October 1, 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

———— Bir Görüş Bir Lügate Bakınca... (GE.P. medeni bir davranışla bir vaziyet aldı, Ortanın solunda ol- duğunu söyledi. “Ortanın Solu” der- bal bir polemik konusu oldu. Bunun komünistlik olduğunu iddia edenler çıktı, bunu Atatürkün yolundan ay- rilmak diye tefsir edenler görüldü, Birinciler, sabiden söylediklerine inanıyorlarsa o kadar budaladırlar, inanmiıyorlarsa öylesine sahtekârdır- lar ki kendilerine cevap vermeğe değ- mez, Ama, ortanın solunda olmayı Ata- türkün yolundan ayrılmak diye ilân "edenlere ne demeli? O Atattirk ki, ke- limenin tam manasıyla hep ortanın solunda olmuştur. Büyük Webster Sözlüğünde <6gol??, “Jiberal veya radikal”, “sağ” da, “muhafazakâr veya gerici” olarak ta- nımlâandığma göre, demek oluyor ki “orta” da bu ikisinin ortası anlamı- na geliyor. Bunu böylece tesbit ettikten son- ra şimdi de bu kelimeler arasında en kötü anlamlara götürülmüş ve götürülmekte olan ve İğ dığı kavram dolayısıyle götürülmesi mümkün de ille “ras dikal” kelimesi üzerinde duralım. Çünkü aydın ve düşünür çevrelerde artık “liberal”, “muhafazakâr” ve “gerici”? kelimeleri aşağı yukarı ye- ter vuzuba. kavuşmuştur. Gene Büyük Webster Sözlüğünde “radikal” kelimesinin politik anlamı, “&öklü değişikliklere ve özellikle sosyal yapıda bu gibi değişikliklere taraftar olan” diye tanımlanmakta- dır. Demek oluyor ki CHP'nin “Or- tanın Solu”'nda (olmasının anlamı şudur: ““Biz ne aşırı solu, ne de aşırı sa“ ğı tutuyoruz Bu iki sivrinin ortasına yakın bir Bu ikisinin nor- mal, makul v» kendi toplum ağn za Ve geçmişteki yaşantılarımıza uy gün olan taraflarını uygulamak “i. yetindeyiz, Ama bu tutumumuz hiç bir zaman bizim statükocu, yani her z şeyi olduğu gibi bırakmak niyetinde olduğumuz anlamına gelmez Çünkü biz, sosyal yapımızda köklü değişik- likler yapılması gerektiğine kesinlik- İş inanıyoruz, Bu yüzden de ortanın hareketsiz olan noktasında değil, mil- letimizin yüzyıllar boyunca omuzla- nnı çökertmiş ve çökertmekte olan, bugünkü dertlerimizin temel sebep- İerini teşkil eden, geçmişin kötü mi- raslarının kalımtılarından doğan en- gellerden kurtulmanın tek çaresinin sosyal yapımızda radikal değişiklik- ler yapmaktan başka hiç bir şey ola- mıyacağına inanan hareketli tara- fındayız.” Bu böyle olunca CHP'yi bu yön- den suçlayahlara ister istemez bir soru yöneltmek zorunda kaltyoruz: “Atatürk devrimi dediğimiz ve dertlerimizin tek çözüm yolunu kap- sadıklarına (inandığımız 6 ilkeleri, yukarıdaki yetkili ve teknik tanım- lamalara göre solda mı, yoksa orta- da mı sayarsınız? Sol kelimesi liberal) veya radikaj anlamına, radikal ke- limesi de sosyal yapıda köklü değişik- liklere taraftar demek olduğuna gö- re durum ne oluyor?” kadının serefli, eşit ve elzem bir un- sur olduğunu kabul çttirmek; karga- cık burgacık anlamsız şekilleri vüö- zünden asırlar boyunca milletin okur ların toplu namaz günü olduğu için yüzyıllar boyunca toplumumuzun haf- ta tatili günü olan Cuma yerine Galip KARDAM “gâvur” larm kiliseye gittikleri Pazar gününü kabul ettirmek; Peygamberi- mizin hicret yılından başlamak üze- re sayılan tarih yıllarımız yerine “gâvur” ların Peygamberi olan İsanın doğum yılını tarih yıllarımızın sayısı başlangıcı yapmak; kendi dilimiz ol- maktan çıkmış, ama Kuran dilinden geldikleri için kutsal sayılan Arap ke- İimelerini ve üstün kültür sembolü sa yıldıkları için de dokunulmaz sayı- lan farsça kelimeleri dilimizden atıp yerlerine arı, sade ve çok daha eski türk uygarlığından gelen kelimeleri oturtmak; yüzyıllar boyunca milletin adalet, sosyal düzen ve yaşantısını bo- yunduruğu altında ezmiş olan ve kö- künü sözüm ona dinden alan yasaları bir tarafa itip yerlerine yepyeni ve “gâvur” aslından gelen çağdaş yasa- lar uygulamak: sözün kısası, bütün yapısını en dip, en gömülü köklerinden, en y , en İnce Üst filizlerine gadar baştan başa Ve radi- kallerin en radikali bir şekilde alabo- ra edip yepyeni bir şekl, sokmak; bü- tün bunlar C.H,P yi “ortanın sol”un- da olduğu; için yerenlerin kanısınca “sosyal yapıda köklü değişiklikler” değil de nedir? Yani, “radikal” değil de nedir? Öyleyse Atatürk de “sol” da idi. Ama bu “sol”, sosyalizme ve hatta komünizme kadar gidebileceğine, oy- sa ki Atatürk o tarafa yalnız kesin olarak yanaşmamak'a kalmayıp o siv- ri üca karşı bütün gücüyle cephe de aj mış olduğuna göre, demek ki Atatürk de “Orta” da, ya “Solun Ortasında” veyahut “Ortanm Solunda” idi A- ma bu “Orta”nın hareketsiz tarafın- da değil, tam tersine. insanı nerdey- se nefessiz bırakacak kadar hareketli tarafında idi CHP nin de “Orlanın Solunda” deyimi bu anlama geldiği- ne göre, demek oluyor ki, “Orta- nn solunda” olduğunu yayınlayan rek Atatürk yolunu; gerek “solun, gerek “orta”nın ve gerekse bu mil- let ve memleketin tek kurtuluş ça- resinin, bu sözü söyleyenler tarafın- dan anlaşılmamış olduğundan baş- ka bir anlam taşıyamaz, z 18 a Ep 2 Ekim 1965