1 Mayıs 1986 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 11

Dolayısıyla istediğimizde bu değerle- rin tekrar okunabilmesini sağlamak, biz programcılara düşer. Buraya koyduğumuz değerlerin so- nuç olarak üreteceği sesin frekansını, yani çıkış frekansını, aşağıdaki For- mül | ile bulabiliriz. FORMÜL |I Fçıkış —(Fn*/Fclk/16777216) Hz. Formül |'de Fn değeri Ola 1 no.lu Registerlara yazılacak değerler topla- mıdır, (O —low byte, 1 — high byte). FORMÜL II Fn — Register 04 Register 1*256 Fn değerini yukarda verdiğimiz Formül Il'den elde edebiliriz. Fakat elimizdeki formül () çıkış frekansını veriyor. Bize şu anda gereken ise bu değil; Fn, yani bizim kendi vermiş ol- duğumuz ve artık okuyamadığımız değerlerin toplamı. Bunu gözönünde bulundurarak formülü tekrar yazar- sak, III. formülümüzü elde ederiz: FORMÜL II Fn — 16777216*Fçıkış/Felk Fclik, 64'ün sistem darbe üreticisi- nin frekansıdır. Bu yaklaşık 1 mega- hertz (MHz) olarak kabul edilebilir. Şimdi formül Fn — 16777216*Fçıkış/1000000 halinde yazılabilir. Sabitleri hesapla- tırsak (Commodore'a tabii) 16.777216 gibi bir sayı çıkar (hiç de güzel görün- müyor).Bunu biraz kırparak 16.78 ya da kulağınız böylesi bir farktan rahat- sız olmayacak kadar duyarsızsa, 17 olarak da kabul edebiliriz. Böylelikle - şöyle bir formül elde ederiz: Fn-17*F çıkış Fizikten Müziğe Notaların değerleri ile oynamak ya da bu sayıda röpörtajını yayınladığı- mız Osman İşmen'in yaptıklarını siz de denemek isterseniz formülde baş- ka sayılar da kullanabilirsiniz. Ancak, biz standart notalarla yeti- nelim: Piyanonun tam orta yerinde bulunan LA notasının standart fre- kansı (saniyede titreşim sayısı) 440 Hz.'dir. Bu notayı SID'den elde et- mek istersek. Fn — 17 * 440 — 7480 sayısını elde ederiz. Bunu HI byte LO byte'lara ayırırsak; HI—INT (7480/256):L0 — 7480 AND 255 HI—29:L0-56 (Formülle savaşmak istemeyenler nota değerlerini kullanım kitaplarının Ek (AP P ENDIX) kısmında bulabilir- ler. Bu sayıları POKE SID * O, INT (Fn/256) POKE SID 4 1, Fn - INT (Fn/256)*256 ya ya da POKE SID 4 1, Fn AND 255 şeklinde yerleştirile- rek frekans değerini tesbit etmiş olu- yoruz. Bunlardan sonra gelen iki Register darbe tipinde dalga üretilirken gerekli olan oranlama işine yardımcı olurlar. Darbe tipi dalgalar diğerlerinden da- commodore ha karmaşık olduğundan bu tip dal- galardan ilerde bahsedilecektir. Sıra 4'üncü Registere geldi ama bunu öğ- renmeden önce isterseniz bir sesin na- sıl oluştuğunu inceleyelim. Bir nota üretildiği enstrümanın ka- rakterlerini taşır. Böyle bir sesi SID ile sentezleyebiliriz. Bu karakterler yük- selme, iniş, istikrar, sönme (AT- TACK, DECAY, SUSTAIN, RELE- ASE) evlerinden geçer. SID'i prog- ramlayarak bu evrelerin benzetimle- rini yapabiliriz. ATTACK evresi 5'inci