22 Ağustos 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 9

22 Ağustos 1935 CUMHTTRÎYET Arnavudluk Kralile görüşen bir Fransız kadın yazıcı Ahmed Zogunun hayatını anlatıyo Arnavudluk Kralı Normandinin rakibi Cava adasının meşlrar ^» ilkbaharda bitecek olan «Kraliçe hapishanesi; Malang Birinci Zoguyu ziyaret İngilizler,nin Amerikaya Nornıandiden dört Mari» saat evvel varacağmı iddia ediyorlar 34 milyonluk Cava nasıl 6,5 milyonluk Holanda tarafından idare ediliyorsa hapishanedeki 2000 mahbus da öyîece 55 kişi tarafından zaptoîunuyor Normandi ile (Kraliçe Mariy» nin mukayesesi Fransızların inşa ettikleri Normandi ısmındeki büyük seyahat gemısı geçen haziranda denıze indırildi \e o zaman jdanberi Amerika ile Avrupa arasında ' mekık dokuyup duruyor. İngilizler de Normandiye rakib olacak bir gemi inşa ediyorlar. Arnavudluk Kralı Ahmed Zogu kızkardeşlerile beraber Revue des DeuxMondes mecmuasınm ] memleketının terakkı ve baysallığını sağKraliçe Mari, Narmandiden on bir 15 ağustos tarıhli sayısmda, Fransız ya lamak dıleğinde idi. Bu hususta Matlı ay sonra yapılmağa başladığı için, tabiı ncılarından Madam K!od Eylanın, Ar lardan 3,000 tüfekliye ve gizli komita ınşaatı da o nısbette geç bitecek. Y ani navudluk Kralı birinci Zogu hakkında lara giiveniyordu. İç siyasası, ayni za ancak gelecek ilkbaharda sefere çıka manda hem Gegalara, hem de Toska bılecek. Şimdiki halde resimlerden binndikkat değer bir makale vardır. Yemeğe girerken her mahkum vücudünün yegâne örtüsü Bunun önemli kısımlarını tercüme et lara dayanmakta idı. Etrafında ise, kade gördüğünüz veçhile dış inşaatı hemen peştemalı da çıkarılarak muayene edilir ' tolık, ortodoks ve müslümanlardan yar hemen hitam bulmuş ikinci bacası da yetirdik, okuvucularımıza sunuyoruz: «Holanda» nıtı en mühim sömurge Yegâne elbıselerı ancak muayven yer Kralın şahsiyeti '* '* dımcılan vardı. 1924 te, kendisini par nne konmuştur. Fakat iç tertibat ve tez(müstemleke) lerinden biri Cava ada lerini örten peştemaldan ibarettir. Yelamentonun içinde öldiirmeğe bile teşeb yinatınm yapılmasına henüz başlanmıştır. sıdır. Cava adasının halkı 34 buçuk mil meğe gıderken bunu da çıakrıp ellerine Kral Zogunun şahsiyeti, doğu Avrupa büs eden ve birkaç ay sonra, taraftar Diğer resım Normandi ile Kraliçe Mariyi yondur. Holandanın nüfusu ise 6,5 mil almak mecburiyetmdedirler. Çünkü dıjahsiyetleri içerisinde en merak uyandı larile birlikte Yugoslavyaya kaçmasını bırıbırlerıle^ mukayese etmektedır. yonu geçmemektedir. Holandanın daha şarıdan geldikleri için yasak bazı şeyncı ve hic süphesız en az tanınmış olanve nihayet komünist tema başka sömürgeleri de olduğuna göre leri içeriye sokmıya yeltenmeleri ihtiÖndeki Normandi boyca biraz daha ardan biridir. Mat dağlanndan yetışme v^\\\\ V . • .I • ı • l l i • ı • ı J )ks pa uzundur, fakat Kraliçe Mari daha yük «Kraliçe Afari» nin bugünkü hali bu kadar insanı ve bu kadar geniş ara maline mebni bunlar ellerinden almıp /e Kastriyotilerinki kadar eski bir hanec Jana mensub olan bu hükiimdann ne ebi, pazı olan Fan Noliyi iktıdar me%kiine sektir. İngilizler Kraliçe