27 Şubat 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 7

; a e 2. 21 Şubat 1938 evi AKŞAM B. Edene karşı gösterilen sempatinin sebebleri nedir? Eski hariciye nazırı, müdafaa ettiği politikadan ziyade şahsının sevimli olması yüzünden İngiltere halkının teveccühünü kazanmağa muvaffak olmuştur Bir çok gazeteler B. Edenin politikasının tam bir muvaffakıyetsizlikle pe oyle şi iddia ediyorlar İngiltere hariciye nazırı B, Edenin Mstifası yalnız İngiltere ve Avrupada değil, bütün dünyada büyük bir alâ- Ka uyandırmıştır. İngilterede bu isti- İa üzerine kopan fırtına henüz tama» men sükün bulmamıştır. Bir çok ge- hirlerde B, Eden lehinde tezahürat Yapılıyor. Londrada da balk eski ha- ritiye nazırına teveccühünü göster» mektedir. B. Eden istifasından sonra Parlâmentoya giderken caddede top- İnan hâlk tarafından hararetle al- kışlanmıştı. Eski hariciye nazırı sö bah gezintisi için Hyde parkına gitti- Ül zaman bir çok çocuklar kendisini takib etmekte, etrafında dolaşmakta, B. Edeni selâmlamaktadır. Şu kadar var ki bu alkışlar, bu geo- Pati B. Edenin müdafaa ettiği pollti- Kadan ziyade şahsının cazib olmasın- dan ileri geliyor. Henüz 4l yaşında «lan eski hariciye nazırı yakışıklı ve #evimli bir adamdır. İngilterenin en İyi giyinen erkeklerinden biridir. Ha- X, tavrı çok cazibdir. Bütün bunlar halk üzerinde tesir yapmaktadır. Şar- | 16 gibi büyük sanatkârlar, Gandi gibi İlderler halk üzerinde ne kadar alâka Ve teveccüh uyandırmışsa B. Eden je © derece halkın teveccühünü temin © €tmiştir. Bu sebebler bir tarafa birekılırsa B. Büenin harici politikasının-parlak meticeler vermediğini söylemek lâzım- Gir; Hattâ bazı gazeteler bunu mu- vaffakıyetsizlik üzerine muvaffakıyet- #izlik #wretinde tefsir ediyorlar. Bu Büzetelerin mütalealarına göre B. Eden evvelâ Habeşistan meselesinde İngilterenin şeref ve itibarını kesre- decek: bir hezimete uğradı. Arkasın- dan Uzak Şarkta İngiltere politikası- »u.ifâsa uğrattı. Daha sonra Akdenizde ve bütün Avrupa politikasında İngiltere gerile- di. İspanya ihtilâfnda Edenin noktal hâzarı tamamile iflâs etmiştir. Niha- yet Orta Avrupada Avusturya mese- İesinde İngiltere eski davasının şid- detii bir darbeye uğradığına şahid ol- muştur. Yanlış ata binen bir adam $ibi Eden hangi siyasi meseleye yapış- Miş ise sonunda nedametle karşılaş- Miştır. Eden genç, ateşin, atılgan ve faal bir devlet adamıdır. Böyle adamların, bahusus tecrübeleri ez olursa arasıra bir frene tâbi tutulmaları mecburiye- ( vardır. Bu vazifeyi de başvekll Neville Chamberinin bir çok defalar Yapmıştır. Başvekil bir çok defa fer. kalâde salâhiyetini kullanarak Ede- Din rey ve malâmatı olmaksızın ha- B. Eden nazır kıyafetinde, yarı resmi kıyafette, bir seyahat esnasında rici politikaya sit mühim hareket ve teşebbüsler yapmıştır, tirmişti. Bundan sonra iki devlet ara- sındaki münaraalı mesele ve nokta- ların halli için müzakereler yapıla» caktı, Bu işe memur B. Eden işi son dere- cede güçleştirmiştir. B. Mussoliniden teferruata alt işlerde musırrane ta- leblerde bulunan Eden