2 Eylül 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

İKTİSADİ O.E.C.D. Totoya bağlanan kalkınma Geçtiğimiz haftanın sonunda bir- gün, Maliye ve Gümrük Bakan- lıklarının o telefonları odurmadan çaldı ve verilen cevaplar, aşağı - yakan, şunlar oldu: "— Beyfendi, biraz sonra arasa- nız?.. Yoklar efendim... Bir toplan- tı var efendim... Ne zaman, bitece- gini söyliyemem efendim... msiniz?.. Muhabir mi?.. Bir Bakan Bey yok- lar efendim... Evet, tabii... Müste- şar beyin telefonunu vereyim efen- dim... 117 924'e telefon ediniz efen- dim... Oradan, mz bilgiyi a- bilirsiniz. efendim "— Eve efendim, Ba kanlık Müs- teşarlığı... Çok me şguller ondim. Toplantıdalar efendim... maz beyfendi! Ben şimdi in. na- sıl girip de aradığınızı söyleyebili- rim?" '— Ben mi? Ben odacı!.. Bakan beyefendiler yoklar efendim. Hayır, gelmedi... Müsteşar Beyefendi oye- rindedir beyefendi, ona sorun, o bi- lir." Tahmin edileceği gibi, Bakanları arayan, A muhabirinden başka- SI değildi. Muhabirin, yaz sıcağında Bakanları ve Bakanlık ilgililerini durmadan araması, Ri hare- ketli bir konu yüzündendi. Hepsi de özel sektörcülük felsefesine bağ- lı batılı ülkelerin rduğu teşkilâtı, Türkiyenin ekonomik o ve mali durumu hakkında Temmuz ayında, "29 Ağustostan önce içinden parça iktibas edilemez" damgasını taşıyan, etraflı bir rapor yayımla- mıştı. Ne var ki Cumhuriyet gaze- teci, 28 Ağustosta raporu patlatı- vermişti. Ayni gazetenin bundan bir süre önce verdiği bir başka ö- nemli haber ise, OECD raporunda e önemle durulan bir başka selenin son aylara kadar varan eN ile ilgiliydi. on önemli olan bu haber -ki O porunda, haliyle son melişmeler e riç, doğrulanmaktaydı- İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirler başta olmak üzere, Türkiyede vatandaşları yakından ilgilendiren besin ve diğer toptan eşya fiyatlarının ve geçim endekslerinin, geçen yıla oranla, ö- nemli artışlar gösterdiğini bildiri- yordu. Oniki maaştan ikisi yok Geçinme endekslerinin en çok yük- seldiği o-geçen Hazirandan bu 16 VE MALI Hazirana yüzde 179 oranındadır- İstanbulda memur ve işçi veya ücretli statüsündeki vatandaşlar şimdi daha ağır şartlar altında ya- şamak zorundadırlar. Bu vatan- daşlardan, Örneğin aylığı (o 600 lira olan bir memurun, yılın oniki a- yında eline geçmesi gereken pa- ra, nominal olarak 7200 lira i- ken, endekslerdeki artış, bu vatan- daşın, şimdi, gerçekte 5800 lira al- dığım, aylığının 600 lira yerine 480 liraya indiğini göstermektedir. Memur ve işçi vatandaşların İstanbulda oturanları için durum budur. Hayat pahalılığı yüzünden her memur, yum oniki ayında al- dığı oniki maaşın iki aylığını şim- di bu fiyat artışlarına ödemekte, SAHADA görüş olmadığını belirtmekte ve şöyle demektedir: — Bizim, gelir - gider nokta- sından bir problemimiz yoktuf, yılbaşında bütçeyi denkleştirmek i- çin tespit edilmiş tedbirlerimiz vardır. Tahsilatın durumunu s0- ruyorsunuz. Tahsilatın, bütçe sar- fiyatım karşılayamıyacak durumda olmadığı görülmektedir. Müteahhit- lere zaman zaman para ödenmemesi ise, devletin elinde para olmama- sından değil, a hazine işlem- leri görecek o Merkez Bankası ile Maliye sındaki ilişkilerin es- ki prensiplere göre yürütülmesi yü- zündendir. Bütçe için bu yıl hiçbir aksaklık beklemiyoruz. Enflasyonist gidiş yoktur. Rakamlar, ekonominin T.C. Maliye Bakanlığı El işte, ya göz nerede? gereğini oniki ay çalışıp, iki ayı- "AP'nin özel teşebbüscü po- litikasının hayrına" adamaktadır. Ankarada oturan memur ve di- ger "türlü - çeşitli" ücretliler ve sabit gelirliler ise "AP'nin mali po- litikası uğruna" sadece yıllık ma- aşlarından bir aylığını tiye artış- larına vermektedirler. , An- karada hayat pahalılığı, il Ha- zirandan bu Hazirana kadar yüzde 85 olmuştur. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğüne getirilen Adnan Ba- şer Kafaoğlu -ki iyi bir teknisyen ve son yıllarda Demirele en yakın danışman olması ile tanınmakta- dır- ise, OECD Raporundaki "enf- lasyonist baskılar'ın yerinde bir dengeli bir gidiş içinde olduğunu göstermektedir. o Enflasyona karşı tedbirler de alınmıştır. Meselâ, it- halât temayülünün artışına karşı, para arzının artışına karşı tedbir- ler alınmıştır. İthalât teminatları yükseltilmiştir." Durum böyle midir? OECD'nin Türkiye için hazırladığı raporda ise, şu noktalar dikkati çekmektedir: — 1967 Kalkınma Plânı Yıllık Programı büyük güçlüklerle karşı- air. Döviz rezervleri ço düşüktür. Büyük şehirlerde hayat pahalılığı artmaktadır Enflasyoni baskı konusun- da bir diğer mesele, ithalâttaki artı- şı dengeleyecek ve devamını sağla- 2 Eylül 1967