Marinin Avru cağını söylüyorlar. Tabıî bu kesin (kat'î) ziyi bu altı buçuk mılyon kişi nasıl ida silkilerek muayene edilmektedirler. Yemekleri ekseriya iki kabdır. Haşlanmış )izzat iddıa eyledıği gibi kadmlar cıhe geçirmekle neticelenen bir ihlilâl çıka pa Amerika seferlerını Normandıden surette ancak o da sefere çıktığı zaman re ediyor? ran şiddetli bir muhalefete rağmen, sıra dört saat daha kısa bır zamanda yapa Ayni soru sade, Holanda için değil, pirinç ve Sambul denilen turlu sebze.. inden, Ortaçağda bir Fransız prensesi anlaşılacak. birçok Avrupa ve Amerika memleket Bunun yanında salata yerine yarım yule evlenmiş olan meşhur Şarl Topiaya sıle İç Işleri Bakanı, Başbakan ve dık tatör olan Ahmed Zogu, 1928 de, ezici leri için de sorulabilir. Keza, ayni soru murta ve soğukluk olarak ta bir muz iayandığı meşkuk ise de, Arnavud ba bir ekseriyetle kendisini Kral ilân ettir Yedinci enternasyonal komü Bir İngiliz kadın tayyarecisinin Cava adasındaki meşhur Malang hapi veriliyor. Alelâde mahkumlar bu ye ıadırlarından İskender Beyin sülâlesile sanesi için irad edılse yeridir. Çünkü meklere mukabil çalıştırılmaktalarsa da feci öldümü nist kongresi Igılı bulunması ihtimal dahılındedır. miştir. Kendi ifadesine göre buna teşebbüs Moskova 21 (A.A.) Yedinci enPoznan 21 (A.A.) Satranç tur Malang hapisanesinin 1300 ü aleîâde marangozlukta, demircılıkte, balıkçı vlat, Tıirk hakimiyeti altında az çok cdısı, sahsî ihtıraslarınm tatmininden zi ternasyonal komünist kongresi dün ça nuvasına girmek üzere uçakla Londra mücrim ve 700 ü katil olmak üzere 2000 lıkta, tuzlamacılıkta, konservecilıkte • stiklâüni muhafaza edebilmiş olan Ar ıavudluğun mahdud bölgelerinden biri yade, hance karşı, Arnavudluk camia hsmasını bitırmişür. Kongre, 46 üye ve Varşova gezisini yapmakta olan Mis sakini vardır. Bütün bu kalabalığı 30 u usta olmuş olanlara ayrıca sekiz çent di ve ayni Arnavud ailesinin idaresi al sını mütecanıs göstermek amacından ö 33 namzetten katışık yürüyüm komitesi Agnes Stefenson Poznan Lavıka uçak Holandalı. 25 i yerli olmak üzere 55 ki gündelık te verilmektedir. Bu paralar onlarm namına biriktirilmekte ve ha mda tulunuyordu. Mat kaymakamla türü olmuştur. O tarihte Arnavudluğu ile 20 üyelik bir kontrol komısyonu seç meydanında ölü olarak bulunmuştur. şi idare etmektedır. Azlığın çokluğa egemenliği (hakimi pisaneden çıktıkları zaman seramye oKafatası pervaneden yaralıdır. Adlıye ından bir Zogunun, bazı siyasal sebeb •dare eden bır nıyabet meclısi bulundu mıştir. ğundan, Ahmed Zogu sahibini bekle Fransada yakalanan Alman yetı) bir kafa. medenıyet meselesi de larak bir işte kullanabilmeleri için el işyarları derhal gerçin açmışlar ve ceset erden ötürü islâmıyetı kabul etmesi anmekte olan boş bir tahta gecip oturmakdeğildir. İş çokluğun cehaletinden ve lerine verilmektedir. Fakat arzu eden;ak onsekızmcı asırda vakı oldu. morga kaldırılmıştır. casuslan tan başka bır iş görmedığini ıddıa ede muhtaclığmdan istifadedir ve bir takler bu paranın yüzde muayven bir mikBu acıklı hâdise şehirde büyük bır teBu sülâlenin son ferdi olan Ahmed Metz 21 (A.A.) Polis iki Alman tarını hapisanede bulundukları müd bılir. nb kuvveti ele geçirmektedır. Zogu, müslüman olmakla beraber, bucasusu yakalamıştır. Bunlar suçlarını itı essür uvandırmıştır. Avrupanın biricik diktatör Kralı Fakat Cava adasındaki durum (va det zarfmda kahve, şeker ve sigara alşün hükümdarların en lıberalidir. GeçenHabeşistanın hazırlıkları raf etmıslerdır. ziyet) büsbütün başkadır. Malang ha mak için de sarfedebilmektedirler. Yugoslavya Kralı Aleksandr ölelıdenlerde, Arnavud Bakanlardan biri, bana. Adisababa 21 (A.A.) Habeşis pisanesindeki mahkumların rahatlığı Belçika Bulgaristan tecim Gündüz çalıştıkları için hürrij'etle Kralın maalmemnuniye bir hıristiyan beri, Ahmed Zogu, Avrupanın biricik tanın ic tecimenleri, Cibutide stoklar vii ekmeğini alnının terile kazanan her rinden mahrum olduklarmı pek anla anlaşması suya düştü Kralıdır. Bu diktatörlüğün prensesle evleneceğini, karısına kendı dı diktatör v Brüksel 21 (Özel) Belc'ka tarafın cude getirmekte ve birçok malları şimen hangı bir Câvalmın rahatından da a mıycn mahkumlar, gece olunca 25 kinini serbestçe güdmesine müsaade ede . mes'ud neticelerinden biri, memleket içedifer vasıtasile sevketmektedırler. fazladır. Yalnız aradaki fark oraya gır silık yatakhanelerine girdikleri zaman ceğini ve hatta böyle bir izdivacdan do risinde ıbret olacak bir düzen bulunma dan yapılan teklıfler Bulgar delegeleri Ekuateur cumhuriyetinde miş olanlarm diğerleri gibi hürriyetle dört duvar arasma sıkışıp kalmar.m ğacak çocuklann, erginlik çağma var sıdır. Macera seven gezgınler, Arna\ud tarafından reddedıldiğinden Belçika ile güclüğünü pek güzel idrak ediyorlar. rının elinde olmamasıdır. Bulgaristan arasmda yapılmakta olan ihtilâl c'ıklan zaman diliyecekleri dine süluk lukta gezerken bulamıyacakları tehîıkePek genc olanlarla pek azgın olanlar, Yoksa palmıyelerle süslü geniş so Nevyork 21 (A.A.) Nevyork etmelerıni hoş göreceğını temınen söylü lerı zıhınlerınde yaratmağa mecburdur tecim anlaşması konuşmalavı suya dü.fbirincilerin ahlâkı bozulmaması ve ikiniar. Yalnız Arna\udluğun tabiî güzelliğı müstür. Taymıs gazetesine gelen bir telgrafa gö kakları, zarif köşkleri, muntazam atölyordu. cilerin baskalarma zararları dokunrnakalmıştır. Manzara, kıyafet ve yerli â re, Ekuateur cumhuriyetinde büyük bir yeleri, temiz mutfakları, geniş yatak İrlandada feci bir yangm Galatasaray talebesî ması için küçük höcerelerde yalnız başdetler.. Bunlar eşsiz derecede gü^eldir. Londra 21 (Özel) Irlanda yurdse galeyan hüküm sürmektedır. Ancak şım hanelerıle yerlılere bir cennet gibi göBabası öldüğü \akit, küçük Ahmed rünen Malang hapisanesine pirmek için larma yatıyorlar. Lâkın, ülkenın bır zamanlar başlıca en verler partisinin merkezinde bir yandiye kadar hiçbir şıddet hareketi olmasekiz yaşmda idi. Tiranh Toptanı aıleBu höcereler bizim bildiğimiz şekilde bütun Cavalılar can atarlardı. düstrisini teşkıl ettiği söylenen müsellâh gın çıkmış ikisi kadın olmak üzere dört mıstır. sıne mensub zengın bir kadın olan annesı, tek bir odadan ibaret değildir. Bir oda Malang hapisanesinin sakınleri hiç