February 27, 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

——— 27-2.923 BUGÜN, j Almanya ve Ömer Rıza DOĞRUL Imanya Şefi Her Hitler son nutkunda Almanya dışın- da, yani Avusturya ve Çekoslovak Yada yaşıyan 10 milyon Almanı hi Maye lüzumundan bahsetmekle A- vusturyadan başka Çekoslovakya İle de meşgul olacağını göstermiş- ti. Avusturyada şiradilik musliha- n tutulacağı ve Beticeleri bekleneceği anlaşılıyor. Acaba Çekoslovakyaya karşı da ay ni siyaset mi takip edilecek? Çekoslovakya erkâniharbiye re- Wi birkaç gün önce Çekoslovakya- Bin gafil avlanmıyacağını, bilâkis her harp ihtimaline karşı hazır ol- duğunu ve hududunu ansızın vu- kubulacak taarruzlara göre tah - kim ettiğini söylemekle Almanya ile Çekoslovakya arasında harp ih timalinin zayif olduğunu da anlat- maş oldu. İki memleket arasında davanın €n belli başlısı, Çekoslovakyada 3 milyondan biraz fazla oldukları Anlaşılan Almanların diğer Çekos- lovak tebaası İle tam müsavat dai- Tesinde yaşamamalarıdır. Alman- Ya bu Almanların mahalli muhta- Tiyeti haiz olarak yaşamalarını ve bunların lideri olan Henlein'in Çek inesine girmesini istemektedir. ik hükümeti mil liyetler nezareti vücuda Ectirerek vaziyeti ıslaha çalıştığı halde bu çalısmalar oAlmanyayı tatminden uzak kalmıştı Almanyanın Çekoslovakyadaki Alman unsurları tahrik etmesi, Macarları ayaklandırması, hattâ Slovakların bir kısmma ( hulül #tmesi, ve ortaya çıkacak dahili karışıklıklardan istifade ederek panyada yaptığı gibi gönüllüler göndermesi, yahut askeri bir te - şebbüse girmesi ihtimal dahilin. "beynelmilel ihtilâtlar yapmıya çok müsaittir. Sonra Çekosloyakyanın kendisi bütün dahili kıyamları bas- tarabilecek bir vaziyettedir. Hakikatte Çekoslovakya asker lik bakımından kuvvetli bir mem- Vekettir, Sonra bu memleketin ha- Tici emniyeti Fransa ve Sovyet Bir Miği ile olan ittifaklarına da daya- Miyor. Fransa, son günlerde de bu İttifakma sadık kalacağını anlat - Mustir, Sovyet Birliği de Çekeslo- Yakyaya yardımdan geri kalmıya- Saktır, Bu itibarla Çekoslovakya mesele #İ, Avrupanın en tehlikeli mesele- lerinden biridir. Fakat Almanyanm da bu mese i kurcalamaktan hali kalmıya - Sağı apaçık göze çarpıyor. gi Avüsturya ile yapılan son anlaşmanın bir cephe- *İ de Çekoslovakya: tir. Çün. bu anlaşma Almanyanın Çekos akyaya karşı stratejik vaziye- tini düzeltmiş ve icabında Bohemia Y! Çekoslovakyadan ayırmak icin Yukubulacak, kiskaç içine alma veketini kolaylaştıracaktır. Fa - böyle bir hareket derhal mu- RAN görebilir ve Almanyanın e merkezleri tayyare tecavüz e maruz kalır. Ve arada bey- hayel mühim vahim ibtlâtlar Rösterir. ia, ekonlovakyada yaşıyan Alman * Birleşik bir halde değildirler. ii ların bir kısmı Nazist, bir kıs *0syal demokrattırlar. Sosyal demokratlar Çek hükümeti ile teş . a etmekte ve bunları tem- Sika yerler Ozeek, kabinede yal de, sırlığı yapmaktadır. Sos içide ratların çoğu talebe ve iş ei Çek Nazilerinden mü - baktı,” Kısmının bu fırkaya ilti- ürka pa klenmektedir. Esasen bu Ki erleri, Nazilikten çıkarak ii Nart £sçmişlerdir. Bu vüz- tile Br ka de Çek hiikâme- e aş yolunu tutmaları u- i muhafaza et - aye an Yakın bir istikbal. Ka ap m deildir. iRibbentrop'un iLondra İm. a iZiyare ti Londra, 26 (A.A.) — Alman ha- riciye nazırlığına gelen eski Londra İbüyük elçisi Von Ribbentrop'un kra- İla vedanamesini vermek üzere ya - İkında Londraya yapacağı ziyaret mü | masebetile Alman müstemlekeleri me selesi yine günün hâdisesi halini al- mıştır. Siyasi mahafilde bütün alâkadar İ devletlerden mürekkep bir konferans toplanması ihtimalinden tekrar bah - sedilmektedir. Bu hususta kaydedil. diğine göre, Amerika, eski Alman müstemlekeleri üzerinde hiçbir man- daya sahip olmamakla beraber, man- dalar rejiminde yapilacak her deği- İşiklikte kendistle istişarelerde bulu - ulmasını istemektedir. Filistinin İtaksimi plânmda da bu böyleol muştur. Liberal Star gazetesi, İngilterenin Berlin Büyük Elçisi Henderson'un Von Ribbentrop'a bir muhtıra vere- rek Alman müstemleke talepleri hak kında bazı noktaların tavzihini iste- miş ve İngilterenin müstemleke me- duğunu bildirmiş olduğunu yazmak- tadır. BULGARİSTAN: Yeni Seçim İçin Mücadele Başladı Sofya, 18 (TAN) — Bulgaristanda mebus seçimi, 6 martta başlıyacak - tır. Hükümet ile feshedilen partiler arasında seçim möcadelesi devam edi yor. Hükümet, partilerin her türlü siyasi toplantı ve neşriyatını menet. neye kadar hapis cezası hükmedile - cektir. Sahte Papazlarla Mücadele Sofya, 26 (TAN) — Zarya gazete sinin yazdığına göre, Yunan zah'ta- s1, Yunanistanın muhtelif yerlermde peyda olan sahte papasların takip e- dilmesi için bir emir neşretmiştir. Bu gibi papasların faaliyetlerine ka ti olarak son verilecektir. * Solya, 26 (TAN) — Bulgar is- tiklâlinin 60 ıncı yıldönümüne tesa- düf eden 3 martta Bulgaristandu bü- yük merasim ve şenlikler yapılacak- tır, MISIR : Bir Tevkif Daha Kahire, 26 (A.A.) — Vefd parti sinin organı El Misri gazetesinin di- rektörü tevkif edilmiştir. Seçimde tethiş usulüne tevessül etmekten suç Tudur. İki Tayyare Çarpıştı İ Tendra, 26 (A.A.| — Mısırda Is İ mailiyede bulunan 33 üncü Ingiliz hava alayına mensup iki bombardı man tayyaresi, Süveyş kanalı civa - rında biribirine çarpışmıştır. Bir yük sek zabit ölmüş. pilotların ikisi de hafif yaralanmıştır. İNGİLTERE: a Dünyanın En Sür'atli Hücum Gambotu Londra, 26 (TAN) — İngiliz harp filosu, bugün dünyanın en süratli ge misine malik bulunmaktadır. Bir ön- de, bir arkada iki torpil ile müceh- hez olan hücum gambotunun ilk tee rübeleri dün Portsmoutz'da yapıl mıştır. Bu gemi Saatte elli mil sürst temin etmiştir. Bundan başka haber göre, Mart başlarında Parlâmentoya verileçek olan İngiliz bahriye bütçe- si, şimdiye kadar kaydedilmemiş yüksekliktedir. Yalnız. harp filosu için 144 milyon İngiliz lirası tahsis edilmiştir. selesini görüşmek arzusunda bulun-| verildiğine | General Matsui Uzak Şark: Çin Tayyareleri Iki Japon Gemisini Batırdı Londra, 26 (TAN) — Uzak Şarktan gelen en son haberlere göre, Japon kuvvetleri Linghin'i zaptetmişler - dir. Çinden geri çağınlan General Matsui'ye Tokyoda muazzam bir İstik bal merasimi yapılmıştır. Hankav. Have kuvvetleri karargâ hının resmen bildirdiğine göre. Çin tayyareleri. bu sabah. Vuhu'nun yir mi kilometre kadar açıklarında Yang ise Üzerindeki Japon herp gemilerine karşı bir hücumda bulunmuşlar ve bır torpito muhribi ile bir topçekeri batırmışlardır. Japon Meclisinde itirazlar Tokyo, 26 (TAN) — Japon