1 Mart 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

ğ ş, İ g — mali buhranı evvelı Almınya. büyük MİLLİYET SALI 1 Çadır Arabistan ve Irak çöllerin- de yarı müstakil şeyhlikler ve emi: olduğunu bilirsiniz. Bunlar meskün toprakla deniz ler arasındaki boşlukta hüküm süren devlet taslaklarıdır. h ve emirlere denizden İngiliz altını ve karadan Os- manlı altını gider. Gelir kay- maklarından biri de, gazve diye dinlqhnlmış baskın ve yağma Sımye ve Hicaz tabloları a- rasında bu çadır devletlerden birinin hikâyesini anlatmalı. yım. mi Suut'tur. Yukarı Necit'te oturur; payitahtı Hail'dir. Sul tan Hamit zamanından beri İs- tanbulda Reşit Paşa — isminde bir elçisi bile vardı. Buyuldıırp bı;l.ıdığı ıım::.- ri yarı müstakil ıdıler İçlerin- de 20 sene, 24 sene, 27 sene hü küm sürmüş emirler - sayılabi- Emirin ııyuı vazifesi, İbni- ü Hicaz ıııııt' hediye almak, Os altın çek. lir. Devlet. Aşiyretlerin bulunduğu çöl- lerin içine henüz paradan bü- yük Allah — girmemiştir. Para uğruna yapılan her şey, Allah uğruna yapılmış gibidir. Emüir genç ve iyi bir adam- dı. Fakat bir — taraftan büyük anası Fatma'nın, diğer taraf - tan Reşit Paş, İkini altın MART | Prens Ghika Neye döndü? Romanya Hariciye nazırının istifa edeceği söyleniyot BÜKREŞ, 29 A.A. — Ro- manya hariciye nazırı yarın Ce | * nevreden buraya avdet edecek- Tahdidi teslikat konferansı mesaisinin kat'i bir safhaya da- lııl olduğu şu — sırada nazırm da idi. Fatma, Necit Katerine- si diye şöhret bulmuştur. Sev- mediği bir adamı parça parça kestirterek köpeklere — yediren bu kadındır. Hicaz isyanı oluncıya kadar biz bu emire ve adamlarına us- ha dursunlar, diye para veriyor duk. İsyan olduktan sonra Hi- caz hattmma gelsinler, hattı tut- sunlar ve Şerif kuvvetlerini sık sınlar diye altın yolladık. Bü- tün altınlarmmızı bir kaç kişi a ralarında paylaşıp aylar ayı yo İa bile çıkmadılar? Emir taraftarlarının hem İn gilizler, hem şerifler, hem de Osmanlılarla hoş geçinmekten neticede kim kazanırsa — onun hissesinden mahrum kalmamak tan gayri tasaları yoktu. Ker- van kervan silâhlarımızın ve çı kın çıkın altınlarımızın çölden getirdiği ses, duadan, vaitten ibaretti. ve Emir ve adamları bir defa | © : Medâyin'e uğrar gıbı oldular. Y emeklerimizi yeyip yeni altın larımızı aldıktan sonra, gene da gıldılar, Önümdeki vesiykalar- dan yalnız birinde emirin şah- sıma verilmiş yedi bin — altının. kaydını görüyorum, Reşıt Pş. nm emire yazdığı hizmetlere bakarlar. , Sefer kuvveti her de- ve Mekke gibi aykırı ve yaban- cı yerlere gidilecekse, bedeviy- lerin bir çoğunu yerlerinden kı- mıldatmak imkânsızdır: Bede- vi gerideki yurdunu on beş gün den fazla boş bırakmak iste- mez, Baskın, vurgun, yıgmı, şu satırlarını o- kıryunuz “Hııkâmet bana yeni den para verdi. Fakat bu sefer sizi mutlak hareket ettirmekli- ğimi istiyor. Ben oraya gelme. den, siz kendinize zekât verme diğini ileri sürerek bir kabiyle- seferde bulmuş olayım. Eğer hükümet bana dediği gibi Mek- ke üzerine gidip te şehre gire- cek olursa biz de hemen arka- sından yetişiriz. Eğer hareket etmezse, ne henüz se- ferdeyiz, deriz.” Biz aıure top ta yollamış- tık. K birinci mülâ- hepsi kısa bir lıerl:eıpıymıılıpçıdııuiını Emirin. hyı-ızı altında top- lanıııî,r şunu da tahkik eder.