haydud tecavüzlerinden artık eser yok kişi diri diri yanmıştır. Isyanın kan dökülmeksızin bastırıla haris ve enerjık bir kadın olduğundan, şüphesiz yiyip içerek uzanıp yatarak ile önündeki üstü açık küçük bir avlutur. İtalyanlar tarafından yapılmış ve cağı sanılmaktadır. Uluslar Kurumunda neler kocasınm mirasına talıb olanları, Ahmedan müteşekkUdir. İklimin çok sıcak dağlara tırmanan yahud ki dağlann yaGuayaquıl Ekuateur 21 (A.A.) boşuna vakit geçirmiyorlar. İçerisindedin, ilk izdivacdan doğma büyük kardeşı görüşülecek kı atölyelerın en önemlisi (mühimmi) olması dolavısile mahkumların sıhha maçlarından dolanan mükemmel yollar Nevyork Times gazetesine göre, Cumur de dahil olduğu halde, uzaklaştırmağa boyunca, ödevlerini bile bile ifa eden bir Cenevre 21 (Öztl) Uluslar Kuru Baskanı M. Jberra ve kabıne üyelerı, marangozhanedır. Buraya bir kapısm tini korumak gayesi hapisane idaresini muvaffak olmuştu. çok jandarmalara raslarsınız. Bu, insana mu daimî komisyonu 9 eylulde konseyin askerler tarafından yakalanarak kısla dan odun halmde giren ağaclar, öbür tek höcerede kalanların istedikleri za Bu kadın, kazanm idaresini bizzat te emniyet veren bir manzaradır. Birkaç yıl yapacağı mutad toplantısımn ruzname da hapsedilmişlerdir. Bu suikasd Quito kapısından masa, iskemle, mekteb sı man bu avluya çıkarak serinlemeleri rası, avnalı dolab, karyola ve saire ola ve hava almaları için bu teşkilâtı yapmin ederken, bir yandan da fethedıl evvelsine gelinciye kadar, sık sık güdülen sini tesbit etmiştır. Ruznameye gdre başlıca şu üç me garnızonu tarafından tertib edilmiştir. mıya mecbur etmiştir. rak çıkmaktadır. mış memleketler asılzadelerinin Istanbuî kan da\aları da, Kralın silâh taşımayı Bir Amerikan heyeti sele görüşülecektir: Herkesin karyolasmın baş tarafır.da da tahsil etmelerıni istiyen Osmanlı Pa yasak etmesi üzerine, pek ziyade azal Hapisane sahilde olduğu için balık 1 Harbeden memleketlere silâh Japonyava gidiyor dişahının arzusu yerine gelsin dıye oratutma, tuzlamacıhk ve konservecilık te herkesin mahpusluk müddetini ne za mıstır. gönderilmesinin yasağı, man bitireceği yazılıdır. Fakat yerlileVaşington 21 (A.A.) Vaşington oradaki ışlerın başlıcalarmdandır. ya gönderdıği küçük Ahmed de, GalataKral, pek az kimseyi kabul eder 2 Münhal bulunan konsey üyelik Post gazetesine göre, Filipin erkinliğinin saray lisesinde vasat bir tahsil gördü. Hapisaneyi gezen gazetecilerden biri rin hiçbiri ay, gün ve sene ile alâkadar Dığer komşu Balkan ülkelerinde, yük lerine yenilerin seçilmesi. olmadıkları için geçen ayları, her ycrıi yıldönümü ilgisi ile Filipin adalarına gi mudüre soruyor: Umumi harbde 3 Pan Amerıkan kongresi mese decek olan kongrenin ikinci baskanı Garsek değerli bir devlet adamı ve ekseriya Bu odun parçalarmı, bu çekiclerı avm göğe cıkısmda dolâblarma sakla Bu sıralarda, 1912 de Balkan Harbi beklenilmiyen kararlar vermek hususun lesi. ner ile kongre üyelerinden 40 kisi ve say ve diğer aletleri mahkumlar idarenin dıkları bir çeteleye yaptıklan çentikle patlak verdi. Ahmedin anası, oğlunu aleda seri, mahir bir siyasacı diye sık sık