?" "— Bugün için kesin bir şey söyle- mek mümkün değil. Ama eğer YIP ve CKMP ile Bağımsızlar da CHP nin ya- rımda oy kullanırsa oOgeçmemesi için hiç bir sebep yok.. Zira AP nin karşı oy kullanacağı şimdiden bilinen bir şey." "— Peki, ya bu partiler de yeni ka- nunlara muhalefet ederlerse? "— Ozaman.. O zaman.." Melen cümlesini oOtamamlamadı. Dudaklarının kenarına takılı hafif bir tebessümle Oo başka bir konuya geçti. Aslında o zaman Hükümet için yapı- lacak tek şey vardır: Meclisin güven oyuna başvurmak.. Nitekim İsmet İ- nönü, Hükümeti kurarken bunu açıkça ifade etmiştir. Yeni kanunların Millet Meclisindeki müzakerelerinin ne şekilde gelişeceği hususunda şimdilik kesin bir şey söy- lemek imkânsızdır ama bilinen tek şey bu kanunların Türkiyenin ekonomik kalkınması ile son derece yakından il- gili olduğudur. Herhalde önümüzdeki 15 gün içinde CHP grupuna çok iş düşecektir. Madalyonun öbür yüzü Höitanın başlarında bir AKİS men- ubunun Ferit Melene sorduğu so- ru, Devlet Plânlama Teşkilâtı Müste- şarı Ziya Müezzinoğluna da soruldu : '— 1964 ün ekonomik bakımdan kı- sa bir panoramasını çizer misiniz?" Müe glu da bir süre düşündü, tükenmez kalemle değil ama elindeki piposuyla oynadı, hattâ kahve de 1s- marladı ve nihayet konuştu: "— 1964 yılına Kalkınma Plânının 1964 hedeflerine uygun olarak hazır- görmektedir. Bu hedefin gerçekleşmesi AKİS/14 ise gerek kamu ve gerekse özel sek- törün programda kendileri için ayrılmış bulunan oranlarda yatırım yapmaları- na bağlıdır. Kamu sektöründe bu yıl yatırımların yüzde 90 oranında ger- çekleşebileceğini tahmin ediyorum. Ö- zel sektörün ise kredi ve vergi politi- kası gibi faktörlerin tesiriyle kendisine düşen yatırımı yapacağı gibi, imalât sanayiine yönelmesi de beklenebilir. Yatırım faaliyetleri ve bu faaliyet- lerin ekonominin tümü üzerindeki et- kileriyle 300 bin kişiye yeni iş imkânı sağlanacak, dış tediye açığında yüzde 6 oranında bir azalma olacaktır. Ancak hemen şunu da ilâve edeyim ki yukarıdaki hedeflere ulaşabilmek herşeyden önce bütçenin iç ve dış fi- nansmanının tam olarak sağlanması- na bağlıdır. Vergi kanunlarında yapılmakta o- lan değişikliklerin 1964 programının fi- nansmanını tam olarak sağlayabilecek nitelikte olduğunu ifade etmek o güç- tür. Nitekim Bütçede bir miktar açık şimdiden kabul edilmiş ve bunun Se- ride istikrazla karşılanması öngörül- müştür. Vergi tasarılarında BMM de yapılacak değişikliklerle bu açığın da- ha çok artmasından ciddi olarak en- diş etmek gerekir. o Geçen yıl olduğu gibi tekrar bir finansman meselesinin ortaya çıkması ve bunun 1963 de ya- pıldığı gibi yıl içinde tasarruf adıyla anılan tedbirlerle (o önlenmesi yoluna Ziya Müezzinoğlu Şüpheyle o bakıyor gidildiği takdirde Bütçenin programa uygunluğu büsbütün zedelenmiş ola- cak ve hiç şüphesiz plân hedefinin gerçekleşmesi de mümkün olmayacak- tır. Bu bakımdan gerçek anlamda bir vergi reformunun bu yıl içinde yapıl- mamasının omahzurlarını oşimdiden söylemek bir kehanet sayılmamalıdır. Vergiler konusu Müezzinoğlunun Meclis ve Senato konuşmalarına paralel olarak çiz diği panorama doğrusu hiç de Mele- ninki gibi toz pembe değildir. AKİS'çi bu defa Müsteşardan, kanunların ne şekilde getirilmesi gerektiğini sordu: Müezzinoğlu önce vergi gelirlerinin, milli gelirdeki artışı takip edebilecek bir sistem dahilinde tahsili gerektiği- ni - Melen bu fikre karşı gülmekte ve "bu gençlerin, (o plânlamacıların fikri! Sistem değişiklikleri bir kalemde ya- pılamaz" demektedir. Aslında Maliye Bakanlığında bu iş için iki yıldan beri uğraşılmaktadır ve bu sür, bir sistem değişikliği için az değildir- söyledi ve sonra gerçek reformun ana hatların) sıraladı: * "— a) Gelir vergisinde yapılacak değişiklikler, vergi reformunun ekseni- ni teşkil etmelidir. — Vergi hasılasını artırmak için zi- rai kazançlarda uygulanan asgari ver- gi sistemi bu sektörlerin özelliklerine uygun olarak ticari ve sınai kazançlar- la, serbest meslek okazançlarında da uygulanmalıdır. — Böylece bir kısım mükellef ke- sin olarak vergi okaçıramıyacak ve yüksek kazançlardaki vergi ziyaı daha sıkı bir şekilde kontrol edilebilecek- tir. b) Gümrük vergisi de dahil olmak üzere gider vergisinde yapılacak deği- şiklikler. Müezzinoğlu gülümseyerek sözleri- ni vu bağladı: — Vergi reformu için Parlâmento- ya 13 tane yergi kanununun getirilme- sine de lüzum yoktur. Bu iki vergi da- lında, iki kanunla yapılacak değişik- likler kâfidir." ânlamacılara göre plânın 1964 teki başarısı vergi reformu ve finans- man meselelerinin hallinin yanı sıra, idarede yapılacak reformlara da bağ- lıdır. Müzmin muhalifler Büreenin kabul edilmiş olduğu şu son günlerin başlıca problemlerini yeni vergi kanunlarının akıbeti teşkil etmektedir. o Başta AP olmak üzere