İtalyanın his- siyatını rencide etmiştir. Neticede İn- gütere ile İtalya arasındaki eski ger- ginlik tekrar kendisini göstermiştir. Başvekil Neville Chamberlain vazi- müzakereye başlamıştır, B. Eden ha- rici politikayı başvekilin tekrar eline almasına bu defa muhalefet etmek istemiştir. Başvekli de kabineyi top- layıp bir karar istemiştir. Kabinenin toplantısında Eden ekalliyette kal- R. Fden enhah rezintisi vaparken etrafında dolaşan çocuklar mıştır. Netice üzerinde ağır basan, harbiye nazırı Hore Belishanın baş- vekilin noktai nazarını iltizam eden olmuştur. evvel hariciye nazırı olan Sir Samuel Hoare ile Sir John Simon 4m B. Edenin aleyhine rey vermişler» dir, Nazırlardan Duff-Cooper, Edeni zayıf olarak müdafaa etmiştir. Lâkin bu nazırın sözü hiç müessir olma- mıştır. Çünkü çoktanberi vazifesin- den çekilmesi - kararlaştırılmış oldu- Bundan bir ayağı hususi hayatta bu- Tunuyor. İngilterenin İtalya ile anlaşmağa taraftar olmasında Amerika. politiks- sının büyük tesiri olmuştur. Bir zaman Amerika Berlin - Roma mihverine karşı Londra - Vaşington mihverinin kurulacağını gürültülü bir surette ilân etmişti: Lâkin daha son- ra Amerika bu mihverin kurulması ve iş birliği yapılması için iki memle- ket arasında muallâkta duran bir çok meselelerin ve“bahusus ticaret mushedesinin o helledilmesini . şart koymuştur. Dahasi var: Amerika İngiltereye Akdenizde yardım etmek şöyle dursun İngilterenin daha evvel Akdenizde İtalya ile anlaşmadıkça İngiltere ile hiç bir zaman iş birliği yapamıyaca- ğını ihsas etmiştir, Bu ahval ve şerait İngiliz başvekili Nerille Chamberlaini İtalya ile mü- zakere için bizzat harici politikayı idareye sevketmiştir. Londranın Roma ile anlaşması, İngilterenin Almanya ile anlaşması- nı kolaylaştıracaktır. İngiltere ile Al- manyanın yakınlaşması Almanya ile FPransayı biribirine < yakınlaşlıracak- tır. Bu sutetle Avrupanın dört büyük devleti arasında - mühim bir mesele kalmıyacaktır. Avrapa sulh ve emniyetini muhafa- za ve idare işi dört devlete hasredil- mekle gerek Milletler Cemiyeti, gerek Sovyet Birliği hariçte kalacaktır. İn- giliz başvekili Neville Chamberlain Avrupanın mukadderatı vaktile B. Mussolininin iltizam ve müdafaa ey- lediği dört devlet misakı esas üzere tanzim ve idaresi zaruri olduğunu #ön nutkunda beyan etmiştir. Edenin hariciye nazırlığından ay- rılması ile İngilterenin harici politi- kası mühim surette değişmiş oluyor. P. Adan Sahife T Adana mektupları a ve havalisinde pek çok eski eserler vardır Bunları meydana çıkarmak için mutlaka hafriyat yapılmalıdır Adana (Akşam) »— Akdenizin kıyı- daki Dumlukale, Yılankale, Anavar- sâ kalesi gibi eserler, bütün buradan gelip geçenlerin nazarı dikkatini ca» Mp bir mahiyette muhteşem ve MUAZ- sam eserlerimizdendir. Uzunca Burç'un Cambaslı tepesin- den şarka doğru Çukuroyayı çeviren dağ çenberinde, koyun geçidi, Gözne, Namrun, Gülek, İncirlik, Kizıldağ, Yelek, Kozan ve Anti Toroslardan Kâvurdağının her hâkim burcundaki Bur ve kalelerin kısrmâzamı çok eski bir temelin üzerinde, muhtelit mima» ri