lavlar kurulu ve Senato liderleri, bu göaleyhine bir silâh olarak kullanmıyor hesablamaktadırlar. Alelâde günleri calâcele yanma getirtti ve Ahmed, memîebahsi geçen Arnavud hükümdarla gö otoritelerinin artacağı kanaatınde bulun retten sonra, ilkteşrin sonunda Japonya İar mı? lışmakla geçiren mahkumlar paazr pünketıne döner dönmez, orada ulusal prorüşmeğe çok hevesli idım. Ancak, birinci duğu içındır.» ya gıdeceklerdır. Şimdiye kadar böyle birşey vaki leri futbol oynıyarak yahud gene mahpagandaya girişti. 1913 te, Sırblann Mata girmelerine mâni oldu. Umumî Har Zogu pek az kabul eder, haricde ender Moğolistanda şehirleri basan olmadı. Fakat kullansalar da ona karşı kumlardan mürekkeb bandonun çaldıKralın annesile kız kardeşleri tertibatımız mevcuddur. Her tarafta ğı havaları dinliyerek eğlenirler. bin başlangıcmda, önce Avusturya or görünür ve geveze olmamakla meîhur Ahmed Zogo, yazları geçirmekte olhaydudlar dur. Bazı fena kimseler: «Onun halka Haftada bır gün ziyaret günüdıir Famükemmel makinelitüfeklerimiz var. dusuna yardım ettiği halde, sonradan duğu Dıracda, hiç kimseyi kabul etmeTokyo 21 (A.A.) 2,500 haydud az görünmesinin sebebi, kendisinin pek Mahkumların sık sık tekerrür eden en kat Cavalılarda ya akrabalık, arkadaşcaydı; o kadar ki Avusturyalıları kuş mek genel kaidesine benim Iehime bir is Moğolistanın zengin şehirlerinden biri kulandırdı. Bu, Ahmed Zogunun ba çok düşmanları bulunduğunu bilmesi ve tisna yapmağa razı olmuştu. Ben, Tiran oîan Tumuteye hücum ettiğinden Japon büyük kabahatleri bize karşı ayaklan lık hissi o kadar kuvvetli değildir, yadema takib edeceği politikanın ve Arna öldürülmekten korkmasıdır» derler. Ri dan cıkarken, yanında kızlarından ık. \e Mançuku kıt'aîarı haydudlar üzerine maları değil, aralarında kanlı kavgala hud da hapse gırene fena gözle bakıl ra girişmeleridir. Buna da elimizden maRtadır, 2000 kişiden ancak birkaç tavudluğa göz diken devletler arasında bir vayet olunduğuna göre, yakın vakte ka tanesıle, Kralın annesme rasgeldım. Ken yürümektedir, dar Kralın yemeklerini, birkaç sene ev dısı sıyahlar gıymış ve bıraz şışman ol geldiği kadar mâni olmıya çalışıyoruz nesine ziyaretçi gelir, hale mektub hemuvazene gözetmeğe matuf olan mahi„ vel ölen anası bizzat hazırlarmış ve Ar masına rağmen dimdik yürüyordu. Ver r Hapisanenin herşeyi muntazam ve za men hemen hiç yok gibidir. Postacı anrane siyasanın başlangıcı olmuştur. Böyj rif olmasma mukabil mahkumların kı cak müdür ve memurlara aid zarfarı navud âdetleri, bir erkeğin, bir kddmın dığim selâmı sevimli bir tebessüm ve aylece, Arnavudluğu, bu devletlerden her gözleri önünde öldürülmesine mâni oldu ni zamanda seri ve vakur bir bakula karçırçıplak denecek bir şekildedir. taşımaktan başka birşey yapmaz. Perşembe mecmuası hangi birine tâbi zannettirecek kadar, f ğundan, Kral ekseriya anasile bîrlıkte şıladı. Oğlunun, az kaldı, canır^ı /nal oPerşembe gazetes'jnin 21 inci sayısı kâh birine ve kâh ötekine te\eccüh ede Sacak olan suikasdi müteakıb devlet er renkli olarak çıktı. Muhtelif fıkra. ma rek, nihayet günün bırınde hepsıne bır