- zım Osman Beydi. Aşiyret Me dâyin'e doğru yürüyüş göster- diği zaman, bir vâdiyde —ateşe uğradı: Bizimkiler 1000, karşı taraf otuz kişi kadardı. Daha hırhçkışıyınlınmoı hepsi dılar. Osman Be bir kabiyle ise bayrağın etrafında az olur. Hail'de halk üç sınıftır: A. siller, melezler, — köleler! Asil olınlndışınyıhz Wll- ye de: “— Topunu bırak, gel!” diyorlııdı. hibi olıııı.k ıyıpur Meleılet ılı kadınlarla — hanlardır. Kalaycılık, haşI ı.pllık, terlikçilik gibi zanaatlar melez lerin elir.dedir.Köleler alınıp sa tılan zenciylerdir. Hükümet, kadı dedikleri bir şeyhten ibarettir. Nikâh, vera- set, katil, hırsızlık gibi vak'a- tacelen böyle avdeti, Bük- reşte türlü türlü mütalealar ser dedilmesine sebebiyet vermiş- tir. M. Titulesko'nun ziyareti esnasında gazeteler unfmdın neşrolunan ve hariciye nazırı i- le mumaileyh arasında — ciddi Romanyada Fırtınalar Karadenizde de şid- detli bir fırtına oldu BÜKREŞ, 29 A.A. — Roe- manya, Moldavya ve Besarab- ya'da birkaç za beri fe- nı havılar hukum sürmektedir L 'JJ el 80- guldırd.ıu mııteeuıren ölmüş- İerdir. Memleketin birçok noktala- rında kar fırtınaları zuhur - et- miş olduğu haber veriliyor. Demiryolu münakalatı, bir- çok hatlar üzerinde felce uğra- mıştır. Şimali şarki rüzgârı Karade. nizi baştan başa — yalamış ve kür denizde fena bir - vazi- noktai nazar ihtilâfları olduğuna dair musirrane şayia- ları hatırlatan Ourentul gazete si, Prens Ghika'nın alelâde Ce- nevreden dönmeğe davet edil- miş olduğunu ve Bükreşe gelir gelmez istifa edeceğini yazmak tadır. Hiç olmaşsa nabıhengâm te- lâkk edilmesi iktiza eden bu ha ber, büyük bir ihtiyatla karşı- lanmak icap eder, Gandhi'nin Zevcesi AHMET ABAD, 29 A.A. — Sabarmati hıpıılıınuınde AL N yette kalan birçok gemiler Kös tence limanına ilticaya mecbur olmuştur. Berlinde askerlerin geçit resmi BERLİN, 29 A;A, — 1930 senesinden beri ilk defa olarak Riyaseticumhur sarayının mu- hafazasma memur edilmiş olan askeri kıtalarla Harbiye nezare ti muhafız kıt'aları dünkü pa- zar günü önlerinde bir muzika takımı olduğu halde Berlin'in başlıca caddelerinde bir - geçit resmi yapmışlardır. Harbiye nazırı, İmperatorluk ti haftalık nı ikmaleden Mıdım Gandhi serbest bırakılmıştır. M. Tardieu Cenevre'de CENEVRE, 29 A.A. — Fran sız başvekili M. Tardieu bu sa- bah saat 9 da buraya gelmiş- Şr. Mumaileyh, saat 11,30 da Alman baş mürahhası M. Na- dolny'nin ııyııetlnı kıbııl do- cek ve bunu mü da her gün yapılmakta olan geçit resimlerini iadeten tesis etmeğe karar — vermiştir. Bu geçitler haftada üç defa Sa- lı, Perşembe ve Pazar günleri yapılacaktır. Feci bir pilânço BLEU FİELD, 29 A.A. — 27 şubat'ta 22 ceset satıh arzı- na ı;.