1 Ekim 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 8

MEŞALE YURTTA OLUP BİTENLER TUS tecavüzün, uğ'adığı takdirde Ame- Tikanın Türkiyeyi korumayacağı, NATO nün da harekete geçirilmeyeceği tebliğ olunmuştur. Gerçi Ankarada bilinen, bu nota- mektubun İlk veddesinin Kay Bracken adında bir “geçkin kız” ta- rafından hazırlandığı, Talbott'tarafın- dan kaleme alınıp Başkan Johnson'a imzalatıldığıdır ama, elbette ki bu, kı- rılan potu tamir edebilecek bir önem- da değildir, Başkan Johnson kenâisine uzatılan her kâğıdı bu kadar kolaylıkla imzalıyorsa, Amerikanın ve bütün Ba- tının bugün çektiklerinde şaşılacak bir taraf voktur. Kay Bracken Amerikanın takılmışlardır, Zaten Miss Bracken his- lerini hiç bir zaman saklamamış, buna rağmen kendisi Türkiye - Yunanistan masasının başında son zamanlara ka- dar tutulmuştur. Talbott'un Yunan!s- tana Büyük Elçi tayin edilmesiyle bir- likte -Talbott, şimdi Hare'in geldiği gö- revde bulunuyordu- Miss Bracken de Türkiye - Yunanistan masasının başın- dan ayrılmıştır, Bunlar, şüphesiz Amerikanın hata- lar işlemesinde rol oynamıştır, Rus- lar da Stalinden sonra hep, 1946 hata- sının Stalin ve Molotof tarafından iş- lendiğin!, Sovyetler Birliğinin gerçek temayülünün bu olmadığını söylemiş- Yeni Büyük Elçi Hart Türkiyede Zihinlerdeki soru: Güzel mi, çirkin mı? bir ara İzmirdeki konsolosluğunu yap- mış, sonradan Yunanistana tayin edil- miştir. Bu iri yarı, iri kemikli, dilber sayılmaktan hayli uzak geçkin kız öra- da, İzmirde bulamadığını bulmuş, gön- lünü yunanlılara vermiştir. Miss Bracken Kıbrıs ihtilafı patlak verdiğin- de State Depariment'in Türkiye ve Yu- nanistan masasını idare etmekteydi ve temayülleri herkes tarafından bilin- mekteydi. O kadar ki Papandreunun gJohnsön'u ziyarsti sırasında, Beyaz E- vin bahçesindeki ilk karşılama törenin- de mavi-beyaz bi” elbise giymiş olan geç kiri kıza oradaki türk gazetecileri “Ooo! Gönlünün Tengi dışarı vurmuş,” diye lerdir ama ““'maymunun gözü bir defa açılmış” tır. Üç buutlu devlet Nitekim amerikalılar daha sonra da, Türkiyede İnönünün yerine Başba- kan düşünmeye koyulmuşlar Ve sanmış- lardır ki İnönü değiştiMlirse türkler Kıbrıs konusunda İnönünün kabul et- mediğini kabu) edeceklerdir, memleket- teki hava da lIshlerine farkedecektir. İ- nönünün sahiden, amerikalılarda böyle heveslerin belirdiği bir sırada düşürül- müş olması Amerikanın talihsizliğini teşkil etmiş, ama her halde bir gerçeği kendilerine öğretmiştir. Türkler Kıb- ms konusunda İnönünün kabul etmedi- AKİS ğini kabul etmemişlerdir ve memleket- teki heva Amerikanın lehine değil, a- leyhine gelişmiş, “Amerikanın Adamı” diye propaganda edilerek politika haya- tına getirilen Süleyman Demirele der- hal ““Morrison” lâkâbı takılmıştır. İs- met İnönünün büyük devletler tarafın- dan Türkiyenin başında, normal şart- larda istenmediği, İsmet İnönünün böy- le devletler için fazla çetin bir ceviz teşkil ettiği hep bilinen bir gerçektir, Ama iktidardaki değişme, Amerikanın hesaplarının hatalı ve Türkiyede şart- ların normal olmadığını ispat etmiştir. Bir A.P, iktidarı takdirinde Ekselans Hart'ın görevi inanılmaz ölçüde zorla- şacaktır Hart, Amerikanın her Büyük Elçisi gibi, zaten sıkıntılı bir durumdadır, Amerikanın dış münasebetlerinin State Department mi, Pentagone mu, yoksa kendisine mahsus görüşleri bulu- nan CIA. -maruf ismiyle: amerikan casusluk teşkilatı- tarafından mı tan- zim edildiği bilinmediğinden, bu Üç te$- kilatın üçü de dış münasebetleri ken- dine göre çekiştirdiğinden amerikan bü- yük elçileri çok zaman tesirsiz ve kud- retsiz kalmaktadırlar Hare bövle bir durumda bırakılmıştır. Şimdi onun Washington'da suyun başında bulun- ması, Türkiyedeki Amerikayla ilgili havayı değiştirmeye çalıştığı takdird2 Hart'ın işini biraz kolaylaştıracaktır. Hartın meslekten bir diplomat olma- sı başka bir ümit işaretidir. Ankarada 55 yaş merikanın yeni Ankara Büyük Elçis!, işe başladığının ertesi günü, 28 Ey- lülde Anke&rada 55 yaşını kutladı. An- laşılan Büyük Elçi, doğum gününü ken - disinden dört gün önce kutlayan İsmet İnönüyle aynı burçtadır, Hart, Massa- doğmuştur, Bir Harvard mezunudur. Sonradan Cenevrede Mil- letlerarası Yüksek İncelemeler Enstitü- sünden Ve Georgetown Üniversitesinin Diş Münasebetler Okısmından mezun olmuştur, Çeşitli kademelerde görev yaptığı bölge, ilk gençliğinde bir ara çalıştığı Vivana, Rlo d, Jânerio Ve Pa- raguay istisna edilirse hep Orta Doğu olmuştur, Hart bilhassa yüksek memur, elçi Ve büyük elçi olduğunda bu bölge- nin arap memleketleri arasında cirit atmış, oradan ayrıldığında ancak Mer- kezde görev almıştır. Bu itibarla Hart Orta Doğunun meselelerini iyi bilen bir diplomattır, Ancak, Türkiyenin bir arap memleketi, türklerin de arap ©!- madığı her halde yeni Büyük Elçinin 8 me ar a 2 Ekim 1965