eserler halindedir. Bu Abidelerin en güzeli Ceyhanın Birkeli köyünün garbinde ve Ceyhan ırmağının cenup sahilinde Yılankale- nin tam karşısındaki Eti kabartması- dır. Bu kabarima, sakallı bir Krai- dır. Sol elinde kırbacı vardır. Sağ eli cenubu işaret eder. Tam omuzu hiza- sında 14 Hiyeroglif kabartması var- dır. Seyhan şehri, yani Adana, &r- keoloji durum itibarile yeknazarda yeni bir şehir zannedilir. Halbuki Iki büyük yolun yegâne geçidi üzerinde kurulmuş olan Adana, tahmin edile- miyöcek kadar eski bir şehirdir. Yal- niz, istilâ kuvvetlerinin ilk merhalesi | ve müdafaa noktası olmak hasebile yüzlerce defa yıkılmış ve yapılmış ol- için, arkeoloji bakımından Çukurova- nın en bakir höyüklerinden birisidir! 'Yavuzdan sonra yapılmış bir kaç ca- mi, han ve hamam gibi eserler göze | mek fiatleri pahalıdır. Birinci İ Adanada Eti eserlerinden bir sur kapa çarpmaktadır. Yavuzun Çaldıran ve Mısır seferlerinde misafir olduğu ev her ne kadar harap ise de yatlığı oda, nisbeten saklanmıştır. Bizzat Selimin yaptırdığı Kervansaray şimdi bir <Tuzlranıs adı altında hâlâ mevcud- dur, Adanalı piri Paşanın gösterdiği ya- rarlığa mükâfatan Adanada yapılmış olan Ulucami, Yağcamisi, Hasanağa camisi, gezilecek ve görülecek mima- Tİ eserlerdendir. Hasanağa camisinin cümle kapısının sağ sütununda Evli- ya Çelebinin eski sâbit mürekkebile attığı tarih ve imzası da bunlar sra- sında sayılabilir, Ulu caminin garp kapısile minaresi şaheser denecek ka- dar güzci birer yapıdır. Adananın ilk camisi . Ağca mesel didir. Şimdi bu cami muhafaza eği- leri küçük tarihi âbidelerimizden sa- yalır. Karamanda ekmek meselesi Karaman (Akşam) — Ziraatle uğ- raşan 170 Köyün ortasında ve bir zi- raat yurdu olan kazamızda ikide bir ekmek buhranıbaş göstermekte, ba- zı günler fırınlar kapanmaktadır. Ek- ekmek 10, ikinci 8,5 kuruğtur. nlan ekmekler de ekseriyetle bozuk ve hamurdur. Ekmek buhranmın bi»- an evvel önüne geçilmesi ve lâzım on tertibatın alınması için alâkadar mü- kamlara baş vurulmuştur, Izmir ticaret odası seçimi İzmir (Akşam) — İzmir Ticaret ve sanayi odası meclisi azaşının seçimi yapılmış, İzmirde mevcut tüccar Üye sayısı nazarı dikkate alınarak (30) meclis azası geçilmiştir. Seçim heys- tine bizzat vali B. Fazlı Güleç riyâ- set etmiştir. Reylerin tasnifi netice- sinde oda meclisi azalıklarına şu 26- vatın seçildikleri anlaşılmıştır: Cumhuriyet Merkez bankası mü- dürü B. Mecit, Ziraat bankası mü- dürü Aşki Eren, İş bankası müdürü Haki Erol, tüccardan Hakkı Balcioğ- lu, Ahmed Ragıp Üzümcü Remzi Reyant, Kâzım Taner, Pala- İ Tiz. mutevar şirketi müdürü Fuat, Şerif Riza haleflerinden Salâhaddin, Sab- ri Sülenmaneviş, İzmirli Talât Erboy, Cevdet Alanyalı, Süleyman Ferit ee zacıbaşı, Şükrü Cevahirci, doktor Memduh Say, İsmaili Hakkı, Muam- mer Lütfi Demirkut, Nafiz Mustaf Delen, Nuri Çolakoğlu, Mehmed Ni ri Sevil, Mazhar İzmiroğlu, Mehmei Vahidettin Özmalkoç, Şerafeddin Se bes, Ahmed Borovalı, Ömer Lüt Ahined 1 Mustafa Dabânoğlu, Mec'3 klarına seçilen zevatı tebrik ed> Akâd, Mehmed Tahir Bor ı