gezermiş. Geçenlerde, Arnavudluk zabıtasının kânı ile yabancı diplomatlar gözün ay kale ve röportajlarla Suad Dervişin den cesurane bir yüz çevirişle Arnavudileri gelenlerinden biri bu rivayetler hak dına gittikleri zaman, onlara hitaben söy (Kadm aşksız yaşamaz) adındaki ro luğun istiklâlini ilân etmek suretile siyamanı, dünya haberleri, hikâye, karikakında: ledığı sözlerı hatırlarım: sal bir perendebazlıkta bulundu. diyordu « Siz, Kralın anasını değil, mcnı tür, sinema ve birçok ilgili yazılar varAvusturyalılar bu delıkanhyı önce « Bunlar hezeyandır! îşkodraya, oradan da, harb bitinceye ka Kralın daha pek yakında Viyanada tec leketi kutlulayın.. demistı. Ben evladimı dır Yartmay dar daha kolay tarassud edebilmek için rübe etmiş olduğu gibi, hükümdarımızm ulusa vakfettıkten sonra, artık o beııını Yarımayın renkli, fevkalâde güzel bir ancak yabancı ülkelerde seyahati tehlı değil, ulusundur!» Viyanaya gönderd^er. Yaşları otuza yaklaşan prensesler, kapak içinde çıkan 15 ağustos 13 numaMütarekeyi müteakıb memleketine kelidir. 1932 de, Allah korudu da, Kradönen Ahmed, orada, azimkâr, cesur ve la atılan ve bır yaverı öldürüp, şımdı Pa mektebden henüz çıkmış birer genc kız ralı sayısı. Cahid Uçuğun (Ayrılmıya zeki rekabetlerden, şaşkınhklardan ve nste elçı bulunan Lıbohovayı yaralıyan gıbidırler. Saçları buklelidır ve iri siyah cak yol), Zıya Şakırin (Avaroğiu), Cegenel tereddüdlerden islifade etmesini bı kurşuniar, Ahmed Zoguya değmeden, gözlerıle ve boyalı dudaklarıle, tanıina vad Şakirin (Avrupa emperj'alizi Af lir muhteris bir adamın teşebbüsleri için otomobılın cıdarlarına saplanıp kaldnar. dıkları yabancı kadına gülerek bakarlar. rika topraklarını alkanlara boğacak mı), çok müsaid ve karmakarışık bir durumla O gün, Kral, çenesini kımıldatmak sure Yüzleri güzel, kıyafetleri Parısin son Naci Sadullahm (Cesaret), (Günah gdkarşılaştı. O tarihte 23 yfeşında bulu tile katillerin üzerine ateş edilmesim em modasına uygundur. 1928 den önce bi nulluleri), Gavsı Ozansoyun (Cahid Urederek büyük bir soğukkanhlık gösler rer Arnavud asılzadesıle e\lenmış oian çuk kimdir?). Mümtaz Zekinin (Güvernuyordu. cine vurulan kartal), Niyazi Acunun di. Amavudlar suikasdleri sezip, önl Arnavudluğun erginliği onie kızkardeşlerinden iki tanesi şimdı dul 1920 de, Luşniya kurultayında, mek hususunda çok ustadırlar. Kral, dur. Hepsi de kolayca koca bulamıya (Şımalın semiramısı), Vecdi Ahmedin Arnavudluk erginliğini (istiklâlini) ilân kendi ülkesinin içinde emniyet altında caklardır. Zira, arî ırktan olan bu müs (Bir el iskambil), Avcı Bay Şakirle bir etti. Kabile reisi Ahmed Bey, müfrit bir dır. Kendisi, Tiran sokaklannda eğer pek lüman prensesler ıçın Avrupada müna görüşme, Dinarlı Mehmed Pehlıvanla Malang hapifihanesinin bir kısmt ve hapishaneyı çeuireıt başbaşa, spor, moda ve bilmece yazıla Arnavudlukta, sib talıbler bulmak biraz gücdür. milliciliğin alemdarı sıfatile, az sonra. seyrek geziyorsa, bu, beş metro yükst>kliğindeki duvar Sonu yann rıle gerçekten okumağa değer. idareyi eline aldı. O da, Atatürk gibi, hü'kümdarların halka nadir görünrnekle YFNİ