25 Eylül 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 29

memenin een 25 Eylül 1965 DUNYADA OLUP BiTENLER Keşmir savaş devam ediyor aklstan İle Hindistan arasından, sa- vaş patlak verdiği Zaman, bütün iyasi gözlemcilerin kafasına takılan 'n önemli soru, Komünist Çinin nasıl ir tavır takınacağıydı. Gerçekten, As- 'ada hergün biraz daha en kuvvetli tevlet haline gelen Komünist Çinin de iindistanla sınır anlaşmazlıkları var- ür ve bu anlaşmazlıklar sonunda, ha- ırlanacağı gibi, bundan bir süre önce mu iki ülke arasında da bir çatışma muştur, Gözlemcilerin Hint — Pa- istan savaşının daha ilk günlerinde velirttikleri şuydu: Pakistan, bu sava- a girişirken, tek başına kaldığı tak- lirde Hindistanla kolay kolay başa akamıyacağını elbette biliyor ve bir aşka devletin yardımına güveniyordu. 3u yabancı devlet de, olsa olsa, Ko- aünist Çindir. Pekinli yöneticiler, hem Tindistanı güç durumlara düşürmek, tem de kendi sınırlarını düzeltmek zin, bu fırsatı en iyi şekilde kullanmak steyeceklerdir. Geride bıraktığımız hafta içinde olup bitenler, böyle düşünenlerin pek de haksız sayılmayacaklarını açıkca or- taya koymuş bulunuyor. Gerçi Komü- nist Çin, Pakistana yapacağı yardimin fiili olmaktan çok söz kalacağını gösteren bir davranış İçindedir ve Ye- ai Delhiye verdiği üç gün süreli bir ülümatomu, hintli yöneticilerin inadı karşısında, üç gün daha uzatmıştır ama, sözde kalacak bir Çin baskısı- nın bile Hindistan Üzerinde ağır etki- ieri olacağına i lUttmatomda Komünist Çin, Hindis- tandan, Çin - Hint sınırı boyunca uza- aan askeri tesisleri sökmesini istemek- wedir, Savaş karşısında öteki devletlerin tutumuna gelince, eğer Komünist Çi- ain gölgesi olmasa, büyük dewletlerin vu savaşta kendileri için çeşitli çıkar- ar bulacaklarına şüphe edilemez, Bir- 'eşik Amerika savaşın Eyüp Hanın du- 'umunu sarsacağını düşünerek sevin- mekts ve Johnson, Pakistan devlet başkanı tarafından yapılan çağrılar Savaşın İngiliz Devletler Toplu- luğunun İlderi olan İngilterenin. ha- kemlik rolüne büyük önem kazandır- ması da beklenebileceğine göre, etrafa * yayılmadıkça, : Londra de durumdan pek şikâyetçi görünmemektedir Sov- Yetler Birliğin, gelince, Asyadaki hu- zursuzluk, Komünist Çin tarafından kendi çıkarına kullanılmadığı sürece, onun da ekmeğine yağ sürer, Fakat bü- tün bunlara rağmen, Komünist Çinin gölgesi gene de herkesin içine şüphe düşürmekte, mideleri bulandı'makta- dır. Pakistan — Hindistan savaşı, bu hesaplar arasında, geçen hafta da de- vam etmiştir (Ellerindeki kuvvet si- nırlı, ikmal kaynakları yok denecek kadar a2, savaş tecrübeleri sıfır olduğu için, her iki taraf da, daha çok, elle- rindeki mevzileri korumaya çalışmak- tadırlar, Fakat, her geçen günün Hin- distan için başarısızlığa yöneldiği an- laşılıyor. Çünkü, elindeki sayı üstünlü düne rağmen ilk hamlede kesin dar- beyi vuramamış, Pakistan kuvvetler! ülkelerini başarıyla savunmasını, hat- tâ yer yer hintlileri geri püskürtmesi- ni becermişlerdir e Böyle olunca, hat- tâ bunlara bir yandan Komünist Çinin baskısı, öteyandan da açlık ve kıtlık eklenince, Hindistanın durumu gün- 23 wi a esi KE a 0 tarı pi e “ 00 dengüne daha da güçleşmektedir. Bu bakımdan, başta Şastri olmak üzere; hintli yöneticilerin uzlaşmaz tavırla- e anlamaya gerçekten imkân yök- B. Milletler Geçen yılım mirası u msvsimde sisler v. yağınurlar di- yarı olan New Yorx'un ünlü hava- ve şu günlerde, yeniden önemli dev- adamlarıyla diplomatların geçit Tes reyiz şahit olmaktadır Alana her inen uçak ya bir dışişleri bakanı, yada yüksek kadameli diplomat getirmekte- dir, Bunlardan kiminin derisi beyaz; kiminin sarı, kiminin siyahtır; kimi- nin gözleri çekik, kimi sarilere bürün- müş, kiminin başında Tenik renk VWir- banlar vardır. New York'lular bu man- zarayı görünce hiç şaşırmazlar ve an- larlar ki, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu bir kere daha toplanmak fze- redir. Birleşmiş Milletlerin XX. Genel Kurulu, geçen yıldan kalan yüklü bir mirasla toplanmaktadır. Hetırlanaca- in gibi, barış güçlerinin giderlerine ka- tılmak konusunda Birleşik Amerika ile Sovyetler Birliği arasında çıkan an- laşmazlık sonunda XIX, Genel Kurul hiçbir oylamaya gidemeden dağılmış, böyle olunca, en önemli messleler de askıda kalmıştı, Bu anlaşmazlığın Ge- nel Kutulu felce uğrattığını Ve Sov- nusun ingdından vazgeçmeyeceğini anlayan Birleşik Amerika, bu yıl -19. maddenin uygulanmasını iİstemeye- cektir Genel Kurulun bu yıl yapacağı ça- lışmaların Hindistan — Pakistan sa- vaşının büyük etkisi altında kalacağı açıktır. Özellikle bağıntısız devletler, haksız bir dâvada silâha sarılan Hin- distanı desteklemekte büyük güçlükler çekeceklerdir. oGeçan yıldan devral- nacak Keşmir, Vietnam ve Kıbrıs gibi meseleler, Genel Kurulu en çok karış» tıracak konular olacaktır İngilte- renin Rödezya ve Aden siyaseti, Gü- ney Afrikanın Apartheld, Portekiz'in min en önemli maddeleri arasındadır Ve ber yıl olduğu gibi bu yıl da bu mad“ denin hiçbir çözüme bağlanmasını bek- İememek gerekir. Genel Kurulun ilk olarak ele ala- cağı konulardan bir başkası da, Ko- münist Çinin Birleşmiş Milletlere gir- mesidir. i 30.