Mecli- sinde “Milletin umumi seferberliği. hakkında müzakerelere başlanmıştır. Büyük partilerin mümessilleri. hü - kümete büyük selâhiyetler verildiği takdirde memleketin bütün #skeri, iktisadi ve entellektüel - kuvvetlerin SeDerver bir nü getirilmiş olucağını ileri sürerek bunun Kanunu Esasiye muhalif olduğunu iddia etmişlerdir. Hükümet İse. bilâkis Kanunu Esa sinin harp vaziyetinde istisnai kanun lar yapılması imkânını verdiği kana atindedir. | Harbiye nazırı general Sugiyama, Japon milletinin, yalnız Çin ihtilâfin dan doğabilecek tehdit ve tehlikelere karşı silâhlanmakla kalmıyarak. sy- ni zamanda çok mühim ve fevkalâde vahim hâdiseleri de derpiş etmesi lâzım geldiğini bunun için memleke- tin ekonomik kuvvetlerinin temer - küzü ayhi zamanda milletin diğer e- nerjileri de organize edilmediği tak- dirde, kâfi gelmiyeceğini söylemiş - tir, Amerikanın notası Vaşington, 26 (A.A) — Hariciye nazırı Hull beyanatında demiştir ki: “Merkezi Çindeki o Amerikâhların oradan çekilmesi ve Amerikan binela rına hususi işaretler konulmasına da ir Japonyanın talebini Amerika hükü meti kati olarak reddetmiştir. MaRlci Hasen YENİ MÜZAKERELER : Londra. 26 (TAN) — İngiliz — İ- talyan müzakerelerinin başlıyacağı şu sıralarda İngiliz mebuslarile hü- kümet arasındâ münakaşalar devam ediyor. Dün, Oxford'ta söz söyliyen muhalefet lideri B, Attlee Britanya- nın siyasetinin yeni aldığı istikameti şiddetle tenkit ederek demiştir ki: “. Chamberlainin iktidarı ele aldığı | gündenberi herseyden evvel Lord Halita" Jin memuren Berline gittiğini gördük. Yek- diğerine müvazi hatlarda çalışan faket bi- ribirlerinden haberi olmıyan iki Hariciye Nezareti mevcut bulunduğu zan hâsıl oldu. Maske düştü ve hükümetin eski em- peryalist politikaya dönmiye karar VW miş olduğunu görüyoruz. İngiliz milleti nin, bunun “sulh. için sarfedilen bir say- rek, olduğu tarzındaki bahaneyi kolayca kabul edeceğini tannetmem. Hükümetin tuttuğu yeni istiksmetin bizi sulhe değil ansrsive #ötürdüğünü biliyoruz... | Nutuktan sonra talebe Attlee'yi el J üstünde taşımışlar ve Oksford sökâk- larında dolaştırmışlardır. Diğer taraftan eski hariciye nazı- rı Eden kend: daireyi intihabi- yesi olan Hamington'da verdiği nu - tuk vesilesile sokaklarda ve içtima salonunda şiddetle alkışlanmıştır. Eden'in siyasetine müntahiple - “İçin o müzakerelerin ne gibi şartlar LER | İngiltere, Mısır İçin İtalyaya Fedakârlıkta Bulunmıyacak iştirakile kabul edilebileceğini bildir mişlerdir. İngiliz makamları bu ka - rardan haberdar edilmişlerdir. Ahmet Mahir Paşa, söylediği nü - tukta, kanalın müdafaası hakkının İyalnız Mısıra terettüp ettiğini kay - detmiştir. Franısz gazetelerine göre Açılacak İngiliz - İtalyan müzake- releri hakkında Fransız gazeteleri - nn İfikirleri şöyle hülâsa edilebilir. “Herhangi bir müzakerenin sulh lehinde bir neticeye varıp varmıya-| <ağı hakkında bir büküm vermek i-| altında ve nasıl bir zihniyetle yapıldı ğını gözönünde bulundurmak lâzım dır. Halbuki bu müzakereleri tehlike ye düşüren bir eihet vardır ki. e da her iki tarafın son kozunu oynamakta İolduklarının ilân edilmiş olmasıdır Bunun müzakereler üzerinde © ağır bir tesir yapmamasına imkân yok- tur. İngilterenin ötedenberi müda - faa ettiği umumi anlaşma cercevesi içinde de azimli bir hattı hareketle sulh pekâlâ kurtarılabilirdi. Yine es- ki İngiliz formülü dahilinde böyle bir rin tam itimadını beyan eden takrir alkışlarla kabul edilmiştir. Bu karar suretinde Eden “Hepimizin (tak- dir ettiği. sevdiği ve bize lâzım olan adam... diye tavsif edilmiştir. Müzakerelere hazır'ık Böyle bir hava içinde huzırlanan anlaşma müzakerelerinin üruit edi - len süratle İlerlemediği anlaşılmak - tadır, Başvekil B. Chamberlain. ha- reiye nazırı Lord Halifax ve Ingil terenin buyuk elçisi #toma Fasindaki p “Lord Perth'in bu görüşmelere de- vam etmek üzere gelecek hafta sonu- na kadar Londrada kalscağı sanıl - maktadır. Kuvvetle tahmin edildiği- ne göre, hükümet. Mısır ile alâkadar olarak İtalyaya hiçbir fedakârlıkta bulunmıyacaktır. İngiliz - Alman müzakerelerine ge- lince. bu müzakereler hakkında. söy lendiği gibi. hükümet. Alman hükü- meti nezdinde resmi bir müracaatta bulunması için Berlin büyük elçisine talimat vermiş değildir... Londra, 26 (A.A.) — Ingilterenin Roma büyük elçisi Lord Perth. bu - gün öğleden sonra B. Chamberlain ile uzun bir görüşmede bulunmuş ve Ingiliz. Başvekilini, Kont Ciano ile son görüşmeler neticelerinden haber |dar eylemiştir. Mısır kabinesinin kararı Kahire, 26 (A.A.) — Dün öğleden sonra toplanan nazırlar Süveyş ka nah hakkında Ingiliz — Italyan mü- Zikerelerinin ancak müstakil Mısırın YENİ AVUSTURYA KABİNESİ: Hitler — Şuşnk.g mülükatından sonra, Avusturya kabinesinde bir değişme oldu, Naziler yeni ve mühim vazifelere getirildi. sında, henüz, tazeliğini mubüfaza ediyor. Yukarıki, Bu hâdise günün siyasi meseleleri ara» resim, bu değişmeden sonra, A- görüşmelerden mn Daily Telegraph şunları kaydediyor. vusturya -İteleri de nutkun umumi bir sempati umumi anlaşma haricinde devamlı sulh teminine de imicân yoktur. Bilâ kis mutavassıt hal tarzlarına istinat İeden vuzuhsuz bir anlaşma ile karşı- laşmak tehlikesi vardır. Böyle bir şey İse Berlin - Roma mihverine yeni yeni hamle imkânları verecektir. Mi) letler Cemiyetini zayıflatmak ve kol- İlektif emniyette gedikler açmak su - retiyle sulh baltalanmış olacaktır. AVUSTURYA: Hududunda yeni i Tahşidat mı? | Londra 26 (A.A) — Burada de luşan bir şaylaya göre, Roma — Ber- Bin mihverinin teessüsü üzerine Bre- nner, Avusturya hududundan çekil - miş olan Italyan kıtaları, son gün - ler zarfında yeniden Avusturya — £- talya hududuna gönderilmişlerdir. Schusehnigg'in son şiddetli tarz ELEK (Yazan: B. FELEK) — Vermek sözünün ne dehşetli şey olduğunu sen bana sor. diyen bir ar- kadaşımız vardır. Hasistir. Ve o, hu Du bir meziyet saymaktadır. Cünkü, ona göre, eömertlik. önüne gelene boş yere para vermektir. Ondan dolayıdır ki: — Bana vermek teklif etmeseniz iyi olur. neyi olursa olsun. der. Ve hep bu mütalea ile birine: — Selâm verdim. demez, — Selâmlaştık. der. Ve öğüt vermez tavsiye eder, Söz vermez, vâdeder. Haher vermez, ihbar eder, Sağlık vermez. tarif eder, Hak vermez. tasdik eder. Karar vermez. kararlaştırır. Hüküm vermez. kesip atar, Ve rey vermez amma, mütalen hes yan eder. Al rengi. yediveren gülü ve Tezveren dedeyi sever. Bıraksalar, verginin adını algıya çevirir. Ben bu dostumu gördükçe aklıma şu fıkra gelir: