May 4, 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
4-5.937 TAN | Sündelik Gazete BAŞMUHARRIRI T Emin YALMAN kiri hedefi Haberde, fi:| tü, *, * #eyde temiz, dü- Hazek samimi olmak, kariin i $si olmıya çalışmaktır. G ÜNÜN MESELELERİ Devlet Müösseselerin- ma Şartları pie memleketlerde snf kay- Si inkişafı esnasında iş- doğmuş- tar, ay aöaiciler içiyi fena yerlerde V tang AE altında, az yevmiye ile İltaş atler çalıştırmışlardır. Bu sekli isçileri bir araya ye-! © MA yayıt bir işçi davası çıkar -) Ba Paradan da sinif kavgası doğ metin bir isci davası, bir se. kin AI Çıkmasını önüne geçmek Ying, PAP, Yeni doğan Türk sanâ - Börüyg ciyi, garp memleketlerinde pa den müstefit et - Azami derecede iyi şartlar e ar, Sims aşağı yukarı bu maksat- tır. Bir ay sonra bu ka - i bikine geçilecektir. O vakit ea Yer çini fena şartlar içinde, Büy iş de ve fena şekillerle çalış- İN olaçayiplerile mücadeleye mec - Pala. mileadeleyi yapabilmek 5 ha devlet mücmevelerinin! İİ Say çin İİ Müge tarama f EE k Hİ # anfi vİet mlenseselerinde ça- bazı yerlerde on, bazı yer- o. Pam taktir, Bazı devlet fah- a ihtiyaç yoktur. Çün > Çala, pek ucuz, hem pek e. Saniye kol o kadar çok- Yü, 28 edildiği halde bun - 7 ve Tuna memleketle. son Maas faaliyetleri takip YK siye Başvekili Şuşnlgin Ve- Mot İle ,, > Sonra Göering de ikm Şimdi de Al. mayer, Alman - Avusturya vetlendirmek, Orta Av- fi: or, p tezat Avustur. | ml meselesinde görünür, Meri irin Yu, Habaş volavya ile anlaşmıya Avuç #i Almanya Çekoslovak kağg, turya üzerinden Balkan - sarkmak arzusundadır, İki devlet bütün bu nien. tale İspay Ralletmek ve Orta Av tap P Stmek için müşterek bir yol ya çalışıyor. Yenii husul bul : Orta A tehlikeye iy Yak tehlike devletleri parçalan İ maruz kalacaklardır. İlik... haç TAYYARE GEMİSİ, MENİ YAPIMA CAK, DESTROYER 3a TANE beya z e İK RUYA iyi YAPMAKTA 7 DESTRÖYER ALAM AZ DESTROYERUR. MasD romun © | Mvanam OL İKRUNALİK TAMAM “elm, HARP GEMİSİ 3 saımanTa Tamek Si İZLEYE & YAPILMAKTA DEVRİYE GEMİLERİ / YARDIMLI GEMİ KRUNALÖR Ee APAREY » vapiımamıa İngilterenin yeni deniz silâhlanma programını bu tabloda teferrüatile öğreniyoruz. İNGİLTERE, DENİZDE KİME MEYDAN OKUYOR? ecrübelerle sabit olmuş- tur ki Bir deniz kuvveti Vucude görmenin , 61 duyu yolu uzun vadeli bir program- la işe girişmektir. Almanlar 1900 de bu şekilde hareket et- mişlerdi. Bu sayede inşaatçı- lar yapacakları işi bilir, mesai ona göre tanzim olunur, efrat vaktinde yetiştirilir, levazım peşinden tedarik edilir ve bu sayede azami tasarruf daire. sinde harekete imkân hâsıl olur, Alman donanması bu şekilde vü cuda getirilmiş olduğu halde İn . giltere donanmasını bu tarzda İnşa ya imkân hâsıl olamamıştır. Çün - kü İngilterenin programı başka milletlerin programma bağlıdır. Bu yüzden İngüterede ikide bir inşa- İspanyada Mukabil Taarruz: at hamlesi başgösterir ve bu ham- le çok pahalıya mal olur. J ngiltere hükümeti düne ka- I dar silâhsizlanma siyasd * tini takip ettiği için İngiliz donan- ması her bakımdan ihmale uğra - mış, donanmayı takviye İhtiyacı hâsıl olunca da geniş bir ölçü için- de çalışmak icap etmiştir. Bu yüz den kral Jorj ve Prens dö Gal harp zırhlıları bütün kusurları te- lâfi edecek mahiyettedir. Bunlarm desenleri hakkımda hemen hiç ma- lümet bulunmadığı halde eskisi gi bi ehram şeklinde