ıkınlmıçtn- Dığeı 18 ma- ölmüş hariciye nazırı M. Zılııııkı ile öğle yemeğini yiyecektir. Hindistan da hıyarcık vebası LONDRA, 29 A.A, — Böna- rös'den Deyli Eksprese bildi. rildiğine göre Benaris etrafın- daki kasabalarda hıyarcık veba sı tahribat yapmaktadır. ğ Hakaret Davası MüddeiumumiSonposta ve Yarın gazetelerinin cezalandırılmasını istedi ANKARA, 29 (Telefonla) — bık İktısat vekili Edirne mıb’uııı Şakir Bey tarafından Son Posta ve yarın aleyhinde ikame olunan haka- en- düra ödilmektede: On iki ihtiyar yandı STOKHOLM, 29 A.A.— Sa vaerdsijoe'da ihtiyarlar yurdun da bir yangitr'çıkmış yedi ihti- yar adamla beş ihtiyar kadın kömür haline gelerek telef il. muştur. l Hicaz ve Afgan dostluğu BOMBAY, 29 A.A. — Efgan nazırlarından Ahmet Şah Han, | **t buraya vlııl olııı;tıı'. Mülhak bütçelere ait muhtelif lâyihalar dün Meclise verildi Dahiliye memurlarının tahdidi sinlerine dair lâyiha da Meclise tevdi edilmiştir. Valiler bulâyihanın esaslarından hariç tutulmuşlardır Müskirat inhisannda açıkta kalacak memurlara ikramiye.. ANKARA, 29 (Telefonla) — kümet bugün Millet Meclisine dıır kü Heyetı vekile içtimamda müzake resi intaç edilen muhtelif kanun lâyi hal tevdi iştir. Bu lâyihal, rın ekserisi mülhak bütçelere dair- dir. Lâyihaları bildiriyorum: Darülfünun 1 Darülfünun butçeunı ait lıyı— snıf polis müdürleri 56, ikinci sınıf polis müdürleri 54, üçüncü sınıf po- lis müdürleri 52. Başmüfettişler, 58, birinci sınıf mııfdnşler 56, ikinci sımıf müfettiş- ler 64, uçıııu:u sınıf b::fe(tıılı 52. Barut 8 — Bıı'u! inhisarı ı;loiıın mu vakkat idaresinin 932 bütçe lây da Meclise tevdi olunmuştur. Bu i- darenin masrafı 1,427,000 ve varida tı 2,133,000 lira olarak tesbit olun- Dahılıye vekâletinin istisnai olarak zı.ndegı:ımı ınuhafazı eden bu nevi ha, Darülfünunun yeni masraf kısmı 898,474 lira, varidatı da 898,474 lira olarak tnhmın olun- muştur. Müvazenei umumiyeden Da rülfünuna geçen sene — olduğu gıbı 770120 lira verilmesi lâyi- haya bir madde ilâve olunmuştur. Seyrisefain 2 -— Seyrisefain bütçesinin mas- raf kısmı 4,844,460 lira ve varidatı da 4,132,312 lira olnrak tesbit olun- muştur. Seyrisefain bütçesi lâyihası nın bir maddesine göre yeni kadro- nun tatbiki ile açıkta kalacak veya çıkarılacak olan maaşlı memurlar da 931 senesi bidayetinde olduğu gibi muayyen nisbette tazminat verile- c * İnhisarlar 3 — Tuz inhisarının 932 bütçesi de 931 varidat muhammenatının ta- hakkuk edeceği mülâhazasile (eçen seneki bütçenin ayni olarak tesbil 4 — Muıkınt inhisarınm bütçe- sinin masraf kısımı 2,219,636 lira, va- ridat kısmı da 7,080,000 İira olarak tesbit edilmiştir. Ayni hutçı lıyılıı- sının bir rmaddesine göre vazifeleri- nin lâğvı münasebetile açıkta kala- cak memurlara geçen sene olduğu gibi tazminat verilecektir. İkramiye Dığer taraftan memurin ikrami- yesi