1 Ekim 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 7
AKİS mek, Başbakanı ve Dışişleri Bakanın! ziyaret etmek görevlerini yerine geti- recek, parti başkanlarını görmek gibi söylentilere yol açabilecek temaslarını seçimden sonraya birakacaktır. Hart, kendisi için en faydalı çalış- maya, Türkiyedeki Amerikayla ilgili havanın sebebini araştırmaya başla- mıştır. Büyük Elçi yakın mesai arka- daşlarının bu husustaki görüşlerini bil- mek istemektedir, “Hınzır komünisiler” Bir takım kimselerin kanaatince Tür- kiyedeki amerikan düşmanlığı “hın #r komünistlerin eseridir. Böyle bir tefsir, tabli çok şeyi kolaylaştırmakta- lir, Ama bu, aslında, tehlikeli bir basi- 8 reg temayülüdür. Komünistler Tür- «İyeyi 1947'den beri Amerika aleyhinde kışkırtmaktadırlar, Bu gayret tam 17 sele netice vermemiş te, 18 inci sene zelip çatınca birden netice Mİ Verme” y« bâşlamıştır? Komünistlerin kişkırt- mada, devam ettikleri doğrudur. Krip- *oların, seslerini son zamanlarda daha azla yükseltmek imkânını buldukları ig gerçektir. Bunların bâzı çevreleri ve <ütleleri tesir altında tuttukları görül- mektedir. Yapılan his istismarcılığı ve demagoji elbette ki hiç tesirsiz değil- dir, Ancak bu. başka ve tesir altında kalmaya çok daha az 'stidatlı çevrelerin karşı son zamanlarda duy- merikaya dukları derin infiali izaha yetecek bir uasur değildir. Yeni Büyük Elci sü- atls görecektir ki -bakınasını bilirse- «cmünistlikle hiç ileisi obulunmayan. 'nkanlı düşünebilen, aydın Ve aklı aşında çok türkün nazarında Amerika orestijinden kaybetmiştir. Demek ki, eğer duruma iyi teşhis ko- iulmak isteniliyorsa, komünist tahri- “inden daha başka sebapler aranması azımdır, Türkiye ile Amerika arasında İki “Viİyede münasebet vardır, Bunlardan birincisi Türkiye Cumhuriyetinin A- merikş Birleşik Devletleriyle münase- öetidir. İkincisi, amerikan Şirketleri- nin Türkiyeyle münasebetleridir, Ame- "ikan şirketleri, dünyanın bütün büyüx özsl şirketleri gibi istismarcı Ve sömü- "ücüdürler Bir yerde ne kadar büyüs ür sağlayabilirlerse onun peşindedir- isr, Bu, böyle şirketlerin tablatı Icabı- dr ve bunda kızacak bir şey yoktur Milletlerin bunlarla iş yapması mecbu- “yeti bulunmamaktadır, İsteyen yapar. isteyen yapmaz. Yapan da, gözünü a- car, Bir amerikan şirketi. diyelim &! Türkiyede yüzde 7 kârla iş yapmayı uygun bulmaktadır. Türkiye gözünü İİ 2 Ekim 1965 Raymond Hare Kendi gitti, ismi kaldı yadigâr açmaz da bu şirketin vüzde 77 kârla iş vapmasına irhkân verirse şirket “Yoo, hayır, ben yüzde 7'den fazla kâr İste- mem" mi diyecektir? Türkiye bu şir- ketin asgari ne nisbette kârla İş ya- pacağına doğru bir teşhis koyer, onu o kâra zorlar, Şirketin amer!kanı için de, fransızı için de, almanı için de ve tabii rus devlet işletmeleri için de du- rum budur. İsmet İnönü Başbakanlığı zamanında, petrol konusu parlamaya basladığında, Amerikaya sormuştür: Sena Amerika Devleti misin, pPetroj şirketi mi?” Amerika derhal