yaptimıyacakla- rı ve 21 pusluk toplar yerine 14 pusluk toplarla teçhiz edilecekleri anlaşılıyor. Bu gemilerin süratleri 30 mil o- lacak ve her biri 35,000 ton hac- minde vücuda getirilecektir. Hali- hazırda Japonya ile Amerika 16 ye pusluk topları kabul ettikleri için bu gemilerin 14 pusluk toplarla teçhizi herhalde büyük münakaşa lara sebebiyet verecektir. ayyare taşıyan gemilerin e- bemmiyeti günden güne artmaktadır. İngiliz donanmasının bu yoldaki eski gemileri tayyare İ- çin yapılmamış, fakat bu maksada yarıyacak tarzda çevrilmiş oldu - gu için bütün bu gemilerden vaz - geçilecek ve yeni tayyare gemileri vücuda getirilecektir. Bu hususta da azami ketumiyet muhafaza o - lunuyor. Denize henüz indirilen Ark Royal 22.000 tonluktur ve 30 mik Şüratliğir, İlustrious ile Vic » torious tayyare gemileri ise aşağı yukarı onun tıpkısıdır. Tayyare ge mileri hangi harp gemilerile teşri- ki mesal edeceklerdir. Onlardan üç beş mil fazla süratli olmaları icap ediyor. Binaensleyh yeni harp ge- mileri 30 mil süratle hareket etti- Ğİ takdirde tayyare gemilerinin bügünkü muhripler derecesinde sü Tatli olmaları lâzımgelir, Fakat bu süratin temini tayyare gemileri » nin masrafını artırmaktadır. ii ıda maddelerinin nakliya - tını himaye için en çok lü. zumlu olan harp gemileri, kruva- zör tipindedir. Halbuki en çok en- dişe uyandıran tip te odur, Başka memleketlerin kruvazörleri, fırsat düştükçe akm etmek için yapılır. İNGİLİZ KARİKATÜRÜ : ei e ze z çi 3 General Franko ordularının Bask havalisinde şehirleri yakması, sivil ve müdafaasız halkı öldür. mesi, çocukları ve kadınları tayyarelerden mitralyözle biçmesi bülün cihanda fena bir tesir bırakmıştır. İngiliz karikatürcüsü cihan efkârı umumiyesinde hâsıl olanbu aksülâmeli ifade için bu karikatürü yapmıştır. Fakat İngiliz kruvazörlerinin vazi- fesi her zaman ve her mevsimde ansızın vukuu muhtemel olan bü akınlara karşı gelmek olduğu için bir takım fedakârlıklara katlan - mak ve kruvazörlerin sâyısmı a - zami derecede artırmak lâzım ge iyor. Çünkü büyük harbin ilk sr» rasinda Almanların meşhur Em » denlne karşı 19 İngiliz kruvezörü harekete geçirmek zarureti hâsıl ol müştur, İngilterenin bugünkü kruvazör programı Iki smıfa ayrılıyor. Bun ların biri Toron gınıfıdır. ve 9000 tonluk, 32 mil süratli, 6 pus toplu. dur. İkincisi Dido sınıfıdır ve 5000 tonluktur ve âlti püs toplüdur. 'Toron sınıfından 9 kruvazör he - nüz bitmiş ve altı tane daha İnşa- sı takerrür etmiştir. Bundan başka yeni bir sınıfa mensup olan 8000 tonluk kruvazörlerin inşasına ka- rar verilmiştir, Fakat bunlara da- ir fazla malümat elde edilememiş tir. M uhripler, donanmada ar- tık her işe koşan bir vası- ta olmuştur. Sebebi de muhtelif Avrupa devletlerine ait denizaltı gemilerinin çoğalmış bulunması - dır. Bir aralık büyük harp sırasın da inşa olunan muhripleri yine ti- caret gemilerini himaye için kul - lanmak imkânı düşünülmüş, fakat Habeş harbi sırasında Akdenizde baş gösteren buhran, bütün İngi- liz muhriplerinin yıpranmış oldu - ğunu göstermiş ve mubrip. inşası programmı büyültmek lâzım geldi ği anlaşılmıştır. Yeni smıf muh - riplerin hacmi 300 ton büyütüle- rek 1650 tona vardırtdmış, ve sü - rat te 38 mile yükseltilmiştir. Bu sınıftan 32 muhrip hazırlanmış bulunuyor. 