tertibine konulan lıhıuıtııı şu Tütün 6 — Tütün inhisarı bütçesi: Bu bütçenin masraf kısmı s.m,zaı va- ridat kısmı da 25,682,281 lira olarak tesbit olunmuştur. Evkaf 7 — Evkaf bütçesinin masraf kıs mı 2,681,530, varidat kısmı da 2 milyon 682 bin 500 lira olarak tes- bit olunmuştur. Lây e Kat idı in kad rosu dn ınerbııllur Bu kadroya gö- re umum ıınıdııı- 5400 lira a- Z P 300, 250, müfettişler 400, 150 ve 125 şer, fabrikasyon şefi 300 avukat müşavir 125, müdürler üçer yüz lira aylık a- lacaklardır. Dığıı taraftan ıılıı inhisarlar ddmı satmak i ilere veri- lecek senelik beyi: ruhsatnamele- rinden İstanbul, İzmir, Ankara ve Samsun merkezlerinde lâyetler merkezlerinde üçer, ç KSN nahiyeler merkezinde birer lira harç istifa olunması bu idarenin bütçe |7 yihasında musarrahtır, Belediye maaşları hakkında bir kanun teklif edildi ANKARA, 29 (Telefonl) — KnhmoııımcbııuDrSııııBeyb lediye maaşları hakkında Büyük Millet Meclisine bir kanun teklif etmiştir. Bu teklif aynen şöyledir: Madde 1 — Beledıy:lerle ş&ıınıııedırmddı maaş ve ücretlerle Yltmı misillü yuııle yırııu beşini asla tecavüz edeuı:ı Fıılı tediyat tahakkuk ed—u ita âma rine tazmin ettirilir. Madde 2 — Belediye kı ST ee 117 inci ııulqıdn' 16 ıncı fikrası Mnddelî—lşhhmm hıı'ınmıhnm'hcreıım-ıolıpbdediye o " ü bu esasa irca ederler. Halkevleri ve lise talebesi ANKARA, 29 (Telefonla) — Maarif Vekâleti mekteplere, maarif ida şenııkveterhp daiı larına v i lâyihada tesbit edil mı;ıuı' On beş günlük senevi mezu niyet ve hastalık müstesna olmak ü zere lâakal bir sene hizmet etmiş ve en küçük bir cezaya bile duçar olma mış ve tevdi olunan vazifeyi hüsnü ifa etmiş olanlardan bekâr memurla ra nısıf, evlilere —3 rubu, âli ve tâli uhıilımlqdomohı,üdaıfu la çocuğu olanlar keza bir rubu üc- ret mikdarında ikramiye verilir. An- cak memuriyetten idareye fevkalâde bir menfaat veya varidat temin eden lerdeçokmnıkeınıbırhı-metıh etmiş yapı! Hasköyde mütemmim eıhıbı taltifi müdürler murlar ve taleb Hallk göndi hgıhrhmîlcvehlete muallimler, me- Bu tali d reşit olmak ve ders ile mek i b halel geli ve k a tır. Ancak yüksek tahsil talebesi H İkevl de vazife alabil: ğînden!.lir:o Lıhıılı sonuna hdnr Halkevli ydeyl kleri ve vazife alama- Emlök ve Eytam Bankası ANKARA, 29 (Telefonla) — Emlâk ve Eytam bankası idare meclisi bugünkü içtimarhda bınkıfıızvokomııyonmîk&mııyuıdınbıpp nnlı vekâlete bildirilmek şıı-tıle Iuı metin derecesine ve vekâletin tasvi bıııı göre ıııılbnyıı ve fıbrıkı ve ıdı d 'anılmevehueuımıııın y ae " ikrazat ile ba, tarib ib hesapları hali intizamda ve taksitlerini desinde ödemiş medyunlara tatbik edilmesine karar vermiştir. “Ernest namına kayıtlı para kimlere verildi,, sorulunca.. d Böklek İZMİR, 29. (Mınıyuı) — Rıhum urkelmdeh sui istimal et. edilmekti lşe P Ernat' vi mımna kayıtlı paranım kime verildiği ıııılıne: “ Bunlar müteferrik — ve muallak masraflardı” cevabını ver parçalanan Osman, 333 