11 Aralık 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 27

TİYATRO Ankara Devlet Tiyatrosunda "Yaşlı oOHanımın Ziyareti" için Dev- let Tiyatrosu, İstanbul Şehir Ti- yatrosunun eski başrejisörü ve Devlet Konservatuvarının şimdiki Dekor o ve Kostüm Tarihi Öğretmeni Max Mei- necke'yi misafir rejisör olarak angaje etmiştir. Bilindiği gibi, Viyanada yetişmiş olan Max Meinecke, bir Orta Avrupa yazarı olarak eserleri daha çok Viya- nada oynanmış olan Dürrenmatt'ın ti- yatrosunu yakından tanımaktadır. Üs- telik, Türkiyeye gelmeden önce Viya- nanın sayılı odekoratörleri arasında yer almış bir sahne adamıdır. Bu ba- kımdan “Yaşlı Hanımın Ziyareti" Ankarada, reji ve dekor bakımından, çok daha iyi şartlar altında sahneye konulmuş olacaktır. "Yaşlı Hanımın Ziyareti" nin kah ramanı olan Claire Zachannessian'i, ilk tur oyunlarda vazife almamış olan Mediha Gökçer oynıyacaktır. Sayısı otuzu bulan öbür kişilerden bellibaşlı- ları da şu sanatçılar arasında opayla- şılmaktadır: Haldun Kurdoğlu - Ön- der Alkım (7, 8, 9. Kocalar), Haydar Ozansoy o (Vekilharç), Atilla (Eldem (Koby), Ergin Onbey (Loby), Nihat Aybars (111), Sevinç Aktansel (Karısı), Ümit Kiper (Kızı), Dinçer Sümer (Oğ- lu), Suat Taşer (Belediye (o Başkanı), Muzaffer Görmen (Rahip), Fikret Tar tan (Öğretmen), Ali Algın (Doktor), Coşkun Kara (Polis Komiseri), Nuri Gökseven (Ressam), Sunay Artuk (Lu- ise), Erol Aksoy (İstasyon Müdürü - Tren Şefi), Ülkü Ülkümen (Kondük- tör) V. S. Alman temsilleri Ankaradaki Alman Kütüphanesiyle Türk - Alman Kültür İşleri İsti- şare Kurulu, Alman Kütüphanesinde, iki opera temelliyle iki tiyatro temsili düzenlemişlerdir. Bunlardan Opera temsilleri 2 ve 3 Aralık akşamları, 20.30 da verilmiş ve birincisinde Carl Orff un "Akıllı Kız", ikincisinde de Bertolt Brecht ile Kurt Weillin - şimdi İstanbulda Kem Oyuncuları topluluğunda oynanmakta olan - "Üç Kuruşluk Opera" adlı mü- zikali temsil edilmiştir. Bu temsiller dekorlu, kostümlü o- larak sahnede, birçok sanatçılar tara- AKİS, II ARALIK 1964 İstanbul Şehir Tiyatrosu Fatih Bölümünde "İspinozlar" Gül ve düşün! Oyun : "İspinozlar", (Komedi, 3 bölüm). Yazan : Orhan Kemal. Tiyatro : İstanbul Şehir Tiyatrosu (Fatih Bölümü), Sahneye koyan : Zihni Küçümen. Dekor : —oMetin Eteniz Konu : "Devlet Kuşu" adlı romanından tiyatrolaştırdığı bu ilk oyununda yazar biribirine her bakımdan zıt iki sosyal çevrenin tablosunu ( çiziyor Bir yanda, bir milyonerin arsasına kondurulmuş çerden çöpten bir külü- bede kalabalık bir göçmen ailesi; öbür yanda, türlü dolaplar çevirerek zen- gin olmuş milyoner Zülfikâr Bey, birbirleriyle birtürlü geçinemeyen karı- sıyla annesi ve göçmen ailesinin yakışıklı oğlunu seven züppe, şımarık kızı. Fakir ailenin tek umudu, oğulları Mustafanın zengin kızıyla evlenmesinde, Mustafanın aklı fikri ise abayı yaktığı Aynurda,... Mustafa milyoner Zülfi- kar Beyin kızını alacak, ama ne hürriyetinden vazgeçebildiği, ne de Ay- nımı unutabildiği için bu evlilik kimseyi mutluluğa kavuşturamıyacaktır. Oynıyanlar : Fazıl Garan (Baba), Ertuğrul Bilda (Bayram), o Şevkiye May (Anne), Leylâ Altın (Ayten), Birsen Kaplangı (Nurten), Erdoğan Gemlet (Mustafa), Necdet Yakın (Sülo), Muharrem Şen (Çingene), Atıf Avcı. (Taşkasaplı), Sibel Göksel (Aynur), Muhip Arcıman (Zülfikar), Ne- zahat Tanyeri (Kaynana), Gülistan Güzey (Hanım), Sami Ayanoğlu (I. E- mekli), Şakir Arseven (İlhami) V. s. Beğendiğim : Yazarın ustaca tasvir ettiği çevreye ve kişilerine - özel- likle gecekondu sakinleriyle mahalle kahvesinin ogediklilerine - vermeği ba şardığı renklilik, canlılık, gerçeklik. Zihni Küçümenin, güldürücü tipler, durumlar, konuşmalar gerisinde, oyunun taşıdığı duygulu, hüzünlü havayı veren, kişilerin zıt düşünüş ve davranışlarını beşeri bir ortamda birleştiren ölçülü sahne düzeni. Metin Denizin, oyuna sıcak bir hava kazandıran ge- cekondu dekoru. Küçücük rollerinde Fazıl Garanın, Ertuğrul Bildanın, Şev- kiye Mayın, Necdet Yakının, Sibet Gökselin, Sami Ayanoğlunun ve Şakir Arsevenin çizdikleri güzel tipler, kurdukları rahat, tabii, akıcı oyun den- gesi. Beğenmediğim Yazarın, kendi ağzıyla konuşturmaktan o kaçınamadığı bazı kişilerinin - özellikle Mustafanın - yer yer "hikayeleşen" tiradları. Mil- yonerin yazıhanesinde ve evinde - özellikle gelin - kaynana kavgasında - düştüğü alelâdelikler... Doyurucu olmıyan finalin belirsizliği. Sonuç: Bir ilk oyunun ufak tefek pürüzlerine rağmen, toplum düzeni- mizdeki aksaklıkları duygulu bir mizah açısından yansıtmayı başaran, ilgi çekici bir oyun Lütfi AY 27