29 Şubat 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 25

YAYINLAR GECENİN UCUNDAKİ IŞIK Peride Celâlin romanı (İnkılap ve Aka kitabevleri, 1963 İs- tanbul, 431 sayfa 10 lira) eride Celâl adı, İkinci Dünya Sa- vaşı sonlarına kadar (o memleketi- mizde ortaokul kültürünü (aşamamış daktilo kızların, okumayı çat pat sö- ken zanaatkar yamaklarının, kısacası, yüzleri ergenlik sivilceleriyle engebe- lenmiş kız ve oğlanların sevgilisi olan bir addı. Tıpkı Kerime Nadir, tıpkı Esat Mahmut Karakurt gibi... İlkokulun atlanıp da ortaokula ge- lindiği ve okuma aşkının başladığı yıl- larda, bizim yaşımızda olup da Keri- me Nadiri, Esat Mahmudu ve Peride Celâli okumamış yoktur ohemen he- men. Sezarın hakkını Sezara vermek gerek, daha o zamanlarda bile Peride Celâlin romanları ötekilerinkine göre daha iyice idi. Ama bu iyilik, nihayet bir "daktilo kızlar" romanının iyiceli- giydi. Anlaşılan, o yıllar bu yazarların da pek verimli olduğu yıllardı ki, yazdık- larını a olcuya bitiremezdik. Öyle sanıyorum ki oşimdi bile eski kitap en karışlarsam, her birinden onar onbeşer ciltlik birer külliyat çı- kar. Şimdi o yıllar çok uzaklarda kaldı. Ben de yaşdaşlarım gibi artık ne Keri- me Nadiri okuyorum, ne de ötekileri. Ancak, günlerden" birgün elime bir ki- tak geldi: "Gecenin Ucundaki Işık". Sade bir kapağı, gösterişsiz bir takdim yazısı vardı. Şöyle bir karıştırayım ba- ri, diye başladım, sonuna kadar nasıl olsa çekilmez, diye düşünüyordum. Ak- si oldu. İlk gece kitabın yarısını, ikin- ci gece ikinci yarısını okuyup bitir- dim: Benim çocukluk yıllarımın ro- mancısı nereden nereye gelmişti? Şaş- tım kaldım. "Gecenin Ucundaki Işık", sıradan bir piyasa yazarının romanı olmaktan çok öteye bir roman. Peride Celâl bu romanında, yaşama çabası içinde bu- nalmış, yolunu bulamamış, içine dö- nük genç bir kadının hayatını anlatı- yor. Güç hal üniversiteyi bitirip avu- kat olan. sadece bir tesadüf eseri pek Kitaplar GÖLGELERİ KULLANMAK Ahmet (oOktayın şiirleri, Dost yayınları Şiir Dizisi 23, Ankara 1963, 94 sayfa 250 kuruş. IŞIK ÇIĞLIĞI Şahinkaya Dilin şiirleri, Çağ- daş yayınları, Ankara 32 sayfa 250 kuruş.. TUFANDAN SONRA Ârthur Rimbaud'un şiirle- rini türkçeleştiren Can Al- kor. Sanat Basımevi 1964, İstanbul, 36 sayla 500 kuruş. TÜRKİYENİN EKONOMİK VE SOSYAL DURUMU Türk-İş Araştırma Bürosun- ca yapılmış inceleme, Türk-İş Yayınları 24, Ankara 1964 Şark matbaası, 46 sayfa. zengin bir iş adamı ile evlenen, onu seven, ama mesut olamayan Maddenin hikâyesi... Bu hikâyenin içinde yaza- rın "kaymak takım" diye adlandırdı- ğı Avrupa ve Amerika mukallidi, sno- bizm içinde yüzeri, her türlü yurt so- runundan uzak çevreler, Ankaranın orta halli memur çevrelerinin de hikâ- Yeleri yer alıyor. o Peride Celâl, dramını oldukça büyük bir ustalık- la okuyucuya sunmuş. Romanı gerçek- ten edebi değeri büyük bir eser mi? Elbette ki, hayır! Ama. gene de çağ- daşlarınınki ile kıyaslanınca çok yu- karılarda kalıyor. Hattâ o yaldızlı, süs- lü-püslü kapaklar içinde piyasaya çı- karılan OoOAvrupa-Amerika (aktarması pek çok çeviriden de çok kaliteli. 1935'de Yedi Gün dergisinde yaz- dığı hikayelerle yazı hayatına giren, yirmiye yakın roman veren bir yaza- rın, aradan otuz yıla yakın zaman geçtikten sonra bile kendisini aşması övülmeye değer. İddiasız, ama sıkma- yacak bir roman okumak isteyeceklere "Gecenin Ucundaki Işık'ı salık ve- ririm. İlhami SOYSAL AKİS/25