9 Mayıs 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

9 Mayıs 1987 SİYASİ İCMAL Ispanyada dahili harpte yeni bir safha Kral on üçüncü Alfonsun belediye intikaplarının verdiği neticeyi ken- di aleyhine büyük bir hareketin baş- langıcı sayarak memleketi terk edip yitiiğindenberi (Oİspanya (işlerinin karmakarışık olmasında ve nihayet dahili havpler çıkmasında başlıca âmül İspanyada halkın. ekseriyetini topliyacak bir teşekkülün ve şahsi yetin vaziyete hâkim olamamasıdır. Filvaki krala ve papaslara ve 2en- yin yer sahiplerine karşı sol parti lerin ve teşekküllerin hepsi mücade- le etmiştir. Lâkin iş başına geldikten sonra aralarında şiddetli rekabet ve münaferetler başlamıştır. Bu yüzden sağlar dahi canlanmağa ve tutunma ğu fırsat bulmuşlardır. Dahili harp başlayıncaya kadar sollar kendi ara- tarında didinmekten yeni rejimi sağ- lamlaştırmağa vakit bulamadılar. Bu geçimsizlik en ziyade müjrit partiler olan komünistler ile anrşist- ler arasındadır. İspanya eskidenderi anarşizmin yatağı sayılır. Bunlar amele arasında Kuvvetli teşkidit vü- cude getirmişlerdi. Komünistlik da- ha ziyade hariçten gelip gene hari- cin yardımı Üe tutunabildiğinden bunların nüfuz ve tesirini ve bahu- sus amele İşlerine karışmaların anarşistler hiç te hoş görmüyorlardı. Bunun için general Frankoya ve alelimum faşistliğe karşı beraberce mücadele ettikleri halde kendi nüfuz ve mevkilerini muhefazada son de- rece kıskançtırlar. Her iki tarafın amele teşekkillleri ve birlikleri ay- rıdır. Gerek umumi hükümet Valensia kabinesinde, gerek Kalalonyanın mahalli kabinesinde iki tarafın ayrı ayrı adamları vardır. Anarşistler da- ha ziyade Katalonyada nüfuz sahi- Dbidirler. Bu memleketin harp cephesi Ara- gonda yalnız anarşistlemi milisleri bulunuyorlar. Valensia hükümetin de ve mıntakasında ise daha ziyade komünistler nüfuz sahibidirler, Son zamanlarda Valensia hükü- meti gerek idare, gerek işçi teşkilğ- tında, gerek müdafaa işlerinde vah- deti ve bir elden idareyi şiddetle ilt- zam ettiğinden her tarafta ve ba- husus Katalonyadaki anarşistler el lerinde silâh olarak kıyam ederler, Katalonyanın merkezi Barselonada kanlı musademelerden sonra vaziye- te hâkim olurlar. Bu yüzden İş- panya işleri büsbütün yeni dir saf. haya girmektedir. Feyzullah Kazan mn Vindsor düküne 100 bin sterlin tahsis edildi Dük, bu tahsisatın gelirile kendisinin ve Daily Ekspres gazetesinin yazdığı- na göre, İngiliz aile kraliyesi dük dö Vinsor için 100,000 İngiliz liralık bir tahsisat âyırmıştır. evlilik o hayatı masraflarını dük bu para ile temin edecektir. Dük karısından evvel öldüğü tak- dirde bu meblâğın getirdiği gelir dü- Şese tahsis edilecektir. Bu suretle ai- Ji krali düşesin istikbalinden en- dişe etmekten kurtulmuş oluyor. ailesinin masraflarını temin edecek 15,000 İngiliz lirasına baliğ olmakta- dır, Dük tabii öldüğü takdirde bu ge- liri istediğine tahsis edebilir. Alman kati habere göre, Dükün izdivacı ancak taç giyme merasimin- | den sonra tesbit edilecektir. Samsunda yerli mallar sergisi 19 Mayısta açılacak olan Samsun yerli mallar sergisine İstanbuldan iş- tirâk etmek istiyenler çoğalmıştır. Bu hususta İstanbul ticaret odasına mü- | racaatlar vaki olmaktadır. Sergi 15 gün devam edecektir. Ser- giye iştirik edeceklerden başka ziya- relçiler için de bazı kolaylıklar te min edilmiştir. Belediye elektrik fabrikaları Belediyeler tarafından idare edilen elektrik tesisat ve tenviriyeden ayrı- ca kazanç vergisi alınmaması hak- kindaki emir dün vilâyete bildirilmiş- tir. Köylü ve halk sigarasını satanlar Şehirde