1850 tonluk muhriple- rin sayısı ise 16 dır. Ve bunlar in- şa halindedir. Bu yeniden silâhlanma progra- mı beynelmilel anlaşma ümidi ile son dakikaya kadar geciktirilmiş olduğundan çok geniş masraflarla tahakkuk edebilecektir. Ticaret ge milerinin İnşaat masrafı son zaman larda yüzde 33 fırlamış ve bu yüz- den askeri inşaat masrafı da bir hayli yükselmiştir. Milâs Tütünleri Kurtuldu Milâs, (TAN) — Eğe cinsinin en iyilerini teşkil eden ve bilhassa Ame. rikalılarca çok beğenilen Milâs tü, tünleri kuraklıktan müteessir ol- muşsa da bol yağmurlar yağması vaziyeti kurtarmış ve köylüyü sevin. dirmiştir. Faşist General, Müslüman Başvekil General Franko, radyoda uzun bir nutuk vermiş, demiş ki: “Mücadele . miz, günden güne bir Ehlisalip harbi mahiyetini alıyor. Bu mücadeleyi ka. zanmak İçin bütün kommünizme düş. Fas Başvekili Abdülkadir, General Frankonun eteklerine yüz sürdükten sonra, hastanelerde yatan Faslı 25 kerleri ziyaret etmiş, demiş ki: “Ge. neral Frankoyu (kurtarıcı) olarak ta. rinde karşı karşıya düşenlerin filva, ki bir tarafı Müslümen, diğer tarafı, Huristiyandır. Fakat Ehlisalip sade , ce bir Hıristiyan — Müslüman kav . gası değildir. Şarkta inhilâle yüz tu. tan büyük medeniyetlerin mirasnı paylaşmak, Şark ülkelerini birer bi . Ter müstemleke haline getirmek isti. yen garp ticaret sermayesinin önle rine haçlı papazları, günlük buhur . danlarını takarak Şarka yayılma te. şebbüsüdür. İstismarcı sermaye, ar. kasma Yorgiyi, Petroyu katmak için onun din damarma basmış, onu tâ İ garp hudutlarından şark hudut'arına İbir ceylân gibi sektirmiştir . Eğer Ehlisalip, sadece bir â'n kav. gası ise, General Frankonun karşısın. da cephe alan İspanyol köylüsü, Hk. panyol halkı Hazreti Muhammede sa, hadet getirmiyorlar. Ne Mecusi, ne de Musevidirler, Her iki ordunun me, ferleri syni kilisede İsaya haç çıka » rırlar. Frankonun Eh'isa'ip barbi, büyük yerli derebeylerinin, sanayi sermayedarlarının, ecnebi ülkelerdeki mar etmk için kurdukları Faşizm Eh. lisalibidir , * Faşist kumandan Franko, kendi kanından, kendi ırkmdan, kendi di , ninden İnsanları, ecnebi ülkelerin aa, kerlerine, Müslüman Faslı nefere öl. dürtürken, ne kadar Nasyonalist, ne kadar Hıristiyansa, Fas Başvekil Abdülkadir de o kadar Müslüman, © kadar milliyetçidir . Zavallı Faslı nefer! Kurtarıcıla rım bunlar olduktan sonra merak et. i me, Fas yakın zamanda, istiklâline kavuşacaktır ! ğ ADSIZ YAZICI Okuyucu | Mektubu Kavaklılar Gece İçin Vapur İstiyor Anadolu ve Rumeli kavağında otu ran okuyucularımızdan birçokları « nm imzalarile aldığımız bir mektup- ta Şirketi Hayriyenin yeni vapur tâ rifesinden şikâyet edilmektedir. Bu okuyucular diyorlar ki: “— Eski tarifede Köprüden saat yirmi birde kavaklara bir vapur var» dı. Biz bunu bile az buluyor, hiç ol. mazsâ haftanın muayyen bir gecesin de eğlence yerlerindekileri geç vakit kavaklara götürecek bir vapur isti - yorduk. Yeni tarifede ise yirmi bir vapuru da ilga edilmiş, onun yerine son vapur on dokuz buçuğa konul - muştur. Bu suretle biz Kavaklılar hayli zarara girmiş oluyoruz. Şirketi Hayriyenin hem hergünkü son vapu ru eskisi gibi hiç olmazsa yirmi bire almasını, hem de haftanm muayyen bir gecesinde eğlence yerlerindekile- Fİ geç vakit kavaklara götürecek bir vapur tahsis edilmesini ehemmiyetle Istiyoruz. lorülarla, trüstlerlö” birleşerek, halk | kütlelerini ezmek, kolay kolay istis . ni