senesi Türt topuna sarılmış olarak | inci “ dit Önstalt müessesesinin te- zelzülü ile başlayan Avrupa daki sars- — İlar ona verilecek — rüşvetlerle | gitmiştir. hallolunur. ! Falih RIFKI İktısadi ve malihafta | & Geçen sene Ammryıdı Cre- Ondan sonra — Almanyada “donmuş kredi” ler meselesi zuhur etti, Bâle da — toplanan lar komisyonu bunu K miş ve Almınyııun vaziyetini yçurumun ta kenarına kadar getirdikten sonra İngiltereye geçmiş; orada da malüm tahri- batı yaparak Amerikaya intikal etmişti. Amerikada ayda bir kaç yüz bankanın iflâsı suretin — de tecelli eden, ve hâlâda asarı tezıhürde devııııeden müttehide i lçln değil, bütün ci- han için bir tehlike teşkil etti- ğini gören amerika reisi cüm- — huru Mr Hoover, ilk tedbir ol- mak üzere dünyaya bir senelik muvakkat bır 9eklı halle bıglı. d U f beica esaslr surette müdavelei efkir- da bulunulmak üzere önümüz- deki haziran ayı zarfında Lau- sanne da bir konferans aktedil mesi kararlaştırıldı. Bu arada Almınyı, kambiyonun sukutu na mâni olmak üzere şiddetli tedbirler ittihaz etti. İngıltere keza akilane tedbirlerle vaziye- ti maliyes#ni izmihlalden bir de receye kadar kurtardı. Amerikaya gelince, o da iti- mıdıtevlitve _kımımuşolın büyük bir itibar bırakamam. Ne diye kaçıyors. ÖD dön Siaylık dezöte KĞKt Ürümü nuz? ğ 3 M dıvılırmm bugun All!" ceza ıntıhabnt rıl:hllnmk!ıı-m v v Diyordu. aaaaaa n İstanbuldan gelen sot. | SOFYA, 29 A.A. — Hasköy| — Dohiliye memurlarının Boş yere bağırdı, — çağırdı. | guları akundu. Şakir Beyin vekille- | departımanında teşrii intihabat sinleri Karşı taraf üstüne üşüşüp kur W;nv_ş:—:üvî ,Hasan Hayri feshedilmiş olduğundan mütem | 5— D-h=el==hm tahdidi 'N şun ve oeııbıye ile Türk çocuğu | " ariban 'MMM"' yazılar - | Mim intihabat yap icap siştir. Valil e Tefyal M“'”*m_ı_'ğ B hındı.Mud'blUlhkhr!qoln- etmektedir. d.ııılıınçhıhılını;hrdırlınvıh— Sılhlır toplar, de- | dığından iddia Çıhçıler iki kısma ayrılmaş | lerin her yaşta Heyeti vekile kararil: veleyveeı—nk hepıuıılıepımi detti. Bu makalelerin Iırnhırıu-olupbınlurlenle çıddetlı mü- belnuıudilohıluklııne dair 1851 verdik: Ve bütün seferd. bııe;:_“;'müân eg delel sarabat — vardır. gene ve yalnız bir Türk çocu- Porlle va Bön Poo:"ııı:m nî.',';: Gıı?cfla'bıı- delı!et rejimi- Medue tevdi edilmiş dınmgği:ı_: ğunun isimsiz nişansız meza- | Selim Ragıp ve başmuharriri Zekeri | Ne tabi söyle- | | eeei y ııîl.: wh_"'"m'.. lürleri ve rından başka bir şey kalmadı. ya Beylerin ceza kanununun 480 nenohıvılıl" proti tıda mularrer hadlara”vbad ülati Haattt Dün basında iki müsellâh grup ara- ü vü- sında bir müsademe olmuş, bir kişi ölmüştür. Lehistanla mukavelelerı VARŞOVA 29 (Hususi) — ! Nıhıyemudıırlmlçlnlnmııh So.huıııa kaymakamlar ıçiıı 56, ikinci smıf kaymakamlar 54, ü- mmwumhriz,bm' cude getirdi ve bir aralık ster- lingin akibetine maruz kalmak tehlikesini gösteren doları kur- tardı. Bütün bunlar gerek Ameri- kanın