satılması yasak olan «köy- lü», «halk» sigaralarını, Anadolunun muhtelif yerlerinden yük balyelerile, meyva sandıkları arasında kaçak 0- | larak şehre getirerek muhtelif semi- lerde satış yapan Hamdi, Osman ve Hakkı isimlerinde üç Kişi zabıtaca ya- | kalanmışlardır. sie Kamyon altında kaldı Ortaköyde Pastacı sokağında otu- ran yedi yasında Mevlüd tramvay caddesinde karşıdan korşiya (o geçer- ken bir kamyon altında kalarak ya- ralanmış, Etin! hastanesine kaldırıl- amuştar, AKŞAM Spor ve sergi proğramları kati şeklini aldı Festival eğlenceleri (programını hazırlıyan heyet belediyede toplan- mıştır. Bu toplantıda festival müna- sebetile açılacak sergi ve yapılacak spor programları kati şeklini al- mıştır. Spor programı mucibince. yüzme müsabakası, yelken, kürek, tenis maçları, yabancı ve yerli amatörler arasında güreş müsabakaları yapk lacaktır. Bundan başka programda futbol, halat yarışı, kılıç, kalkan oyunları ve müsabakaları da mevcuttur. Sergi programı: Resim, karikatür, ince el sanatları, teclid, tezhib, had, fotoğraf sergileri açılacaktır. İnce el sergisinde birde esnaf kö- şesi bulunacak, bu paviyonda çalı- şırlarken sergiye işlirik eden esna- fın bütün âlât ve edevatile çalıştık- ları yakından görülecektir. Fotograf sergisi, amatör ve profes- | Fransız başvekilinin yonellere mahsus olarak iki kısım- dan mürekkep olacaktır. Bunlar biri tarihi âbidelere, diğeri İstanbulun tabii güzelliklerine âit olmak üzere ikişer fotografla sergiye iştirâk edeceklerdir. Serginin sonuna doğru amatörler- le profesyonellerin fotografları ara- andan birinci ve ikinciler seçilecek ve kazananlara mükâfatlar dağılıla- caktır. Festivalde zeybek, Karadeniz, Er- #trum ve Köroğlu oyunları gösteri- lecektir. Devlet demiyollari festival müna- sebetile İstanbula onar kişilik kafile halinde geleceklerin biletlerinde yüz- de elli nisbetinde tenzilât yapılacaktır. Akıl Hıfzıssıhhası kongresi toplandı Muhtelif hatipler, yaptıkları tedkikat neticesini anlattılar Akıl hıfzıhsıhha cemiyeti altıncı kongresini dün Eminönü Halkevinde yapmıştır. Kongreyi profesör B. Fahreddin Kerim açmış ve cemiyetin geçen se- neki faaliyetini izah ettikten sonra yakında Pariste açılacak çocuk ve ta- babet ruhiyesi beynelmilel kongresi- ne cemiyet namına bir heyelin işti- rak edeceğini bildirmiştir. Bundan sonra maarif vekâleti s8- bık yüksek tedrisat müdütü terbiye- ci B. Nevzad (sosyolojik görüşte suç) mevzuu etrafında hazırladığı raporu- nu okumuştur, Bu rapora göre Ame- rikada 936 senesinde ( saniyede 24 cürüm işlenmekte idi, Bundan sonra cürümlerin yaş üzerindeki tesir ve mahiyetini tetkik eden B. Nevzad, muhtelif cürümlerin en çok erkekler- de 30 ile 39 ve kandınlarda da 22 ile 29 yaşlarında işlendiğini söylemiştir. Yaşları ilerlemiş kimselerdeki cü- rümlerin en çok 60 ile 64 yaş arasın- da görüldüğünü âve etmiştir. Diktor bayan Aliye Rıza sözalmış, memleketimizde 10 senelik akıl has talığından mütevellid cürümler etra- fında izahat vermiştir, Bayan Aliye Riza, on sene içinde tedavi edilmek üzere hastaneye kabul edilen 15 bin akıl hastası içinde 488 mücrime tesadüf edildiğini akıl has- talıklarının çoğunun erken bunama, devri delilik teşkil ettiğini ve bu has- talıkların tabit neticesi olarak harsız- lık ve adam öldürme cürümleri tevlid ettiğini anlattı, Bundan sonra doktor. İbrahim Za- ti söz almış, hastaneye giren mücrim gençlerden bahsetmiş, her teşekkül den evvel gençlik ıslahhaneleri vücü- de getirilmesi lüzumundan bahset- miştir. Daha bir çok hatipler söz al- dıktan sonra kongreye nihayet