şu cevabı Vermiştir: “-- Ben Amerika Devletiyim, Kati- yen petrol şirketi değilim.” Gerçekten de, bu çeşit şirketlerin Amerika Devleti üzerinde çok önemli tesirleri bulunmasına rağmen Amerika Devleti son çekişmelerde bunları koru- ma istikametinde hiç bir özel gayret göstermemiştir. İşin tuhaf olan tarafı şudur ki bu- günkü amerikan düşmanlığında tahrik- İs amerikan şirketleri parmakla gös- terilerek (yapıldığı ve ekonomik alan hedef seçildiği halde, barut fıçısını pat- latan kıvılcım bizim Amerika Devletiy- is olan münasebetlerimizde çıkmıştır. Zaten. Yen! Bilyük Elçi Hart görecek- tir ki kriptoların edebiyatında “ameri- kan şirketi” bi: süstür, Bunlar için RR YURTTA OLUP BİTEN! br “türk şirketi”? de aynı derecede men- furdur ve bolşevik propagandasından bulup çıkardıkları “komprador” keli- mesi bundan dolayı dil pelesengi eğil- miştir, Asıl hedef, şüphesiz, sistemdir. Ama, sistemin temsilcisi diye o'taya amerikan şirketleri çıkarıldı mı, tesir tabii daha büyük olmaktadır. “Go Home” Bugünkü havayı doğuran büyük sebep, bir bakıma zincirin ilk halkası, Kıb- rıs Meselesinin idaresinde Amerika Devletinin yaptığı hatalar sevisidir. Türkiyede Amerikaya karşı ilk “Go Home” sesi General Porter özel bir misyonla Türkiyeye geldiğinde -Gens- ral Porter Türkiyede, Amerikaya karşı daha uysal ve daha az dikbaşlı, ameri- kan çıkarlarını Iyi savunacak bir Baş- bakan arıyordu!- komünistlikle hiç il- gili olmayan çevreler tarafından yüksel tilmiştir, Kıbrıs Meselesinin bizim iç'n en kritik devresinde Başbakan İsmet İnönüye Başkan Johnson imzasıyla ge- len bir nota -mektup İsmet İnönü ta- rafından da, türk milleti tarafından da kolay kolay unutulmayacaktır, Nitekim İsmet İnönü de, türk milleti de Sov- yetler Birliğinin 1946'larda yaptığı bu cesit bir hatayı yıllarca unutmamışlar, Türkiyenin dış politikasını ve münase- b3tlerini o hata sayesinde beliren bir “gerçek durum"u göz önünde tutarak tanzim etmişler, ancak bu “gerçek du- rum”'un tehlikesinin geçtiği, yeni şart- ların doğduğu (görüldüğünde bu dış politika ve bu dış münasebetler Üzerin- de gerekli rötuşlara başlamışlardır. Türkiye 1947'den geçen yazın ortasına kadar Amerikayı ve NATO'yu kendisi için savunma garantisi saymıştır, Dev- letten devlete münasebetlerda Ameri- kaya gösterilen bütün kolaylıklar -belki aşırılıklarla- hep, savunmamızın batı savunma Sistemi İçinde bir parça ola- rak mütalea çdilmesinden dolayı veri)- j Türkiye, Amerika ve NATO göstermişse hepsin! kabul etmiştir. E- Zer bugün Türkiyede füze yoksa bunun sebebi, Türkiyede füze bulundurulması- nın batı savunma sistemine bir fayda getirmeyeceğin« Amerikanın ve NATO' nun karar Vermiş olmasıdır, Türkiye, Rusyayla komşu bulunduğu halde, top- raklarını ortak savunma menfaatlerini düşünerek füze üslerine bil, açmıştır. Fakat bu Türkiye bir gün. an Johnson imzalı haşin. hattâ terbiye- sizce yazılmış bir nota - mektup almış Ve kendisin», Kıbrıs dolayısıyla bir 7
