21 Ağustos 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 13

DÜNYADA OLUP BİTENLER Rene Coty sipahileri teftiş ediyor Bir etmin'in de cenupta bazı bölgeleri tah- liye etmesi lâzım geldi Kuzeyde, sivil ha]ktan, arzu edenle- rin de cenuba gitmeleri kararlaştırıldı ve tahliye başladı. Fakat nasıl bir tah- liye? Tempo hızlanamıyor, vasıtasızlık yüzünden, teşkilâtsızlık yüzünden v daha bir çok sebeplerden, evvelce ka- rarlastırılan tahliye rakamına erişile- miyordu. Nihayet Amerikalılar da Vi- etnam'ın talebi üzerine gemi vermeyi ve yardım etmeyi kabul ettiler. Fakat buna rağmen işler matlup surette yü- rümüyor. Mütereddit bir halk, bir mu- haceret havası, yükselen fiyatlar, vel- hasıl tam bir karışıklık Hayfung . Ha- noi mihveri üzerinde tehlikeli bir hava yaratıyor ve Fransızlara 946 aralık ayı katliâmını hatırlatıyor. Bütün bunlarda, Cenevre anlaşma- larından hemen sonra, vaziyete süratle hâkim — olmasını bilen komünistlerin parmağı olduğu gün gibi aşikâr. Ko- münist propagandası milli Vietnam or- dusunu dağıtıyor. Asker ve subayları firara sevkediyor. Cenuba doğru mu- hacerete mâni olmak için halk arasın- da her türlü çareye başvurarak kuv- vetli bir Bütün bu felaket karşısında milli Vıetnam idare ufalanmakta Fransızlar şaşırmış yetteler. o Durum — nedir? nlaşmaya uygun olarak, Fransız bir- ligi kuvvetleri, Hanoi'nin batı ke- siminde bulunan bütün karakol ve mevzileri tahliye etmişlerdir. Bu böl- gedeki askerı köprülerin sökülmesi işi de bitmiş Hanoı nin kuzeyindeki FuXang ko- rakolu da boşaltılmış, bu kesimde yal- nız bir karakol bırakılmıştır. Tahliye için ihdas edilen hava se- imparatorluğun cereyan yaratmağa çalışıyor. Ssonu ferleri başlamış bulunuyor. Uçaklar, bu seferlerde Kuzey Vietnam halkın- dan tahliye arzusunda olanları Say- gon'a götürüyorlar. Bidayetteki kara- a göre, —ağustos ayı içinde — yalnız uçaklarla 40 bin sivil, gemi ile de 45 bin sivil cenuba nakledilecektir. Bun- lardan çoğu asker ve milis aileleridir. Ağustosta Fransızlardan ancak 50 sivil hareket edebilecektir. Geri kalanı ey- lülün ilk haftalarında ayrılacaklardır. Yerli halktan ilk tahliye edilecekle- ri üniversite personeli ve dini camia üyeleri teşkil ediyor ki, bunların he- men hepsi katoliktir. Plânlar böyle, fakat, hakiki durum nedir? elâ ağustos Aayında kaç kişinin tahliye edileceği aşağı yukarı kararlaş- tırılmış ise de, Fransız kıtalarının ta- mamen çekilmelerinden evvel kuzeyi terketmek isteyen yerli halkın sayısı belli değil. Evvelce, bu rakamın yüksek olduğu intibaı Vardı mış bulunuyor. Zira yerli halk, evvel de işaret ettiğimiz veçhile ko- münist propagandasının tesiri altında. Meseleyi mahallinde tetkik eden gaze- tecilerin sansürden kaçırmaga muvaf- fak oldukları habelere göre (zira milli Vietnam idaresi bu feci durum içinde tek icraat olarak çok şiddetli bir san- sür tatbik etmekle iktifa ediyor, Tonkin'e süratle hâkim olan Vietmin, dağıttığı beyannamelerde, Fransızların halkı aldattıklarını, ü İ diçiniye değil ,Araplarla döğüşmek ü- zere Kuzey Afrikaya sevkedeceklerini telkin etmektedir. Bundan başka, komünistlerin, hal- ka ve yerli askerlere, asla endişe et- meyip oldukları yerde kalmalarını ve Fransızları biran evvel uzaklaştırmala- rını tavsiye ettikleri de biliniyor. Fransızların — hali? F ransız kuvvetleri, tayin edilen müd- det içinde tahliyeye hazırlanıyor- lar. Fakat bu arada Fransızlar tarafın- dan işletilen ve Fransız malı olan fab- rikaların, ticarethanelerin, bankaların rültüsüzce, zira tantanalı bir gıdışın yerli halkın gayzını uyandırması ve katliâm başlangıçlarına yol — açması mümkün. Diğer bazı işletmeler Hayfung'a gi- gelecek komünist hükü- ibi — müesseselere vereceği beklemeyi tercih ediyorlar. Teminatı kâfi görürlerse yine işlerinin başına dönecekler. Gia'da toplanan muhtelif komisyon tahliyenin teknik taraflarını, faka daha ziyade patırdı alınacak tedbırlerı ka— a a “f’:: , sivil halkın ve Vietnam kerlerinin gitmemeleri için çıkarılan hâdiseler karışıklığa sebep oluyor Bir müstemlekeciliğin tasfiyesi olan bu tahliyeyi gazetecilerden biri etraflı- ca anlatırken şu eğlenceli fakat mâni- dar müşahedeyi de katmış: «Hanoi'nin aristokrat müstemleke- çileri, hayatlar ne gazinolarda caz var. Tine ak ri kokteyl ve geceleri bakara. Cenuba doğru 7 sinden 70 ine kadar... AKİS, 21 AĞUSTOS 1954