veril- miştir. vorausaseasanansaasanrssuasadasasssvasasssee| kayada birleşecek” İyi ella Sahife $ Festirl eğlenceleri | (Başvekilimiz dün akşam Pariste Fransa cumhur reisi taralındani kabul edildi dairesi) otelinden bir köşe (Baş tarafı birinci sahifede) ksradaki büyük elçimiz tarafından başvekil Türk - Fransız dostluğunu kutlayan samimi sözler taati etmiş- lerdir, Öğle yemeğinden &onra Türk ve Fransız başveklileri bir saat kadar hususi mülikntta bulunmuşlardır. Paris 8 (A.A) — Hariciye nazırı Delbos, bugün öğleden sonra, Tür- kiye başvekili İsmet İnönü ile mülâ- katta bulunmuştur. Fransız gazetelerinin yazıları Paris 8 (A.A.) — Türkiye başvekili- nin Pariste ikameti hakkında POLİ Parizyen gazetesi diyor ki: Dirijanlarımız yeni Türkiyenin bu kadar selâhiyetli bir devlet adamile yapılacak bu temastan ancak pek zi yade memnun olabilirler, Fransa - Türkiye dostluğunun bu görüşmeler- den kuvvetlenmiş olarak çıkacağına hiç şüphe yoktur. Le Jgurnalda Saint Bricg yazıyor: Bu kadar vaktinde düşen hiç bir görüşme mevcud olamaz. Kânunusa- nide İskenderun meselesi hakkında Cenevrede yapılan anlaşma bir çok teferruat noktaları tespit edilmek üzere bırakmıştır. Keza, Fransa ile "Türkiyenin, Suriye ve Sancak hudut- larını zaman altına alacakları ve San: cak Türkleri ile Suriye Arabları ara- sinda iyi anlaşmanın teminine ihti- mami edecekleri mushedesinin de tes- piti icabetmektedir. Bu muahede An- hazırlanmıştır. Son bir tetkike tabi olacaktır. Paris radyosunun bir tebliği Paris radyosu, dün Fransız paytah- tına muvasalat eden Başvekil İsmet İnönünün yüksek şahsiyeti ve tercü- mei halini uzun uzadıya anlatmış ve izahatanı şu Sözlerle bitirmiştir: «Hükümet adamlarımız, yüksek Türk hükümet rüculile doğrudan doğ» ruya temas edeceklerinden kendileri- ni tebrik edebilirler, Türk - Fransız dostluğu, Paris konuşmaları sayesim- de kuvvetlenecektir.» Başvekilimiz Parise giderken Cenevre 8 (A.A.) — «Gecikmiştir, Başvekilimiz İsmet İnönü İngiltere kralının taçgiyme merasiminde bu- Tunmak üzere Londraya giderken İs- Yiçre hududunda Bren elçimiz B. Vas» #i Menteş, birinci kâlib B. Fikret ve Mületler cemiyelt nezdinde daimi de- legemiz B. Necmeddin Sadak tarafın- dan karşılanarak Lozana kadar bir- Hkte gelmişlerdir. Lozan istasyonun- da profesör Afeo, konsolos B. Seymen, konsoloshane erkânı, eksperler komi- tesinden mütehassıslarınız, Attache Komersiyal ve Cenevre Lozan Türk talebeleri tarafından selâmlandı. Tür. talebesi başvekilimize iki güzel çiçek demeti takdim etmişlerdir. Hayırlı yoleuluk temennileri arasında başve- kilimiz yoluna devam otmişlerdir. Sıvas - Erzurum hattının inşası çabuk ileriliyor Sıvas ve Malatya hatları haziran ayında Çetinkayada Sıwas 6 (Akşam) — Sıvas - Erzurum ve Malütğa iltisakı hatlarında inşaat günden, güne ar- tan bir faaliyetle i- © lerlemektedir. Ha- vaların tamamen düzelmesinden son- ,, ra bu hatlarda faz- sına doğru yakla- şırken büyük de- mir köprüler yük- gelmekte, usun tü- neller açılmaktadır. .. Çetinkayadan Ke. © sik köprüye ve Div- rik İliç - Kemah is- tikametine doğru demir ray ferşe- diliyor. Malâtya ve Sıvas hatları hazi- ran içinde Çetin- tir. Hat büyük tö- renle açılacak, ey- Jül içlerine doğru da Divrik trene ka- vuşacaktır. Sıvas 6 (Akşam) — Nafia idaresi tarafından Sıvas istasyonu civarın- da yapılmakta olan cer istasyonun- dn. inşaat faaliyeti, havaların müsa- S birleşecek Sıvas « Erzurum hattında yükselen köprülerden id gitmesi yüzünden çok huzlanmış- tır. Nafia vekili B. Ali Çetinkaya, in- şaatı gözden geçirmek için yakında Sımasa gelecektir. ,