Bir hasis adam suya düşmüş, kur. tarmıya gelenler; — Ver elini, dive bağırdıkra. wak lasıp kacarmış. Bu yüzden boğulmak üzere iken onu tanıvan biri gelmis — Çekilin, ben kurtarırım, demiş, Ve: — Al şu elimi. diye hağırmıs, Adameağız da hemen uzatılan eli tutmuş ve kurtulmuş. Huyunu bilmediğimiz adamı en » dan çıkarmak icin bile. ona elimizi uzatmanın yolunu bilmek lâzımdır. Galatasaray Klübünün Ankara Merkezi Açı'dı Ankara, 26 (TAN) — Gi Klübünün Ankara çok nezih ve kibar bir genclik kütle» si huzurile açılmıştır. Davetliler ara» snüs toplantıya riyaset eden Dehili. ye Vekili ve Parti Genel Sekreteri Şükrü Kaya, Adliye Vekili ve Fener bahçe Klübü Reisi Şükrü Saracoğlu, Milli Müdafaa Vekili ve Galatasara yın Fahri Reisi Kâzım Özalp, Güm- rük ve İnhisarlar Vekili Râna Tar. han. birçok mebuslar ve diğer zevat hazır bulunmuşlar. genç klübe mu- vaffakıyetler temenni etmişlerdir. Dahiliye Vekili. açılış merasimi s- rasında bir nutuk söylemiş, hazır bulunanların şiddetli alkışları ile karşılanmıştır. i hareketi bu suretle izah edilmekte - dir. Son nutkun akisleri Paris, 26 (TAN) — Avusturya Baş vekilinin Avusturya istillâli hakkın- dn söylediği nutuk muhtelif memle- ketlerde hâlâ 'akisler yapmaktadır. Şimdiye kadar fikirlerini söylemek- te teenni göstermiş olan Italyan gaze yapmış olduğunu söylemeye başla - muşlardır. Amerikanın kanaati Vaşington. 26 (A.A.) — Burada B. Schüsehnigg'in hutkundan sonra A- vusturya istiklâlini muhafaza etmek hususundakı azmin sarsılmadığı ve müfrit nasyonal sosyalistlerin zafer teraneleri teganni etmek hususun - da acele ettikleri kanaati hasıl olmuş tur. Çekoslovakyanın da her türlü nas İyonal sosyalist teşebbüslerine şiddet- İle mukavemet edeceği intiba: kuv - vetlenmiştir Diğer taraftan B. Chamberlain'in, B Eden'in politikasını çok hissoluna cak derecede değiştirmek niyetinde olduğu da tahmin edilmemektedir. İRLANDA İngiltere Ile Yeni Görüşmeler İçin Londra, 26 (A.A.) — Irlanda Baş vekili De Valera ve Irlanda heyeti murahhasası bu sabah Londradan ayrılmışlardır. Heyeti murahhasa POLONYA Bir Dörtler Misakına Aleyhtar Varşova, 26 (A.A) — Beck, 8 marttan İl marta kadar Romada ka- İlacaktır Salâhiyettar mahfiller. Po- lonya ve Italya ricalinin bu aralık temas etmelerinin pek şayanı arzu olduğunu çünkü Beek'in artık Cenev rede İtalyan mümessilini görmek fır Satın bulmadığını beyan etmekte « dirler. Bununla beraber yarı resmi mahfiller, Polonyanın bir dörtler misakı akdedilmesine veya ayni su- retle teşekkül edecek bir devletler grupunun diğer devletlere hükmet - mesine muarız bulunduğunu tekrar etmektedirler, Goering Berline Dönüyor Varşova, 26 A.A.) — Reisicüüm- hur tarafından tertip edilen av par- tisine dün akşam merasimle nihayet verilmiş ve Goering, Bialoweczs'dan ayrılmıştır. Goering doğrudan doğruya Berli- ne gidecektir. Opera Grevi Büyüyor Varşova. 26 A.A.) — Opers sre vi devam etmektedir Bir murahhus heyet hükümet mümessillerinden bi- rile temas ederek vaziyeti izah et - miş ve açığı 240.000 zlotiye baliğ o- perşembe günü tekrar dönecektir. O zamana kadar mütehassıslar tek - nik mahiyetteki meselelerin tatl devam « rdir.. lan opera için tahsisat istemiştir. vardır. Gr ri b e e emilen vr eyşilezi bi