8 Nisan 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

DÜNYADA OLUP BİTENLER Yunanistan Denizler dalgalandı yunanistan politika Ge başrole çıkan iki aktörü, yani Merkez Birliği Partisi lideri, Yorgo Papandreu ile sağcı Ulusal Radikal Birlik Partisinin lideri oKanellopu- los, bundan dört ay kadar önce, en kısa zamanda genel seçimlere gidil- mesi konusunda anlaşıp Stefanopu- los hükümetini düşürdükleri za- man, bütün siyasa| gözlemciler, ih- tiyar kurt Papandreu ile Kral Kons- tantin arasındaki kozların nihayet seçim sandığı başında paylaşılacağı- nı m yunan demokrasisi hesabı- a rahat bir nefes almışlardı. Oysa edi hafta Atinada görülen son gelişmeler, bu paylaşmanın hiç de yumuşak bir hava içinde ve kolay- ca olmıyacağını ortaya koymuş ve yunan demokrasisinin üzerine yeni kara bulutlar getirmiştir. Siyasal gözlemcileri yeniden ü- mitsizliğe düşüren olaylar. Merkez Birliği Partisi (o milletvekillerinden birinin Yunan Meclisine verdiği bir kanun tasarısıyla o başlamıştır. Bü- tün patırtının kaynağında yatan i tasanda, Meclisin çalışma dönem boyunca uygulanan milletvekilliği dokunulmazlığının, Meclis yeni se- çimler için dağıtıldıktan sonra, bu seçimlerin sonuçlarının alınmasına kadar uzatılması istenmektedir. Ha- tırlanacağı üzere, Kral Konstantin ve partiler, 1965 “seçimleriyle işbaşı- na gelen Yunan Meclisinin içinde bulunduğumuz Nisan ayının ortala- rında dağıtılması ve Mayıs sonunda yeni seçimlerin yapılması konusun- da anlaşmış bulunuyorlardı. Eğer Merkez Birliği Partisinin istediği bu tasan kanunlaşabilseydi, şimdiki milletvekilleri (o Meclisin dağıtılma- sıyla yeni seçimler arasında geçe- cek birbuçuk aylık sürede de doku- nulmazlıktan yararlanabileceklerdi. Başbakan Paraskevopulosa kabul edilir gibilerden görünmüştür. Pa- raskevopulosun bu tasarıya karşı durum alması üzerine çıkan buhran sonunda ondört haftalık Başbakan her nedense istifa etmekten başka çare görememiştir. Babalar ve oğullar Merkez Birliği Partisinin, seçimle- rin yapılmasını tehlikeye dü- 8 Nisan 1967 Yorgo Papandreu Kapana düşen tilki şürmek pahasına da olsa, böyle bir tasarının üstüne düşmesinin nedeni acaba nedir? Bütün siyasal gözlem- ciler, bu tasarının ihtiyar Papandre- unun oğlu Andreas Papandreuyu yargı organları önüne çıkmaktan ve bir olup - bittiye gelmekten kur- tarmak için hazırlandığı noktasın- da görüş birliği içindedirler. Çün- kü, Yunanistandaki sağcı çevrelere göre, oğul Papandreu bundan bir süre önce patlak veren Aspida ola- yının içine karışmıştır ve bu yüzden yargı organlarının önüne çıkarılıp cezalandırılmalıdır. Bilindiği gibi, Aspida, Yunanis- tanda Nasır biçimi bir solcu askeri düzen m taraftarı subaylar tarafından Krala ve vi karşı hazırlandığı ileri sürülen omp- oyu gerçekleştirmek feyen gizli bir kuruluşa verilen addır. Böyle bir komplo söylentisi ortalığa yayıl- dığı zaman Kral Konstantin o Za- man Başbakan olan Papandreudan bu konuda bir soruşturma açılma- sını istemiş ve ihtiyar politikacı da Krala bu konuda söz vermişti. Fa- kat bundan sonra ortaya Andreas Papandreunun da adı atılmış ve ih- tiyar Başbakanın, oğlunu korur ta- vırlar takınması, Kral Konstantinle baba Papandreunun arasını son de- rece açmıştır. Kralın ihtiyar Başba- kanı bir olup - bittiye getirip ikti- lı olaylara sahne olmuştur. Hatırla- nacağı gibi, bu buhran, Papandreu- nun Merkez Birliğinden ayrılan Ste- fanopulosun sağcı Ulusal Radikal Birliğinin desteğiyle bir hükümet urmayı başarması üzerine, hiç de- ğilse geçici bir süre için uyutulmuş- tu. Tartışmalı kararlar Şiefanopulos hükümeti işbaşına geldikten sonra, hiç şüphesiz, Kralın yakın ilgisi üzerine ve Pa- pandreu ekibine saraya karşı giriş- tikleri mücadelede büyük bir darbe indirmek amacıyla, ilk iş olarak Aspida sorununa el atmış ve bu so- runa adı karıştığı ileri sürülen bazı solcu subayları askeri yargı organ- larının önüne çıkarmıştır. Fakat he- nüz ilk soruşturmalar bitmeden ve kararlar verilmeden, Papandreu ile o zamana kadar Stefanopulosu des- tekleyen Kanellopulos yeni seçim- lere gitmek konusunda anlaşmışlar ve bunun üzerine Kral da Stefano- pulosu işbaşından ouzaklaştırarak, onun yerine Paraskevopulos başkan- lığında bir teknisyenler hükümeti kurmuştur. Askeri mahkemenin verdiği kararlan uygulamak görevi de, aslında yeni seçimleri hazırla- mak için işbaşına getirilen bu geçi- ci hükümete düşmüştür. Aspida olayına adı karışan subay- ların askeri mahkeme önünde yapı- lan yargılamaları yunan kamuoyun- da büyük tartışmalara yol açmış- tır. Özellikle duruşmaların gizli ya- pılması, bu subayların avukatları- nın toplu protestolarına konu ol- muştur. Yapılan yargılama sonun- da onbeş yunan subayı, 2 ile 18 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırılmışlardır. Fakat bu cezalar a, tıpkı yargılama sırasında kul- lanılan yollar gibi muoyunu tat- min edememiştir. “Gerçekten de, e- ger bu subaylar rejimi devirmek için çalışmalar, yapmışlarsa, o Za- man ölüme kadar giden çok daha ağır cezalara çarptırılmaları gere- kirdi. Solcu basın, bunlara verilen 21