ve gerek Avrupanın iktı- sadi ve mali hayatında ümitler ve hakikaten de sa- nayi ve ti âleminde bazı 23 ündı gımli intaç edilerek bir mukaveleye raptedilmiştir. İtilâf — şeraitine nazaran hükümet zararını kapatmak üzere 300 milyon mark kadar fedakârlık ta bulunacak; Reichsbanh dahi ayrıca 200 ıııılyoıı mark rıdde- sinde bir yor. Alman gazetelerinin yazdı- ğına göre harbı umumiden beri iktısadi ve mali sahada Alman yada vuku bulan en mühim hâ- dise işte bu tensikat hâdisesi- dir, ve bunun, umumi buhranın izalesinde, mühim bir rol oyna- faaliyetler belirmeğe başladı. Bu tedavi ve tasfiye müca- delesinde Almanya geçen haf- ta zarfmda pek mühim bir a- dırn daha atmış olmakla hâdi- î::m seyrini takiben bugün de surette malümat vermek istiyo ruz. Bu mesele, adeta iflâs ha- line gelmiş oİııı Al daki dört be; büyük bınkınm hü. kümetin müdahalesile - tensik: edilmiş olmasıdır. Almanya hü lıâııotîlg bu Bankal unrlırmın bir kn- mını da :efınıyelerini tenkis et mek, ve ihtiyat akçelerini tema mile bu uğurda sarf etmek su- retile tasfiye edeceklerdir, Ban kılırm kâffesi hukâmetın ve Rei l min ettikleri halde, yalnız Deut sche Bank und Diskonto Gesel- Ischaft münhasıran kendi vesai tile vaziyetini kurtarryor. 275* milyon marka baliğ olan zara- rının 145 milyonunu ihtiyat ak çesındeıı mütebakisini de ser- mıyuuıı 5 dıııı 2 mdıehno ten- cağı gibi sözler hafta zarfınd yacağı diliyor. .. * Esham ve Tahvilât Saracoğlu Şükrü B.f. nin Paris'ten avdet etmek üzere ol te- duğu; hâmillerle, taksitlerin beş sene müddetle tecili esası üzerine itilâf yapılacağı; tütün inhisarına mukabil bir grup ta- rafından hükümete 250 milyon dolarlık bir istikraz teklif edil- diği; Osmanlı Bankasının im- tiyaz müddetinin temdit olun. mek üzere Leh meclisine tevdi edilmiştir. Mukaveleler martın 15 ine doğru tasdik edi ştur. Bu lar isp yonnuhrikı;tıgemeklebaıha Petrol kuyusunda yangın BÜKREŞ, 29 A..A — Ploes. ti petrol mıntakasında bir yan- gin zuhur etmiştir. —Hasar, 3 milyon ley tahmin olunmakta- ilecektir. | dır. İstikrazı dahili üzerine şaya nı kayıt bir muamele — yoktur. inal fiatı 94 dır. mucip olmuştur. Maamafih fi- ıllerın tereffııe doğm lemıyül. lerinin b İş Bankalarında yukarıya doinı mühlm bir hırıket var. fıılıyı talip yokken dün ak- şam 9,60 liraya kadar muamele oldu. Bu fiate elyevm alıcı var- nun en bariz delili başlıca müş- | dır. terisi Almanlardan ibaret olan ve fiatı de Berlinde tesbit edi- len Anadolu Simendüfer kâğıt- larıdır. Bu kâğitlar bu hafta zar fında da devamlı bir surette ta- lep edildi. Son tesbit edilen fi- atleri şunlardır: Aksiyon 16,40 Obligasyon 29,40 Mümessil senet 24 T Ünifiye hemen hemen geçen lira Rejiler 4,40 liradır. İttihat Deyirmencilik hisse- leri de 23 lirada bir puan kazan mışlardır. Şark Deyirmencilik, muame lesiz 2,20 liradadır. Kota harici Mısır Kredi Fonsiyelerin fiati şunlardır: 1886 tertibi 142,50 lira 1903 ,, 87,50 » 85 »